Kala omulanduli gwashili gwaKristus
“Okehe tuu omuti omwaanawa otagu imi iiyimati iiwanawa, ihe omuti omwiinayi otagu imi iiyimati iiwinayi.”—MAT. 7:17.
1, 2. Aalanduli yaKristus yashili oya yooloka ko ngiini kwaamboka yiifundja, unene tuu pethimbo ndika lyehulilo?
JESUS okwa ti kutya aahunganeki aafundja otaya ka dhimbululwa kiiyimati yawo, ngaashi omalongo gawo neihumbato lyawo ndyoka inaali fa lyAakriste yashili. (Mat. 7:15-17, 20) Odhoshili kutya omadhiladhilo nomitima dhaantu ohadhi nwethwa mo unene kwaashoka hayu uvu. (Mat. 15:18, 19) Mboka haya longwa iifundja ohayi imike “iiyimati iiwinayi,” ihe mboka haya longwa oshili yopambepo ohayi imike “iiyimati iiwanawa.”
2 Iiyimati mbyoka yopaali oyi iwetikile sha yela momasiku ngaka gahugunina. (Lesha Daniel 12:3, 10.) Aakriste yiifundja oye na etaloko lya goyoka shi na ko nasha naKalunga noye na etilokalunga lyiihelele, omanga mboka ye na ontseyo yashili yopambepo haya longele Kalunga “mOmbepo nomoshili.” (Joh. 4:24; 2 Tim. 3:1-5) Ohaya kambadhala okukokeka omaukwatya gopaKriste. Ihe ongiini kutse pauhandimwe? Sho tatu konakona omaukwatya gatano ngoka taga dhimbululitha Aakriste yashili, ipula: ‘Mbela eihumbato lyandje nomalongo gandje oge li ngaa metsokumwe nOohapu dhaKalunga? Mbela eihumbato lyandje nokulonga kwandje ohayi ningitha ngaa oshili yi kale tayi hokitha yalwe?’
Kala metsokumwe nOohapu dhaKalunga
3. Oshike hashi nyanyudha Jehova, naashika osha kwatela mo shike kombinga yAakriste yashili?
3 Jesus okwa ti: “Hakehe ngoka ti ithana ndje ‘Omuwa, Omuwa,’ ta yi mOshilongo shegulu, aawe, oye tuu ngoka ta gwanitha ehalo lyaTate yomegulu.” (Mat. 7:21) Okutya ngoye Omukriste hako haku nyanyudha nando Jehova, ihe okulonga shoka Omukriste e na okuninga. Kaalanduli yashili yaKristus shika osha kwatela mo onkalamwenyo yawo ayihe, ngaashi iikala yawo yi na ko nasha niimaliwa, niilonga yawo yokwiikongela omboloto, nomainyanyudho, nomikalondjigilile niituthi yomuuyuni, nondjokana nosho wo nekwatathano lyawo naantu ooyakwawo. Ihe Aakriste yiifundja ohaya landula omadhiladhilo niikala yuuyuni waahenakalunga mbyoka ya lunda momasiku ngaka gahugunina.—Eps. 92:7.
4, 5. Ongiini tatu vulu okutula miilonga oohapu dhaJehova ndhoka dhi li muMaleaki 3:18 monkalamwenyo yetu?
4 Omupolofeti Maleaki okwa nyola kombinga yaashoka a ti: “Aantu yandje otaa ka koneka ishewe eyooloko pokati komuyuuki nomukolokoshi, pokati komuntu ngoka ta longele ndje naangoka itee shi ningi.” (Mal. 3:18) Sho to dhiladhila koohapu ndhika, ipula: ‘Mbela onda fa aantu yomuuyuni nenge onda yooloka ko kuyo? Ngele ndi li naanasikola ooyakwetu nenge naaniilonga ooyakwetu, mbela ohandi kambadhala okukala nde ya fa, nenge ohandi kala nda kakatela omithikampango dhOmbiimbeli noku dhi popila mpoka tashi vulika?’ (Lesha 1 Petrus 3:16.) Oshoshili kutya inatu hala okukala tu ishi uuyuuki, ihe otu na okukala twa yooloka ko kwaamboka kaaye hole Jehova noihaaye mu longele.
5 Ngele owu wete wa pumbwa okuninga elunduluko moshinima shika, galikana kombinga yaashoka e to kongo ekwatho lyopambepo mokukonakona aluhe Ombiimbeli, mokugalikana nomokukala pokugongala. Mpoka ngaa pu thike okutula miilonga kwoye Oohapu dhaKalunga, opo ngaa pu thike okwiimika kwoye “iiyimati iiwanawa,” mwa kwatelwa ‘omahambelelondjambo ngoka ge li iiyimati yomilungu ndhoka tadhi hempulula edhina lyaKalunga.’—Heb. 13:15, OB-1954.
Uvitha Uukwaniilwa waKalunga
6, 7. Etumwalaka lyUukwaniilwa ohali yoolola ngiini Aakriste yashili kwaamboka yiifundja?
6 Jesus okwa ti: “Ondi na okuuvithila iilando yimwe wo evaangeli lyuukwaniilwa waKalunga, oshoka olyo tuu ndyoka nde li tuminwa.” (Luk. 4:43, KB) Omolwashike Jesus a li a tsu omuthindo Uukwaniilwa waKalunga muukalele we? Okwa li e shi kutya e li Omukwaniilwa gUukwaniilwa mboka, opamwe naamwahe ye ya valwa pambepo mboka ya yumudhwa nale, otaya ka hulitha po iiyetithi yomaupyakadhi gaantu, sha hala okutya, uulunde nOndiaboli. (Rom. 5:12; Eh. 20:10) Onkee ano, Jesus okwa li a lombwele aalanduli ye yu uvithe Uukwaniilwa mboka sigo ehulilo lyonkalelo ndjika. (Mat. 24:14) Aantu mboka hayi iti aniwa yo aalanduli yaKristus ihaya kutha ombinga miilonga mbika. Uushili owo kutya itaya vulu oku shi ninga. Omolwashike mbela? Omolwomatompelo gatatu: Lyotango, itaya vulu okuuvitha oshinima shoka nayo yene kaye uvite ko. Etiyali, oyendji yomuyo kaye shi aaifupipiki nokaye na uulaadhi wokwiidhidhimikila omasheko nomapataneko ngoka tashi vulika ga ningilwe mboka hayu uvithile yalwe etumwalaka lyUukwaniilwa. (Mat. 24:9; 1 Pet. 2:23) Oshititatu, Aakriste yiifundja kaye na ombepo yaKalunga.—Joh. 14:16, 17.
7 Mepingathano naashoka, aalanduli yashili yaKristus oye shi kutya Uukwaniilwa waKalunga oshike notawu ka ninga shike. Kakele kaashono, ohaye wu pititha komeho monkalamwenyo yawo moku wu uvitha muuyuni auhe kekwatho lyombepo yaJehova. (Sak. 4:6) Mbela oho kutha ombinga pandjigilile miilonga mbyoka? Mbela oho ningi oonkambadhala dhokuuvitha Uukwaniilwa, tashi vulika mokulonga ethimbo ele muukalele nenge mokukala ho kutha ombinga tayi ti sha muwo? Yamwe oya ninga oonkambadhala dhokuhwepopaleka uukalele wawo mokulongitha nawa Ombiimbeli. Omuyapostoli Paulus ngoka a li i igilila okutompathana naantu kombinga yOmanyolo, okwa nyola a ti: “Oohapu dhaKalunga odhi na omwenyo nodhi na oonkondo.”—Heb. 4:12; Iil. 17:2, 3.
8, 9. (a) Iimoniwa yini tayu ulike kutya osha simanenena okulongitha Ombiimbeli muukalele? (b) Ongiini tatu vulu okulongitha Oohapu dhaKalunga nuukeka?
8 Omumwatate gumwe sho a li ta longo egumbo negumbo okwa leshele omulumentu Omukatoolika Daniel 2:44 noku mu yelithila nkene Uukwaniilwa waKalunga tawu ka eta ombili negameno lyashili. Omulumentu ngoka okwa ti: “Onda pandula shili sho wa leshele ndje okuza mOmbiimbeli nokuulukila ndje shoka tayi ti pehala lyoku shi lombwela ndje owala.” Sho omumwatate gumwe a leshele omukiintu gweitaalo lyoOrtodoksi yOshigreka enyolo, omukiintu okwa li a pula omapulo ogendji omawanawa. Moshinima shika wo omumwatate nomukulukadhi gwe oya li ya longitha Ombiimbeli okuyamukula omapulo ge. Konima, omukiintu ngoka okwa ti: “Omwa tseya kutya omolwashike nda zimine okupopya nane? Omolwaashoka omwe ya pegumbo lyandje nOmbiimbeli nomwa lesha muyo.”
9 Oshoshili kutya iileshomwa yetu oya simana noyi na okugandjwa ngele tu li miilonga yomomapya. Ihe tangotango otu na okulongitha Ombiimbeli. Ngele iho yi longitha pandjigilile muukalele, omolwashike itoo itulile po elalakano lyoku shi ninga? Oto vulu okuhogolola omanyolo gwontumba ngoka taga yelitha kutya Uukwaniilwa waKalunga oshike nongiini tawu ka kandula po omaupyakadhi ngoka ge li momudhingoloko gwetu. Opo nduno kala noku ga lesha sho to longo egumbo negumbo.
Otu uvite uuntsa sho twa humbata edhina lyaKalunga
10, 11. Kombinga yokulongitha edhina lyaKalunga, eyooloko lini li li pokati kaJesus naamboka hayi iti aniwa aalanduli ye?
10 MuJesaja 43:12 Jehova ota ti: “One oonzapo dhandje kutya ongame Kalunga.” Jesus Kristus, Onzapo yaJehova ndjoka ya tumbala okwa li e wete shi li esimano okukala a humbata edhina lyaKalunga, Jehova, noku li tseyitha. (Lesha Eksodus 15:3, OB-1954; Johannes 17:6; Aahebeli 2:12.) Jesus okwa li i ithanwa “Onzapo omudhiginini,” molwaashoka okwa li u uvitha kombinga yedhina lyaHe.—Eh. 1:5, NW; Mat. 6:9.
11 Mepingathano naashoka, oyendji mboka haya ti kutya oye lile po Kalunga nOmwana kaye na ko nasha nedhina lyaKalunga noye li kutha mo nokuli momalundululo gawo gOmbiimbeli. Iikala ya fa mbyoka oyu ulikwa montumwafo ndjoka opo ya nyolelwa aabisofi yAakatoolika kutya “edhina lyaKalunga YHWH kali na okulongithwa nenge li tumbulwe” uuna taya ningi elongelokalunga.a Edhiladhilo lya tya ngaaka inali puka tuu noonkondo!
12. Ongiini aapiya yaJehova ya li ya tseyika nawa lela kutya oye li ye mo 1931?
12 Aakriste yashili oyu uvite uuntsa sho haya longitha edhina lyaKalunga mokulandula oshiholelwa shaKristus nosho wo ‘shongundu onene yoonzapo’ ndhoka dha tetekela Kristus. (Heb. 12:1) Mo 1931, aapiya yaKalunga oya li ya tseyika nawa lela kutya oyaJehova sho ya taamba ko edhina, Oonzapo dhaJehova. (Lesha Jesaja 43:10-12.) Kungeyi, aalanduli yaKristus yashili ohayi ‘ithanwa nedhina lyaKalunga’ momukalo gwi ikalekelwa.—Iil. 15:14, 17, KB.
13. Ongiini onkalamwenyo yetu tayi vulu okukala metsokumwe nedhina ndyoka twa pewa kuKalunga?
13 Ongiini tatu vulu okuninga oonkambadhala tu kale nonkalamwenyo tayi tsu kumwe nedhina lyetu lyi ikalekelwa? Oshinima shimwe, omokugandja uunzapo nuudhiginini kombinga yaKalunga. Paulus okwa nyola a ti: “‘Kehe ngoka ti ithana edhina lyOmuwa, ota hupithwa.’ Ihe otaye mu ithana ngiini, ngele inaye mu itaala? Notaa itaale ngiini, ngele inaa uvithilwa? Noohapu otadhi uvithwa ngiini, ngele aauvithi inaa tumwa?” (Rom. 10:13-15) Otu na wo okwaaneka pomutenya iifundja yomalongelokalunga ngoka taga lundile Omushiti gwetu, ngaashi elongo lyoheli ndyoka tali longo kutya Kalunga omunahole oku li omukwanyanya a fa Ondiaboli.—Jer. 7:31; 1 Joh. 4:8; yelekanitha Markus 9:17-27.
14. Yamwe oya li yi inyenge ngiini sho yi ilongo edhina lyaKalunga?
14 Mbela owu uvite uuntsa sho wa humbata edhina lyaKalunga? Mbela oho kwathele yalwe ya tseye edhina ndyoka eyapuki? Omukiintu gumwe muParis shomuFulaanisa okwa li u uvu kutya Oonzapo dhaJehova odhi shi edhina lyaKalunga, onkee okwa li a pula onzapo ndjoka a tsakaneke yi li mu ulukile mOmbiimbeli ye. Sho e li lesha mEpisalomi 83:18 (NW), okwa li a kumwa unene. Okwa tameke okukonakona Ombiimbeli, nongashingeyi oku li omumwameme omudhiginini ngoka ta longele Jehova moshilongo shilwe. Omukiintu gumwe Omukatoolika ngoka ha kala moAustralia okwa li a lili kenyanyu sho a mono edhina lyaKalunga mOmbiimbeli ye oshikando shotango. Ngashingeyi, ota longo e li omukokolindjila gwondjigilile uule womimvo odhindji. Omasiku hamale ga piti po, sho Oonzapo muJamaica dha li dhu ulukile omukiintu gumwe edhina lyaKalunga mOmbiimbeli ye, ngoka naye a li a lili kenyanyu. Onkee ano, kala wu uvite uuntsa sho wa humbata edhina lyaKalunga, nomokuholela Jesus, li tseyithila aantu ayehe.
“Inamu kala mu hole uuyuni”
15, 16. Aakriste yashili oya tala ko ngiini uuyuni, nomapulo geni tu na okwiipula?
15 “Inamu kala mu hole uuyuni nenge iinima ayihe yomuuyuni. Ngele omu hole uuyuni, ohole yokuhola Tate kayi mo mune.” (1 Joh. 2:15) Uuyuni naamboka ye na iikala yopanyama oye li ompinge naJehova nosho wo nombepo ye ondjapuki. Onkee ano, aalanduli yaKristus yashili ihaya yanda owala okukala oshitopolwa shuuyuni, ihe kaye wu hole nando. Oye shi kutya okupanga “uukuume nuuyuni okwo okutonda Kalunga,” ngaashi omulongwa Jakob a ti.—Jak. 4:4.
16 Oshi li eshongo okuvulika koohapu dhaJakob muuyuni mbuka wu udha omahongololo. (2 Tim. 4:10) Onkee ano, Jesus okwa li a galikana pehala lyaalongwa ye a ti: “Ngame itandi ku indile, u ya kuthe mo muuyuni, ihe otandi ku indile, u ya gamene kuMwiinayi. Ngashika ngame ndaa shi gwomuuyuni, osho wo nayo kaye shi yomuuyuni.” (Joh. 17:15, 16) Ipula: ‘Mbela ohandi kambadhala ngaa kaandi kale oshitopolwa shuuyuni? Mbela yalwe oye shi ngaa kutya onda thikama peni ngele tashi ya piituthi nopomikalondjigilile ndhoka kaadhi li pamanyolo naandhoka kaadhi shi dhoshipagani, ihe otadhi ulike ombepo yuuyuni?’—2 Kor. 6:17; 1 Pet. 4:3, 4.
17. Oshike tashi vulu okwiinyengitha mboka ye na omitima dhu uka ya game kombinga yaJehova?
17 Oshoshili kutya uuyuni itawu ka kala wu tu hole ngele otu li metsokumwe nomakotampango gOmbiimbeli, ihe otashi vulika shi ka penduthe okatalekonawa mwaamboka ye na omitima dhu uka. Uuna oohandimwe ya tya ngaaka taya mono shili kutya eitaalo lyetu olya kankamena lelalela kOmanyolo nohatu kala metsokumwe neitaalo monkalamwenyo yetu ayihe, otashi vulika shi ke yi inyengithe ya popye onga taya lombwele aagwayekwa taya ti: “Otwa hala okukala pamwe nane, oshoka tse otu uvu kutya OMUWA oku li nane.”—Sak. 8:23.
Ulika ohole yashili yopaKriste
18. Osha kwatela mo shike okuulikila Jehova ohole naantu ooyakwetu?
18 Jesus okwa ti: “Hola Omuwa Kalunga koye komutima gwoye aguhe nokomwenyo gwoye aguhe nokomadhiladhilo goye agehe.” Okwa ti wo: “Hola mukweni ngaashi ngoye wi ihole mwene.” (Mat. 22:37, 39) Ohole ndjoka (mOshigreka, agape) oya kankamena kwaashoka shu uka nohayi ningitha omuntu a gwanithe po iinakugwanithwa ye noku katuke metsokumwe nomisindalandu nosho wo omithikampango ndhoka dha taambiwa ko, nolundji oya kwatela mo omaiyuvo ga kola gohole. Ohole ndjoka oya hwama nohayi zi komutima. (1 Pet. 1:22) Ohole ndjika kaayi shi yokwiihola mwene, molwaashoka yo ohayi ulikwa moohapu nomiilonga yokwaaihola mwene.—Lesha 1 Aakorinto 13:4-7.
19, 20. Hokolola iimoniwa mbyoka tayi ulike kutya ohole yopaKriste oyi na lela oonkondo.
19 Molwaashoka ohole oyi li oshiimati shombepo ondjapuki yaKalunga, ohayi ningitha Aakriste yashili ya ninge shoka yalwe itaa vulu okuninga, ngaashi okusinda uukwamuhoko, uukwashigwana nokaye na uutondwe omolwopolotika. (Lesha Johannes 13:34, 35; Aagalati 5:22.) Uuna mboka ye na iikala ya fa yoonzi taya mono ohole ndjoka, otashi ya gumu komitima. Pashiholelwa, sho omulumentu Omujuda muIsraeli a li e ya oshikando shotango pokugongala kwopaKriste, okwa li a kumwa okumona Aajuda nAayarabia ayehe taya longele Jehova epepe nepepe. Oshizemo, okwa li a tameke okukala aluhe pokugongala nokwa tameke ekonakonombiimbeli. Mbela nangoye owu hole wo aamwaho nomutima aguhe? Mbela oho hambelele aantu aape mboka taye ya kOshinyanga shUukwaniilwa, nopwaahe na okutala uukwashigwana wawo, olwaala lwawo nenge ondondo yawo?
20 Tu li Aakriste yashili, ohatu kambadhala okuulukila ayehe ohole. Moshilongo shedhina El Salvador, omuuvithi omugundjuka okwa li ha konakona Ombiimbeli nomukiintu Omukatoolika gwomimvo 87 ngoka a li inaa hala okweetha po eitaalo lye. Esiku limwe, omukiintu ngoka okwa li te ehama unene nokwa li a taambelwa moombete. Sho a shuna kegumbo, Oonzapo odha kala noku mu talela po noku mu etela iikulya. Odhe shi ningi konyala uule womwedhi. Kapwa li nando ogumwe gomongeleka ye e mu talele po. Oshizemo osha li shike? Okwe ekelehi iihongwathano ye, okwa thigi po ongeleka ye nokutamekulula ishewe ekonakonombiimbeli lye. Eeno, ohole yAakriste oyi na oonkondo. Otayi vulu okwaadha omitima dhaantu shi vulithe oku yu uvithila.
21. Ongiini tatu vulu okukala tu na onakuyiwa ya kola?
21 Masiku Jesus ota ka lombwela ayehe mboka haya ti aniwa otaye mu longele ta ti: “Kandi mú shi noshitonale. Zii po pungame, one aakolokoshi!” (Mat. 7:23) Ano natu imike iiyimati mbyoka tayi simanekitha Tate yetu nosho wo Omwana. Jesus okwa ti: “Kehe tuu ngoka tu uvu oohapu ndhika dhandje nota vulika kudho, oye ta yelekwa nomulumentu omunandunge a tungile ongulu ye kemanya.” (Mat. 7:24) Eeno, ngele otu li aalongwa yolela yaKristus, otatu ka kala twa hokiwa kuKalunga nonakuyiwa yetu otayi ka kala ya kola, ya fa ya tungilwa kemanya.
[Enyolo lyopevi]
a Iileshomwa yimwe yaKatoolika mOshiingilisa, mwa kwatelwa o-The Jerusalem Bible, oya longitha uutumbulilo “Yahweh.”
Oto dhimbulukwa?
• Aalanduli yaKristus yashili oya yooloka ko ngiini kwaamboka yiifundja?
• Tumbula “iiyimati” yimwe mbyoka hayi dhimbululitha Aakriste yashili.
• Omalalakano geni to vulu okwiitulila po wu imike iiyimati yopaKriste?