ONGULUMAMBO MOINTANETA yiileshomwa yopaMbiimbeli
ONGULUMAMBO MOINTANETA
yiileshomwa yopaMbiimbeli
Oshindonga
  • OMBIIMBELI
  • IILESHOMWA
  • OKUGONGALA
  • w04 11/1 ep. 4-7
  • Olye e eleka okukala omuwiliki monena?

Oshitopolwa shika kashi na okavidio.

Opu na epuko lyasha, okavidio itaka yi komeho.

  • Olye e eleka okukala omuwiliki monena?
  • Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2004
  • Uupalanyolo uushona
  • Uuyelele wa faathana
  • Aantu itaya vulu oku shi ninga
  • Gumwe ngoka a gwana lela okukala omuwiliki
  • Shoka Omuwiliki ngoka omupe ta ka ninga
  • Olye ta vulu okukwathela mboka taya lili ya pumbwa ekwatho?
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2010
  • Omuleli guni to ka hogolola? — Ombiimbeli otayi ti ngiini?
    Iikundathanwa yilwe
  • Openi tatu vulu okwaadha omuwiliki omwaanawa?
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2004
  • Natu landuleni Kristus, Omuwiliki a gwanenena
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2011
Tala uuyele wa gwedhwa po
Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2004
w04 11/1 ep. 4-7

Olye e eleka okukala omuwiliki monena?

Mo 1940, opwa li pu na uupyakadhi u na ko nasha nomuwiliki mOparlemende yaBritania. David Lloyd George gwoomvula 77 ngoka a pulakene koompata dhi na ko nasha nawo, okwa li a kwatele komeho Britania mokusindana mIita yoTango yUuyuni, nokukala kwe oomvula odhindji moopolotika okwe mu kwathele a vule okukonakona aanambelewa yopombanda. Moshipopiwa she mOparlemende mu 8 Mai okwa ti: “Oshigwana oshi na ehalo okuninga kehe eiyambo shampa owala shi na omuwiliki, noshampa owala Epangelo tali ulike kutya oli na elalakano lyashike noshampa owala oshigwana shi inekela kutya mboka taye shi wilike otaya ningi ngaashi taya vulu.”

OOHAPU dhaLloyd George odhe shi yelitha nawa kutya aantu oya hala aawiliki ya kale ya pyokoka noya ninge oonkambadhala dhi li paushili okuhwepopaleka iinima. Omulongi gumwe gwomoshikonga shi na ko nasha nehogololo lyontumba okwe shi popi momukalo nguka a ti: “Uuna aantu taa hogolola omupresidende, otaa hogolola gumwe ngoka yi inekelela onkalamwenyo yawo, onakuyiwa yawo naanona yawo.” Okugamena shoka i inekelelwa oshi li oshilonga oshinene noonkondo. Omolwashike ngawo?

Uuyuni wetu owu udha omaupyakadhi ngoka taga monika itaaga vulu okukandulwa po. Pashiholelwa, mbela omuwiliki guni i iyulika ye mwene omunandunge nomunankondo ta vulu okuhulitha po omiyonena niita? Olye omuwiliki monena e na iiniwe nolukeno opo a pe kehe omuntu iikulya, omeya ga yela nesiloshimpwiyu lyopaunamiti? Olye e na ontseyo neinekelo okuningulula omudhingoloko gu kale gu li nawa? Olye a gwana noku na oonkondo okushilipalekela aantu ayehe onkalamwenyo onde noyi na enyanyu?

Aantu itaya vulu oku shi ninga

Oshoshili kutya aawiliki yamwe oye shi pondola miinima yimwe. Ihe miilonga yawo otaya vulu okukala mo owala uule woomvula omilongo dhontumba, nopo nduno olye ta landula ko? Gumwe gwomaawiliki mboka ya gwana lela, ngoka a li ko nale, omukwaniilwa Salomo gwaIsrael shonale, okwi ipula nepulo ndyoka. Okwa hulitha ta ti: “Ongame onda tondo uupyakadhi wiilonga ayihe, nde yi ipyakidhilitha kohi yetango, oshoka ongame ondi na oku yi thigila omuntu, ta ka kala komeho gandje. Olye e mu shi, ngele ta ka kala omunandunge nenge egoya? Nonando oye ota ka kala nokupangela iilonga ayihe yuupyakadhi wandje, nde yi ipyakidhilitha nonda kala ndi na oondunge kohi yetango. Naashika owala, owalaelela.”—Omuuvithi 2:18, 19.

Salomo kakwa li a tseya ngele ngoka te mu landula ota ka tsikila ngaa niilonga ye iiwanawa nenge ote ke yi hulitha po. Ye okwa li e wete kutya okupingena po aluhe aapangeli aakulu naamboka aape oshi li “owalaelela.” Ombimbeli yOshindonga yomo 1986 otayi ithana omukalo nguka kutya ogwo “osima owala.”

Omathimbo gamwe elongithonkondo ohali longithwa okuthininika aapangeli ya ze koshipundi. Aawiliki ya pyokoka oya li ya dhipagwa manga ye li miilonga. Abraham Lincoln, omupresidende a simanekwa noonkondo mIilongohangano, okwa lombwele ongundu yaantu oshikando shimwe ta ti: “Onda li nda hogololwa okulonga iilonga ya simana uule wokathimbo, nongashingeyi pataloko lyeni, onda pewa oonkondo dhokunwetha mo shoka tashi ningwa moshigwana, ihe otadhi hulu po mbala.” Iilonga ye oya li lela yopokathimbo. Nonando okwa ningila oshigwana she oshindji nokwa li e na ehalo lyoku shi ningila oshindji natango, omupresidende Lincoln okwa lele oshilongo she oomvula ne adhike. Petameko lyoshikako she oshitiyali, okwa li a dhipagwa komulumentu ngoka a li a hala omuwiliki omupe.

Nokuli naawiliki aawanawa yopaantu itaa vulu okushilipaleka onakuyiwa yawo. Mbela ngoye oto ya inekele ye ku shilipalekele onkalamwenyo yoye? Ombimbeli otayi ti: “Inamu inekela aawa, nomuna gwaantu, ke na ekwatho! Omufudho gwe nge wa zi mo, ota shuna mevi; olyo tuu esiku omadhiladhilo ge agehe ga hulu po.”—Epsalmi 146:3, 4.

Omayele okwaainekela maawiliki yopantu otashi vulika ga kale omadhigu okutaambiwa ko. Ihe Ombimbeli itayi ti kutya aantu itaa ka kala nando nomuwiliki omwaanawa ta kalelele. “Tala, omukwaniilwa ta kala nokulela pauyuuki,” Jesaja 32:1 osho ta ti. Jehova Kalunga, Omushiti gwaantu, okwa longekidha “omukwaniilwa” nenge Omuwiliki ngoka masiku ta ka pangela iinima ayihe yokombanda yevi. Oye lye mbela? Omahunganeko gomOmbimbeli otage mu popi.

Gumwe ngoka a gwana lela okukala omuwiliki

Oomvula omayovi gaali dha piti, omuyengeli okwa lombwele okakadhona Okajuda kedhina Maria ta ti: “Tala, ngoye to ningi omusimba e to vala okamati, ngoye u na oku mu luka Jesus. Oye ta kala omunene, ye e na okwiithanwa Omuna gwOkombandambanda, Omuwa Kalunga note mu pe oshipundi shuukwaniilwa wahe David, ota ningi omukwaniilwa gwegumbo lyaJakob sigo aluhe, nuukwaniilwa we kau na mpoka tau hulu po.” (Lukas 1:31-33) Eeno, Jesus gwokuNasaret oye Omukwaniilwa ngono a hunganekwa kOmbimbeli.

Omathano gopalongelokalunga olundji otaga ulike Jesus e li okahanona, a nkundipala a nanga a fa omuntu ihaa pewa iikulya, nenge e li omwiidhiliki ngoka ha taamba ko kehe shimwe shoka ta ningilwa. Omafaathanitho ngano itage mu inekelitha e li Omupangeli. Ihe Jesus Kristus gwolela gwomOmbimbeli okwa li omulumentu omunankondo e na uulaadhi, ha kwathele yalwe. Oku na omaukwatya gamwe ngoka tage mu ningi a kale a gwana okukala omuwiliki. (Lukas 2:52) Mpaka otapu landula oombinga dhimwe dhuuntu we wa dhenga mbanda.

Jesus okwa kakatela uudhiginini wa gwanenena. Eihumbato lye li li paushili nopauyuuki olya li lye mu ningitha opo a shonge aatondi ye montaneho ye mu pe uusama wontumba. Kaya li taya vulu oku shi ninga. (Johannes 8:46) Omalongo ge gaa na iihelele yasha oga tompo oyendji mboka ye na omitima dhu uka opo ya ninge aalongwa ye.—Johannes 7:46; 8:28-30; 12:19.

Jesus okwa li i igandjela Kalunga thiluthilu. Molwashoka okwa li a tokola toko okumana iilonga mbyoka a pewa kuKalunga, kapwa li pu na omukondjithi gumwe, kutya nduno omuntu nenge ompwidhuli, ngoka a li ta vulu oku mu keelela. Omaponokelo gekuni inage mu tilitha. (Lukas 4:28-30) Omvulwe nondjala inayi mu teya omukumo. (Johannes 4:5-16, 31-34) Nokuli naashono okuume ke ye mu thigi po, ine etha po nando elalakano lye.—Mateus 26:55, 56; Johannes 18:3-9.

Jesus okwa li e na ko nasha shili naantu. Okwa pe mboka ya sa ondjala iikulya. (Johannes 6:10, 11) Okwa hekeleke mboka ya polimana. (Lukas 7:11-15) Okwa tsikulula aaposi, okwa thitulula aathitamatsi nokwa aludha aavu. (Mateus 12:22; Lukas 8:43-48; Johannes 9:1-6) Okwa tsu omukumo aalongwa ye sho ya li taa longo nuudhiginini. (Johannes, ontopolwa 13-17) Okwa li “omusita ngo omwaanawa” ngoka a sila oshimpwiyu oonzi dhe.—Johannes 10:11-14.

Jesus okwa li e na ehalo okulonga. Okwa yogo oompadhi dhaalongwa ye opo e ya longe oshilongwa sha simana. (Johannes 13:4-15) Oompadhi dhe odha li dha tsima sho a li tu uvitha onkundana ombwanawa moondjila dhu udha ontsi dhaIsrael. (Lukas 8:1) Nuuna kwa li a hala okuvululukwa po “kokuma ku li owala,” okwi inyenge nawa sho oongundu dhaantu dha li dhe mu pumbwa opo e dhi longe. (Markus 6:30-34) Kungawo, okwa tulile po Aakriste ayehe oshiholelwa shokulonga nuudhiginini.—1 Johannes 2:6.

Jesus okwa mana oshilonga she nokwa thigi po onkalamwenyo ye yokombanda yevi konima yeso lye. Shi li ondjambi omolwuudhiginini we, Jehova Kalunga okwe mu pe uukwaniilwa nomwenyo ihaagu si megulu. Shi na ko nasha neyumuko lyaJesus, Ombimbeli otayi ti: “Kristus sho a yumudhwa kuusi, ita si we; eso itali mu pangele we.” (Aaroma 6:9) Oto vulu okukala nuushili kutya oye Omuwiliki dhingi gwaantu. Uuna Kristus Jesus ta ka pangela ombanda yevi, itapu ka kala we ompumbwe okumona omupangeli nenge omuwiliki omupe. Ita ka dhipagwa manga e li miilonga, niilonga ye itayi ka ningululwa nenge yi yonwe komulanduliko omusama. Oshike ta ka ninga naanaa opo shi etele aantu ayehe uuwanawa?

Shoka Omuwiliki ngoka omupe ta ka ninga

Epsalmi 72 otali tu pe uuyelele umwe wopahunganeko nkene omukwaniilwa nguno ihaa si nokwa gwanenena ta ka pangela. Movelise 7 nonti-8, otatu lesha mo kutya: “Omuyuuki ta tsama nawa pomasiku ge nombili oyindji sigo kaku na we omwedhi. Oye na pangele kefuta sigo kefuta ekwawo nokomulonga sigo kooha dhevi.” Kohi yepangelo lye ewanawa, aakali kombanda yevi otaa ka nyanyukilwa ombili negameno tali kalelele. Ota ka hanagula po iilwitho ayihe mbika yi li po monena nota ka kutha mo ehalo lyokukondja momitima dhaantu. Aantu mboka haa ponokele yakwawo ngaashi oonkoshi dha fuka nenge mboka haa ihumbatele aashiinda yawo ngaashi omamwanka omahahu otaa ka kala ya lundulula iikala yawo thiluthilu. (Jesaja 11:1-9) Ombili otayi ka kala ya ha.

Movelise 12 sigo 14, Epsalmi 72 otali tsikile tali ti: “Oshoka oye ta hupitha omutokele ta lilile ekwatho nohepele naangoka kee na omupopili. Oye ta si ohenda aafupi naatokele noomwenyo dhoohepele ote dhi hupitha. Ta kulile oomwenyo dhawo methiminiko nomomahepeko, nombinzi yawo oyo ondhigu momeho ge.” Aafupi, aatokele naangoka ta lilile ekwatho otaa ka kala ya fa uukwanegumbo umwe auke wa nyanyukwa, ya hangana kohi yewiliko lyomukwaniilwa Jesus Kristus. Enyanyu otali ka ndhindhilikitha onkalamwenyo yawo, hauwehame nokwaahenetegameno.—Jesaja 35:10.

Ovelise 16 otayi uvaneke kutya: “Ekuta lyiilya tali kala moshilongo nosigo koondungu dhoondundu.” Ondjala otayi tyakaleke aantu omamiliyona kombanda yevi monena. Oopolitika nolwiho olwindji otayi ningitha opo iikulya yaa topolwe nawa nopwaahe na okatongotongo, shoka she etitha aantu oyendji ya se kondjala, unene tuu aanona. Kohi yepangelo lyaJesus Kristus uupyakadhi mbuno itau ka kala po we. Evi otali ka kala lya yambekwa neteyo ewanawa niikulya tayi hokitha. Aantu ayehe otaa ka kala ya paluka nawa.

Mbela owa hala u ka nyanyukilwe omayambeko ngono gomuwiliki omwaanawa? Ngele owe shi hala, otatu ku ladhipike wi ilonge kombinga yOmuwiliki ngoka masiku ta ka pangela ombanda yevi alihe. Oonzapo dhaJehova otadhi ke ku kwatha nenyanyu oku shi ninga. Ito ka kala wa yemata, molwaashoka Jehova Kalunga okwa popi kombinga yOmwana ta ti: “Ongame nda langeke omukwaniilwa gwandje kuSioni, kondundu yandje ondjapuki.”—Epsalmi 2:6.

[Oshimpungu pepandja 5]

OYU UMBWA KO KOSHIPUNDI OMBADHILILA

Pandjigilile omupangeli ota vulu okwiinekela kutya aapangelwa ye otaye ke mu simaneka noku mu ambidhidha ngele ote ya etele ombili yi li hwepo nomahala ga gamenwa gokukala. Ihe ngele aantu oya kanitha einekelo muye omolwetompelo lyontumba, gumwe i ili ota ka kutha po oshipundi she mbalambala. Mpaka otapu landula iiholelwa yimwe yoonkalelo ndhoka dha thininike aapangeli aanankondo ya ze ko koshipundi ombadhilila.

Oonkalo oombwinayi dhokukala. Pehulilo lyethelemumvo eti-18, aakwashigwana oyendji Aafulaanisa oya li ya thiminikilwa onkalamwenyo ndjono yi na iifendela oyindji niikulya iishona. Oonkalo ndhino odhe etitha Oshipotha shomuFulaanisa mo 1793, shono sha dhipagitha omukwaniilwa Louis omuti-16 kohake.

Iita. Iita yoTango yUuyuni oya hulitha po okupangela kwaakeesali aanankondo mondjokonona. Pashiholelwa, mo 1917 mu St. Petersburg muRusia, ondjala oye etitha oshipotha hashi ithanwa Oshipotha shaFebuluali. Oshipotha shika osha kutha omukwaniilwa Nicholas omuti-2 koshipundi noshe etitha okupangela kwUukomunisi. MuNovomba 1918, embwinda lyaakwiita yaFulaanisa, Britania naRusia inali hulitha po okukondjitha Aandowishi manga inaaya tula po omupangeli omupe, nonando Aandowishi oya li ya hala ombili. Oshizemo omukeesali gwaNdowishi Wilhelm omuti-2 okwa li a thininikwa opo a ye muupongekwa muHolanda.

Ehalo okukala nomapangelo inaaga fa ngoka ga li po. Mo 1989 omo epangelo lyUukomonisi lyaRusia lya kuthwa po. Omapangelo ngoka ga li omakukutu ngaashi omamanya oga teka po sho aapangelwa yago ye ekelahi Uukomunisi noya toto po omapangelo inaaga fa ngoka ga li po.

[Omathano pepandja 7]

Jesus okwa palutha aasindjala, okwa aludha aavu nokwa tulile po Aakriste ayehe oshiholelwa oshiwanawa

[Edhina lyomuthaneki gwethano pepandja 4]

Lloyd George: Photo by Kurt Hutton/Picture Post/Getty Images

    Ndonga Publications (1987-2025)
    Za mo
    Inda mo
    • Oshindonga
    • Tumina yalwe
    • Hogolola
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ngele to longitha ongulumambo yetu
    • Uuyelele wiinima yopaumwene
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Inda mo
    Tumina yalwe