TLAMACHTIJLI 41
TLAKUIKAJLI 13 Cristo otechmakak neskayotl
Tlen tiuelij itech on sa ika tlami 40 tonaltin ijkuak Jesús onen ipan tlaltikpaktli
“Kiminnonextijtinemiya ipan cuarenta tonaltin, niman kinnojnotsaya ken Dios tlanauatia” (HECH. 1:3).
TLAJTOS ITECH:
Kenijki uelis tikchiuaskej tlen okichiuj Jesús ipan on sa ika tlami 40 tonaltin ijkuak onen ipan tlaltikpaktli.
1, 2. ¿Tlenon opanok ijkuak omemej inomachtijkauan Jesús yeyajtoyaj Emaús?
SE TONAJLI, ipan 16 de nisán ipan xiuitl 33, inomachtijkauan Jesús melak najmantoyaj niman melak nomojtijtoyaj. Omemej inomachtijkauan okiskej itech Jerusalén niman oyajkej Emaús, se kalpan tlen nokauaya 11 kilómetros ika uejka. Yejuamej melak najmantoyaj pampa Jesús, akin itech tlaneltokayaj, okimiktijkej. Nochi tlen kinemiliayaj kichiuaskia Mesías nesiya kentla xok nochiuas pampa yokimiktijkaj. San ika, xkimatij tlenon yepanos.
2 Se tlakatl akin xkixmatiyaj kinnisiuiya niman peua imiuan yauj. Yejuamej peua kijliaj ika melak najmanaj ipampa nochi tlen xkuajli ipan opanok Jesús. Tlen kimijliskia yejon tlakatl xkeman kilkauaskiaj. Yejua “ouajpeu ipan on itlajkuiloluan Moisés” niman noijki okinteneuili “on tlajkuiloltin yejuan nochimej on tiotlajtojkej okijkuilojkej”, niman opeuj kimijlia tleka Mesías nonekiya tlajyouis niman mikis. Ijkuak oajsikej Emaús, inomachtijkauan Jesús okitakej ika yejon tlakatl katka Jesús. San xkonnemili kenijki melak oyolpakkej ijkuak okitakej ika Mesías yoyoliujka (Luc. 24:13-35).
3, 4. a) ¿Tlenon inpan onochiuj inomachtijkauan Jesús? (Hechos 1:3). b) ¿Tlenon tikitaskej ipan yejuin tlamachtijli?
3 Jesús miyekpa okinnoititi inomachtijkauan ipan yejon sa ika tlami 40 tonaltin ijkuak onen ipan tlaltikpaktli (xpoua Hechos 1:3). Yejua okinyolchikauj, ika yejon, yejuamej xok onajmankej niman xok onomojtijkej. Yejuamej melak oyolpakkej niman onoyolchikaujkej para tenojnotsaskej niman temachtiskej itech iTekiuajyo toTajtsin.a
4 Melak techpaleuis tla tomachtiaj itech tlen okichiuj Jesús ipan yejon sa ika tlami tonaltin ijkuak onen ipan tlaltikpaktli. Ipan yejuin tlamachtijli tikitaskej tlenon okichiuj Jesús niman ijkon 1) kinyolchikauas inomachtijkauan, 2) kinpaleuis más kuajli makajsikamatikan iTlajtol toTajtsin niman 3) kinmachtis para makichiuakan okseki tekitl. Niman tikitaskej kenijki uelis tikchiuaskej ijkon ken yejua.
KENIJKI UELIS TITEYOLCHIKAUASKEJ
5. ¿Tleka nonekiya makinyolchikauakan inomachtijkauan Jesús?
5 ¿Tleka nonekiya makinyolchikauakan inomachtijkauan Jesús? Pampa sekimej okinkaujteujkej inkaluan, inchanejkauan niman intekiyo para yaskej iuan Jesús (Mat. 19:27). Oksekimej opeuj kinchiuiliaj tlen xkuajli pampa onochiujkej inomachtijkauan (Juan 9:22). Yejuamej okinekkej kichiuaskej nochi yejuin pampa kineltokayaj ika Jesús katka Mesías (Mat. 16:16). San ika, ijkuak okimiktijkej Jesús, yejuamej xok kimatiyaj tlenon panoskia niman melak najmantoyaj.
6. ¿Tlenon okichiuj Jesús sakin ika oyoliuj?
6 Jesús kajsikamatiya ika inomachtijkauan najmanayaj pampa yomikka. Maski yejuamej najmanayaj, Jesús kimatstoya ika yejon xkijtosnekiya tla xtlaneltokayaj, ika yejon, opeuj kinyolchikaua ipan yejon tonajli ijkuak oyoliuj. Ijkuak María Magdalena chokatoya kampa itlalkon Jesús, Jesús okinoititi (Juan 20:11, 16). Noijki okinnoititi omemej inomachtijkauan akin otikinteneujkej ipeujyan yejuin tlamachtijli. Niman sakin okinoititi apóstol Pedro (Luc. 24:34). ¿Tlenon tiuelij itech tlen okichiuj Jesús? Matikitakan tlen opanok ijkuak okinoititi María Magdalena.
7. ¿Tlenon kichiujtoya María ijkuak Jesús okitak, niman tlenon okichiuj Jesús ipampa María? (Juan 20:11-16; noijki xkita tlaixkopinajli).
7 (Xpoua Juan 20:11-16). Ipan 16 de nisán, sekimej siuamej san kualkantsin oyajkej kampa itlalkon Jesús niman ompa teuan yaya María Magdalena (Luc. 24:1, 10). Ijkuak yejua oajsik kampa tlalkontli, okitak ika xtlaj ompa onkatka, kuakon, nimantsin okimijlijtiuetsito Pedro niman Juan. Yejuamej nimantsin oyajkej okitatoj tlalkontli niman María okintokak. Ijkuak Pedro niman Juan okitakej ika xtlaj onkatka kampa tlalkontli, onokuepkej inchan. San ika, María xoyaj niman ompa kichokilijtoya Jesús. Yejua xkimatiya ika Jesús kitstoya. Ijkuak Jesús okitak ika chokatoya, okikneli. Kuakon, okinoititi niman okijli makimijliti oksekimej ika yoyoliujka. Yejon melak okiyolchikauj María (Juan 20:17, 18).
Ijkon ken Jesús okichiuj, matikitakan tla sekimej itlaj kixnamiktokej niman matikimiknelikan akin najmanaj. (Xkita párrafo 7).
8. ¿Kenijki uelis tikchiuaskej ken Jesús?
8 ¿Kenijki uelis tikchiuaskej ken Jesús? Matikinyolchikauakan tokniuan ok makitekichiuilijtokan Jehová. San ika, tla tiknekij tikinyolchikauaskej, noneki tikmatiskej tlenon kixnamiktokej, tikimikneliskej niman kualtsin tikinnotsaskej. Matikitakan tlen ipan opanok tokniuj Jocelyn. Ikniuj siuatl san totoka omik. Yejua kijtoua: “Miyek metstin melak ninajmantoya”. Se tokniuj niman isiuauj okinotskej inchan, kuajli okikakkej niman okilnamiktijkej ika Jehová melak kipatiojkaita. Yejua kijtoua: “Ijkuakon melak najmankamikiya, nikmachiliaya kentla yeniamimiktoskia ipan mar, kampa melak chikauak ajakakiyaujtoya. San ika, Jehová okintekitilti yejuin tokniuan niman ijkon nechpaleuis maka maniamimiki. Yejuamej onechpaleuijkej oksejpa manikneki maniktekichiuili Jehová”. Tla tiknekij tikinyolchikauaskej tokniuan, matikinkauilikan matechijlikan tlen kinmajmana niman kuajli matikinkakikan, ijkon, uelis tikinyolseuiskej niman tikinyolchikauaskej ok makitekichiuilijtokan Jehová (Rom. 12:15).
KENIJKI UELIS TITEPALEUISKEJ MÁS KUAJLI MAKAJSIKAMATIKAN ITLAJTOL TOTAJTSIN
9. ¿Tlenon kinpolouaya inomachtijkauan Jesús, niman kenijki Jesús okinpaleui?
9 Inomachtijkauan Jesús kineltokayaj iTlajtol toTajtsin niman nokojtiliayaj kichiuaskej tlen ompa kijtoua (Juan 17:6). San ika, xkuajli kajsikamatiyaj tleka Jesús omik ken se xkuajli tlakatl. Jesús kimatstoya ika inomachtijkauan kipiayaj kuajli inyojlo, san ika, okitak ika ok xmás kuajli kajsikamatiyaj iTlajtol toTajtsin (Luc. 9:44, 45; Juan 20:9). Ika yejon, okinpaleui makajsikamatikan tlen kiamapouayaj. Matikitakan tlenon okichiuj Jesús ijkuak okinnoititi omemej inomachtijkauan akin yayaj Emaús.
10. ¿Tlenon okichiuj Jesús niman ijkon kimititis inomachtijkauan ika yejua Mesías katka? (Lucas 24:18-27).
10 (Xpoua Lucas 24:18-27). Jesús xnimantsin okimijli yejon omemej inomachtijkauan ika yoyoliujka, yej opeuj kintlatlajtoltia kanaj pampa kinekiya makijlikan tlenon kinemiliayaj niman kenijki nomachiliayaj. Niman yejuamej okijlijkej ika kichiayaj ika Jesús makimakixti Israel itech romanos. Sakin ika yokijlijkaj nochi yejuin, Jesús okitekitilti iTlajtol toTajtsin niman ijkon kinpaleuis makajsikamatikan ika yonochiujkaj miyek teotlajtoltin.b Ipan yejon yeuajli, Jesús okinnoititi oksekimej inomachtijkauan niman noijki okimijli tlenon kijtosnekiyaj yejon teotlajtoltin (Luc. 24:33-48). ¿Tlenon tiuelij itech tlen Jesús okichiuj?
11, 12. a) ¿Tlenon tiuelij itech ken Jesús okitekitilti iTlajtol toTajtsin? (Noijki xkimita tlaixkopinaltin). b) ¿Kenijki okipaleuijkej Nortey?
11 ¿Kenijki uelis tikchiuaskej ken Jesús? Ijkuak yakaj tikmachtiskej itech Biblia, matiktlajtoltikan tlen techpaleuis matikmatikan tlenon kinemilia niman kenijki nomachilia (Prov. 20:5). Tla yetikmatij kenijki nomachilia, matikititikan kenijki uelis kintejtemos tlaxeloltin ipan Biblia tlen uelis kipaleuiskej. Maka matikijlikan tlenon kichiuas, yej matiktlajtoltikan tlenon kimachtiaj tlaxeloltin itech Biblia niman ijkon makinemili kenijki uelis kichiuas ipan inemilis. Matikitakan tlen ipan opanok tokniuj Nortey akin chanti Ghana.
12 Ijkuak Nortey kipiaya 16 xiuitl, opeuj nomachtia Biblia. San ika, ichanejkauan xokuelitakej ika opeuj nomachtia. ¿Tlenon okipaleui maka makikajkaua ika nomachtia? Tokniuj akin kimachtiaya Biblia okititi Mateo capítulo 10 niman ijkon kajsikamachiltis ika akin melauak kichiuaj ken Cristo kintlaueltokaskiaj. Nortey kijtoua: “Ijkuak nochanejkauan xnechkauiliayaj maninomachti Biblia, onikajsikamat ika tlen ninomachtijtoya yejon tlen melauak”. Tokniuj noijki okititi Mateo 10:16, kampa kijtoua ika noneki totlajpiyaskej, niman okipaleui makinemili kenijki san kualtsin kimijlis ichanejkauan tlen yopeujka kineltoka. Ijkuak onoapolakti, Nortey kinekiya nochiuas precursor, san ika, itaj kinekiya manomachti universidad. Tokniuj xokijli tlenon nonekiya kichiuas, yej san okitlatlajtolti niman ika Biblia okipaleui makimati tlenon uelis kichiuas. ¿Tlenon okichiuj Nortey? Yejua onochiuj precursor regular niman itaj xok okikauili manemi ichan. Yejua kijtoua: “Kuajli nikmatstok ika tlen onikchiuj yejon tlen más kuajli”. Ijkuak tikinpaleuiyaj oksekimej matlanemilikan itech Biblia, tikinpaleuiyaj machikaui intlaneltok niman maka makikajkauakan ika kitekichiuiliaj Jehová (Efes. 3:16-19).
Ijkon ken Jesús okichiuj, matikinpaleuikan oksekimej matlanemilikan itech iTlajtol toTajtsin. (Xkita párrafo 11).e
KENIJKI UELIS KINMAJMACHTISKEJ TOKNIUAN TLAKAMEJ PARA MAKIMITAKAN KEN TETLAYOKOLILTIN
13. ¿Tlenon okichiuj Jesús niman ijkon nochiuiyan manotenojnotsa maski yejua nokuepaskia iluikak? (Efesios 4:8).
13 Ijkuak Jesús nemiya ipan tlaltikpaktli, melak kuajli okichiuj nochi tlen iTaj okinauati (Juan 17:4). San ika, xkeman ijkin okinemili: “Tla nikneki nochi kuajli makisa, nonekis nejua nikchiuas”. Ipan yeyi xiuitl uan tlajko, ijkuak yejua tenojnotstinemiya, okinmachti inomachtijkauan. Yejua intech tlaneltokaya, ika yejon, okinnauati matenojnotsakan niman matemachtikan itech kuajli tlajtoltin niman noijki okinnauati makintlajpiyakan iborreguitos Jehová. Niman yejua okinmakak yejuin tekitl inomachtijkauan maski sekimej nion xekajxiltiayaj 30 xiuitl (xpoua Efesios 4:8). Yejuin tlakamej chikauak otekitkej iuan Jesús, maski ijkon, achto yas iluikak, Jesús más okinmachti para uelis kuajli kichiuaskej intekiyo niman ijkon oksekimej makimitakan ken se tetlayokolijli. Matikitakan tlenon okichiuj.
14. ¿Tlenon okinmachti Jesús inomachtijkauan ipan yejon sa ika tlami 40 tonaltin ijkuak onen ipan tlaltikpaktli? (Noijki xkita tlaixkopinajli).
14 Jesús melak kintlasojtlaya inomachtijkauan, ika yejon, okinmelajkaijli tlenon nonekiya kichiuaskej. Yejua okitak ika sekimej xmás ueliyaj kineltokayaj ika yoyoliujka, ika yejon, okimijli maka sa maometlamatikan (Luc. 24:25-27; Juan 20:27). Okimijli makitakan kenijki uelis kinpaleuiskej itekipanojkauan Jehová, niman maka san makinemilijtokan kenijki uelis más notomintiskej (Juan 21:15). Noijki okimijli maka san makitstokan tlen tekitl kinmakayaj oksekimej (Juan 21:20-22). Niman ijkuak okitak ika sekimej xkuajli kajsikamatiyaj seki tlemach itech iTekiuajyo toTajtsin, okinyektlali niman okinpaleui makitakan kenijki ueliskia más tenojnotsaskej (Hech. 1:6-8). ¿Tlenon uelij tlayekankej itech tlen okichiuj Jesús?
Ijkon ken Jesús okichiuj, matikinpaleuikan tokniuan tlakamej kuajli makichiuakan tekitl ipan tlanechikojli. (Xkita párrafo 14).
15, 16. a) ¿Kenijki tlayekankej uelis kichiuaskej ijkon ken Jesús? b) ¿Kenijki okipaleuijkej Patrick?
15 ¿Kenijki tlayekankej uelis kichiuaskej ken Jesús? Tla kinmajmachtiaj niman kinpaleuiyaj tokniuan tlakamej niman ijkon uelis kiseliskej okseki tekitl, maski sekimej ok telpokamej.c Tlayekankej xnoneki kichiaskej maka keman manopopolokan yejuin tokniuan. Yejuamej ika tlasojtlalistli kintlakanojnotsaj telpokamej niman ijkon mauelikan makichiuakan seki tekitl. Noijki kinmajmachtiaj mayolyemankej, makichiuakan ika intech matlaneltokakan niman matepaleuikan (1 Tim. 3:1; 2 Tim. 2:2; 1 Ped. 5:5).
16 Matikitakan tlen ipan opanok tokniuj Patrick. Ijkuak ok telpochtli katka, chikauak tenotsaya niman xkualtsin kinnotsaya tokniuan, niman hasta tokniuan siuamej xkuajli kinnotsaya. Se tlayekanketl okitak tlen kichiuaya Patrick niman ika tlasojtlalistli okichikajkanots. Patrick kijtoua: “Melak niktlasojkamati ika yejon tokniuj onechnots, nejua melak ninajmanaya ijkuak nikitaya ika sekimej tokniuan kinmakayaj tekitl ipan tlanechikojli tlen nejua niknekiya. Tlen onechijli yejon tlayekanketl onechpaleui maninoyolyemanili niman manikita kenijki uelis nikinpaleuis tokniuan niman maka san maniknemilijto kenijki uelis nechmakaskej tekitl ipan tlanechikojli”. Patrick onopatlak, ika yejon, opeuj tekiti ken tlayekanketl ijkuak kipiaya 23 xiuitl (Prov. 27:9).
17. ¿Kenijki okiteititi Jesús ika tlaneltokaya itech inomachtijkauan?
17 Jesús xsan okinnauati inomachtijkauan matenojnotsakan, yejua noijki okinnauati matemachtikan (Mateo 28:20). Kanaj inomachtijkauan okinemilijkej ika xueliskiaj kichiuaskej yejon tekitl. San ika, Jesús kimatstoya ika kema ueliskiaj niman kinekiya makimatikan, ika yejon, okimijli: “Ijkon ken noTajtsin onechajtitlan, noijki nemechtitlani” (Juan 20:21).
18. ¿Kenijki tlayekankej uelis kichiuaskej ken Jesús?
18 ¿Kenijki tlayekankej uelis kichiuaskej ken Jesús? Tlayekankej akin más youejkaujkej kinmakaj tekitl oksekimej tokniuan niman kinmajmachtiaj kenijki uelis kichiuaskej seki tekitl (Filip. 2:19-22). Sekimej tlayekankej kimijliaj telpokamej matlapaleuikan ijkuak tlachipaualo noso ijkuak tlayektlalilo ipan Kajli kampa tosentlaliaj. Tlayekankej kiteititiaj ika intech tlaneltokaj ijkuak kinmajmachtiaj niman kichiaj kuajli makichiuakan tlen yokinnauatijkej. Matthew, akin kemach yopeuj tekiti ken tlayekanketl, melak kintlasojkamachilia tlayekankej akin youejkaujkej pampa kimachtiaj makichiua seki tekitl ipan tlanechikojli niman itech tlaneltokaj. Yejua kijtoua: “Ijkuak ninopopoloua, tlayekankej nechpaleuiyaj manikita kenijki xok ninopopolos ijkuak oksejpa nikchiuas yejon tekitl, niman yejon melak nechpaleuiya”.d
19. ¿Tlenon noneki tikchiuaskej?
19 Ipan yejon sa ika tlami 40 tonaltin ijkuak Jesús onen ipan tlaltikpaktli, oteyolchikauj, otemachti niman okimititi inomachtijkauan kenijki uelis kichiuaskej tekitl tlen okinnauatijka. Tejuamej noijki uelis tikchiuaskej ijkon ken Jesús (1 Ped. 2:21). Matikmatstokan ika yejua techpaleuis ijkon matikchiuakan, pampa ijkin yotechijli: “Mojmostla nemouan ninemi hasta ijkuak sa achijtsin poliuis ijkuak tlamis tlajtlamach ken nochiua ipan tlaltikpaktli” (Mat. 28:20, TNM).
TLAKUIKAJLI 15 Matikueyilikan iYenkuiyoj Jehová
a Ipan Evangelios niman ipan okseki amoxtin ipan Biblia, nesi ika Jesús miyekpa okinnoititi inomachtijkauan sakin ika yoyoliujka: María Magdalena (Juan 20:11-18); oksekimej siuamej (Mat. 28:8-10; Luc. 24:8-11); omemej inomachtijkauan (Luc. 24:13-15); Pedro (Luc. 24:34); nochimej apóstoles, san xteuan Tomás (Juan 20:19-24); nochimej apóstoles, teuan Tomás (Juan 20:26); chikomemej inomachtijkauan (Juan 21:1, 2); ipantsin 500 inomachtijkauan (Mat. 28:16; 1 Cor. 15:6); ikniuj, Santiago (1 Cor. 15:7); nochimej apóstoles (Hech. 1:4), niman okinnoititi iapóstoles nisiuj Betania (Luc. 24:50-52). Kanaj Jesús onoteititi okseki tonaltin, san ika, xonoijkuilo ipan Biblia (Juan 21:25).
b Uelis tikinnextis seki teotlajtoltin itech Mesías ipan tlamachtijli “¿Kiteititiaj teotlajtoltin tlen uajlauej ipan Biblia ika Jesús yejua Mesías?”, tlen onka ipan jw.org.
c Sekimej tlayekankej akin kipiyaj 25-30 xiuitl uelis kintlaliskej ken tlayekankej ipan circuito. San ika, kinmakaj yejuin tekitl tla youejkaujkej niman tla youelkej tekitij ken tlayekankej.
d Ipan revista Amatl Tekakistilijketl de agosto de 2018, páginas 11 niman 12, párrafos 15-17, niman ipan revista La Atalaya de 15 de abril de 2015, páginas 3-13, uelis tikitas kenijki uelis kinpaleuiskej telpokamej niman ijkon uelis kinmakaskej más tekitl ipan tlanechikojli.
e TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINALTIN: Se tokniuj kipaleuiya inomachtijkauj matlanemili itech iTlajtol toTajtsin, niman sakin inomachtijkauj kinxinia tlen ika tlakualtsintiliaya ipan Navidad.