Meib

ǀHomsi groep sab ge mû toas khaoǃgâb ge Johaneba, “kai ǂnubis” khoena ge mû. Elobmîs ge mî tama hâ matikō kai ǂnubis hâsa, ǁîn ge a ǃgôahe ǁoa. Tae-e da ǁîn xa ra ǁkhāǁkhāsen? Johaneb ge ge mî: “Nēn ge ǁnān, kai ǁgâiǀāba xu go ǀkhīn, tsî saran âna ǁKhaob di ǀaob ǃnâ ǁā tsî ǃuriǃuri hâna.” (J.ǂHa. 7:14) Kai ǁgâiǀāb khaoǃgân ge “kai ǂnubis” khoena, nēba ǃhūbaib ai nî ûi. Tsî kai ǀkhaega nî ǃkhōǃoa. (Psa. 37:​9-11, 27-29; ǂKhm. 2:​21, 22; J.ǂHa. 7:​16, 17) ǀHommi tamas ka io ǃhūbaib ai da ga hâ xawe da ra mûsen ǂHaiǂhais 7ǁî danaǃâs ǃnâ ra mîhe xūn ǃnâ. Îo ǁnāsa da ge nî dī. ǁNāb ge kaise nî ǃgâi ǁaeba, hoa ǀgam groep ra Elob khoen di ra ǃaroma. Kaise da ge nî ǃgâiaǂgao Jehovab ǂgaeǂguisa ǂkhâǃnâsa da ge ǁhûi ǃkhais ǃaroma. w22.05 16 ¶6-7

ǂHâǂhâsa mîǁguiba du nî dī ge īsa? ǀNîsi du ge gā-aisiba ge ǂgan, ǂhâ du hâ ǃkhaisa du a ǂan amaga. (Jak. 1:5) Gao-aob Salomob ge ge xoa: ‘Gā-aisib ge a ǂhâǂhâsa’ ti. (ǂKhm. 4:7) Salomob ge khoesi gā-aisib xa ge ǃhoa tama hâ i. Xawe gā-aisib hîna Jehovaba xu gere ǀkhīb xa gere ǃhoa. Eloba xu hâ gā-aisiba a hui da ǁkhā, nētsē da ra hōǃâ ǃgomsin ǀkha? Îo, hui da ǁkhā a. ǀGui ǀgaub hîna da gā-aisiba a hō ǁkhāb ge, ǀgam gā-ai khoekha hîna ge ǁîkha di gā-aisib ǃaroma ǃgôahe hâ i kha xu ǁkhāǁkhāsen tsî ǁnāsa dīsa. ǂGurose, Salomob aiǁgausa kō re. Elobmîs ge ra mî, Elob ge Salomoba “kai gā-aisib tsî ǁnâuǃāb tsîna ge mā.” (1Gao. 4:29) ǀGamǁîse, Jesub aiǁgausa kō re. Hîna ge ǀgopeǀnōhe ǁoa gā-aisiba ūhâ iba. (Mat. 12:42) Jesub xa i ge ge kēbohe: ‘Tsî ǁîb aib ge Gagab Jehovab diba nîra sâ, gagab gā-aisib tsî ǁnâuǃāb tsîkha diba.’—Jes. 11:2. w22.05 20 ¶1-2

Tātsē da ge kaira tama hâ, mîǁguiga dī tsî sīǃnâs ǃaroma. Beverley ti ǀon hâ ǃgâsas 75 kuri xas aiǁgausa ǃoa kō re. ǁÎs ge sîsensa gere ǃgom kai ǀae-e ge ūhâ i. Xawes ge Jesub di ǁōb ǂâiǂâisens di ǁkhauǂûis ǃnâ gere ǁhao ǂgao. ǁNā-amagas ge ǃgāsa mîǁguiba ge dī. ǁÎs di mîǁguibas ge sīǃnâ, os ge kaise ge ǂkhî i. ǁÎs di aiǁgaus ge nauna ge ǂkhâǃnâ, ǃnāsa-e aoǁnâ sîsenni ǃnâ dīsa. Jehovab ge kaira ǃgâsan ra dī sîsenga ra ǃgôaǃgâ, ǃnāsa-en ga ǁîn mâsigu xa ǃaroma-e hâse dī ǁoa xawe. (Psa. 71:17) Sīǃnâ ǁkhā du a mîǁguiga dī re. Jehovaba a ǂkhîǂkhî ǁkhā ǀgauga omkhâi re. ǃNāsa-e Elob ǀapeǂhumis ǃnâ dīs, ǀkha hui du ǁkhā xūna ǁkhāǁkhāsen re. ǀGauna ôa re î du sadu di ǃgâsana ǃnāsase ǃoaba. “Îs aiǃâ ǃgûs âtsa ǂhaisa hoa xūn ǃnâ.” Nēs ge Jehovab di huib ǀkha nî ī. Timoteubab ge hui khami.—1Tim. 4:15. w22.04 27 ¶18-19

ǁKhā du a i hoa-e du dītoa hâs khaoǃgâ i ga, sadu ǀgôa-i di ǀgui-e Jehovaba ǃoaba ǂgao tama io. Tā ǃgâi ǁgû tama du hâ di ǂâi re. Jehovab ge hoada aitsama ǁhûis di ǁkhāsiba ge mā. ǀGôa-i tsîna ǃkhōǂgā hâse. Nēs ge ra ǂâibasen hoada nî ǁhûisa, Eloba da nî ǃoabas tamas ka io ǃoaba tidesa. Tā sadu ǃâubasens hîna du ūhâsa ǂoaǃnâ re, sadu ôa i ǀguitsē i nî oaǀkhīsa. Gā hâ ǀgôab di aiǁgaus xa ǂâi re. (Luk. 15:​11-19, 22-24) ǁNā ǂkhamkhoeb ge ǂgui ǃgâi tama xūna ge dī, xawe ega ge oaǀkhī. ǁGûdo Jehovab ge kai aiǂhanuba mā du hâ, î du ǀasa ǃoaba-aona kai kai. (Psa. 78:​4-6) Supu tama sîsen-i ge tsî da ge ǁnās ǃaroma ra koa du ǂgao. Tsau tamase du ǀgôana ra hui ǃkhais ǃaroma. Aiǃgû tsî du ga ǁkhā du a i hoa-e dī, o du ge ǂgomǃgâsiba ūhâ ǁkhā sida di ǀhomsi ǁGûb a ǂkhî ǃkhaisa.—Efe. 6:4. w22.05 30-31 ¶16-18

ǂKhîb tsî ǀguiǃnâxasib tsîna da ga, ǀhaohâb ǃnâ ǂhâba, o da ge ǁkhā da a i hoa-e nî dītsâ. ǂGurokamǁaeb Xristeǁîn di aiǁgaus xa ǂâi re. ǁÎn ge ǃkharagagu ǁkhāsigu tsî ǁgaumâidi tsîna ge ūhâ i. (1Kor. 12:​4, 7-11) Xawe ǁnās ge ge ǃaroma tama hâ i, în ǀhûgu tsî ǃkham-ūgu. ǁNās xab ge Pauluba ge mî, î-i mâ-i hoa-e ‘Xristub soros di omkhâihesa ǃoa’ ǁkhā i a-i hoa-e dī. Paulub ge Efeseǁîna ǃoa ge xoa: “ǁNā sîsenǂui-i mâ uniǁaes hoas di-i ǃoa ǁîs di ǀgaus ǃnâ, ǁîs ǂûs di ǂnubikhâisens ǃoa ǀnammi ǃnâ.” (Efe. 4:​1-3, 11, 12) Nē ǀapemāsa ge saon hoan ge ǂkhîb tsî ǀguiǃnâxasib tsîna ǀhaohâb ǃnâ ge ǁgau. Nētsēs tsîna da ge nē ǀgauga ǀhaohâgu ǃnâ ra mû. Dītsâ re, î du tā nau ǃgâsan ǀkha ǀgopeǀnōsen. Xawe Jesub aiǁgausa xu ǁkhāǁkhāsen. Tsî ǁîb di ǀgauga ǁgae re. ǂÂis ǃnâ ūhâ re, Jehovab ‘ǂhanuoǃnâ tama xui-ao, ob ge sadu sîsenni tsî ǀnammi tsîna ǀuru tide.’ (Heb. 6:10) Jehovab ge ra ǃgôaǃgâ, mûb ga o, mati du ǁkhā du a-i hoa-e ra dītsâsa ǁîba ǂkhîǂkhîsa. w22.04 14 ¶15-16

Kaise da ge ra gangan, sida ǁnā ǃereamsa ūhâ tamasa, î da mîǁgui Jehovab mâ ǁore-ao-e a ǀûba ǁkhāsa. Xawe i ge xū-e hâ, sida a mîǁgui ǁkhā-e. Tae-e ǁnā-e? ǀNî ǁaegu ai i ge khoe-e sida ra tsûtsû, ǀnîsi ǀgaisases tsîna. Xawe i ge ǁî-e ǀnîsi sida ai ǀûbaba a ǂgan ǁkhā. Tsî ǀnî ǁaega i ge khoe-e ǀûbaba sida ai ǂgan tide. ǁNāti i ga ī xawes tsîna da ge a mîǁgui ǁkhā, î da ǁnā khoe-e ǀûba tsî tā ǁî-i ǀkha ǁaixa. Nēs ge amabes ǃnâ ǁaeb tsî ǁguiǂgāsens tsîna ǂhâhâ, ǀgaisase da ga tsûtsûhe o. Septemberi 15, 1994ǁî kurib di Watchtower ǂkhanib ge ra mî: “ǁOre-ao-e du ga ǀûba, os ge nēsa ǂâibasen tama hâ ǁoreba du ra kō ǃkharu ti. Xristeǁî-i hîna ra ǀûba i ge ra ǂgomǃgâ, Jehovab ǃamkuse nē ǃkhaisa ǀgoraǃgâsa. ǁÎb ge a ǂhanu-ai hoaraga ǃhūbaib ǃnâ. Tsîb ge nî dī î da ǂhanu-aisiba ǂhanu ǁaeb ai ǃkhōǃoa.” w22.06 9 ¶6-7

Jehovab ge ra mîmâi sida di tsēdi ǃnâb, hoa ǃhaodi tsî gowagu tsîna nî ǀhaobesa, în ǁîba ǀguiǃnâxasib ǃnâ ǃoaba. Nētsē i ge ǁnā ǀō-aisa groeps di khoena “kai ǂnubis” khoen ase a ǂansa. (J.ǂHa. 7:​9, 10) Nē groeps di khoen ge ǃkharagagu aogu, taradi tsî ǀgôana xu hâ. Xawen ge ǂkhîsa ǀgui omaris ǃâ. (Psa. 133:1; Jhn. 10:16) ǁÎn ge ǃgâi ǃâubasensa hoaǁae, ǃgâ ǂgao rana ra aoǁnâba. (Mat. 28:​19, 20; J.ǂHa. 14:​6, 7; 22:17) Kai ǂnubis di ǃâ du ga, o du ge ǃgâi xūn hîna hānîǁaeb ǃnâ nî īn xa kaise a ǀō-aisaba-e. Satani ge ǂgao tama hâ, î du hānîǁaeb ǃnâ ǃâubasensa ūhâ. ǁÎb di ǀapes ge î du tā ǂgom, Jehovab ǁîb mîmâide nî dīǀoaǀoasa. Satani ga sida di ǃâubasensa dīkākā ǁkhā, o da ge sida di ǃâubasensa nî ǂoaǃnâ. Tsî Jehovaba a ǃoaba ǀû ǁkhā. w22.06 20-21 ¶2-3

Sida ǁaposa ǂgoms ge ra hui da, î da ǃgomsigu ǃnâ mâǀgai ǁkhā. ǂAn da a xui-ao nēn hoan nî ǃgû-ī amaga. ǂÂis ǃnâ ūhâ re, Jesub ge ge mîba da ǃgôaǃgonhe da nîsa. (Jhn. 15:20) ǁNās ǀkha î ge hānîǁaeb xa ǂâisa nî hui, î da Xristeǁî daob ai hâhâ. Kō re, ǃâubasens ge mati Jesuba a hui ǀgausa, îb ǂgomǂgomsase hâ tsûtsûsa ǁōbab nî ǁōsab ge ǂan i xawe. Pinkstertsēs 33ǁî kurib ge apostel Pauluba, Psalmdi ǂkhinisa xu kēbosa ge sîsenū. Hîna ra ǁguiǃāsa Jesub ge ǃnomsa tsî ǂgomǃgâsiba gere ǁgausa: “ǁKhātis ge ti sorosa ǃâubasens ǃnâ nî ûi. Sats ge ti ǀomsa ǁŌhân Hâǃkhaib ǃnâ ǁnāxū tide. Sats ge mā-am tide sa ǃAnub nî ǁgaoǁgaosasiba mû ǃkhaisa. . . . ǃGâiaǂgaob ǀkhats ge ra ǀoaǀoa te, sa ais aiǃâ.” (ǃNǃkh. 2:​25-28; Psa. 16:​8-11) Jesub ge ǀgaisa ǃâubasensa ge ūhâ i, Elob khâisa nî mābi ǃkhaisa tsîb ǃgâiaǂgaoba nî ūhâsa. ǁÎb Îb ǀkha ǀhommi ǃnâ ǁkhaba ǀhao-oasa.—Heb. 12:​2, 3. w22.10 25 ¶4-5

ǀGui ǁaeb ai kha ge Jakobub tsî Johaneb tsîkha ǁîkha mamasasa ge ǂgan, îs Jesuba dî īkha ǀgapi ǃkhai-e Gaosib ǃnâ māhe ǁkhā. (Mat. 20:​20, 21) Jakobub tsî Johaneb tsîkha ge dī xū-i ge ge ǁgau, ǁîkha a ǀgapiǂâixasa, tsîkha nau gu xa ǂhâǂhâsa gere mûhe ǂgaosa. (ǂKhm. 16:18) Jakobub tsî Johaneb tsikha ǀgui kha ge ǁgai ǀgauga ge ǁgau tama hâ i. Kō re nau apostelgu ge tanisen ǀgauba: “Tsî nau disigu ge nēsa a ǁnâu, o gu ge kaise Jakobub tsî Johaneb hâkha ai ge ǀara.” (Mat. 20:24) Mûnan-ais ǀguisa da ge a di ǁkhā, Jakobub tsî Johaneb tsîn mati nau apostelgu ǀkha ǀgaisase gere ǂnôagusa. Jesuba nē mâsib ǃnâ tae-e ge dī? ǁÎb ge ge ǁaixa tama hâ i. ǁÎb ge ge mî tama hâ i, ǀkhara ǃgâi apostelgab sī ra ôa ti. Khoegu hîna ǃgamǃgamsenxasiba ūhâ gu tsî ǀnammi ǃnâ nî hâ-ū gu ga. Xaweb ge Jesuba ǁîgu ǀkha ǃnūǃnâxasib ǀkha gere ǃhoa, ǂan-i ge ī amaga ǁîgu ǂhanu xū-e ra dī ǂgaosa. (Mat. 20:​25-28) Jesub ge apostelga hoaǁae khoexaǃnâse gere hâ-ū. w23.03 28-29 ¶10-13

ǂGui xūnats ge ǀnai sīǃnâ hâ tsî kurina Elobmîsa ǃgâise ǁkhāǁkhāsen hâ. Nē ǁkhāǁkhāsens ge ǂgomǃgâsiba ra mā tsi Elobmîs a Elob di mî ǃkhaisa. ǁNās ǂamaits ge Elobmîs di xoa-aoba ǂan tsî ǀnam tsoatsoa hâ. ǁNā ǀnammi hînats ūhâb ge kaise kai hâ. Tsîts ge ǁnās ǀkha nēsi a ǁāǁnâsa ǃoaba-ao, kaisets ge ǃgâi mîǁguiba dī hâ. ǁĀǁnâhe du nîs aiǃâts ge ǃgomsina ge ūhâ i. Hîna gere ǃgomǃgom kaina, îts ǂgomǂgomsase Jehovab ǃoagu hâ. Xawets gagasise ra kai khamits ge ǃnāsa ǃâitsâga nî hōǃâ. Satanni ge nî dītsâ, îb sa ǀnammi Jehovabats ūba hâba ǂkhabuǂkhabu. Tsî ǁnās ǀkha nî ǂgaebē tsi îts tā ǁîba ǃoaba. (Efe. 4:14) Tāts ge ǁnāsa nî mā-am. Tae-ets a dī ǁkhā, îts ǂhauǃnâse Jehovab ǃoagu hâ tsî sa māǁnâsensa dīǀoaǀoa? Aiǃgû tsîts ge gagasise nî ǀgai. ‘ǁGū’ tsâ re, Xrsiteǁî-i ase kaisa.—Heb. 6:1. w22.08 2 ¶1-2

Omaris ǃnâ i ge mâ ǁani-i hoa-e, ǁnā ǃereamsa ūhâ. ǀNî xūn hîna omaris ǃnâ ra īna, ǁîn ǁaegu ǀgui ūhâsa. Aiǁgause Xristeǁî taras ge ǀnîsi ǁnaetiba ūhâ hîna ǁîs aoba a ǀkhenxaba-e, nau khoenab ǁnā xū-i xa nî ǁgamba tsî ǁîsa nî taotao? Hâ-a ǁnāsab ge dī tide. ǁÎb ge ǁîb tarasa a ǀnam tsî tātsē ǁîsa ra tsûtsû xū-e dī ǂgao tide. (Efe. 5:33) ǂKhamkhoen ge ǃgôasib ǀkha ra sîsenūhe ǂgao. ǁGûna i ge ǂhâǂhâsaba nēsa ǂâis ǃnâ ūhâsa. ǁGûn ge tā ǁîn ǀgôana nî taotao tsî ǁîn dīsana nau khoena nî ǁgamba. (Kol. 3:21) ǂHâǂhâsa i ge a ǀgôan nî ǁkhāǁkhāsen tsî nî gā-aisa în tā, omaris ǂhôana ǃauga hâ khoena mîba. ǁNās ge omaris ǁanin ǀnîna a taotao ǁkhā. Mâ omaris ǁani-i hoa-i ga ǁî-î ǃâba dī. Tsî ǁîn omaris xūna ǁîn ǃnâ ǀgui ga ra ūhâ, os ge omarisa ra ǀgai. w22.09 10 ¶9

Jehovab ge Jobi ǀkha ǃhoa tsî ge ǂâiǂâibi gā-aisib tsî ǀnammi hînab ǁîb kurusabena ūba hâba. Tsîb ge ǂgui buruxa xamanin xa gere ǃhoa. (Job. 38:​1, 2; 39:​9, 13, 19, 27; 40:15; 41:​1, 2) Jehovab ge ǂgomǂgomsa ǂkhamkhoeb Elihub tsîna ge sîsenū, îb Joba ǀgaiǀgai tsî ǁkhaeǂgao. Elihub ge ra mîba bi, Jehovab hoaǁae ǁîb ǃoaba-aona ra mādawa-amsa mâǀgain ga o. Jehovab ge Elihuba ǂkhâǃnâs tsîna ge di, îb Joba ǀnammi ǃnâ ǀapemā. Elihub ge Joba ge hui, îb ǁîb xa kaise ǂâi ǀû. Tsîb ge ge ǂâiǂâiǃnâ bi, Jehovab hoa xūn di Kuru-aob aiǃâ da a ǂkharirosa. Jehovab ge Joba ǁgaumâisa ge mā, îb ǁîb ǃnona ǀhōgu hîna ge ǁorega ǀgoreba. (Job. 42:​8-10) Jehovaba mati nētsē ra ǂkhâǃnâ da, ǃgomsiga da ga hōǃâ o? Jehovab ge sida ǀkha ǃoa ǃhoa tama hâ, Jobi ǀkhab gere dī khami. Xaweb ge sida ǀkha Elobmîs ǃnâ-ū ra ǃhoa.—Rom. 15:4. w22.08 11 ¶10-11

Romes ǃnâ ge hâ i ǀhaohâb ge, Jodeǁî Xristeǁîn tsî Jodeǁî taman tsîna xu ge hâ i. Moseb di ǂhanub ge ūbēhe o, i ge ǀnî ǂûn ǀguina ǂûs di ǂhanuba ge bē. (Mrk. 7:19) ǁNā ǁaeba xun Jodeǁî Xristeǁîna, ǃnorasase ǂhâban ra ǂûna ge ǂû ǁkhā i. Xawe ǀnî Jodeǁîn ge gere ǂâi ǂhanu tama i ge hâ isa, ǁnā ǂûna ǂûsa. ǁNās xa ǃaromahe hâseb ge ǀhaohâba ge ǀgora. Paulub ge ǂkhîba ūhâs ǂhâǂhâsasiba ge mûǂan. ǁNās ǀkhab ge Pauluba ǃgâsana ge hui în mûǂan, ǂnoagus ǃgâi tama hâsa. Tsî ǁnāti ī mâsib ǀhaohâga a ǀgora ǁkhāsa. (Rom. 14:​19, 20) ǁÎb tsîn ge ǁîb tanisen ǀgauga ge dawa, îb tā nauna ǃnôa kai. (1Kor. 9:​19-22) Sida tsîn ge nauna omkhâi tsî ǂkhîba a ūhâ ǁkhā. Nau khoen ǃkharagagusigu xa da ga ǂnoagu tama io. w22.08 22 ¶7

Mîǁgui-e da ga Jehovab ǃoabas ǃnâ sīǃnâ ǂgao, o da ge aiǃgû tsî ra dītsâ ǁîna sīǃnâsa. Tsî ǁnās tsîn ge a ǀgui, ǂhanu-aisiba da ga sīǃnâ ǂgao o. Tsî Jehovab ge ǃnūǃnâxase nî hui da, î da aiǃgû tsî ǁnāsa ǁaeb ǀkha ǃgâiǃgâi. (Psa. 84:​5, 7) Jehovab ge ǀnamxaǃnâse ra ǂâiǂâiǃnâ da, ǂhanu-aisib ǃgom tama hâsa. (1Jhn. 5:3) Xawe i ge ra ǁkhauba da tsî da ge ǁnā ǁkhaubasa tsēs hoasa ǂhâba hâ. ǂÂihō î du ra gagasi ǁâtanin hînab ge apostel Pauluba gere ǁguiǃāna? (Efe. 6:​14-18) Mâ ǃâba soldab di ǂgaoba gere ǁkhauba? “ǁKhaiǁkhausarab ǂhanu-aisib” diba o. ǁNās ge Jehovab di mîǁguigu, mâ-i a ǂhanus diga ǃkhōǂgā hâ. ǁKhaiǁkhausarab ǂgaoba ra ǁkhauba khami i ge, Jehovab di ǂhanu-aisib di ǀgauga, sida di ǂgaoga a ǁkhauba ǁkhā. ǁNāb ge khoesi ǂgânagasiba. ǁNā-amaga i ge kaise a ǂhâǂhâsa î da ǁâtanib ǁkhaiǁkhausarab dība ana.—ǂKhm. 4:23. w22.08 29 ¶13-14

Elobmîs ge gā-ai daoǁgaude ǂgomǂgomsa-aogu tsî taradi tsîna ǂgui kuriga ra mā. Nēsa mati a īǁkhā? Jehovab ge ge īǁkhā kai, în khoena ǁnā skrolga xu ǂōrisase xoaǁnâ. Nē khoen ge ǀoasa kurusa ūhâ tama hâ i xawen ge ǂōrisase nēsa gere dī. Hebreǁî Xoadi xab ge ǀnî ôaǃnâ-aoba ra mî: “ǂAn da ge a ǀnî hâ ǀoro ǂkhani-i, Elobmîs ge xoaǁnâhe khami xoaǁnâhe hō tama hâsa.” Xawe da ge ǂgomǃgâsiba a ūhâ ǁkhā, Elobmîs di Xoa-aob Jehovab di ǂâide da noxoba Elobmîs ǃnâ nētsē a khomai ǁkhāsa. Jehovab ge a ǃGaoǃgao, “mâ ǃgâi tsî dīǀoaǀoasa mās” dība. (Jak. 1:17) Elobmîs ge Jehovab ge māda kai ǀkhaegu di ǀguisa. Khoe-i ga ǀkhaexū-e māda, o da ge ǁî-i xa xū-e ra ǁkhāǁkhāsen. Aiǁgause, matikōse i sida tsî ǂhâsigu hîna da ūhâ gu tsîna a ǂansa. ǁNās ge Elobmîs di mā-aob ǀkha a ǀgui. Nē ǀkhaeba da ga ôaǃnâ, o da ge ǂgui xūna Jehovab xa ra ǁkhāǁkhāsen. Tsî da ge ra ǁkhāǁkhāsen ǁîb matikōse ǃgâise sida tsî sida ǂhâsigu tsîna a ǂansa. w23.02 2-3 ¶3-4

Matikōsen khoena nî ǂkhî, ǁîn ǀnamsaben hîna nî khâina ǁkhawa mûsa. Xristub di ǀoadisi (1 000) kurigu ǂgaeǂguis ǁaeb ǃnâ. ǁNān hîna ge ǁîn ǀnamsabena, ǁōb ǃnâ ǂoaǃnân ge ra ǁkhore ǁîna ǁkhawa mûsa. Jehovab tsîn ge di ra tsâ. (Job 14:15) Mûnanai re ǃgâiaǂgaob hîna ǃhūbaib ǂhawase nî hâba. “ǂHanu-ain” ǁîn ǀonde ûib ǂkhanis ǃnâ a xoamâisan ge “ǀamo ûib ǃoa nî khâi.” (ǃNǃkh. 24:15; Jhn. 5:29) ǀNîsin ge sada ǀnamsaben ǂguina Armagedons khaoǃgâ khâisa nî hō. Tsî “ǂhanuoǃnân” ge ǁnān Jehovaba ǂans ǃēsa ge hō tama hâ īna. Tamas ka io ge ǂgomǂgomsase ǁîba ǃoaba tama hâ īna, ǁōn nîs aiǃâ. ǁÎn ge “ǀgoraǃgâs ǃoa nî khâi.” ǂHâbasa i ge nî hoan hîna khâisa ra hōn nî ǁkhāǁkhāhesa. (Jes. 26:9; 61:11) ǃKharu gere ǁaeb ǃnâ ge noxoba ī tsâ tama hâ i ǁkhāǁkhās programmi ge nî ǂnûiǂgāhe.—Jes. 11:10. w22.09 20 ¶1-2

Jehovab ge ǁîb ǂgui ǂgaeǂgui-aogu ǂama, hoan xab a ǀgapisa ge ǁgau. ǁÎb ge Israelǁaesa ge ǃkhamba în kai ǃâb mîmâisa ǃhūb diba ūbasen. (Jos. 11:​4-6, 20; 12:​1, 7, 24) ǃNās hoasab ge Jehovaba, hoan xab a ǀgapi ǃkhaisa ge ǁgau. Jehovab hîna koasa anu hâba, ǃgamǃgamsens ǀkha ǂanǃgâ tama i. Tsîb ge Babilons di Gao-aob Nebukadnesara ge koasen, ‘ǀgaib di ǁkhāsib, tsî ǃgôasib tsî ǂkhaisib’ tsînab ūhâsa. Elob ge ge ǃaroma îb ǃkhau. ǂGauǂgauheb ges khaoǃgâb ge Nebukadnesara ‘hoan xa ǀgapi Eloba koa.’ Tsî ge ǂanǃgâ ‘Jehovab ǂgaeǂguis ǀamosib kōse ra ǂgaeǂguisa.’ ǀAro tsîb ge ra mî: “Khoe-i xare î ge ǁîb ǂâisa mâǃoa tama.” (Dan. 4:​30, 33-35) ‘ǀKhaehes ge hâ ǁnā ǁaes ǁîs di Elob a Jehovasa. ǁNā ǁaes ǁîb ǀumis aseb ǁhûiǂuibasen hâsa.’ (Psa. 33:12) ǁNās ge kaise ǃgâi ǃaromas, sida ǂhauǃnâsiba Jehovab ǃoagu ūhâ ǀgaras diba. w22.10 15-16 ¶13-15

ǂGui Elobmîs kēbodi, hîna ǀnai dīǀoaǀoahe hâ di ge sida ǂgomǃgâsib Elob mîmâidi hānîǁaeb xa hâde ra ǀgaiǀgai. Sida ge Psalmdi xoa-aob, hîna ge Jehovab ǃoa a ǀgoreb khami ra tsâ: “Ti ǀoms ge sa oresa ǁgâ hâ, sa mîs ai ta ge ra ǃâubasen.” (Psa. 119:81) Elobmîs ǃnâ-ūb ge Jehovaba, ‘ǃgoaxaǁaeb ǃaroma ǃâubasensa’ mā da hâ. (Jer. 29:11) Hānîǁaeb ǃaroma da ūhâ ǃâubasens ge, khoen ra dī xūn ai ǃgaoǃgaosa tama xawe Jehovab di mîmâis ai. A da aiǃgû tsî sida ǂgomǃgâsiba Elobmîs ǃnâ omkhâi. Tsî Elobmîs di kēbode ǃgâise ôaǃnâs ǃnâ-ū. ǀKhara ǃaromas Elobmîsa da a ǂgomǃgâ ǁkhās ge, ǁîs di ǀapemādi khoena ra hui amaga. (Psa. 119:​66, 138) Aiǁgause, ǃgamme hâ khoera hîna gere ǀgora ǂgao ra ge nēsi ǂkhîxase a ǀguiǃnâxa. Tsî ǁîra ǀgôan ge Xristeǁî ǁgûra xa ra kaikaihe, hîna ǁîna a ǀnam tsî ǁîn ǀkha ǁae hâra.—Efe. 5:​22-29. w23.01 5 ¶12-13

ǂÂi re mati du ge ǃgâiba a hōsa, Elobmîs ǃnâ hâ mîmâidi hîna ge dīǀoaǀoahede xu. Aiǁgause, Jesub ge ge mîmâi, ǁîb di ǁGûb ûib ǃnâ da ǂhâhâ xūna nî mā dasa. (Mat. 6:​32, 33) Jesub ge ge ǁapoǁapo Jehovab ǃanu gagaba nî mā dasa, ǂgan da ga o. (Luk. 11:13) Jehovab ge ǁnā mîmâide ge dīǀoaǀoa. ǁNās khami du ge ǀkhara mîmâidi hînab ge, sadu ǃaroma a dīǀoaǀoadi xa a ǂâi ǁkhā. Aiǁgauseb ge ǁîba ge mîmâi, sadob ǀûba, ǁkhaeǂgao tsî gagasise nî ǂûmāsa. (Mat. 6:14; 24:45; 2Kor. 1:3) Elob ǀnai dība du hâ xūna du ga ǂâiǃgâ, o du ge sadu ǃâubasensa nî ǀgaiǀgai, hānîǁaeb ǃnâb nî dība du xūn ǃgao. Jehovab ǁîb di mîmâisa nî dīǀoaǀoa ti da ra ǂgom. Psalmdi xoa-aob ge ge xoa: “ǀKhaehe i ge hâ ǁnā khoe-i . . . ǃâubasens â-i ǃKhūb [Jehovab], ǁî-i Elob ai hâ-e, . . . ǀamose a ǂgomǂgomsaba.”—Psa. 146:​5, 6. w22.10 27 ¶15; 28 ¶17

ǃAnu ǃoabasa hau-oas kēbosa nētsē sida ais tsîna a ǃgaoǃgaosa? Îo, mâ ǀgaub ǃnâ? 1919ǁÎ kuri i ge miliuns di khoena Babilons kais hoaraga ǃhūbaib ama tama ǂgomdi ǃkhōsisa xu ge ǃnora. ǁÎn ge ge daoǁgauhe Israelǁaes mîmâisa ǃhūb xa ge ǃgâi-i ǃkhaiba ǃoa. ǁÎn ge gagasi paradaisa ǃoa ge sī-ūhe. (Jes. 51:3; 66:8) ǂKhauhesan ge 1919ǁî kuriba xu ǃgâiaǂgaob ǀkha, gagasi paradais ǃnâ ûi hâ. ǁAeb ge ī khamin ge ǁnān hîna ǃhūbaib di ǃâubasensa ūhâna ‘ǀnî gūna’ gagasi paradais ǃnâ ge ǂgâ. Tsî Jehovab di ǃnāǂamsa ǀkhaega ra hō. (Jhn. 10:16; Jes. 25:6; 65:13) Gagasi paradais hînan ǁîna ǁanǃnâ hâs ge ǃhūbaib ǂhawases tsîna hâ. Nētsē da ga mapa ǀgui ǃhūbaib ai ga ra hâ. Xawe da ge a gagasi paradais ǃâ kai ǁkhā, ôasase da ga ama ǃoabasa a ǂkhâǃnâ o. w22.11 11-12 ¶12-15

ǃGombahe î du a, ǁnâuǃāsa Jehovab ‘ǀamosiba’ xu hâsa? (Jes. 40:28) ǂGui khoen tsîn ge ǁnāti ra tsâ. Elihub ge Elob xa nēti ge mî: ‘Kurigu âb tsîna da a ǃgôa ǁoa.’ (Job. 36:26) Xū-e da ǁnâuǃā tama amaga i ge ǂâibasen tama hâ ǁî-i ama tama ti. Aiǁgause, ǃnâb ra sîsen ǀgauba da ge ǃgâise ǁnâuǃā tama hâ. Xawe ǁnāsa ra ǂâibasen ǁî-i a ǀkhai ti? Hî-i, ǁkhā ǀgaub ai da ge khoeda ase hoaragase ǁnâuǃā tide. Jehovab mati ǀamosiba xu ǀamosib kōse ra ûi tsî nî ûi ǀgarasa. Xawe nēs ge ǂâibasen tama hâ, Elob ǀamose ûi tama hâsa. Kuru-aob ge sida ra ǁnâuǃā tamas ka io ǁnâuǃā tama hâ xūn ai ǃgaoǃgaosa tama hâ. (Rom. 11:​33-36) ǁÎb ge ǀnai xūn hoan aisi hâ, sores tsî ǀamirodi khami. Îo, ‘ǀhommi ge ǃāǂui-es’ aisib ge ǀnai ge hâ i.—Jer. 51:15. w22.12 2-3 ¶3-4

ǀNî ǁaegu ai da ge ra ǁkhauhe, î da naun ǃaroma ǀgore. Aiǁgauses ge Elobmîs ǁkhāǁkhāsa ra mā ǃgâsasa, nau ǃgâsasa a ǂgan ǁkhā îs ǀgore. Xawes ge ǁkhauhe hâ ǃgâsasa ǀnîsi, Elobmîsa ra ǁkhāǁkhāhe khoe-e ǃgâise ǂan tama hâ. Tsî ra ǂhâba îs ǀgores ǀkha ǂganam. ǁNā ǀgaub ais ge, nē khoe-i di ǂhâsiba a ǀgoreba ǁkhā. ǃGâsab ge a ǂganhe ǁkhā, îb aoǁnâ sîsenni ǀhaos tamas ka io ǀhaohâb ǀhaos dawa ǀgore. ǃGâsagu hîna ǁnā aiǂhanuba ūhâ gu ge ǂâis ǃnâ nî ūhâ, tae-i ǃaromas nē ǀhaosa hâsa. ǁÎgu di ǀgoredi ǃnâ gu ge tā, ǀhaohâba ǁnama tamas ka io ǂanǂande nî dī. ǃNāsa ǀhaohâb ǀhaodi ge ǀgores tsî ǁnaes ǃaroma 5 minit ga ra ū. ǁNā-amagab ge ǃgâsab hîna ra ǀgoreba, tā ‘ǂgui’ xūna nî ǀgore, ǃnāsase ǀhaos di tsoatsoas ai.—Mat. 6:7. w22.07 24 ¶17-18

Jesub ge ge mî, ǀuniga tsēdi ǃnâ i ge ǃkharagagu tsûtsû âin tamas ka io i ge ǀaegu khoraǂuisens tsîna “ǂgui ǃkhaidi ai nî hā.” (Luk. 21:11) Nēsa ǂansa mati ǂkhîba ra māda? ǀAegu khoraǂuisendi ga hâ o, o da ge buru tama hâ. Mûǂan da ra amaga nē xūn ge Jesub ge mî khami ra ī. ǁNās ǀkha da ge Jesub ge ǀuniga tsēdi ǃnâ, nî ûina ǃoa a mā ǀapemāsa ra sao: “Xawe tā ǂkhabuǂâi” ǀaeb khoraǂuisens ga hâ o, o da ge hoaǁae dīhō da go ro xūna dīhō tide. Xawe tā da ge nî mā-am îs nēsa aitsama, Elobmîsa ôaǃnâ tsî ǀhaode hâǃnâsa xu ǂgae-oa da. Sida ǂkhanin tsî vidiogu ǃnâ da ge ra mû, matin ǃgâsana ǃgomsigan ra hōǃâ xawe ǂgomǂgomsase Jehovaba ra ǃoabasa. w22.12 17 ¶4, 6

Jakob ge ge ǁgau, ǁîb ǀgôab Josefab kaise a ǀnam ǃkhaisa. (Gen. 37:​3, 4) Tsî ǁnās xa ǃaromahe hâse gu ge Jakob di nau ǀgôaga ǁîba ge suri tsoatsoa. ǃEsa gu ge hō, o gu ge Josefa Mîdiaǁîn di ǁamaxū-aogu ai ge ǁamaxū. ǁNā khoegu ge Josefa ǂgui kilometerga Egipteba ǃoa ge ī-ū. ǁNāpap ge ǁkhawa ge ǁamaxūhe, nē ǃnās ai Potifar-i hîna Faraob di ǃûi-aob danakhoeba. Josefi di ûib ge ǃkhaese ge dawa. ǁÎb ǁgûb di ǀnamǀnamsa ǀgôaba xu, Egipteb ǃnâ ǃgāb ase. (Gen. 39:1) ǀNî ǁaegu ai da ge ǃgomsiba ra hōǃâ, hîna “khoesib” xa ra hōǃâheba. (1Kor. 10:13) Tamas ka io da ge ǃgomsiba a hōǃâ ǁkhā Jesub di ǁkhāǁkhāsabe da a amaga. Aiǁgause da ge, mîǁgaiǁgaihe, ǃgôaǃgonhe tamas ka io ra māǃoahe, sida ǂgoms ǃaroma. (2Tim. 3:12) Hōǃâ du ra ǃgomsin hoan ǃnâb ge, Jehovaba a ǃgâiǃgâ kai du ǁkhā. w23.01 14-15 ¶3-4

ǀNî ǁaegu ai da ge nî tsâ, ǂhâbasa i asa tsûtsû da go ǃgâsa-i ǀkha sī ǃhoasa. Xawe ǂgurose da ge saora dîde nî dîsen: ‘Hoa amaba ta ūhâ?’ (ǂKhm. 18:13) ‘Īǁkhā-e ǁî-i go tita ǂanabegase tsûtsû tama hâ isa?’ (Aoǁn. 7:20) ‘Tita tsîna ǁkhā dīsāte dī tama?’ (Aoǁn. 7:​21, 22) ‘Khoe-i ǀkha ta ga nē ǃgomsin xa sī ga ra ǃhoa, o i ǃnāsa ǃgomsiba ǃaroma tide?’ ǁAeba ū tsî da ga nē dîdi xa ga ra ǂâiǃgâ, o da ge nî ǂanǃgâ ǀnammi ra ǂkhâǃnâ dasa î da ī go xū-i xa ǂâi ǀû. Mâ-i hoa-i ge ra ǁgau, ǁî-i a Jesub di ama saosabesa, ǀnamma da ga sida ǃgâsan ǃoagu ǁgau o, ǃnūbusigan ūhâ xawe. ǀNamma da ga ǁgaugu, on ge naun tsîna ama ǂgomsa ra mûǂan. Tsî sida ǀkha Jehovaba nî ǃoaba. A da aiǃgû tsî ama Xristeǁîn ra ǁgauǂui ǀnamma ǁgau ǀgara. w23.03 31 ¶18-19

Elobmîs ge ra hui da ǁnâuǃāsa, Jehovab di mâǂoa ra ǀgaub a ǀnammsa. ǀNamdab a ǃkhais ǃaromab ge Jehovaba, sida ǁnâuǃāb xa a kai xuna ge mā da tama hâ i. (Jhn. 21:25) Jehovab ge ǀnamma ge ǁgau da sida ǀkhab ra ǃhoa ǀgaub ǃnâ. Tsî Elobmîs ǃnâb ge ǁgaragu xa ǀoa hâ ǂkhaniba mā da tama hâ. Hîna ra mîba daba tae-e da nî dīs tsî tae-e da a dīǁoasa, sida di tsēkorobe ûib ǃnâ. Xaweb ge ama ûib ǃnâ ge ī xūn, kēbodi tsî hoaǃnâ-aixa ǀapemādi tsîna ra sîsenū î da ǃgâi mîǁguiga dī ǁkhā. Nē ǀgaub ǃnâs ge Elobmîsa ra ǂkhâǃnâ da, î da ǁîba ǀnam tsî ǂgaoba xu ǁnâuǀnam. Elobmîs ge ra ǁgau, Jehovab sida ǃnâ ǃgâiǃgâibasensa ūhâsa. Nēsa da mati ra mû? Khoesi tsâsiga ra ǁgau ǃnaeǃkhaidi xa da ge Elobmîs ǃnâ ra khomai. Elobmîs ǃnâ ge hâ i ‘khoen di tsâsiga’ da ge ra ǁnâuǃā, ǁîn ge sada khami khoe-i amaga. (Jak. 5:17) Xawe ǂhâǂhâsase da ga ǃgaoǃgâ o, matib ge sada khami khoe-i ǀkha gere hâ ǀgauba. Os ge ǁnāsa ra hui da, î da ǁnâuǃā Jehovab “tsâbaǁhaos tsî ǀkhomxasib xa ǀoa hâ” ǃkhaisa.—Jak. 5:11. w23.02 6 ¶13-15

ǀUniga ǂkhanis Elobmîs dis ge nē mîdi ǀkha ra tsoatsoa: “Nēs ge ǂhaiǂhais Jesub Xristub ge Elob xa māhesa, taren ǃhae ǁaeb ǃnâ ī ǃkhaisab nî ǃgān âba ǂanǂanse.” (J.ǂHa. 1:1) ǁNā-amaga da ge sida kai ǃgâiǃgâibasensa ūhâ, ǃhūbaib ai nēsi ra ī xūn ǃnâ. Tsî ǂansa matin Elobmîs kēbode nî dīǀoaǀoa ǀgausa. Tsî da ge a turaxa nē xūna nau khoen ǀkha ǁgamǀhaosa. Elobmîs kēbode da ga ǃhoaǃgao, o da ge tā ǀū da a xūna nî ǃhoa, ī nî xūn xa. Tae-i ǃaroma? ǀHaohâb ǃnâ ǀgorasa nî ǃaroma xū-e da mî ǂgao tama hâ amaga. Aiǁgause da ga ǁnâu o, ǃhūbaib ǂgaeǂgui-aogu ra ǃhoa hîna mati gu ǂkhababa sîsenǂam tsî ǂkhîb tsî ǃnorasasib tsîna nî hau ǀgaub tsîna. ǁNā kēbos hîna 1 Tesalonikaǁîn 5:3 ǃnâ ra hō-es tae-e ra dīǀoaǀoas xa ǃhoas, xa da ge ǀasa ǁnâuǃā ǀgauba nî ūhâ. Sada ǁgamǀhaode da ga Jehovab ǀapeǂhumis xoa hâ ǂkhanidi ai ga ǃgaoǃgao o. O da ge ǀhaohâba ra hui în “ǀgui ǂâis tsî ǂâibasens ǃnâ ǀhû hâse hâ.”—1Kor. 1:10; 4:6. w23.02 16 ¶4-5

Tae-i ǃaroma du Jesu Xristuba a ǀnam. Jesub ge amab, ǃgamǃgamsenxasib tsî ǂhanu-aisib tsîna a ǀnam. Amab tsî ǂhanu-aisib tsîna du ga ǀnam o, î ge a ǁnâuǃāxa Jesu Xristub tsîna du a ǀnamsa. Jesub ge mati ǁkhoaǂgaoxase amab tsî ǂhanu-aisib tsîna gere ǁkhauba ǀgaub xa ǂai re. (Jhn. 18:37) Jesuba mati ǃgamǃgamsenxasiba ra ǂkhâǃnâ? Jesub ge ǃgamǃgamsenxasiba ǁîb aiǁgaus ǃnâ-ū gere ǁgau. Aiǁgauseb ge hoa ǂkhaisiba ǁîb Îba gere mā, ǁîba ǃoas ose. (Mrk. 10:​17, 18; Jhn. 5:19) Jesub di ǃgamǃgamsenxasiba mati ra tsâ kai du? ǁÎ-i ge ra ǂkhaǃnâ du, Elob ǀGôaba ǀnam tsî ǁîba saosa. Nēs ge amabes ǃnâ ǁnāsa ra īǁkhā kai. Jesuba tae-i ǃaroma a ǃgamǃgamsenxa? ǁÎb ǃgamǃgamsenxa ǁGûbab ǀnam tsî ra ǁgae amaga. (Psa. 18:35; Heb. 1:3) Jesub hîna ǀoasase Jehovab di ǀgauga ra ǁgaeba ǃoa du ǂgaehe tama hâ? w23.03 3-4 ¶6-7

Elobmîs ge ǀgam groep ra khoen xa ra ǃhoa hîna ǀamose ǃhūbaib ai ûis khâisa nî hōna. ǁNān ge “ǂhanu-ain” tsî “ǂhanuoǃnân” tsîna. “ǂHanu-ain” ge ǁnān hîna ge ûitsaman ge ī ǁaeb ai, Jehovaba ǂgomǂgomsase gere ǃoabana. Xawe “ǂhanuoǃnân” ose. Hoa ǀgam groep ra khâisa ra hō ǃkhais ǃaroma da a mî ǁkhā, ǁîn ǀondi ûib ǂkhanis ǃnâ a xoasa di? ǁŌn nîs aiǃâ i ge “ǂhanu-ain” di ǀonde, ûib ǂkhanis ǃnâ ge xoamâihe. ǁÎn ǀonde ǁōn ge o, ge ūǂuihe? Hî-i, ǁîn ge noxoba Jehovab ǂâis ǃnâ a ‘ûitsama.’ Jehovab ge “ǁō hân di Elo tamaba tsîb ge a ûitsaman di, hoan ra ǁîba ûiba xui-ao.” (Luk. 20:38) Nēs ge ra ǂâibasen ǂhanu-ain ga khâisa ǃhūbaib ai a hō. On ge ǁîn ǀonde ǂgurose “potlop” ǀkha, ûib ǂkhanis ǃnâ xoamâisase nî hō.—Luk. 14:14. w22.09 16 ¶9-10

Jehovab ge ge ǂhâba hâ i, îra ǂguro khoera kurus ǃnâ ǃgâiaǂgao. Jehovab ge Adamma a kuru, ob ge îxa ǃhanaba ge mābi îb ǁan ǃnâ. Tsî sîsenni tsîna îb ǃhanaba kōǃgâ tsî Paradaisa khoraǂui. (Gen. 2:​8, 9) Mûnan-ai re Adammi ge mati gere ǃgâiaǂgaosa ǃkhomdi ra ǂoaxa tsî blomdi ra ǁhao ǀgausab gere mû o. Adammi ge kai aiǂhanuba ge ūhâ i, Edenni ǃhanaba kōǃgâs diba. Jehovab ge Adammi tsîna ge ǂgan, îb ǃkharagaǃnâgu xamanina ǀonde mā. (Gen. 2:​19, 20) Jehovab ge mâ ǀons hoasa aitsama ga ǁhûi hâ xaweb ge Adamma ǁnā sîsen-e ge mā. Ama as ge Adammi ge ǀondeb nî mās aiǃâ, xamanin īsiba ǃoa kō tsî ǁîn tanisen ǀgaub tsîna gere ôaǃnâsa. Nēsa dīsab ge Adamma gere ǃgâiaǂgao. ǁÎba î ge ge hui Jehovab mati a gā-ai ǀgauba ǁnâuǃāsa. Tsî mati i ǁîb ge kuru xūna a îxasa. w23.03 15 ¶3

ǁNā ai-īsib ǃnâ hâ ǂaidi xa i ra ǂnûǁkhaebahese, î ge Anglo-Amerikan sa a ǀuniga ǃhūbaisi ǂgaeǂgui hîna Elobmîs ǃnâ ra mîhesa. (Dan. 2:​31-33) ǀNî hâ khoesi ǂhanu i ge ǁnās khaoǃgâ hâ tide. Xawe i ge Elob di Gaosib xa Armagedons tawa nî dīkākāhe. Nau khoesi ǂhanugu tsîna ǃkhōǂgā hâse. (J.ǂHa. 16:​13, 14, 16; 19:​19, 20) Mati di nē kēbode sida ǃgâiba a ǀkhī ūba ǁkhā? Danieli di kēbos ge ǁgauǁgauna ra mā da ǀuniga tsēdi ǃnâ da ûihâsa. 2 500 Kuriga ǃkharu tsîb ge Daniela ge kēbo Babilons, khaoǃgâ i haka ǃhūbaisi ǂgaeǂguina hâsa hîna Elob khoena nî ǂgaeǂguina. Tsîb ge ǃnāsase ge mî Anglo-Amerikan ǂgaeǂguis nî ǀunigasa ǁnā tsēdi ǃnâ. Nēs ge ǁkhaeǂgaos tsî ǃâubasen sa ra mā da ǀgūǁaeb Elob Gaosiba hoa khoesi ǂhanuga nî ūbē ǃkhaisa. Tsî ǁnās ǀkha hoaraga ǃhūbaiba nî ǂgaeǂguisa. w22.07 4 ¶9; 5 ¶11-12