Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w91 12/1 lau 3-5
  • Kua Lata Moli Kia ke Fai Lotu?

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Kua Lata Moli Kia ke Fai Lotu?
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1991
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • Ko e Tupuaga he Pulotu Fakalalolagi
  • Ko e Hola he Pulotu Fakalalolagi
  • Fakafou e Manako ke he Lotu
  • Lotu—Ko e Heigoa e Mitaki ne Taute?
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2006
  • Hola Kehe Mai he Lotu Fakavai
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1991
  • Taute Mau e Lotu Mea ma e Fakahaoaga
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1991
  • Kua Moua Nakai e Koe e Lotu Hako?
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1994
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1991
w91 12/1 lau 3-5

Kua Lata Moli Kia ke Fai Lotu?

KUA uho kia e lotu ki a koe? Ko koe foki kia, taha hukui he vahega fakalotu po ke tapu? Ka pihia, liga kua tatai ni a koe mo e tau tagata ne moui i tuai he tau 1844, ko e tau ne tohi he Pulotu Sihamani ko Karl Marx pehe: “Ko e lotu . . . ko e opiami ma e tau tagata.” Ke he tau aho ia, teitei ni ke oti e tau tagata he o he tapu mo e ko e lotu kua ha ha i ai e fakaohoohoaga malolo ke he tau veveheaga takitaha he kaufakalatahaaga. He vaha nei, kua ha ha i ai e hikiaga malolo, mo e lotu kua tote maka po ke nakai ko e taha vala he tau momoui he takiteau he tau miliona he tau tagata. Ka fano a koe he tapu liga, ko koe ni taha mai he tokogahoa ia lautolu he maaga hau.

Ko e heigoa ne tupu ke fai hiki? Ko e taha e mena, ko Karl Marx ne fakaholo ki mua e ia e kumikumiaga totoko ke he lotu ti kua eke ai mo fakaohoohoaga malolo. Ne hau fakahaga, ko Marx, ne manamanatu ko e lotu ko e mena fakalavelave ke he holoaga he tagata ki mua. Ne talahau e ia ko e tau manako he tau tagata kua mahomo atu ka feleveia mo e muhu koloa, ko e pulotu ne nakai fai poko ata ma e Atua po ke ha mahani tuai fakalotu. Ko e mena nei ne takitaki a ia ke fakakite: “Ko e mena uho fakamua ma e fiafia moli he tau tagata ko e fakaotiaga he lotu.”

Ko e pulotu ha Marx ke he muhu koloa kua fakalaulahi atu he tagata kumikumi Sihamani ko Friedrich Engels mo e takitaki Kominisi Rusia ko Vladimir Lenin. Ti kua talahaua ai pehe ko e matakau faka-Marx-Lenin. Ne nakai leva lahi, molea ai e veveheaga tolu he tau tagata ne nonofo hifo ki lalo he pule fakapolitika ne muitua ke he tuaga tokoluga po ke muikau ke he pulotu nakai fai Atua nei. Tokologa e tau tane mo e tau fifine ne taute agaia pihia.

Ko e Tupuaga he Pulotu Fakalalolagi

Ka ko e holofa he pulotu Kominisi kua nakai ko e otiaga a ia he mena ke fakalolelole aki e taofi he lotu ke he tau tagata. Ko e tau fakaholoaga ki mua he fahi saiene kua ha ha i ai foki taha vala. Ke fakatai, ko e talahau lahi he kumikumi ke he tupu noa mai kua takitaki e tokologa ke huhu ko e mena ha ha i ai e Tufugatia. Mo e kua ha i ai foki e falu talahauaga.

Kua talahau mai he Encyclopædia Britannica “ko e mouaaga he tau fakamaama fakasaienetisi ma e tau mena ne kitia kua fakatu ni e matapatu ke he tau mena kua kehe lahi e malolo” mo e “ko e utakeheaga he fakaohooho he fakatokatoka he lotu mai he gahuahuaaga ke he tau tauteuteaga tuga e tau vai lakau, fakaakoaga mo e tau fakatino.” Ko e tau fakaholoaga ki mua tuga e tau mena nei kua takitaki atu ke he tupuaga he pulotu fakalalolagi. Ko e heigoa e pulotu fakalalolagi? Ko e kakano ke tuga e “onoonoaga he moui . . . kua fakave ke he fakamauaga ko e tau manamanatuaga he lotu mo e matakau fakalotu kua lata ke toka pihia po ke tiaki pauaki.” Ko e pulotu fakalalolagi kua fakaohooho lahi i loto he tau motu Kominisi mo e tau motu nakai faka-Kominisi.

Ka ko e pulotu fakalalolagi mo e matakau faka-Marx-Lenin kua nakai ko lautolu ni ne fakalolelole e fakaohooho he lotu. Ko e tau tapu ha Kerisitenitome kua fakalataha ai ke he tukumale. Ko e ha? Kakano he tau senetenari kua mole kua fakaaoga hehe e lautolu e pule. Ti kua fakaako e lautolu e tau talahauaga tuai ne fakave ke he tau kupu fakamotu nakai mai he tohiaga tapu mo e tau pulotu fakatagata ka e nakai mai he Tohi Tapu. Ha kua pihia, tokologa i loto he fuifui mamoe kua lolelole fakaagaga ke tumau ke he hele he pulotu fakalalolagi.

Ke fakalaulahi atu, ke he tau tapu kua laulahi kua fakalataha mo e pulotu fakalalolagi. Ke he senetenari ke 19 aki, ko e tau tagata iloilo fakalotu ha Kerisitenitome kua o mai ai mo e fakatu e tuhituhiaga tokoluga kua moumou aki e tuaga mitaki he Tohi Tapu, mae tokologa, ko e agaga he Kupu he Atua. Ko e tau tapu, fakalataha mo e Tapu Katolika Roma kua talia e fakaakoaga tupu mai noa. E, kua talahau agaia e lautolu ke tali tonu ke he tufugatia. Ka kua fakaata e lautolu e kakano moli ko e tino he tagata na tupu mai noa, ka ko e solu ni ne tufuga he Atua. He vaha he tau 1960, ko e tau Porotesano ne o mai mo e ha lautolu a kumikumiaga ke tukuogo e “mate he Atua.” Tokologa e vahega fekafekau fakalotu Porotesano ne leveki fakalahi e moui-muhu koloa fakatino. Ko lautolu foki ne onoono fakamakutu ke he feuaki ka e nakai la fai fakamauaga mo e pihia foki mo e feoaki he tane mo e tane. Falu tagata fakaako Katolika ne fakatupu e tau fakatokamaiaga ke he kumikumiaga nei ne, fio fakalataha mo e matakau Katolika mo e tupuaga faka-Marx.

Ko e Hola he Pulotu Fakalalolagi

Kua pihia, ko e pulotu fakalalolagi kua malolo lahi mua atu ke he magahala he tau 1960 mo e teitei ke hoko ke he lotouho he tau 1970. Kua liu fai hiki foki. Ko e lotu, kua pete he nakai, ke he vala laulahi ko e matapatu vaitafea he tau lotu, tuga kua taute ke liu mai. Kua viko takai he lalolagi, ke he matahiku he tau 1970 mo e he tau 1980 kua fakamoli e liuakimaiaga he vahega fakalotu fou.

Ko e ha kua liu fakatu ai e lotu? Ko e pulotu fakaholoaga i Falani ko Gilles Kepel ne talahau ko e “iloilo fakalalolagi ne fakaako ki ai e tau tagata lotu . . . kua tumau agaia ko e mahani fakamotu ke takitaki a lautolu ke he fahi mate mo e mai he tuaga tokoluga he Atua, ko e tau tagata ia to helehele ni e lautolu e tau mena ne gana ko e fakatokoluga mo e fia kitia, kua fakahigoa, ko e mahani kelea, feveveheaki, AIDS, fakaaoga fakahehe e vailakau kona, [mo e] taupega.”

Ko e hola ke he he pulotu fakalalolagi ne fakapotopoto e malolo fou kamata mai he malona e matakau faka-Marx-Lenin. Ma e tokologa he tau tagata ko e pulotu kua nakai fai Atua nei kua eke ai mo lotu moli. Manamanatu la, mogoia ke he fakagogoa ki a lautolu ne tua ke he mena ia! Ko e Washington Post ne lagaki mai i Moscow ne fatiaki mai he taha fekafekau lotu he Aoga Tokoluga Kominisi ne pehe: “Ko e moui he motu kua nakai fakalago ni ke he tupe mo e tau gahua fakamotu, ka e pihia foki mo e tau aga tuai mo e matohiaga he tau matua. Ko e mena kelea lahi ke he taha kaufakalatahaaga ke mailoga ko e ha lautolu a tau tala tuai kua nakai fakave ke he kupu moli ka e ke he tau tala totoko mo e nava noa ki ai. Ka ko e mena ia ne iloa ai e tautolu mogonei ha ko e lagamaiaga ia Lenin mo e totokoaga.”

Ke tutala ke he tau lalolagi ua faka-Kominisi mo e foliaga tupe ko e tagata kumikumi mo e pulotu ha Falani ko Edgar Morin ne talahau: “Nakai ni kua kitia e tautolu e malona he fulufuluola he vaha ne fakatoka mai i mua ma e vahega tagata tokolalo ka kua kitia foki e tautolu e malona he gahua mafiti mo e mau tuai ne tolomaki fakatekiteki he kaufakalatahaaga fakalalolagi, i loto he saiene, kakano, mo e pule fakalalolagi, kua lata ke tupu mafiti. . . . Kua nakai fai tolomakiaga he magaaho nei kua moli. Ko e vaha i mua ne kua amaamanaki a tautolu ki ai kua malona.” Ne pihia e gati he manamanatuaga he tokologa he tau tagata ne tuku e tua ke he malolo he tagata ke tufugatia fakamitaki e lalolagi ka e nakai fakalataha mo e Atua.

Fakafou e Manako ke he Lotu

Ko e manamanatuaga fakahehe he lalolagi katoa nei kua fakatupu e numela he tau tagata loto moli ke mailoga e manako ke he fahi fakaagaga ke lata mo e ha lautolu a tau momoui. Kua kitia e lautolu e manako ma e lotu. Ka e nakai makona a lautolu mo e matapatu vaitafea he tau tapu, mo e falu kua fakauaua agaia hagaao ke he tau lotu fou​—putoia ai mo e vahega fakalago lima, tau matakau taleni fakaagaga tapu, tau aga talahaua tuai, mo e pihia foki mo e tau matakau tagata tapuaki ki a Satani. Ko e mauokafua fakalotu kua eke ai foki ke fakaea mai hana ulu teteki. Ti, e, ko e lotu kua taute ai ke liu mai. Ka ko e liumaiaga kia he lotu ko e mena mitaki ma e tau tagata? E moli, kua maeke kia he ha lotu ke tali e manako fakaagaga he tau tagata?

[Fakatino he lau 3]

“Ko e lotu ko e maanu he mena moui kua mamahi, ko e loto momoko he lalolagi kelea, mo e ko e solu he solu nakai fai tuaga. Ko e opiami ma e tau tagata.”

[Credit Line]

Ata: New York Times, Berlin​—33225115

[Fakatino he lau 4]

Ko Karl Marx mo Vladimir Lenin ne kua kitia ko e lotu ko e fakalavelave he tolomaki ki mua he tagata

[Credit Line]

Musée d’Histoire Contemperaine​—BDIC (Universitiés de Paris)

[Fakatino he lau 5]

Ko e manatu kumikumi faka-Marx-Lenin kua tuku hake e tau amaamanaki tokoluga ke he tau loto he miliona he tau tagata

[Credit Line]

Musée d’Histoire Contemperaine​—BDIC (Universitiés de Paris)

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa