Id-Dinja li Dejjem Tinbidel tal-Logħob Elettroniku
“L-iktar video game li nbiegħet is-sena l-oħra,” skond ir-rivista “Newsweek,” “kienet Grand Theft Auto 3.” Dak li trid tagħmel fil-logħba huwa li tavanza ’l quddiem f’organizzazzjoni kriminali billi tieħu sehem f’diversi atti kriminali, fosthom il-prostituzzjoni u l-qtil. “Kull waħda mill-azzjonijiet tiegħek għandha l-konsegwenzi,” jinnota “Newsweek.” Jekk bil-karozza li tkun sraqt toqtol lin-nies li jkunu għaddejjin, l-uffiċjali tal-pulizija jibdew jiġru warajk. Jekk tispara lil wieħed minnhom, tidħol l-FBI. Oqtol aġent taʼ l-FBI, u l-forzi armati jipprovaw jeliminawk. Minkejja li l-logħba hija intenzjonata għal dawk li għandhom 17-il sena u fuqhom, sar magħruf li xi ħwienet biegħu l-logħba lil tfal iżgħar. Intqal ukoll li anki tfal taʼ 12-il sena qed juru interess biex jilagħbuha.
L-EWWEL logħba moderna tal-kompjuter, Spacewar, ġiet ivvintata fl-1962. L-objettiv tal-logħba: iġġieled kontra l-asterojdi u vetturi spazjali taʼ l-għadu. Warajha ħarġu viżibilju taʼ logħob simili. Meta kompjuters iktar qawwijin bdew jinfirxu fis-snin sebgħin u tmenin, il-logħob tal-kompjuter beda jsir iktar komuni. Kien hemm logħob taʼ l-avventura, kwizzijiet, logħob strateġiku, u logħob t’azzjoni. Per eżempju, f’tip wieħed taʼ logħob strateġiku, dak li jkun qed jilgħab irid jippjana u jorganizza l-iżvilupp taʼ bliet jew ċiviltajiet. Ħafna logħob huwa taʼ l-isports, bħalma hu l-ice hockey u l-golf.
Hemm logħob li huwa mfaħħar peress li huwa edukattiv u divertenti. F’xi logħob, tistaʼ tipprova tniżżel jumbo jet, issuq karozza tat-tlielaq jew xi ferrovija li taħdem bl-istim, tirkeb xi snowboard, jew tivvjaġġa madwar id-dinja. Però, ħafna drabi, xi logħob taʼ l-azzjoni, bħalma huwa l-logħob taʼ l-isparar, huwa kritikat minħabba l-vjolenza li fih. Waħda mill-affarijiet li jrid jagħmel min ikun qed jilgħab hija li jagħżel arma u mbagħad jispara u joqtol lil diversi nies u ħlejjaq.
Logħob taʼ l-Internet—Moda Ġdida
L-art immaġinarja tal-Britannja għandha madwar 230,000 ċittadin. Huma nies taʼ kull xorta—suldati, ħajjata, ħaddieda, u mużiċisti. Huma jidħlu fi gwerer, jibnu bliet, jiftħu ħwienet, jiżżewġu, u jmutu. Imma, din il-Britannja partikulari fir-realtà ma teżistix. Hija dinja virtwali tal-medjuevu, post fejn nies fuq l-Internet jistgħu jikkompetu flimkien u jaqsmu l-informazzjoni maʼ xulxin—tip taʼ logħba tal-kompjuter, imsejħa logħba on-line jew taʼ l-Internet, li qed issir dejjem iktar popolari u hija mistennija li tkun “il-manija li jmiss” fil-logħob tal-kompjuter. Ultima Online, li ħarġet fl-1997—li tinkludi l-art immaġinarja tal-Britannja—kienet l-ewwel logħba fuq l-Internet. Minn dakinhar, inħareġ ħafna iktar logħob fuq l-Internet, u ħafna iktar għadu qed jiġi żviluppat.
X’hemm differenti f’dan it-tip taʼ logħob? Il-karattri differenti li tiltaqaʼ magħhom fil-logħba m’humiex kontrollati mill-kompjuter imma minn oħrajn li jkunu qegħdin jilagħbu fl-istess ħin fuq l-Internet. Eluf taʼ nies jistgħu jilagħbu fl-istess ħin. Per eżempju, intqal li Ultima Online ġieli kellha nies minn xi 114-il pajjiż differenti jilagħbuha fl-istess ħin. Il-popolarità taʼ dan il-logħob jistaʼ jiddependi ħafna mill-kuntatt soċjali li jkun hemm. Dawk li jilagħbu jistgħu jibagħtu messaġġi lil xulxin dak il-ħin stess, u b’hekk iħossuhom parti minn komunità globali.
Kummerċ Kbir
L-industrija tal-logħob elettroniku hija ottimista ħafna dwar il-futur. Sa l-1997, id-dħul annwali għall-industrija Amerikana tal-logħob tal-kompjuter u l-video games laħaq Lm2.3 biljun, u l-bejgħ madwar id-dinja minn taʼ l-inqas kien Lm4.3 biljun. Din it-tendenza ma tantx tidher li qed tbatti. Is-suq mistenni li jiżdied minn 50 sa 75 fil-mija matul il-ħames snin li ġejjin.
Skond l-organizzazzjoni Forrester Research, iktar minn miljun persuna tidħol f’logħob differenti taʼ l-Internet kuljum, u jingħad illi l-interess fil-logħob fuq l-Internet se jiżdied iktar ma jinfirex il-broadband, tip taʼ konnessjoni maʼ l-Internet b’ħeffa kbira. Tfal li jkunu ilhom jilagħbu bil-logħob tal-kompjuter minn mindu jkunu żgħar ma juru ebda sinjal li se jieqfu meta jikbru. Wieħed li ilu jilgħab ħafna jgħid: “Li tilgħab fuq il-kompjuter issa sar mod kif tassoċja maʼ ħbieb minn madwar id-dinja kollha.”
Huwa l-logħob kollu bħal dan divertiment bla periklu, jew hemm xi riskji fin-nofs? Ejja naraw.