Nakai Fakaatā e Tatalu ke Fofō e Fiafia Haau
MANAMANATU kua ala hake a koe he mogo pogipogi ti fia loto ke oti e aho ka e nakaila kamata ia. Kua lata a koe ke fahia ke he mamahi he tino po ke logonaaga ke he taha aho foki. Liga logona hifo foki a koe tuga a Iopu, ne pehē: “Manako au ke he mate ke lata mo e tau matematekelea oti kana haaku.” (Iopu 7:15, The New English Bible) Ka e kua ka fakatumau e tuaga pihia ke loga foki e tau tau?
Ko e mena ia ne tupu ki a Mefiposeta, ko e tama taane ha Ionatana ko e kapitiga he Patuiki ko Tavita. He lima e tau he moui ha Mefiposeta, ‘ne to a ia ti kulikuli.’ (2 Samu. 4:4) Liga kua fakalahi he matematekelea e logonaaga he mamahi he matulituli haana he mogo fakamui ne tukupau fakavai a ia he afokau e patuiki ti matematekelea he galo ai e tau koloa. Ka e fakakite tumau e ia e fifitakiaga homo ue atu he fahia ke he matulituli, pikopiko, mo e tau hogohogo manava, he nakai toka e tau mena ia ke fofō e fiafia haana.—2 Samu. 9:6-10; 16:1-4; 19:24-30.
Ko e aposetolo ko Paulo e taha fifitakiaga foki. Ne lagataha e tohi e ia hagaao ke he “mena mahukihuki ke he tino” kua fakauka a ia ki ai. (2 Kori. 12:7) Ko e mahukihuki ne totoku e ia ne liga ko e matulituli kua leva, po ke liga ko e tau tagata ne paleko e tuaga aposetolo haana. Ko e heigoa ni e mahukihuki, ne nofo mau e lekua, ti lata a ia ke fehagai mo e matematekelea he tino po ke he logonaaga ne tupu mai ai.—2 Kori. 12:9, 10.
Ko e tau tatalu hololoa lalahi po ke tau tupetupe he logonaaga kua lauia ai falu he tau fekafekau he Atua he vahā nei. He 18 e tau he moui, ne moua a Magdalena he gagao systemic lupus erythematosus, ko e gagao ne tuga ni kua totoko he puhala puipui he tino e tau alaga he tino. “Ne matakutaku lahi au,” he talahau e ia. “Fai magaaho he mole, ne kelea lahi mahaki e tuaga haaku ti kua fakalagalaga he nakai tavili mitaki, motumotu e gutu, mo e tau lekua he kakia.” Ko Izabela he taha faahi, kua fakauka ke he tau tuaga ne nakai kitia maaliali lahi. Ne fakamaama e ia: “Mai he vahā tama ne matematekelea au he gagao fakaatukehe. Ti fua mai he mena nai e hopoate fakaofo, tau lekua he fafagu, mo e tau mahukihuki he manava. Ti mategūgū tumau au.”
Fehagai ke he Tuaga Mooli
Maeke he gagao mo e matulituli ke fakatupetupe e moui haau. Ka tupu e mena ia, kua lagomatai ke nofo mo e filifilia fakamooli e tuaga haau. To nakai mukamuka ke talia e tau fakakaupāaga haau. Pehē a Magdalena: “Kua holo ki mua ni e gagao haaku. Fa logona hifo e au e mategūgū ke matike he mohega. Ko e tuaga hikihiki fano he gagao haaku kua uka lahi ke taute tuai e tau fakatokaaga haaku. Ko e hogohogomanava lahi mahaki haaku kua nakai maeke au ke lahi e mena ke taute e au he fekafekauaga ha Iehova tuga fakamua.”
Ne fakamaama e Zbigniew: “He loga e tau tau he mole, ne fofō he rheumatoid arthritis e malolō haaku, ti moumou takitaha e tau fatia he tino. He falu mogo, ka fufula lahi mahaki kua nakai maeke au ke taute e tau matagahua mukamuka lahi. Mai he mena ia kua logona e au e fakateaga.”
He falu tau kua mole, ne moua a Barbara he tuma ne holo ki mua e kelea he uhoulu. “Ne fai hikiaga mafiti e tino haaku,” he talahau e ia. “Ne logona hifo e au e mategūgū, fa mamahi tumau e ulu, mo e fehagai mo e tau lekua ke hagaaki fakatonu. Ha ko e tau kaupāaga foou haaku, ne lata au ke liu filifilia e tau mena oti.”
Ko e tau tagata takitokotaha nei ko e tau fekafekau tukulele ha Iehova. Ki a lautolu, ko e mena fakamua e taute he finagalo haana. Tuku e lautolu e falanaki katoatoa ha lautolu ke he Atua ti aoga mai he lalagoaga haana.—Fakatai 3:5, 6.
Lagomatai Fēfē e Iehova?
Lata ia tautolu ke kalo mai he manamanatu ko e tau matematekelea fakatagata ko e fakamooliaga kua nakai fiafia e Atua. (Aue 3:33) Manamanatu ke he tau mena ne fakauka a Iopu ki ai pete kua “mahani hakohako mo e mahani tonu.” (Iopu 1:8) Nakai kamatamata he Atua taha aki e tau mena kelea. (Iako. 1:13) Ko e tau tatalu oti—putoia e tau gagao hololoa mo e logonaaga—ko e tufaaga matematekelea lahi mai he tau matua fakamua ha tautolu ko Atamu mo Eva.—Roma 5:12.
Ko Iehova mo Iesu mogoia to nakai tiaki a lautolu ne tututonu ke nakai fai lagomatai. (Sala. 34:15) Mua atu ke he tau mogo uka he tau momoui ha tautolu, kua loto fakaaue a tautolu ha ko e Atua e ‘ha tautolu a kolo mo e ha tautolu a taue.’ (Sala. 91:2) Ti, he magaaho kua fahia ke he tau tuaga ne nakai fai tali mukamuka, ko e heigoa ka lagomatai a koe ke fakatumau e fiafia?
Liogi: He muitua ke he fifitakiaga he tau fekafekau tua fakamooli he Atua i tuai, maeke ia koe ke tuku atu e tau mena fakaatukehe haau he liogi ke he ha tautolu a Matua he lagi. (Sala. 55:22) He taute pihia, maeke ia koe ke moua e “monuina [mafola] foki mai he Atua kua mua ue atu ke he tau mena oti kua manamanatu ki ai.” Ko e mafola ia he loto “to leveki ai e tau loto ha mutolu, katoa mo e tau manatu ha mutolu.” (Filipi 4:6, 7) He falanaki ke he Atua he liogi, ne fahia a Magdalena ke he gagao kelea lahi haana. Ne pehē a ia: “He liligi e loto haaku ki a Iehova kua fakatotoka mo e fakafoou e fiafia haaku. Kua maama mooli e au mogonei e kakano ke falanaki ke he Atua he tau aho takitaha.”—2 Kori. 1:3, 4.
He tali e tau liogi haau kua maeke ia Iehova ke foaki atu ki a koe e malolō he puhala he haana agaaga tapu, haana Kupu, mo e tau matakainaga Kerisiano. To nakai amanaki a koe ke utakehe fakamana he Atua e matulituli haau. Ka e, maeke ia koe ke falanaki ki a ia ke foaki ki a koe e pulotu mo e malolō kua lata ke fahia ke he tau matematekelea takitaha. (Fakatai 2:7) Maeke a ia ke fakamalolō a koe, he foaki ki a koe “e lahi ue atu he malolo.”—2 Kori. 4:7.
Magafaoa: Ko e takatakaiaga ofania mo e fakaalofa hofihofi he kaina ka lagomatai a koe ke fakauka ke he tatalu. Ka e tokaloto, kua matematekelea foki e tau fakahele haau. Liga logona hifo e lautolu e nakai fahia tuga ne logona hifo e koe. Ka e haia agaia a lautolu mo koe he tau magaaho kamatamata foki. He liogi auloa ka lagomatai a koe ke totoka e loto.—Fakatai 14:30.
Pehē a Barbara hagaao ke he haana a tama fifine mo e falu he tau matakainaga fifine fuata he fakapotopotoaga: “Ne lalago e lautolu a au ke he gahua he fonua. Ko e fakamakutu ha lautolu kua mafanatia e loto haaku.” Ko Zbigniew ne mailoga e lalagoaga uho lahi he hoana haana. “Ne leveki e ia e laulahi he tau matagahua he kaina. Lagomatai foki e ia au ke fakatui e tau mena tui mo e fa totō e kato haaku ke he tau feleveiaaga Kerisiano mo e gahua ke he fonua.”
Tau matakainaga fakaagaaga: Ka fakalataha a tautolu mo e tau matakainaga fakaagaaga ha tautolu, kua fakamalolō mo e fakamafana a tautolu. Ka e kua ka nakai hoko atu a koe ke he tau feleveiaaga ha ko e tatalu haau? Pehē a Magdalena: “Fakakia tumau he fakapotopotoaga ke aoga mai au he tau feleveiaaga he puhala he tau tapakiaga audio. Fa hea telefoni mai haaku a tau matakainaga tapuaki ke kitia ko e fai mena foki nakai a lautolu ke lagomatai au. Ti fakafano mai foki e lautolu ki a au e tau tohi fakamafana. Ko e manatu kua nakai nimo e lautolu au ti manamanatu ke he malolō tino haaku kua lagomatai au ke fakauka.”
Ko Izabela, ne lauia he gagao fakaatukehe, ne pehē: “I loto he fakapotopotoaga, ne loga e ‘matua taane’ mo e ‘matua fifine’ haaku, ko lautolu ia ne fanogonogo mo e lali ke maama au. Ko e fakapotopotoaga ko e magafaoa haaku—ko e mena nei ne logona ai e au e mafola mo e fiafia.”
Ko lautolu ne lauia he tau kamatamata kehekehe kua lata ke kalo mai he ‘vevehe kehe a lautolu.’ Ka kua tokiofa e lautolu e lafiaga ha lautolu mo e fakapotopotoaga. (Fakatai 18:1) Ati eke ai a lautolu mo punaaga lahi mahaki he fakamalolōaga ke he falu. Liga tehatehaua a koe he mogo fakamua ke talahau e tau manako haau ke he tau matakainaga. Ka ko e tau matakainaga fakaagaaga haau to loto fakaaue ke he talahauaga mooli haau. To foaki ki a lautolu e magaaho ke fakalaulahi e ‘fakaalofa fakamoli ke he tau matakainaga.’ (1 Pete. 1:22) He ha he tala age ki a lautolu kua manako puhala a koe ke he feleveiaaga, manako ke gahua mo lautolu he fonua, po ke manako ke fetutalaaki mai he loto? Mooli, kua nakai lata a tautolu ke amanaki lahi ka e lata ke loto fakaaue ma e lagomatai ha lautolu.
Kia mitaki e onoonoaga: Ko e matapatu ke fahia ke he gagao hololoa mo e nakai galo e fiafia kua haia ni he tau lima haau. Ko e tau logonaaga fakaatukehe mo e momoko lahi ka takitaki atu ke he manamanatu fakateaga. Ne pehē e Tohi Tapu: “Ko e loto he tagata, kua fakauka ai a ia ke he hana gagao; ka ko e loto malipilipi, ko hai kia ke toto hake a ia?”—Fakatai 18:14.
Pehē a Magdalena: “Gahua malolō au ke kalo mai he hagaaki tumau ke he tau lekua haaku. Lali au ke fiafia e tau aho ka logona hifo e au e malolō. Moua e au e fakamalolōaga he totou e tau tala ke he tau momoui he tau tagata ne fakatumau e fakamooli pete he gagao hololoa.” Kua mafanatia a Izabela he manatu kua ofania mo e uho a ia ki a Iehova. Pehē a ia: “Logona hifo e au kua manako ki a au, ti moui au ke lata mo e taha. Moua foki e au e amaamanakiaga homo ue atu ma e vahā anoiha.”
Pehē a Zbigniew: “Fakaako he tatalu haaku au ke mahani fakatokolalo mo e omaoma. Kua fakaako ki a au ke fakakite e pulotu mo e fifiliaga mitaki ti pihia foki ke fakamagalo mai he loto. Iloa foki e au ke fiafia he fekafekau ki a Iehova mo e nakai logona hifo ni e fakateaga. Ti omoomoi au ke fakatumau e holo ki mua fakaagaaga.”
Kia manatu na mailoga mitaki e Iehova e fakauka haau. Kua fai logonaaga a ia ke he haau a matematekelea ti leveki ki a koe. To nakai “fakanimonimo ai e ia ha mutolu a tau gahua, mo e gahua fakamalolo he fakaalofa kua fakakite mai ai e mutolu ke he hana higoa.” (Hepe. 6:10) Kia tokaloto e maveheaga kua taute e ia ki a lautolu oti ne matakutaku ki a ia: “Nakai tuai toka ni e au a koe, nakai tuai tiaki ni e au a koe.”—Hepe. 13:5.
He falu mogo ka logona e koe e lolelole, hagaaki ke he amaamanakiaga homo ue atu ke he moui he lalolagi foou. Hane hoko mafiti mai e magaaho ka kitia e koe e tau monuina he Kautu he Atua ke he lalolagi!
[Puha/Tau Fakatino he lau 28, 29]
Fakamatala Tumau a Lautolu Pete e Gagao Hololoa
“Nakai tuai maeke au ke fano tokotaha, ti ko e hoana haaku mo e falu matakainaga taane mo e fifine ne fakatauō mo au ke he gahua he fonua. Kua ako manatu e au e tau fakataitaiaga mo e tau kupu Tohi Tapu.”—Jerzy, ne nakai kitia mitaki.
“He lafi ke he fakamatala he telefoni, ne tohi e au e tau tohi ti matutaki tumau mo e tokogahoa ne fiafia. He nofo he fale gagao, ne tuku tumau e au e Tohi Tapu mo e tau tohi he tapa mohega haaku. Ne lagomatai he mena ia au ke kamata e loga he tau fakatutalaaga mitaki.”—Magdalena, ne lauia he gagao systemic lupus erythematosus.
“Fiafia au ke gahua he taha gutuhala ke he taha gutuhala, ka e ka nakai malolō au, ti fakamatala au he telefoni.”—Izabela, matematekelea he gagao fakaatukehe.
“Ne fiafia au ke taute e tau liu aahi atu mo e lagomatai e tau fakaakoaga Tohi Tapu. He tau aho mitaki haaku, ne loto au ke fakamatala mai he taha fale ke he taha fale.”—Barbara, ne fai e tuma he uhoulu.
“Totō ni e au e kato mekasini māmā. Gahua ni au he fonua ato logona e au e mamahi he tau fatia haaku.”—Zbigniew, tagata gagao rheumatoid arthritis.
[Fakatino he lau 30]
Tau fuata mo e tau fuakau kua eke mo tau punaaga he mafanatia