Humitha komeho ombepo ombwanawa megongalo
“Esilohenda lyOmuwa Jesus Kristus nali kale pamwe nane amuhe.”—FIL. 4:23.
ONGIINI TATU VULU OKUHUMITHA KOMEHO OMBEPO OMBWANAWA MEGONGALO . . .
mokweendathana naamwatate?
mokukala aalaadhi miilonga yokuuvitha?
moku shi tya ko uuna gumwe a yona sha kwata miiti?
1. Omolwashike egongalo lyokuFilippi nolyokuTiatira lya li lya pandulwa?
AAKRISTE yonale yomegongalo lyokuFilippi oya li oohepele. Ihe nonando ongaaka, oya li haya gandja nehalo ewanawa noya li ye hole noonkondo ooitaali ooyakwawo. (Fil. 1:3-5, 9; 4:15, 16) Omuyapostoli Paulus okwa nyola movelise yontumwafo ye yahuguninga ndjoka a nyolele Aafilippi a ti: “Esilohenda lyOmuwa Jesus Kristus nali kale pamwe nane amuhe.” (Fil. 4:23) Molwaashoka Aakriste yomegongalo lyaTiatira oya li ye na iikala ya faathana, Jesus Kristus, omutumbalekwa okwa li e ya lombwele a ti: “Iilonga yoye ondi yi shi; ohole yoye, okwiinekelwa kwoye, eyakulo neidhidhimiko lyoye onde yi tseya. Onda tseya kutya ngashingeyi oto ningi oshindji shi vule petameko.”—Eh. 2:19.
2. Iikala yetu iiwanawa ohayi nwetha mo ngiini ombepo yegongalo?
2 Egongalo kehe lyOonzapo dhaJehova kunena oli na iikala iiwanawa yontumba noyongandi. Omagongalo gamwe oga tseyikila nawa uukwatya wago wombili nohole. Go gamwe ohaga kutha ombinga nuulaadhi miilonga yokuuvitha Uukwaniilwa noga lenga iilonga yethimbo lyu udha. Ngele otu na iikala iiwanawa, otashi ka humitha komeho uukumwe megongalo notali ke shi enditha nawa pambepo. (1 Kor. 1:10) Ihe ngele otu na iikala iiwinayi, egongalo otali ka nkundipala pambepo e tali kala kaali shi epyu lyo kali shi etalala nokukala kaali na ko nasha naamboka taya yono. (1 Kor. 5:1; Eh. 3:15, 16) Ombepo yini tayi dhana onkandangala megongalo lyeni? Ongiini to vulu okuhumitha komeho iikala iiwanawa megongalo?
NATU LADHIPIKE EGONGALO LI KALE LI NA IIKALA IIWANAWA
3, 4. Ongiini tatu vulu ‘okupandula Jehova megongalo lyaantu ye’?
3 Omupisalomi okwi imbi a ti: ‘Jehova otandi ke ku pandula megongalo lyaantu yoye; otandi ke ku hambelela montaheho yaayehe.’ (Eps. 35:18) Omupisalomi okwa li ha hambelele aluhe Jehova, pamwe naalongelikalunga ooyakwawo. Uuna tatu gandja omilombo pokugongala kwokoshiwike kwegongalo mwa kwatelwa hoka kwOshungolangelo, otatu ulike uulaadhi wetu neitaalo lyetu. Kehe gumwe ipula to ti: ‘Mbela ohandi gandja ngaa omilombo pokugongala? Ohandi ilongekidha ngaa nawa, opo ndi gandje omayamukulo taga tungu? Ndi li omutse gwuukwanegumbo, mbela ohandi kwathele ngaa aamwandje yi ilongekidhe omilombo dhawo komeho yethimbo noku ya longa ye shi ninge niitya yawo yene?’
4 Omupisalomi David okwa ti wo kutya otu na okwiimba nomutima aguhe ngele tu li pokugongala. Okwa ti: “Kalunga, ngame ondi na einekelo lya kola; otandi imbi [nomutima aguhe] e tandi ku simaneke!” (Eps. 57:7) Omaimbilo ngoka hagi imbwa pokugongalo kwopaKriste oge li ompito ombwanawa kutse ‘yokwiimbila nokusimaneka’ Jehova nomutima aguhe. Ngele opu na omaimbilo gamwe kaamu shi, omolwashike itaamu gi idheula pEsiku lyElongelokalunga lyUukwanegumbo weni? Onkee ano, natu kaleni twa tokola toko ‘okwiimbila Jehova omasiku getu agehe noku mu hambelela manga tu na omwenyo.’—Eps. 104:33.
5, 6. Ongiini tatu vulu okukala nombepo yokuyakula nosho wo yokugandja, noku shi ninga otaku eta shike megongalo?
5 Okuyakula aayenda oko omukalo omwaanawa gwokuulukila ohole aamwatate naamwameme megongalo. Montopolwa yahugunina ndjoka Paulus a nyolele Aahebeli okwa ti: “Kaleni mu holathane . . . Inamu dhimbwa okutaamba aayenda momagumbo geni.” (Heb. 13:1, 2) Omikalo dhimwe moka tatu vulu okuyakula yalwe odho okwiithana aatonatelishikandjo nosho wo aakulukadhi yawo ya lye pamwe natse nenge yalwe megongalo lyetu mboka ye li miilonga yethimbo lyu udha. Otatu vulu wo okuhiya aaselekadhi, aavali mboka taya putudha oyana oyo ayeke nenge kehe gumwe ngoka ta vulu okumona uuwanawa sho tatu li pamwe naye nenge ngele tu li naye pEsiku lyElongelokalunga lyUukwanegumbo wetu.
6 Paulus okwa li a ladhipike Timoteus a kumagidhe yalwe “ya ninge aayamba yiilonga iiwanawa, haa gandja nohaa topolele yalwe momaliko gawo. Osho ngeyi otayi igongelele eliko ndyoka tali ka ninga ekankameno lya kola konakuyiwa. Nena otaya vulu okwiimonena okukalamwenyo kwashili.” (1 Tim. 6:17-19) Paulus okwa li ta ladhipike ooitaali ooyakwawo ya kokeke ombepo yokugandja. Nonando otu li monkalo moka uuhupilo tawu shongola otatu vulu okukala hatu gandja. Ngele otu na oshihauto, otatu vulu okufaalela ooitaali ooyakwetu kelongekidho lyiilonga yomomapya nosho wo kokugongala uuna sha pumbiwa. Mboka taya faalelwa oye na okuninga shike? Otaya ladhipikwa yu ulike olupandu mokugandja okashonaniima hoka ye na po, ya ambidhidhe omumwatate ngoka te ya faalele, opo i ikwathele nokutula mo omahooli ngoka ga ninga ondilo. Mbela ngele ohatu kala pamwe naamwatate naamwameme ethimbo lyontumba, itaya ka kala yu uvite kutya otu ya hole notwe ya pumbwa? Uuna tatu ningile uuwanawa “mboka tu li nayo meitaalo limwe” nokukala twi ilongekidha okulongitha ethimbo lyetu niiniwe yetu oku ya kwathela, otashi ka kokeka ohole yetu yoku ya hola notashi ka kwathela megongalo mu kale ohole ya hwama nombepo ombwanawa.—Gal. 6:10.
7. Okukala ihaatu lombwele yalwe iiholekwa yayamwe otaku ka humitha ngiini komeho ombepo ombwanawa megongalo?
7 Iinima yilwe mbyoka tayi koleke ohole yokuhola ooitaali ooyakwetu oyo uukuume neinekelo. (Lesha Omayeletumbulo 18:24.) Ookuume yashili ngele ya lombwelathana iiholekwanima yawo ihaye yi lombwele yalwe. Uuna aamwatate ye tu lombwele shoka taya dhiladhila nosho wo omaiyuvo gawo, otatu ku ulika kutya otu li ookuume kashili ngele itatu lombwele yalwe iiholekwa yawo, nohole yetu otayi ka koka. Ngele ihatu popi iiholekwa yayalwe, otatu ka humitha komeho ohole nombepo ombwanawa megongalo.—Omayel. 20:19.
KALA OMULAADHI MUUKALELE
8. Omayele geni Jesus a li a pe Aaleodikea, nomolwashike?
8 Jesus okwa li a lombwele egongalo lyokuLaodikea a ti: “Iilonga yoye ondi yi shi; onda tseya kutya ku shi omutalala nenge omupyu. Ando wa kala omutalala nenge omupyu, ando hwepo. Ihe sho u na owala okayenye okashona, waa shi omupyu nenge omutalala, otandi ku kungu mo mokana kandje.” (Eh. 3:15, 16) Aaleodikea kaya li ye na uulaadhi wokuuvitha. Iikala ya tya ngaaka oya li wo ya gumu ekwatathano lyawo nayalwe megongalo. Jesus okwa li e ya pe omayele gopahole a ti: “Ayehe mboka ndi ya hole, ohandi ya geele nohandi ya dhenge. Itedhulula ano wa mana mo.”—Eh. 3:19.
9. Egongalo otali ka mona uuwanawa washike ngele ohatu kutha ombinga nuulaadhi muukalele?
9 Opo tu humithe komeho ombepo ombwanawa megongalo, otu na okukala hatu kutha ombinga nuulaadhi miilonga yokuuvitha. Elalakano lyegongalo olyo okukonga aantu mboka ye na omitima dhu uka moshitopolwa shetu noku ya longa oshili yOohapu dhaKalunga. Onkee ano, otwa pumbwa okukutha ombinga nuulaadhi miilonga yokuninga aantu aalongwa ngaashi Jesus. (Mat. 28:19, 20; Luk. 4:43) Ngele ohatu kutha ombinga nuulaadhi muukalele, otatu ka kala twa hangana tu li “aalongi pamwe naKalunga.” (1 Kor. 3:9) Sho tatu mono yalwe mboka tatu longo pamwe nayo muukalele taya popile eitaalo lyawo notayu ulike olupandu lwawo lwiinima yopambepo, otatu ki inyengithwa tu kale tu ya hole notwe ya simaneka noonkondo. Shimwe ishewe, okulonga tu na “elalakano limwe alike” muukalele ohaku humitha komeho ombepo yuukumwe megongalo.—Lesha Aafilippi 1:27.
10. Omolwashike taku vulu okutiwa kutya oohapu dhetu otadhi vulu okutsa yalwe omukumo?
10 Yalwe otaya ka mona uuwanawa ngele ohatu ningi oonkambadhala tu hwepopaleke uukalele wetu. Ohole yetu yokuuvitha otayi ka koka, ngele ohatu kala tu na ko na sha naantu mboka hatu uvithile nongele tatu longo nuudhiginini tu adhe omitima dhaapulakeni yetu. (Mat. 9:36, 37) Uulaadhi wetu ohawu nwetha mo yalwe. Jesus okwa tumu aalongwa ye, ye ku uvithe ooyaali nooyaali, pehala lyoku ya tuma koogumwe noogumwe. (Luk. 10:1) Shika osha li she ya tsu omukumo noku ya dheula nosha li wo she ya kwathele ya kale aalaadhi muukalele. Mbela ihatu kala twa panda uuna tatu longo pamwe naauvithi aalaadhi? Uulaadhi wawo ohawu tu tsu omukumo nohawu tu kwathele tu tsikile niilonga yokuuvitha.—Rom. 1:12.
INATU NGUNGUTULA NOKULONGA UUWINAYI
11. Aaisraeli yamwe oya li ya kokeke iikala ya tya ngiini pethimbo lyaMoses, noshizemo osha li shike?
11 Aaisraeli oya li ya tameke okunyenyeta nokungungutula, konima owala yomasiku omashona sho ya tembuka muEgipiti. Shika oshe ya ningitha ya tukululile Jehova oshipotha nosho wo aakalelipo ye. (Eks. 16:1, 2) Aaisraeli owala aashona mboka ya li ya zi muEgipiti ya thiki mEvi lyEuvaneko. Moses naye ina thika mo, molwaashoka ina vulika kelombwelo lyaKalunga sho oshigwana sha li tashi mu nyenyetele. (Deut. 32:48-52) Oshike tu na okuninga, opo kaatu kokeke iikala iiwinayi?
12. Oshike tashi ke tu kwathela tu kale twa kotokela ombepo yokungungutula?
12 Otu na okukala twa kotokela ombepo yokungungutula. Eifupipiko nokusimaneka mboka ye na oonkondopangelo ohayi tu kwathele. Kakele kaashono, otu na okutala nawa kutya oolye hatu endathana nayo. Okukutha ombinga momainyanyudho taga limbilike, okukala ethimbo ele pamwe naaniilonga nenge naanasikola ooyakwetu mboka ihaaya simaneke omakotampango guuyuuki otashi ke tu etela. Oshi li pandunge tu ngambeke eendathano lyetu naantu mboka ye na iikala iiwinayi nosho wo yuukakombwiilitha.—Omayel. 13:20.
13. Iikala yokungungutula otayi vulu okweeta omaupyakadhi geni megongalo?
13 Iikala yokungungutula ohayi vulu okweeta omaupyakadhi galwe megongalo. Pashiholelwa, otayi vulu okuyona po ombili nuukumwe megongalo. Kakele kaashono, okungungutula otaku vulu okweehameka ooitaali ooyakwetu koomwenyo notaku vulu wo oku tu fala momayono ngaashi okutaandelitha omitotolombo nokusheka yalwe. (Lev. 19:16; 1 Kor. 5:11) Yamwe mboka ya li haya ngungutula megongalo lyopaKriste lyomethelemumvo lyotango oya li ya “dhini oonkondo nepangelo lyaKalunga nohaa sheke iikwayadhimo yomegulu.” (Jud. 8, 16) Kalunga ka li a hokwa aantu mboka, molwaashoka oya li taya ngungutulile mboka taya kwatele komeho megongalo.
14, 15. (a) Egongalo otali ka gumwa ngiini uuna mulyo mu na omayono tagi ipwililikilwa? (b) Oshike tu na okuninga uuna twa mono kutya omwiitaali omukwetu okwa holeka eyono lye?
14 Oshike tu na okuninga ngele otwa mono kutya opu na gumwe gwomokati ketu ha yono meholeko, tashi vulika ha kolwa, ha tala omathano giipala nenge ha hondele? (Ef. 5:11, 12) Ngele otatu ipwililikile omayono goludhi ndoka, otashi ki imba ombepo ondjapuki yaJehova yi kunguluke ya manguluka megongalo notashi ka yona po ombili yalyo. (Gal. 5:19-23) Egongalo lyaKorinto lyonale olya li li na okukonda mo aantu mboka aawinayi. Opo ombepo ombwanawa noyu uka yi pangele megongalo, oshinima sha faathana oshi na wo okuningwa. Oshike to vulu okuninga po, opo ombili yi kale tayi pangele megongalo?
15 Ngaashi sha popiwa metetekelo, osha simanenena tu kale tu na ontulo uuna gumwe e tu lombwela sha shopaumwene. Osha puka nohashi ehameke gumwe uuna iiholekwa ye tayi anekwa pomutenya. Ngele omuntu okwa yona sha kwata miiti, otu na oku shi tseyithila aakuluntugongalo, molwaashoka oyo ye na oshinakugwanithwa shokuungaunga nomuyoni. (Lesha Levitikus 5:1.) Uuna twa mono kutya omwiitaali omukwetu okwa yona, natu mu ladhipike a ka konge ekwatho kaakuluntugongalo. (Jak. 5:13-15) Ngele opwa piti ethimbo lyontumba inaaya ko, nena otu na oku shi lombwela aakuluntugongalo.
16. Ohashi gamene ngiini egongalo ngele twa lombwele aakuluntugongalo kutya opu na gumwe a yona sha kwata miiti?
16 Egongalo lyopaKriste oli na okukala lya yogoka pambepo. Otu na oku li kaleka lya yela mokukala hatu shi ti ko uuna gumwe a yona sha kwata miiti. Ngele aakuluntugongalo oya kwathele omuyoni e ti iyele ombedhi nokutaamba ko epukululo negando, nena egongalo otali ka kala nekwatathano ewanawa naKalunga. Oshike tashi ka ningilwa omuyoni ngoka ini iyela ombedhi, ye ina hala okupulakena komayele gopahole ngoka ta pewa kaakuluntugongalo? Ota ka gandjwa kuSatana, opo “a dhenge olutu lwe,” sha hala okutya, ota ka kondwa mo megongalo. Kungawo, egongalo otali ka kala lya gamenwa. (Lesha 1 Aakorinto 5:5.) Shoka otashi ka za owala uuna kehe gumwe gwomutse ta katuka oonkatu dha simana, nokulongela kumwe naakuluntugongalo nokukala wo tu na ko nasha nonkalonawa yooitaali ooyakwetu.
NATU KOLEKE “UUKUMWE” WETU
17, 18. Oshike tashi ke tu kwathela tu ‘koleke uukumwe wetu womombepo ondjapuki’?
17 Aalanduli yaJesus yonale oya li ya kwathelwa ya kale ye na uukumwe megongalo, sho ya “kala taya longwa kaayapostoli.” (Iil. 2:42) Oya li ya tula miilonga omalombwelo nomayele gopamanyolo ngoka ya pewa kaakuluntugongalo. Iilyo ayihe yegongalo ohayi tsuwa omukumo nokukwathelwa yi kale ya hangana. Shika osho shi li ngaaka, molwaashoka aakuluntugongalo kunena ohaya longele kumwe nongundu yomupiya omudhiginini nomunandunge. (1 Kor. 1:10) Otu na okuvulika komalombwelo gaakuluntugongalo nosho wo komayele gopaMbiimbeli ga za kehangano lyaJehova. Ngele tatu shi ningi, otatu ulike kutya otatu ‘ningi ashihe shoka tatu shi vulu opo tu koleke uukumwe wetu womombepo ondjapuki omolwombili ndjoka tayi tu mangele kumwe.’—Ef. 4:3.
18 Onkee ano, natu humitheni komeho ombepo ombwanawa megongalo. Ngele tatu shi ningi otatu kala nuushili kutya ‘esilohenda lyOmuwa Jesus Kristus otali ka kala pamwe natse.’—Fil. 4:23.
[Ethano pepandja 19]
Mbela oho humitha ngaa komeho ombepo ombwanawa megongalo mokugandja omayamukulo taga tungu?
[Ethano pepandja 20]
Humitha komeho ombepo ombwanawa megongalo mokukala wu shi omaimbilo getu