“Aqdi Sewwa l-Ministeru Tiegħek”
“Wettaq bir-reqqa s-servizz tiegħek.”—2 Timotju 4:5, Byington.
1, 2. Għalkemm il-Kristjani kollha huma evanġelizzaturi, l-Iskrittura x’tirrikjedi mill-anzjani?
INT proklamatur tas-Saltna? Jekk iva, irringrazzja lil Alla Jehovah għal dan il-privileġġ taʼ l-għaġeb. Int anzjan fil-kongregazzjoni? Dan huwa privileġġ miżjud mingħand Jehovah. Imma qatt m’għandna ninsew li la l-edukazzjoni sekulari u lanqas l-abbiltà li nitkellmu b’mod fluwenti ma tikkwalifikana għall-ministeru jew biex naqdu bħala indokraturi fil-kongregazzjoni. Jehovah jikkwalifikana biżżejjed għall-ministeru, u xi rġiel fostna għandhom il-privileġġ li jaqdu bħala indokraturi għaliex huma jilħqu l-ħtiġijiet Skritturali speċifiċi.—2 Korintin 3:5, 6; 1 Timotju 3:1-7.
2 Il-Kristjani dedikati kollha jagħmlu xxogħol t’evanġelizzaturi, imma speċjalment l-indokraturi, jew l-anzjani, għandhom jagħtu eżempju tajjeb fil-ministeru. Anzjani li “jagħmlu x-xogħol tax-xandir tal-kelma u tat-tagħlim” jiġu notati minn Alla u Kristu, kif ukoll minn Xhieda taʼ Jehovah sħabhom. (1 Timotju 5:17; Efesin 5:23; Lhud 6:10-12) F’kull ċirkustanza, it-tagħlim t’anzjan għandu jippromwovi s-saħħa spiritwali, għax l-appostlu Pawlu qal lill-indokratur Timotju: “Għax għad jiġi żmien meta għat-tagħlim tajjeb ma jibqgħalhomx sabar, iżda widnejhom jikluhom u jiġbru madwarhom qabda mgħallmin skond ma jixtiequ, u jwarrbu widnejhom mis-sewwa biex jiġġerrew wara l-ħrejjef. Imma int oqgħod dejjem b’għajnejk miftuħa, stabar fit-tiġrib, agħmel ħidma taʼ evanġelista, aqdi sewwa l-ministeru tiegħek.”—2 Timotju 4:3-5.
3. X’hemm bżonn li jsir sabiex tagħlim falz ma jheddidx l-ispiritwalità tal-kongregazzjoni?
3 Biex ikun żgur li t-tagħlim falz ma jheddidx l-ispiritwalità tal-kongregazzjoni, indokratur għandu jimxi fuq il-parir taʼ Pawlu: “Kun f’sensik f’kollox, . . . wettaq bir-reqqa s-servizz tiegħek.” (2 Timotju 4:5, Byington) Iva, anzjan irid ‘jaqdi sewwa l-ministeru tiegħu.’ Hu għandu jwettqu kompletament, bir-reqqa, jew bis-sħiħ. Anzjan li jwettaq bir-reqqa l-ministeru tiegħu jagħti attenzjoni xierqa għar-responsabbiltajiet kollha tiegħu, u ma jittraskura xejn jew iħallih nofsu lest. Raġel bħal dan hu leali anki f’affarijiet żgħar.—Luqa 12:48; 16:10.
4. X’jistaʼ jgħinna nwettqu sewwa l-ministeru tagħna?
4 Mhux dejjem jirrikjedi iktar ħin biex naqdu sewwa l-ministeru tagħna, imma żgur li jirrikjedi li l-ħin li jkollna nużawh bil-għaqal. Pass konsistenti jistaʼ jgħin lill-Kristjani kollha jwettqu affarijiet fil-ministeru. Biex anzjan iqattaʼ iktar ħin fis-servizz taʼ l-għalqa, hu għandu bżonn ikun organizzat tajjeb personalment biex jibbilanċja l-iskeda tiegħu u jkun jaf x’għandu jiddelega u kif għandu jagħmel dan. (Lhud 13:17) Naturalment, anzjan rispettat jagħti wkoll sehmu, bħalma għamel Neħemija, li involva ruħu personalment biex jerġaʼ jibni l-ħitan tat-tempju. (Neħemija 5:16) U l-qaddejja kollha taʼ Jehovah għandhom jieħdu sehem regolarment fix-xogħol taʼ l-ippridkar tas-Saltna.—1 Korintin 9:16-18.
5. Kif għandna nħossuna dwar il-ministeru?
5 X’inkarigu taʼ ferħ għandna bħala proklamaturi tas-Saltna stabbilita fis-smewwiet! Żgur li aħna ngħożżu l-privileġġ tagħna li jkollna sehem fl-ippridkar taʼ l-aħbar tajba fl-art abitata kollha qabel ma jiġi t-tmiem. (Mattew 24:14) Għalkemm aħna imperfetti, nistgħu niġu inkuraġġiti mill-kliem taʼ Pawlu: “Dan it-teżor [tal-ministeru] qiegħed għandna f’ġarar tal-fuħħar, ħalli b’hekk jidher sewwa li l-kobor taʼ din il-qawwa ġej minn Alla, u mhux minna.” (2 Korintin 4:7) Iva, aħna nistgħu nagħtu servizz aċċettabbli—imma biss bil-qawwa u l-għerf mingħand Alla.—1 Korintin 1:26-31.
Nirriflettu l-Glorja t’Alla
6. X’kuntrast żviluppa bejn Iżrael naturali u Iżrael spiritwali?
6 Billi rrefera għall-Kristjani midlukin, Pawlu qal li Alla “[“ikkwalifikana biżżejjed biex,” NW] inkunu ministri tal-patt il-ġdid.” L-appostlu Pawlu jagħmel kuntrast bejn il-patt il-ġdid li sar maʼ Iżrael spiritwali permezz taʼ Ġesù Kristu u l-patt tal-liġi l-qadim li sar maʼ Iżrael naturali permezz taʼ Mosè. Pawlu jżid li meta Mosè niżel minn fuq il-Muntanja Sinaj bit-twavel li kien fihom l-Għaxar Kmandamenti, wiċċu tant kien jiddi li l-Iżraelin ma setgħux iħarsu fiss lejh. Iżda, maż-żmien xi ħaġa ħafna iktar serja seħħet minħabba li “moħħhom iddallam” u niżel velu fuq qalbhom. Madankollu, meta xi ħadd idur lejn Jehovah b’devozzjoni sħiħa l-velu jitneħħa. Meta mbagħad irrefera għall-ministeru li ngħata lil dawk fil-patt il-ġdid, Pawlu qal: “Aħna lkoll, . . . b’wiċċna mikxuf nirriflettu bħal f’mera l-glorja tal-Mulej.” (2 Korintin 3:6-8, 14-18; Eżodu 34:29-35) In-“nagħaġ oħra” taʼ Ġesù llum huma wkoll privileġġati li jirriflettu l-glorja taʼ Jehovah.—Ġwanni 10:16.
7. Il-bnedmin kif jistgħu jirriflettu l-glorja t’Alla?
7 Kif jistgħu bnedmin imperfetti jirriflettu l-glorja t’Alla, meta ebda bniedem ma jistaʼ jara wiċċ Alla u jibqaʼ ħaj? (Eżodu 33:20) Irridu nirrealizzaw li minbarra l-glorja persunali taʼ Jehovah, hemm ukoll l-iskop glorjuż tiegħu biex jivvindika s-sovranità tiegħu permezz taʼ Saltnatu. Veritajiet li għandhom x’jaqsmu mas-Saltna jagħmlu parti mill-“għeġubijiet taʼ Alla” li bdew jiġu mxandrin minn dawk li tferraʼ fuqhom l-ispirtu qaddis f’Pentekoste tas-sena 33 E.K. (Atti 2:11) Bil-gwida taʼ l-ispirtu, huma setgħu jwettqu bis-sħiħ il-ministeru fdat f’idejhom.—Atti 1:8.
8. Pawlu x’kien determinat li jagħmel rigward il-ministeru?
8 Pawlu kien determinat li ma jħalli xejn iwaqqfu milli jwettaq bis-sħiħ il-ministeru tiegħu. Hu kiteb: “Ladarba għall-ħniena taʼ Alla għandna dan il-ministeru, ma naqtgħux qalbna; imma nwarrbu kull ħabi u għajb; u la nimxu bil-qerq u lanqas ngħawwġu l-kelma taʼ Alla, iżda nuru l-verità kollha u nħallu l-kuxjenza taʼ kull bniedem tiġġudikana hi quddiem Alla.” (2 Korintin 4:1, 2) Permezz taʼ dak li Pawlu sejjaħlu “dan il-ministeru,” il-verità qed tiġi murija u d-dawl spiritwali qed jinfirex maʼ kullimkien.
9, 10. Kif inhu possibbli li nirriflettu l-glorja taʼ Jehovah?
9 Dwar is-Sors tad-dawl fiżiku u spiritwali, Pawlu kiteb: “Dan Alla li qal: ‘Ħa jiddi d-dawl mid-dlam,’ dak hu li idda fi qlubna biex jagħtina d-dawl taʼ l-għarfien tal-glorja taʼ Alla, li tiddi f’wiċċ Kristu.” (2 Korintin 4:6; Ġenesi 1:2-5) Ladarba ngħatajna l-privileġġ imprezzabbli li nkunu ministri t’Alla, ejja nżommu lilna nfusna nodfa sabiex bħall-mirja nistgħu nirriflettu l-glorja taʼ Jehovah.
10 Individwi fi dlam spiritwali ma jistgħux jaraw il-glorja taʼ Jehovah jew ir-riflessjoni tagħha minn Ġesù Kristu, Mosè Akbar. Imma bħala l-qaddejja taʼ Jehovah, aħna niksbu d-dawl glorjuż mill-Iskrittura u nirriflettuh fuq oħrajn. Sabiex dawk li issa qegħdin fid-dlam spiritwali jaħarbu l-qerda, huma jirrikjedu d-dawl mingħand Alla. Għalhekk, b’ferħ u b’żelu kbir aħna nobdu l-kmand divin biex inħallu d-dawl tagħna jiddi minn ġod-dlam għall-glorja taʼ Jehovah.
Ħalli d-Dawl Tiegħek Jiddi Meta Tistudja l-Bibbja m’Oħrajn
11. Ġesù x’qal dwar li nħallu d-dawl tagħna jiddi, u liema hu mod wieħed kif nagħmlu dan fil-ministeru tagħna?
11 Ġesù qal lis-segwaċi tiegħu: “Intom id-dawl tad-dinja. Belt li tkun qiegħda fuq muntanja ma tistax tinħeba. Anqas ma jixegħlu l-musbieħ u jqegħduh taħt il-modd, iżda fuq l-imnara, u hekk idawwal lil kull min ikun fid-dar. Hekk għandu jiddi d-dawl tagħkom quddiem il-bnedmin, biex jaraw l-għemejjel tajba tagħkom u jagħtu glorja lil Missierkom li hu fis-smewwiet.” (Mattew 5:14-16) Il-kondotta tajba tagħna tistaʼ ġġiegħel lil oħrajn jagħtu glorja lil Alla. (1 Pietru 2:12) U d-diversi aspetti tax-xogħol taʼ l-evanġelizzar li nagħmlu jagħtuna ħafna opportunitajiet biex inħallu d-dawl tagħna jiddi. Wieħed mill-objettivi prinċipali tagħna hu li nirriflettu dawl spiritwali mill-Kelma t’Alla billi nikkonduċu studji tal-Bibbja b’mod effettiv fid-djar. Dan huwa mod importanti ħafna kif inwettqu bis-sħiħ il-ministeru tagħna. Liema suġġerimenti jistgħu jgħinuna nikkonduċu studji tal-Bibbja li jmissu l-qalb taʼ dawk li qed ifittxu l-verità?
12. It-talb kif inhu relatat max-xogħol taʼ li nikkonduċu studji tal-Bibbja fid-djar?
12 Talb lil Jehovah f’dan ir-rigward juri xxewqa ħerqana tagħna li nikkonduċu studji tal-Bibbja. Juri wkoll li aħna naraw l-importanza taʼ li ngħinu lil oħrajn jiksbu l-għarfien t’Alla. (Eżekjel 33:7-9) Jehovah żgur se jwieġeb it-talb tagħna u jbierek l-isforzi kuxjenzjużi tagħna fil-ministeru. (1 Ġwanni 5:14, 15) Imma aħna ma nitolbux biss biex insibu lil xi ħadd maʼ min nikkonduċu studju tal-Bibbja. Wara li nkunu bdejna l-istudju, it-talb u l-meditazzjoni dwar il-bżonnijiet speċifiċi taʼ l-istudent tal-Bibbja se jgħinuna nikkonduċu kull sessjoni b’mod effettiv.—Rumani 12:12.
13. X’jistaʼ jgħinna nikkonduċu studji tal-Bibbja fid-djar b’mod effettiv?
13 Sabiex nikkonduċu studji tal-Bibbja fid-djar b’mod effettiv, aħna għandna nippreparaw sew għal kull sessjoni. Jekk inħossuna li ma tantx aħna kapaċi, forsi jkun t’għajnuna li naraw kif l-Indokratur taʼ l-Istudju tal-Ktieb tal-Kongregazzjoni jmexxi l-lezzjoni taʼ kull ġimgħa. Kultant, forsi nistgħu mmorru maʼ pubblikaturi tas-Saltna li jkollhom riżultati tajbin f’li jikkonduċu studji tal-Bibbja fid-djar. M’għandniex xi ngħidu, l-attitudni u l-metodi taʼ tagħlim taʼ Ġesù Kristu huma speċjalment l-iktar li għandna nikkunsidraw.
14. Kif nistgħu nilħqu l-qalb taʼ student tal-Bibbja?
14 Ġesù kien l-għaxqa tiegħu li jagħmel ir-rieda taʼ Missieru fis-sema u jitkellem m’oħrajn dwar Alla. (Salm 40:9 [40:8, NW]) Hu kien ġwejjed u rnexxielu jilħaq il-qalb taʼ dawk li semgħuh. (Mattew 11:28-30) Għalhekk, ejja nistinkaw biex nilħqu l-qalb taʼ dawk li nistudjaw il-Bibbja magħhom. Sabiex nagħmlu dan, irridu nippreparaw għal kull studju billi nżommu ċ-ċirkustanzi partikulari taʼ l-istudent f’moħħna. Per eżempju, jekk ikun ġej minn kultura li mhix familjari mal-Bibbja, aħna forsi rridu nikkonvinċuh li l-Bibbja hija vera. F’dan il-każ, ikollna ovvjament naqraw ħafna skritturi u nispjegawhom.
Għin lill-Istudenti Jifhmu t-Tixbihat
15, 16. (a) Kif nistgħu ngħinu lil student li ma jifhimx tixbiha użata fil-Bibbja? (b) X’nistgħu nagħmlu jekk waħda mill-pubblikazzjonijiet tagħna tuża tixbiha li hi diffiċli għal student tal-Bibbja biex jifhimha?
15 Student tal-Bibbja forsi m’huwiex familjari maʼ xi tixbiha partikulari użata fl-Iskrittura. Per eżempju, forsi ma jifhimx x’ried ifisser Ġesù meta tkellem dwar musbieħ li jitqiegħed fuq l-imnara. (Mark 4:21, 22) Ġesù kien qed jirreferi għal-lampa taż-żejt antika li kellha ftila li tinħaraq. Lampa bħal din kienet titqiegħed fuq gandlier speċjali, u b’hekk setgħet iddawwal il-post fejn tkun fid-dar. Forsi jkun hemm bżonn taʼ riċerka fuq is-suġġetti “Lampa” u “Gandlier” f’pubblikazzjoni bħall-Insight on the Scriptures biex tkun tistaʼ tfiehem it-tixbiha taʼ Ġesù b’mod iktar ċar.a Imma kemm hu premjanti li tmur fuq studju tal-Bibbja bi spjegazzjoni li tinftiehem u li hi apprezzata mill-istudent!
16 Forsi xi ktieb li jintuża bħala għajnuna għall-Istudju tal-Bibbja juża tixbiha li tkun diffiċli għal ċertu student biex jifhimha. Ħu l-ħin biex tispjegaha, jew uża tixbiha oħra li tagħmel l-istess punt. Forsi ċerta pubblikazzjoni qed tenfasizza l-fatt li l-imseħbin ikunu kompatibbli u li sforz min-naħa tat-tnejn huwa importanti fiż-żwieġ. Biex tagħti eżempju, forsi tirreferi għal akrobata li jkun qed jitbandal fl-għoli fuq il-bandla, jitlaq idu, u jiddependi fuq l-akrobata l-ieħor biex jilqgħu. Bħala alternattiva, il-bżonn t’għażla tajba u l-isforz min-naħa tat-tnejn x’aktarx li jistgħu jitqabblu mal-mod kif il-ħaddiema jikkooperaw billi jgħaddu l-kaxxi minn wieħed għall-ieħor meta jkunu qed iħottu l-merkanzija minn fuq vapur.
17. X’nistgħu nitgħallmu minn Ġesù dwar it-tixbihat?
17 L-użu taʼ tixbiha oħra jistaʼ jirrikjedi li nippreparaw minn qabel. Madankollu, dan huwa mod kif nuru interess persunali fl-istudent tal-Bibbja. Ġesù uża tixbihat sempliċi biex jiċċara suġġetti diffiċli. Il-Priedka tiegħu taʼ fuq il-Muntanja tagħti eżempji taʼ dan, u l-Bibbja turi li t-tagħlim tiegħu ħalla effett tajjeb fuq is-semmiegħa tiegħu. (Mattew 5:1–7:29) Ġesù spjega bil-paċenzja l-affarijiet għaliex kellu interess ġenwin f’oħrajn.—Mattew 16:5-12.
18. X’inhu suġġerit rigward l-iskritturi ċitati fil-pubblikazzjonijiet tagħna?
18 L-interess tagħna f’oħrajn se jimmotivana biex ‘niddiskutu [jew ‘nirraġunaw,’ NW] magħhom fuq l-Iskrittura.’ (Atti 17:2, 3) Dan jirrikjedi studju u talb kif ukoll l-użu bil-għaqal tal-pubblikazzjonijiet li għandna disponibbli mill-“prokuratur leali.” (Luqa 12:42-44, NW) Per eżempju, il-ktieb Għarfien Li Jwassal Għall-Ħajja Taʼ Dejjem jikkwota ħafna skritturi.b Minħabba li ma tantx fih spazju, xi wħud minnhom huma sempliċement ċitati. Waqt studju tal-Bibbja, huwa importanti li naqraw u nispjegaw minn taʼ l-inqas ftit minn dawn l-iskritturi ċitati. Wara kollox, it-tagħlim tagħna huwa bbażat fuq il-Kelma t’Alla, u għandu qawwa kbira. (Lhud 4:12) F’kull studju irreferi għall-Bibbja, waqt li tuża spiss l-iskritturi li hemm fil-paragrafi. Għin lill-istudent jara dak li tgħid il-Bibbja dwar ċertu suġġett jew dwar liema azzjoni għandu jieħu. Ipprova urih kif se jibbenefika mill-ubbidjenza tiegħu lejn Alla.—Isaija 48:17, 18.
Staqsi Mistoqsijiet li Jġagħlu lill-Istudent Jaħseb
19, 20. (a) Għala tuża l-mistoqsijiet li jitolbu l-opinjoni taʼ l-istudent waqt li tkun qed tikkonduċi l-istudju tal-Bibbja miegħu fid-dar? (b) X’nistgħu nagħmlu jekk suġġett partikulari jirrikjedi li nkomplu nikkunsidrawh?
19 Ġesù kien juża l-mistoqsijiet bis-sengħa sabiex jgħin lin-nies jirraġunaw. (Mattew 17:24-27) Jekk nistaqsu mistoqsijiet li jġagħlu lill-istudent jaħseb bla ma jġagħluh jistħi, it-tweġibiet tiegħu jistgħu jikxfu dak li jaħseb dwar ċertu suġġett. Forsi nsibu li għad għandu ħarsa mhux skritturali. Per eżempju, forsi jemmen fit-trinità. F’kapitlu 3, il-ktieb Għarfien juri ċar li l-kelma “Trinità” ma tidhirx fil-Bibbja. Il-ktieb ikun fih skritturi kwotati u oħrajn ċitati li juru li Jehovah hu persuna separata minn Ġesù u li l-ispirtu qaddis huwa l-forza attiva t’Alla, u mhux persuna. Forsi jkun biżżejjed li naqraw u niddiskutu dwar dawn l-iskritturi. Imma xi ngħidu jekk hemm bżonn taʼ xi ħaġa oħra? Forsi wara l-istudju li jmiss, nistgħu nqattgħu ftit ħin f’diskussjoni effettiva dwar dan is-suġġett minn xi pubblikazzjoni oħra tax-Xhieda taʼ Jehovah, bħall-browxer Għandek Int Temmen fit-Trinità? Wara, nistgħu nkomplu l-istudju billi nużaw il-ktieb Għarfien.
20 Ejja ngħidu li tweġiba għall-mistoqsija li titlob l-opinjoni taʼ l-istudent tissorprendik jew saħansitra tiddiżappuntak. Jekk is-suġġett huwa t-tipjip, jew xi suġġett sensittiv ieħor, forsi nissuġġerixxu li nkomplu bl-istudju u niddiskutu dwaru iktar ’il quddiem. Il-fatt li nafu li l-istudent għadu jpejjep se jgħinna nsibu informazzjoni pubblikata li tistaʼ tgħinu jagħmel progress spiritwali. Waqt li nistinkaw biex nilħqu l-qalb taʼ l-istudent, aħna nistgħu nitolbu lil Jehovah biex jgħinu jikber spiritwalment.
21. X’jistaʼ jiġri jekk naddattaw il-metodi kif ngħallmu għall-bżonnijiet speċifiċi taʼ l-istudent tal-Bibbja?
21 Bi preparazzjoni tajba u bl-għajnuna taʼ Jehovah, aħna bla dubju se nkunu nistgħu naddattaw il-metodi kif ngħallmu biex nilħqu l-bżonnijiet speċifiċi taʼ l-istudent tal-Bibbja. Maż-żmien, forsi nkunu nistgħu ngħinuh jiżviluppa mħabba profonda għal Alla. Jistaʼ wkoll jirnexxilna nibnu rispett u apprezzament għall-organizzazzjoni taʼ Jehovah. U x’ferħ inħossu meta student tal-Bibbja jirrikonoxxi li ‘tassew hemm Alla f’nofsna’! (1 Korintin 14:24, 25) Jalla mela nikkonduċu studji tal-Bibbja b’mod effettiv u nagħmlu dak kollu li nistgħu biex ngħinu lil oħrajn isiru dixxipli taʼ Ġesù.
Teżor li Għandna Ngħożżu
22, 23. X’hemm bżonn jekk se nwettqu bis-sħiħ il-ministeru tagħna?
22 Biex inwettqu bis-sħiħ il-ministeru tagħna, għandna nistrieħu fuq is-saħħa li jagħtina Alla. Meta rrefera għall-ministeru, Pawlu kiteb lil sħabu Kristjani midlukin: “Dan it-teżor qiegħed għandna f’ġarar tal-fuħħar, ħalli b’hekk jidher sewwa li l-kobor taʼ din il-qawwa ġej minn Alla, u mhux minna.”—2 Korintin 4:7.
23 Kemm jekk aħna mill-midlukin u kemm jekk min-“nagħaġ oħra,” aħna bħal ġarar tal-fuħħar dgħajfin. (Ġwanni 10:16) Madankollu, Jehovah jistaʼ jagħtina s-saħħa li għandna bżonn biex inwettqu l-inkarigi tagħna minkejja l-pressjonijiet li hemm kontrina. (Ġwanni 16:13; Filippin 4:13) Għalhekk, ejja nafdaw f’Jehovah kompletament, ngħożżu t-teżor tagħna taʼ servizz, u nwettqu bis-sħiħ il-ministeru tagħna.
[Noti taʼ taħt]
a Pubblikat mix-Xhieda taʼ Jehovah.
b Pubblikat mix-Xhieda taʼ Jehovah.
Int Kif Twieġeb?
• X’jistgħu jagħmlu l-anzjani biex iwettqu bis-sħiħ il-ministeru tagħhom?
• Kif nistgħu nkunu iktar effettivi fl-istudji tal-Bibbja fid-djar?
• Int x’tagħmel jekk student tal-Bibbja ma jifhimx tixbiha jew ikollu bżonn iktar informazzjoni dwar ċertu suġġett?
[Stampa f’paġna 16]
Anzjani Kristjani jgħallmu fil-kongregazzjoni u jgħinu biex iħarrġu lill-Kristjani sħabhom fil-ministeru
[Stampa f’paġna 18]
Mod wieħed kif inħallu d-dawl tagħna jiddi hu billi nikkonduċu studji tal-Bibbja fid-djar b’mod effettiv