‘Missierkom Iħenn’
“Komplu ħennu bħalma jħenn Missierkom.”—LUQA 6:36.
1, 2. Il-kliem taʼ Ġesù lill-iskribi u l-Fariżej u lis-segwaċi tiegħu kif juri li l-ħniena hija kwalità taʼ min jixtieqha?
IL-LIĠI li ngħatat permezz taʼ Mosè kien fiha xi 600 liġi u kmand. Għalkemm kien neċessarju li jobdu l-obbligi tal-Liġi Mosajka, kien ukoll tassew importanti li juru l-ħniena. Ikkunsidra dak li qal Ġesù lill-Fariżej, li ma wrewx il-ħniena m’oħrajn. F’żewġ okkażjonijiet hu ċanfarhom, billi enfasizzalhom dak li kkmanda Alla: “Ħniena rrid, u mhux sagrifiċċju.” (Mattew 9:10-13; 12:1-7; Hosegħa 6:6) Lejn l-aħħar tal-ministeru tiegħu, Ġesù qal: “Gwaj għalikom, skribi u Fariżej, ipokriti! Għax tagħtu l-għexur min-nagħniegħ u l-bużbież u l-kemmun, imma injorajtu l-affarijiet li huma iktar importanti fil-Liġi, jiġifieri, il-ġustizzja u l-ħniena u l-fedeltà.”—Mattew 23:23.
2 M’għandna ebda dubju li Ġesù taha importanza kbira l-ħniena. Hu qal lis-segwaċi tiegħu: “Komplu ħennu bħalma jħenn Missierkom.” (Luqa 6:36) Madankollu, biex ‘nimitaw lil Alla’ f’dan ir-rigward aħna rridu nkunu nafu x’inhi l-ħniena vera. (Efesin 5:1) Iktar minn hekk, jekk napprezzaw il-benefiċċji tal-ħniena se niġu mqanqlin biex nuru din il-kwalità iktar bis-sħiħ f’ħajjitna.
Tintwera Ħniena maʼ Dawk fil-Bżonn
3. Għala għandna nħarsu lejn Ġeħova biex insiru nafu x’inhi l-ħniena vera?
3 Is-salmista kanta: “Twajjeb u ħanin il-Mulej, idum biex jagħdab u kollu tjieba. Twajjeb maʼ kulħadd il-Mulej, [“ħnientu,” Saydon] fuq kull ma għamel.” (Salm 145:8, 9) Ġeħova hu “l-Missier taʼ kull ħniena tenera u l-Alla taʼ kull faraġ.” (2 Korintin 1:3) Il-ħniena tintwera meta nittrattaw lil xi ħadd b’mogħdrija. Dan huwa aspett prinċipali tal-personalità t’Alla. L-eżempju tiegħu u l-istruzzjonijiet li jagħtina jistgħu jgħallmuna x’inhi l-ħniena vera.
4. Isaija 49:15 x’jgħallimna dwar il-ħniena?
4 Bħalma hu mniżżel f’Isaija 49:15, Ġeħova jgħid: “Tistaʼ mara tinsa t-tarbija tagħha, u ma tħennx għal bin ġufha?” Kliem Ebrajk li huwa simili ħafna għall-kelma li hawnhekk ġiet tradotta bħala “tħenn,” jew “titħassar” (NW), jintużaw b’konnessjoni mal-ħniena f’Salm 145:8, 9 li kkwotajna qabel. L-emozzjoni li tqanqal lil Ġeħova biex ikun ħanin tiġi mqabbla mas-sentiment taʼ mħabba li omm li treddaʼ normalment ikollha lejn it-tarbija tagħha. Forsi t-tarbija tkun bil-ġuħ jew ikollha xi bżonn ieħor. Imqanqla mis-sentimenti taʼ mogħdrija jew simpatija li tħoss minn ġewwa, l-omm tieħu ħsieb il-bżonnijiet tat-tarbija tagħha. Ġeħova għandu sentimenti bħal dawn lejn dawk li jurihom il-ħniena.
5. Ġeħova kif wera li hu “għani fil-ħniena” maʼ Iżrael?
5 Hemm differenza bejn li tħoss il-mogħdrija u li taġixxi għall-benefiċċju taʼ dawk li huma fil-bżonn. Ikkunsidra kif wieġeb Ġeħova meta l-aduraturi tiegħu kienu fil-jasar fl-Eġittu xi 3,500 sena ilu. Hu qal lil Mosè: “Jien ħarist u rajt it-tbatija tal-poplu tiegħi fl-Eġittu. U jien smajt il-karba tagħhom minħabba fl-argużini tagħhom u għaraft l-uġigħ tagħhom. Issa nżilt biex neħlishom minn idejn l-Eġizzjani u biex intellagħhom minn dik l-art u neħodhom f’art tajba u wiesgħa, f’art tnixxi ħalib u għasel.” (Eżodu 3:7, 8) Xi 500 sena wara li l-Iżraelin inħelsu mill-Eġittu, Ġeħova fakkarhom: “Jien tellajt lil Iżrael mill-Eġittu, u ħlistkom minn id l-Eġizzjani, u minn id is-slaten kollha li ħaqrukom.” (1 Samwel 10:18) Minħabba li ma baqgħux jimxu skond il-livelli ġusti t’Alla, l-Iżraelin spiss spiċċaw f’inkwiet kbir. Madankollu, Ġeħova ħass il-mogħdrija għalihom u salvahom għal darba wara l-oħra. (Mħallfin 2:11-16; 2 Kronaki 36:15) Dan jurina kif l-Alla li jħobb, jaġixxi għan-nom taʼ dawk li huma fil-bżonn, fil-periklu, jew li jinsabu f’diffikultà. Ġeħova hu “għani fil-ħniena.”—Efesin 2:4.
6. Ġesù Kristu kif imita lil Missieru f’li juri l-ħniena?
6 Meta kien fuq l-art, Ġesù Kristu imita lil Missieru perfettament f’li juri l-ħniena. Kif wieġeb Ġesù meta żewġt irġiel għomja talbuh bil-ħrara u qalulu: “Mulej, ikollok ħniena minna, Bin David”? Huma kienu qed jitolbu lil Ġesù bil-ħrara biex jerġaʼ jagħtihom il-vista b’mod mirakoluż. Ġesù għamel dan, imma hu ma wettaqx il-miraklu qisu xejn m’hu xejn. “Ġesù tħassarhom, messilhom għajnejhom, u minnufih ħadu d-dawl u marru warajh,” tgħid il-Bibbja. (Mattew 20:30-34) Ġesù ġie mqanqal biex iwettaq ħafna mirakli li ġabu serħan lill-għomja, lil dawk li kienu maħkumin mid-demonji, lill-imġiddmin, u lill-ġenituri taʼ tfal morda minħabba li tħassarhom.—Mattew 9:27; 15:22; 17:15; Marku 5:18, 19; Luqa 17:12, 13.
7. L-eżempji t’Alla Ġeħova u taʼ Ibnu x’jgħallmuna dwar il-ħniena?
7 L-eżempji t’Alla Ġeħova u Ġesù Kristu juru li l-ħniena għandha żewġ aspetti—sentimenti taʼ mogħdrija, simpatija, jew ħasra lejn min hu żvantaġġat u azzjoni biex tgħin lil dawn l-uħud. Biex nuru l-ħniena jrid ikollna ż-żewġ aspetti. Fl-Iskrittura, il-ħniena spiss tirreferi għal espressjoni pożittiva taʼ konsiderazzjoni b’qalb tajba lejn min hu fil-bżonn. Però, kif tistaʼ tintwera l-ħniena f’każ taʼ ġudizzju? Tistaʼ din tinvolvi wkoll dik li tistaʼ titqies bħala azzjoni negattiva, bħal li jinżamm lura kastig?
Tintwera Ħniena mal-Midinbin
8, 9.X’kienet tinvolvi l-ħniena li ntwera David wara d-dnub tiegħu maʼ Batseba?
8 Ikkunsidra x’ġara wara li Natan il-profeta ffaċċja lis-Sultan David taʼ Iżrael tal-qedem dwar ir-relazzjoni adulteruża taʼ David maʼ Batseba. In-niedem David talab: “Ikollok ħniena minni, o Alla, fi tjubitek; fil-kobor tal-ħniena tiegħek ħassar ħtijieti. Aħsilni kollni mill-ħtija tiegħi; naddafni mid-dnub tiegħi. Għax jien nagħrafhom ħtijieti; id-dnub tiegħi dejjem quddiemi. Kontrik biss jiena dnibt, u dak li hu ħażin f’għajnejk għamilt.”—Salm 51:3-6 (51:1-4, NW).
9 David ħassu dispjaċut għall-aħħar. Ġeħova ħafer id-dnub tiegħu u l-ġudizzju tiegħu fuqu u fuq Batseba ma kienx qawwi daqs kemm kien jistħoqqilhom. Skond il-Liġi Mosajka, kemm David kif ukoll Batseba suppost kellhom jinqatlu. (Dewteronomju 22:22) Għalkemm ma ħelsux mill-konsegwenzi kollha tad-dnub tagħhom, huma tħallew jgħixu. (2 Samwel 12:13) Il-mod kif Alla jeżerċita l-ħniena jinvolvi l-maħfra tad-dnubiet. Madankollu, hu ma jżommx lura milli jagħti kastig xieraq.
10. Għalkemm Ġeħova jħenn meta jagħmel ġudizzju, għala m’għandniex nipprofittaw ruħna mill-ħniena tiegħu?
10 Ladarba “permezz taʼ bniedem wieħed [Adam] id-dnub daħal fid-dinja” u “l-ħlas li jagħti d-dnub hu l-mewt,” il-bnedmin kollha jistħoqqilhom il-mewt. (Rumani 5:12; 6:23) Kemm nistgħu nkunu grati li Ġeħova juri l-ħniena meta jagħmel ġudizzju! Madankollu, irridu noqogħdu attenti li ma nipprofittawx ruħna mill-ħniena t’Alla. “Ilkoll ġusti t-triqat [taʼ Ġeħova],” jgħid Dewteronomju 32:4. Meta juri l-ħniena, Alla ma jinjorax il-livelli perfetti tal-ġustizzja tiegħu.
11. Ġeħova kif wera ġustizzja xierqa meta ttratta mad-dnub taʼ David maʼ Batseba?
11 Fil-każ taʼ David u Batseba, qabel ma l-kastig tal-mewt setaʼ jittaffa, kien hemm bżonn taʼ maħfra għad-dnub tagħhom. L-imħallfin Iżraelin ma kellhomx awtorità biex jagħmlu dan. Kieku l-każ tħalla f’idejhom, huma ma kien ikollhom ebda għażla ħlief li jaqtgħu s-sentenza tal-mewt. Il-Liġi hekk kienet titlob. Madankollu, minħabba l-patt li għamel maʼ David, Ġeħova ried jara jekk kien hemmx bażi biex jaħfer id-dnub taʼ David. (2 Samwel 7:12-16) Għalhekk, Alla Ġeħova, “l-imħallef taʼ l-art kollha,” li ‘jgħarbel il-qalb,’ għażel li jieħu ħsieb il-każ hu nnifsu. (Ġenesi 18:25; 1 Kronaki 29:17) Alla setaʼ jara x’hemm tassew f’qalb David, jiżen kemm kienet ġenwina l-indiema, u jagħti maħfra.
12. Kif jistgħu l-bnedmin midinbin jibbenefikaw mill-ħniena t’Alla?
12 Il-ħniena li jurina Ġeħova billi jagħmilhielna possibbli li niġu meħlusin mill-mewt minħabba d-dnub li writna hija fi qbil mal-ġustizzja tiegħu. Biex ikun possibbli għalina li jinħafrulna dnubietna mingħajr ma jinkiser il-livell tal-ġustizzja, Ġeħova pprovda s-sagrifiċċju bħala fidwa taʼ Ibnu, Ġesù Kristu—l-akbar espressjoni taʼ ħniena li qatt intweriet. (Mattew 20:28; Rumani 6:22, 23) Biex nibbenefikaw mill-ħniena t’Alla, li tistaʼ teħlisna milli nirċievu kastig għad-dnub li writna, aħna rridu ‘neżerċitaw il-fidi fl-Iben.’—Ġwanni 3:16, 36.
Alla taʼ Ħniena u Ġustizzja
13, 14. Il-ħniena t’Alla ddgħajjef il-ġustizzja tiegħu? Spjega.
13 Għalkemm il-ħniena taʼ Ġeħova ma tiksirx il-livell tiegħu tal-ġustizzja, teffettwa din b’xi mod il-ġustizzja tiegħu? Il-ħniena tnaqqas l-effett tal-ġustizzja divina billi ddgħajjifha? Le, dan m’huwiex il-każ.
14 Permezz tal-profeta Hosegħa, Ġeħova qal lill-Iżraelin: “Għal dejjem ngħarrsek miegħi, ngħarrsek miegħi fis-sewwa u l-ħaqq, fl-imħabba u l-ħniena.” (Hosegħa 2:21 [2:19, NW]) Dan il-kliem juri ċar li meta Ġeħova jeżerċita l-ħniena dan ikun dejjem fi qbil maʼ l-attributi tiegħu l-oħrajn kollha, inkluż il-ħaqq, jew il-ġustizzja. Ġeħova hu “Alla li jagħder u jħenn; . . . jaħfer il-ħażen, id-dnub u l-ħtija; imma ma jħalli xejn għaddej.” (Eżodu 34:6, 7) Ġeħova hu Alla taʼ ħniena u ġustizzja. Dwaru l-Bibbja tgħid: “Hu l-Blata tagħna; perfett għemilu; u lkoll ġusti t-triqat tiegħu.” (Dewteronomju 32:4) Il-ġustizzja t’Alla hi perfetta, bħalma hi l-ħniena tiegħu. Ebda waħda minn dawn il-kwalitajiet m’hi superjuri għall-oħra, u waħda m’għandhiex bżonn l-oħra biex jibbilanċjaw lil xulxin. Minflok, iż-żewġ kwalitajiet jaħdmu f’armonija perfetta flimkien.
15, 16. (a) X’juri li l-ġustizzja divina m’hijiex ħarxa? (b) Meta Ġeħova jesegwixxi l-ġudizzju tiegħu fuq din is-sistema mill-agħar, l-aduraturi tiegħu dwar liema ħaġa jistgħu jkunu ċerti?
15 Il-ġustizzja taʼ Ġeħova m’hijiex ħarxa. Il-ġustizzja kważi dejjem hija konnessa m’affarijiet legali, u l-ġudizzju ġeneralment jeħtieġ li jingħata l-kastig mistħoqq lil min jagħmel il-ħażen. Madankollu, il-ġustizzja t’Alla tistaʼ tinvolvi wkoll is-salvazzjoni taʼ wħud li jistħoqqilhom. Per eżempju, meta l-bliet mill-agħar taʼ Sodoma u Gomorra nqerdu, il-patrijarka Lot u ż-żewġt ibniet tiegħu ġew salvati.—Ġenesi 19:12-26.
16 Aħna nistgħu nkunu fiduċjużi li meta Ġeħova jesegwixxi l-ġudizzju tiegħu fuq din is-sistema mill-agħar, il-“folla kbira” t’aduraturi veri, li “ħaslu lbieshom u għamluhom bojod fid-demm tal-Ħaruf,” se jinħelsu. Għalhekk, huma se ‘joħorġu mit-tribulazzjoni l-kbira.’—Rivelazzjoni 7:9-14.
Għala Għandna Nuru l-Ħniena?
17. X’inhi raġuni fundamentali għala għandna nuru l-ħniena?
17 Tabilħaqq, l-eżempji taʼ Ġeħova u Ġesù Kristu jgħallmuna x’inhi l-ħniena vera. Raġuni fundamentali għala għandna nuru l-ħniena tinsab fi Proverbji 19:17 fejn naqraw: “Min iħenn għall-fqir ikun qed jislef lill-Mulej, u hu jroddhulu bi ħlas tajjeb.” Ġeħova jitgħaxxaq meta nimitaw lilu u lil Ibnu billi nuru l-ħniena meta nittrattaw maʼ xulxin. (1 Korintin 11:1) U oħrajn jiġu inkuraġġiti biex juru l-ħniena, għaliex il-ħniena tqanqal il-ħniena.—Luqa 6:38.
18. Għala għandna nistinkaw biex nuru l-ħniena?
18 Il-ħniena hija ġabra taʼ ħafna kwalitajiet tajbin. Din tinvolvi l-ħlewwa, l-imħabba, l-qalb tajba, u t-tjubija. Sentimenti teneri taʼ mogħdrija jew simpatija huma l-għerq taʼ l-għemejjel taʼ ħniena. Filwaqt li l-ħniena t’Alla ma tagħmilx kompromess fejn tidħol il-ġustizzja, Ġeħova jdum biex jagħdab u bil-paċenzja jagħti biżżejjed żmien lil min jagħmel il-ħażen biex jikseb l-indiema. (2 Pietru 3:9, 10) Għalhekk, il-ħniena hija konnessa mal-paċenzja u s-sabar fit-tul. Ladarba att taʼ ħniena jiġbor flimkien ħafna kwalitajiet sbieħ—inkluż id-diversi aspetti tal-frott taʼ l-ispirtu t’Alla—dan jagħtina l-opportunità biex nikkultivaw dawn il-kwalitajiet. (Galatin 5:22, 23) Kemm hu vitali li nistinkaw biex nuru l-ħniena!
“Henjin Dawk li Jħennu”
19, 20. Il-ħniena b’liema mod tifraħ bir-rebħa tagħha fuq il-ġudizzju?
19 Id-dixxiplu Ġakbu jgħidilna għala għandna dejjem nittrattaw lil oħrajn bil-ħniena. Hu kiteb: “Il-ħniena tifraħ bir-rebħa fuq il-ġudizzju.” (Ġakbu 2:13b) Ġakbu kien qed jitkellem dwar il-ħniena li aduratur taʼ Ġeħova juri lejn oħrajn. Din tifraħ bir-rebħa tagħha fuq il-ġudizzju minħabba li meta jasal iż-żmien għal individwu biex “jagħti kont tiegħu nnifsu lil Alla,” Ġeħova jikkunsidra l-għemejjel taʼ ħniena tiegħu u jaħfirlu fuq il-bażi tas-sagrifiċċju tal-fidwa taʼ Ibnu. (Rumani 14:12) M’hemm ebda dubju li waħda mir-raġunijiet għala David intwera ħniena għad-dnub tiegħu maʼ Batseba kienet minħabba li hu nnifsu kien raġel ħanin. (1 Samwel 24:4-7) Mill-banda l-oħra, “min ma jipprattikax il-ħniena se jiġi ġudikat mingħajr ħniena.” (Ġakbu 2:13a) Mhux taʼ b’xejn li dawk li huma “bla ħniena” jinsabu fost l-uħud li Alla jarahom bħala li “jistħoqqilhom il-mewt”!—Rumani 1:31, 32.
20 Fil-Priedka tiegħu taʼ fuq il-Muntanja, Ġesù qal: “Henjin dawk li jħennu, għax għad jintwerew ħniena.” (Mattew 5:7) Kemm jenfasizza b’mod ċar dan li min ifittex il-ħniena t’Alla għandu juri ħniena hu stess! L-artiklu li jmiss se jiddiskuti kif nistgħu nipprattikaw il-ħniena fil-ħajja tagħna taʼ kuljum.
X’Tgħallimt?
• X’inhi l-ħniena?
• Il-ħniena b’liema modi tintwera?
• Ġeħova b’liema mod hu Alla taʼ ħniena u ġustizzja?
• Għala għandna nuru l-ħniena?
[Stampa f’paġna 21]
Is-sentiment teneru taʼ Ġeħova lejn dawk li jinsabu fil-bżonn hu bħal dak t’omm lejn it-tarbija tagħha
[Stampa f’paġna 23]
X’nitgħallmu dwar il-ħniena mill-mirakli taʼ Ġesù?
[Stampa f’paġna 24]
Kiser Ġeħova l-livell tiegħu tal-ġustizzja meta wera l-ħniena maʼ David?
[Stampa f’paġna 25]
Il-ħniena t’Alla lejn il-bnedmin midinbin hija fi qbil mal-ġustizzja tiegħu