Lagomatai e Tau Tagata ke “Ala Mai Ai he Mohe”
“Ha kua iloa e [m]utolu e vaha, kua hoko ke he magaaho ke ala mai ai he mohe.”—ROMA 13:11.
MAEKE NAKAI A KOE KE FAKAMAAMA?
Ko e ha kua aoga ke mataala fakaagaaga tumau e tau Kerisiano?
Ko e ha e tau fekafekau mataala kua lata ke fanogonogo mo e matakite?
Ko e heigoa e matagahua he mahani totonu mo e mahani molū ke lata mo e gahua he fonua?
1, 2. Ke he puhala fe kua lata e tau tagata tokologa ke aala mai?
KE HE tau tau takitaha, totou afe ne mamate ha ko e fia mohe po ke pulumohea ka e fakaholo e peleōafi. Falu ne galo e tau gahua ha lautolu ha ko e nakai ala tuai ke fano ke gahua po ke kua mohe he gahua. Ka ko e fia mohe fakaagaaga ka lahi mahaki e lauiaaga. Ko e manatu aoga lahi anei kua pehē e Tohi Tapu: “Uhoaki a ia kua mataala.”—Fakakite. 16:14-16.
2 Hane hoko mai e aho lahi a Iehova, ko e tau tagata tokologa kua momohe he puhala fakaagaaga. Pihia foki e tau takitaki Kerisitenitome ne hagaao ke he ha lautolu a tau fuifui ko e ‘tau tupua momohe.’ Ko e heigoa e mohe fakaagaaga? Ko e ha kua aoga ke he tau Kerisiano mooli ke mataala tumau? Maeke fēfē a tautolu ke lagomatai e falu ke aala mai he momohe pihia?
MOHE FAKAAGAAGA—KO E HEIGOA E MENA IA?
3. To fakamaama fēfē e koe e tagata ne nakai ala fakaagaaga?
3 Ko e tau tagata kua momohe ne nakai gahuahua. He taha faahi, ko lautolu kua momohe fakaagaaga ne fa lavelave lahi—ka e nakai ke he tau mena fakaagaaga. Liga lavelave fakahanoa a lautolu ke he tau fakaatukehe he moui he aho po ke kumi fiafiaaga, matahigoa, po ke mautū. Mo e tau gahua oti nei, kua tote e manamanatuaga ha lautolu ke he tau manako fakaagaaga ha lautolu. Ka ko e tau tagata ne aala fakaagaaga kua mailoga na nonofo a tautolu “ke he tau aho fakamui,” ti kua gahuahua lahi a lautolu he taute e finagalo he Atua.—2 Pete. 3:3, 4; Luka 21:34-36.
4. Ko e heigoa e aoga he fakatonuaga: “Aua neke momohe a tautolu tuga ne falu”?
4 Totou 1 Tesalonia 5:4-8. He mena nei kua tomatoma he aposetolo ko Paulo e tau matakainaga ne tua ke ‘aua neke momohe tuga ne falu.’ Ko e heigoa e kakano haana? Taha e puhala kua maeke a tautolu ke “momohe” ko e fakaheu e tau mahani a Iehova. Taha puhala foki ka “momohe” a tautolu ko e fakaheu e mooli kua hoko mai e magaaho a Iehova ke moumou e tau tagata nakai mahani Atua. Kua lata ia tautolu ke mailoga ko e tau tagata nakai mahani Atua pihia kua nakai fakalagalaga a tautolu ke talia e tau puhala mo e tau aga ha lautolu.
5. Ko e heigoa e tau aga kua fakakite a lautolu kua momohe fakaagaaga?
5 Falu tagata ne manamanatu kua nakai fai Atua ke akonaki atu ki a lautolu. (Sala. 53:1) Falu ne manamanatu kua nakai fiafia e Atua ki a tautolu ko e tau tagata, ti nakai fai kakano a tautolu he fiafia atu ki a ia. Ka e fai agaia kua fakalataha ke he tapu to eke a lautolu mo tau kapitiga he Atua. Ko e tau tagata oti nei kua momohe fakaagaaga. Kua lata a lautolu ke aala. Maeke fēfē a tautolu ke lagomatai a lautolu?
LATA IA TAUTOLU KE MATAALA TUMAU
6. Kua lata he ha e tau Kerisiano ke tumau e ala fakaagaaga?
6 Ke ha ha he tuaga ke fakaala e falu, kua lata ia tautolu ke aala fakamua. Ko e heigoa ne putoia he mena ia? Kua matutaki he Kupu he Atua e mohe fakaagaaga mo e “tau gahua he pouli”—ko e tafeauhi mo e konahia, aua neke feuaki mo e matahavala, taufetoko mo e mahekeheke. (Totou Roma 13:11-14.) He kalo he tau mahani pihia ka paleko. Kua aoga e mataala. Ka nakai mataala e tagata fakaholo motokā he mohe ka fakaholo to fakahagahaga kelea e ia e moui haana. Kua aoga mooli ma e Kerisiano ke mataala ke he malomi fakaagaaga ne kua lauia e mate!
7. Liga maeke fēfē he onoonoaga hehē ke he tau tagata ke lauia a tautolu?
7 Ma e fakatai, ko e Kerisiano kua liga manamanatu ke he tau tagata oti he fonua haana kua fakaheu katoatoa e tala mitaki. (Fakatai 6:10, 11) Liga fakakakano a ia, ‘Ka nakai fai tagata ka talia, ko e ha he hakahakau he lali ke hoko atu po ke lagomatai e tau tagata?’ Mooli, tokologa ne liga momohe fakaagaaga mogonei, ka e to hiki e tau tuaga mo e tau aga ha lautolu. Falu ne aala mai mo e talia. Ti maeke ia tautolu ke lagomatai a lautolu ka aala tumau a tautolu, tuga he lali ke fakaaoga e tau puhala foou ke foaki e ogo he Kautu he puhala kua felauaki. Ko e vala he aala tumau ha tautolu kua putoia e fakamanatu e kakano kua aoga lahi e gahua ha tautolu he fonua.
KO E HEIGOA ATI AOGA LAHI HA TAUTOLU A GAHUA HE FONUA?
8. Ko e ha e fekafekauaga faka-Kerisiano ha tautolu kua aoga lahi?
8 Ke tokaloto e puhala talia mogonei, ko e gahua fakamatala ha tautolu kua fakaheke a Iehova mo e taute e matagahua he finagalo haana. Nakai leva, ko lautolu kua nakai omaoma ke he tala mitaki to fakahala tonuhia. Ko e puhala talia he tau tagata ke he gahua fakamatala ha tautolu to fakavē ke he fakafiliaga. (2 Tesa. 1:8, 9) Lafi ki ai, to hepe ma e Kerisiano ke fakakakano ko e fakamatala mauokafua kua nakai lata ha ko e mena to ha ha ai e “tutu mai a lautolu kua mamate, ko lautolu ne tututonu katoa mo lautolu ne hepehepe.” (Gahua 24:15) Maama e tautolu mai he Kupu he Atua ko lautolu kua fakafili ko e “tau koti” to ō ke he “fakahala tukulagi.” Kua fakakite he fakamatala ha tautolu e fakaalofa noa he Atua, he hafagi e puhala ma e tau tagata ke hiki mo e ke “moui tukulagi.” (Mata. 25:32, 41, 46; Roma 10:13-15) Ka nakai fakamatala a tautolu, to moua fēfē he tau tagata e magaaho ke logona e ogo ke maeke a lautolu ke moua e moui?
9. Aoga fēfē ki a koe mo e falu e fakalataha ke he fakamatala he tala mitaki?
9 Ko e fakamatala e tala mitaki kua aoga foki ki a tautolu. (Totou 1 Timoteo 4:16.) Moua nakai e koe he tutala hagaao ki a Iehova mo e amaamanakiaga he Kautu kua fakamalolō haau a tua mo e haau a fakaalofa ma e Atua? Nakai kia lagomatai he mena ia a koe ke feaki e tau mahani Kerisiano? Nakai kia fakakite e koe e fakamooliaga haau ke he Atua he fakalataha ke he gahua he fonua kua lafi ke he fiafia haau? Tokologa ne moua e kotofaaga ke fakaako e kupu mooli ke he falu kua olioli he kitia e agaaga he Atua kua lagomatai a lautolu ia ke fakaholo ki mua e puhala moui ha lautolu.
KIA MATAKITE
10, 11. (a) Fakakite fēfē e Iesu mo Paulo kua mataala mo e matakite a laua? (e) Fakatai e puhala mataala mo e matakite ka fakaholo ki mua e gahua he fonua ha tautolu?
10 Ko e fiafia he tau tagata takitaha ke he tala mitaki kua liga fakaala ke he tau puhala kehekehe. Ti lata he tau fekafekau Kerisiano ke eke mo tagata matakite kua mataala. Ko Iesu e fifitakiaga ha tautolu. He mitaki katoatoa, maeke a ia ke iloa e vihiatia galo he Farasaio, ko e tokihala mooli he fifine agahala, mo e aga foaki noa he fifine takape. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Maeke ia Iesu ke tali ke he manako fakaagaaga he tau tagata takitaha. Ka kua nakai lata e fekafekau he Atua ke mitaki katoatoa ke eke mo tagata matakite mitaki. Ne fakatai he aposetolo ko Paulo e mena ia. Ne hikihiki e ia e fakatātāaga haana ke felauaki ke he tau matakau kehekehe mo e tau tagata ne kehekehe e tau aga.—Gahua 17:22, 23, 34; 1 Kori. 9:19-23.
11 He lali a tautolu ke mataala mo e matakite tuga a Iesu mo Paulo, maeke ia tautolu ke iloa e puhala mitaki lahi ke fakalagalaga e fiafia ha lautolu kua feleveia mo tautolu. Ma e fakatai, he o atu a tautolu ke he tau tagata, kumi e tau mena kua fakakite ha lautolu a aga fakamotu, tau fiafia, po ke tuaga magafaoa. Liga maeke a koe ke mailoga e mena ha lautolu ne taute he mogo tonu ia mo e talahau totonu hagaao ki ai he kamata e koe e fakatutalaaga.
12. He fakalataha ke he gahua he fonua, ko e ha kua lata ke fakaeneene ha tautolu a fakatutalaaga?
12 Ko e tagata matakite mataala kua lali ke kalo kehe he tau fakatauhele. He gahua he fonua, ko e fakatutalaaga ha tautolu mo e tagata gahua ka atihake. Manako agaia a tautolu ke manatu ko e kakano ha tautolu he gahua he fonua ko e fakamatala ke he falu. (Fakama. 3:1, 7) Ti kua lata ia tautolu ke fakaeneene ko e tau fakatutalaaga ha tautolu he vahāloto he tau gutuhala kua nakai fakatauhele ha tautolu a gahua he fonua. Ko e fakatutala e tau manatu kua manako a tautolu ke tala age ke he tau tagata fiafia ko e puhala mitaki ke hagaaki e manamanatuaga ha tautolu ke he foliaga. Pihia foki, pete ka lagomatai he selafoni a tautolu falu mogo ke lauia mitaki ha tautolu a gahua he fonua, kua lata ia tautolu ke taute e tau lakaaga ke iloa mitaki ko e tutala he telefoni to nakai fakatauhele e fakatutalaaga ha tautolu mo e tagata he kaina.
FAKAKITE E FIAFIA FAKATAGATA
13, 14. (a) Maeke fēfē a tautolu ke iloa e mena ne fiafia e tagata ki ai? (e) Liga ko e heigoa ka fakalagalaga e fiafia he tau tagata ke he tau mena fakaagaaga?
13 Ko e tau fekafekau kua aala mo e mataala kua fanogonogo fakamitaki ki a lautolu kua feleveia mo lautolu. Ko e heigoa e tau hūhū ka talahau e koe ke maeke he taha tagata he fonua ha mutolu ke fakakite e tau logonaaga haana? Kua tupetupe kia a ia ha ko e loga e tau lotu, mahani vale he matakavi, po ke kaumahala he tau fakatufono? Maeke nakai a koe ke fakalagalaga e fiafia ke he tau mena fakaagaaga he talahau hagaao ke he tau mena momoui ne tufugatia ofoofogia po ke fakakite age e aoga he fakatonuaga he Tohi Tapu? Fiafia e tau tagata he tau aga fakamotu ke he liogi, ti pihia foki e falu ne nakai talitonu na fai Atua. Tokologa ne manamanatu kaeke ko e mena fai tagata ne logona e tau liogi. Falu ne ofoofogia he tau hūhū: Na logona nakai he Atua e tau liogi oti? Ka nakai, ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ke logona he Atua?
14 Maeke ia tautolu ke fakaako fakalahi ke he puhala he kamata e tau fakatutalaaga ha ko e kitekite ke he puhala ne taute ai he tau tagata fakailoa lotomatala. Mailoga e puhala kua fakamamao a lautolu he taufetoko po ke fia iloa. Maeke fēfē e leo he vagahau mo e fofoga ha lautolu ke matutaki mo e ha lautolu a fiafia he maama e tau onoonoaga he tagata he kaina?—Fakatai 15:13.
TOTONU MO E LOTOMATALA
15. Ko e ha kua lata e mahani totonu ke fakakite e tau laliaga ha tautolu ke fakamatala?
15 Manako nakai a koe ke fafagu he mohe pulumohea? Tokologa ne nakai mitaki ka fakaofo ai. Ko e fafagu fakaeneene kua fa mitaki. Tatai e mena ia mo e tau laliaga ke fafagu fakaagaaga e tau tagata. Ma e fakatai, ka ita e taha ke he aahi atu haau, ko e heigoa e tali mitaki lahi mahaki? He fakaaue totonu ke he tau logonaaga haana, fakaaue ke he vagahau hako haana, ti fakatotoka mo e fano kehe. (Fakatai 15:1; 17:14; 2 Timo. 2:24) Ko e totonu haau ka fakaohooho e tagata pihia ke tali fakamitaki he taha magaaho foki ka fina atu e Fakamoli.
16, 17. Maeke fēfē a tautolu ke fakaaoga e maamaaga he ha tautolu a gahua he fonua?
16 He falu magaaho, liga maeke a koe ke kautū mai he tali kelea. Liga pehē e taha, “Nakai fakaaue. Na fai lotu au” po ke, “Ai manako au” kakano kua liga ko e puhala mukamuka lahi mahaki ke fakaoti e tutala. Ka e, he lotomatala mo e fakatumau e totonu, liga maeke ia koe ke hūhū e hūhū ofoofogia kua fakalagalaga e fiafia he tagata he kaina ke he tau mena fakaagaaga.—Totou Kolose 4:6.
17 He falu mogo ka feleveia a tautolu mo e tau tagata kua logona hifo na lavelave lahi a lautolu ke fanogonogo, mitaki lahi ke mailoga e tuaga ti fano kehe. Ka e he falu magaaho, liga iloa e koe na maeke a koe ke tutala fakakū mo e fai kakano. Falu matakainaga kua maeke ke hafagi e Tohi Tapu, totou e kupu tohi omoomoi manatu, ti toka e tagata he kaina aki e hūhū—nakai molea e minuti he tau mena oti nei. Ko e fakatātāaga kū ha lautolu kua fakalagalaga e fiafia lahi he falu magaaho ti kua nakai lavelave lahi foki e tagata he kaina ke tutala fakakū. Ko e ha he lali ke taute pihia ka fakaatā he tuaga?
18. Liga ko e heigoa ha tautolu ka taute ke lauia mitaki lahi he fakamatala ke he magaaho noa?
18 Ka feleveia a tautolu mo e tau tagata he tau matagahua ha tautolu ke he tau aho takitaha, fa mahani a tautolu ke fakalagalaga e fiafia ha lautolu ke he tala mitaki ka mautauteute a tautolu ke fakamatala ke he magaaho noa. Tokologa e matakainaga ne uta falu tohi he tau kato tapulu po ke tau kato tau lima ha lautolu. Liga tokaloto foki e lautolu e tau kupu Tohi Tapu pauaki ke talahau ke he falu ka fai tuaga pihia. Liga maeke a koe ke tutala ke he leveki fekafekau po ke tau paionia he fakapotopotoaga haau hagaao ke he puhala ka mautauteute a koe ke taute pihia.
FAKALAGALAGA FAKAMITAKI E TAU MAGAFAOA HA TAUTOLU
19. Nakai lata he ha ia tautolu ke tiaki e tau laliaga ke lagomatai e tau magafaoa ha tautolu?
19 Ko e aga pauaki ki a tautolu ke manako ke lagomatai e tau magafaoa ha tautolu ke talia e tala mitaki. (Iosua 2:13; Gahua 10:24, 48; 16:31, 32) Ka fakaheu e laliaga fakamua ha tautolu, ne kua fakalolelole he mena ia e fakamakai ha tautolu ke liu lali foki. Liga manamanatu a tautolu kua tote e mena ka taute po ke vagahau e tautolu ke hiki e aga ha lautolu. Ko e tau mena ne lauia ai ka fakatupu e hikiaga he tau momoui po ke onoonoaga he tau magafaoa haau. Po ke liga holo ki mua e iloaaga haau ke fakamaama e kupu mooli, ke liga moua e koe mogonei e fua kua kehe.
20. Ko e ha e fakailoilo kua aoga ka vagahau ke he tau magafaoa?
20 Kua lata ia tautolu ke kalo he pāpā maō ke he tau logonaaga he tau magafaoa ha tautolu. (Roma 2:4) Nakai kia lata ke vagahau totonu a tautolu ki a lautolu tuga ne taute e tautolu ke he falu ne feleveia mo tautolu he gahua fakamatala? Vagahau totonu mo e fakalilifu. He ua fakamatala tumau, fakakite e tau fua he kupu mooli ne kua lauia mitaki a koe. (Efeso 4:23, 24) Tala age fakahako e puhala ne fakamonuina e Iehova e moui haau he “fakaako atu kia koe ke he tau mena ne aoga ai.” (Isaia 48:17) Fakaatā e tau magafaoa haau ke kitia e fifitakiaga ia koe he moui Kerisiano.
21, 22. Talahau e mena ne tupu kua fakakite e aoga he fakatumau e lali ke lagomatai fakaagaaga e tau magafaoa.
21 Nakaila leva, ne tohi he matakainaga fifine: “Lali tumau au ke fakamatala ke he tau lafu haaku ne toko 13 he puhala vagahau mo e mahani haaku. Ne tohitohi tumau au ki a lautolu he tau tau takitaha. Ka e, he 30 e tau, ko au ni e Fakamoli he magafaoa.”
22 Ne matutaki he matakainaga fifine: “Taha aho, ne hea telefoni au ke he taokete haaku ne nofo mamao. Ne tala mai a ia ki a au kua ole a ia ke he akoako haana ke fakaako e Tohi Tapu mo ia, ka e nakai taute ai he akoako. He tala age au to fiafia au ke lagomatai, ne pehē a ia: ‘Mitaki, ka e tala atu e au mogonei ki a koe: To nakai eke au mo taha he Tau Fakamoli a Iehova.’ He mole e fakahū ki a ia e tohi Ko e Heigoa ne Fakaako Moli he Tohi Tapu?, ne hea au ki a ia he tau aho gahoa takitaha. Ka e nakaila hafagi e ia e tohi. Fakahiku ai, ne tala age au ki a ia ke tamai e tohi haana, ti kavi ke he 15 e minuti he tutala he telefoni, kua totou mo e fakatutala e maua falu he tau kupu tohi ne haia i loto. He mole e falu hea telefoni atu foki, ne manako a ia ke fakaako ke molea e 15 e minuti. Ti kamata a ia ke hea mai ki a au ma e fakaako haana, falu magaaho nakaila matike au he mohega he mogo pogipogi mo e falu mogo lagaua he aho. He tau hake, ne papatiso a ia, ti ko e tau hake foki, ne kamata a ia ke paionia.”
23. Ko e ha kua nakai lata ia tautolu ke lolelole he lali ke fafagu e tau tagata mai he momohe fakaagaaga?
23 Ko e lagomatai e tau tagata ke aala mai he momohe fakaagaaga ko e puhala iloilo ti kua lata e laliaga fakamakamaka. Ka ko e tau tagata mahani molū kua talia agaia e tau laliaga ha tautolu ke fafagu a lautolu. Evalesi ai, molea e 20,000 tagata he tau mahina takitaha kua papatiso ko e Tau Fakamoli a Iehova. Ti tokaloto e fakatonuaga ha Paulo ke he matakainaga taane ha tautolu he senetenari fakamua ko Arekipa: “A koe [kia mataala] ke he gahua ne tuku atu kia koe ha he Iki, kia fakamau ai.” (Kolo. 4:17) Ko e vala tala ka mui mai to lagomatai e tau tagata oti ke loto fakaaue e kakano ke fakamatala mo e manatu fakamafiti.
[Puha he lau 13]
PUHALA KE FAKATUMAU A KOE KE ALA
▪ Kia lavelave he taute e finagalo he Atua
▪ Kalo kehe he tau gahua he pouli
▪ Kia mataala ke he hagahaga kelea he malomi fakaagaaga
▪ Fakatumau e onoonoaga mitaki ke he tau tagata he fonua ha mutolu
▪ Lali ke fakaaoga e tau puhala foou ke fakamatala ke he falu
▪ Manatu e aoga he haau a gahua he fonua