Magaaho Ka Hau a Iesu he Lilifu he Kautu
“Ha ne tutu mai hinai e falu nakai hoko kia lautolu e mate, ato kitia e lautolu e Tama he tagata kua hau ke he hana kautu.”—MATAIO 16:28.
1, 2. Ko e heigoa ne tupu he mole fakatote mai e Penetekoso 32 V.N., mo e ko e heigoa e kakano he mena ia?
NAKAI leva he mole e Penetekoso 32 V.N., ne kitia he tau aposetolo tokotolu ha Iesu Keriso e fakakiteaga ka nakai nimo. He hagaao atu ke he fakamauaga omoi he agaga, ne “uta ai e Iesu a Peteru, mo Iakopo, mo Ioane hana matakainaga, kua ta hake e ia a lautolu hoko lautolu ke he mouga tokoluga. Ati faliu ai a ia ki mua ha lautolu.”—Mataio 17:1, 2.
2 Ko e fakakiteaga he faliuaga kua hoko mai he magaaho uka. Kua fita he kamata a Iesu ke tala age ke he hana tau tutaki to matematekelea mo e matulei a ia i Ierusalema, ka e kua moua e lautolu hana tau kupu ke uka ke maama. (Mataio 16:21-23) Ne fakamalolo he fakakiteaga e tua he tau aposetolo tokotolu ha Iesu ke tauteute ai ma e hoko maiaga he hana mate mo e pihia foki e tau tau ka lahi e gahua mo e kamatamataaga ka mui mai ma e fakapotopotoaga Kerisiano. Kua maeke nakai a tautolu he vaha nei ke ako taha mena mai he fakakiteaga? E, kakano ko e mena ne fakaata mai kua fakahoko moli ai he vaha ha tautolu.
3, 4. (a) Ko e heigoa ne talahau e Iesu he tau aho ono ato hoko e faliuaga? (e) Fakamaama e mena ne tupu he magahala he faliuaga.
3 He ono e aho ato hoko e faliuaga, ne tala age a Iesu ke he hana tau tutaki: “Ko e mena to hau e Tama he tagata fakalataha mo e hana tau agelu mo e lilifu he hana Matua; ati taui ai e ia takitaha ke lata mo e hana gahua.” Ko e tau kupu nei to fakamoli ai he “fakaotiaga he lalolagi.” Ne holo atu a Iesu ke talahau: “Ko e moli, ke tala atu e au kia mutolu, Ha ne tutu mai hinai e falu nakai hoko kia lautolu e mate, ato kitia e lautolu e Tama he tagata kua hau ke he hana kautu.” (Mataio 16:27, 28; 24:3; 25:31-34, 41; Tanielu 12:4) Kua hoko e faliuaga he fakamoliaga he tau kupu fakamui nei.
4 Ko e heigoa ne kitia moli he tau aposetolo tokotolu? Ko e mena ne mui mai ko e fakamaamaaga ha Luka ke he mena tupu: “Ha ne liogi a [Iesu], kua faliu hana tino, kua hinavake mo e kikila lahi mai hana tau tapulu. Kitiala, kua vagavagahau mo ia e tokoua a tagata, ko Mose mo Elia a laua. Ne fakakite mai a laua mo e lilifu; kua vagavagahau a lautolu ke he hana matulei, ke fakahiku ai e ia i Ierusalema.” “Ka e hoko mai e aolagi, kua ūfia ai [e tau aposetolo]; kua matakutaku a lautolu he hoko mai e aolagi. Ti hau ai e leo mai he aolagi, kua pehe mai, Ko e haku a Tama fakahele hanā; kia fanogonogo a mutolu kia ia.”—Luka 9:29-31, 34, 35.
Kua Fakamalolo e Tua
5. Ko e heigoa e lauiaaga he faliuaga ke he aposetolo ko Peteru?
5 Kua fita he fakakite he aposetolo ko Peteru a Iesu “ko e Keriso, ko e Tama he Atua moui.” (Mataio 16:16) Ne fakamoli he tau kupu mai ha Iehova he lagi e kitiaaga ia, mo e ko e fakakiteaga he faliu ha Iesu ko e kitiaaga fakamua a ia he hauaga he Keriso he malolo mo e lilifu he Kautu, ti fakahiku ke fakafili ai e tau tagata. He molea e 30 he tau tau he faliuaga, ne tohia e Peteru: “Ha ko e mena nakai fifitaki a mautolu ke he tau tala tuai kua fafati mo e pulotu, he fakailoa atu e mautolu kia mutolu e malolo mo e haele mai he Iki ha tautolu ko Iesu Keriso; ka kua eke a mautolu mo tau kitekite tagata ke he hana lilifu. Ha kua moua ne ia e lilifu mo e fakahekeaga mai he Atua e Matua, he vagahau mai kia ia e leo mai he lilifu kua mua ue atu, kua pehe mai, Ko e haku a Tama fakahele hāna, kua fiafia au kia ia. Ko e leo ia ni ne fanogonogo a mautolu ki ai, ne vagahau mai mai he lagi, he fakalataha ai a mautolu mo ia ke he mouga tapu.”—2 Peteru 1:16-18; 1 Peteru 4:17.
6. Kua fakakite fefe e tau mena tutupu he mole e faliuaga?
6 He vaha nei, kua fakamalolo foki ha tautolu a tua ha ko e mena ne kitia he tau aposetolo tokotolu. Kua moli, ko e tau mena tutupu kua holo ki mua tali mai he 32 V.N. He tau ne mui mai, ne mate a Iesu mo e liu fakatu mai, ati hake ke he lima matau he hana Matua. (Gahua 2:29-36) He Penetekoso he tau ia, ne ta mai ki mua a “Isaraela [fou] he Atua,” mo e kamata ai e matagahua fakamatala, ne kamata i Ierusalema ati tupu holofa ai he magaaho fakamui ke he fakaotiaga he lalolagi. (Kalatia 6:16; Gahua 1:8) Ne nakai ni leva ne kamatamata e tua he tau tutaki ha Iesu. Kua tapaki e tau aposetolo mo e keli lahi kakano he nakai talia a lautolu ke fakaoti e fakamatalaaga. Nakai leva ne kelipopo a Setefano. Oti ia ti kelipopo a Iakopo, ko ia ne kitia mata e faliuaga. (Gahua 5:17-40; 6:8–7:60; 12:1, 2) Ka e kua hao a Peteru mo Ioane, ke fekafekau atu fakamoli ki a Iehova ke he tau tau loga. Kua moli ai, ke he fakahikuaga he senetenari fakamua V.N., ne tohi atu foki e Ioane e falu kitiaaga he fakakiteaga ha Iesu i luga he lilifu he lagi.—Fakakiteaga 1:12-20; 14:14; 19:11-16.
7. (a) Ko e he magaaho fe ne kamata e fakakiteaga he faliuaga ke fakamoli? (e) He magaaho fe ne taui e Iesu e falu hagaao ke he ha lautolu a mahani?
7 Tali mai he kamataaga he “aho he Iki” he 1914, kua loga e tau fakakiteaga ne kitia e Ioane kua fakamoli. (Fakakiteaga 1:10) Ka e kua a Iesu ne ‘hau he lilifu he hana Matua,’ tuga ne fakaata mai he faliuaga? Ko e fakakiteaga nei kua kamata ke fakamoli he fanauaga he Kautu he Atua he lagi he 1914. He magaaho ne tu hake ai a Iesu ke tuga e fetu aho, ke he kitiaaga he lagi mo e lalolagi katoa mo Patuiki fakanofo fou, ne tuga he matafatafa ata he aho fou. (2 Peteru 1:19; Fakakiteaga 11:15; 22:16) Kua taui nakai e Iesu he magaaho ia e falu hagaao ke he ha lautolu a mahani? E. Kua ha ha ai e fakamoliaga malolo ko e he mole fakatote atu, ne kamata ai e liu tu mai ke he lagi he tau Kerisiano fakauku.—2 Timoteo 4:8; Fakakiteaga 14:13.
8. Ko e heigoa e tau mena tutupu ka fakamailoga e tapunu he fakamoli he fakakiteaga he faliuaga?
8 Nakai leva, mogoia, to hoko mai a Iesu “mo e hana lilifu, ko e tau agelu tapu oti foki fakalataha mo ia” ke maeke ke fakafili e tau tagata oti kana. (Mataio 25:31) He magaaho ia, to fakakite e ia a ia he hana tau lilifu mua ue atu oti mo e age ki a lautolu “takitaha” e taui tonu ma e ha lautolu a mahani. Ko lautolu ne tuga e tau mamoe ka moua e moui tukulagi he Kautu ne tauteute ma lautolu, mo e ko lautolu ne tuga e tau koti ka o atu ke he “fakahala tukulagi.” Ko e fakaotiaga mitaki lahi ha a ia ke he fakamoli he fakakiteaga he faliuaga!—Mataio 25:34, 41, 46; Mareko 8:38; 2 Tesalonia 1:6-10.
Tau Faihoani Lilifu ha Iesu
9. Kua lata nakai a tautolu ke amanaki ki a Mose mo Elia ke ha ha mo Iesu ka fakamoli ai e fakakiteaga he faliuaga? Fakamaama.
9 Kua nakai tokotaha a Iesu he faliuaga. Kua kitia ai mo ia a Mose mo Elia. (Mataio 17:2, 3) Kua ha ha i ai ka laua he tino? Nakai, ha kua leva tuai e mamate he tau tagata tokoua ia mo e kua momohe ai he efuefu ke fakatali e liu tu mai. (Fakamatalaaga 9:5, 10; Heperu 11:35) To kitia nakai a laua mo Iesu he magaaho ka hau a ia he lilifu he lagi? Nakai, kakano na moui fakamua a Mose mo Elia ato hafagi e amaamanakiaga he lagi ke he tau tagata. To eke a laua mo vala he ‘liu tutu mai ha lautolu ne tututonu’ ke he lalolagi. (Gahua 24:15) Ti ko e kitiaga ha laua he fakakiteaga he faliuaga ko e mena fakatai. He heigoa?
10, 11. Ko hai ne fakatai e Elia mo Mose he tau talahauaga kehekehe?
10 He falu talahauaga, ko Mose mo Elia ko e tau fakatai fakaperofeta. Ko e hulalo he maveheaga he Fakatufono, kua fakaata e Mose a Iesu, ko e Hulalo he maveheaga fou. (Teutaronome 18:18; Kalatia 3:19; Heperu 8:6) Ne fakaata e Elia a Ioane ko e Papatiso, ko e hukui he vaha fakamua he Mesia. (Mataio 17:11-13) He fakaholo atu, i loto he taha vala he Fakakiteaga veveheaga 11, ne fakaata e Mose mo Elia a lautolu ne fakauku ne toe he tau aho fakamui. Iloa fefe e tautolu e mena ia?
11 Kia fuluhi a ke he Fakakiteaga 11:1-6. He kupu 3 ne totou e tautolu: “To tuku atu foki e au ke he haku a tau tagata talahau mena ne tokoua ke perofeta ai ke he tau aho ne taha e afe ti ua e teau mo e onogofulu, kua tapulu a laua ke he ie talatala.” Ko e perofetaaga nei kua fakamoli ki a lautolu ne toe he tau Kerisiano fakauku he magahala he Felakutaki I he Lalolagi.a Ko e ha ne tokoua e tau tagata talahau? Kakano kua taute e lautolu ne fakauku ne toe e tau gahua, he puhala fakaagaga, ne tuga ia ha Mose mo Elia. Ne fakaholo atu e kupu 5 mo e 6 ke talahau: “Kaeke foki kua fia fakakelea e taha [e tau tagata talahau tokoua], ti fina atu ai e afi mai he tau gutu ha laua ke fakaotioti a lautolu kua eke a laua mo tau fi ha lautolu; kaeke foki ke fia fakakelea e taha a laua, to kelipopo pihia a ia ke lata ai. Ha ia laua e pule ke puipui e lagi, kia nakai to mai e uha ke he tau aho he perofetaaga ha laua; ha ha ia laua foki e pule ke he tau vai, ke faliu mo toto, ke tā foki e laua e lalolagi ke he tau malaia oti, ha laua a pule po ke laga fiha.” Ati, kua fakamanatu ai ki a tautolu e tau mana ne taute e Elia mo Mose.—Numera 16:31-34; 1 Tau Patuiki 17:1; 2 Tau Patuiki 1:9-12.
12. He talahauaga ke he faliuaga, ko hai ne fakatai e Mose mo Elia?
12 Ko hai, mogoia, ne fakaata e Mose mo Elia he talahauaga ke he faliuaga? Ne talahau e Luka kua kitia a laua fakalataha mo Iesu “mo e lilifu.” (Luka 9:31) Kua kitia maali ai, kua fakaata e laua e tau Kerisiano ne kua fakauku aki e agaga tapu ke eke mo “tau hakeaga” mo Iesu mo e kua moua ai e amaamanakiaga homo ue atu he ‘fakamonuina fakalataha’ mo ia. (Roma 8:17) Ko lautolu ne fakauku ne liu fakatu mai ka ha ha ai mo Iesu he magaaho ka hau a ia he lilifu he hana Matua ke “taui ai e ia takitaha ke lata mo e hana gahua.”—Mataio 16:27.
Tau Tagata Talahau Tuga a Mose mo Elia
13. Ko e heigoa e kitiaaga ne taute a Mose mo Elia ke lata tonu mo e tau fakatino fakaperofeta he tau hakeaga fakalataha ne fakauku ha Iesu ne fakalilifu mo ia?
13 Kua ha ha ai e tau kitiaaga talahaua ne fakakite a Mose mo Elia ke lata tonu mo tau fakatino fakaperofeta he tau hakeaga fakalataha kua fakauku ha Iesu. Kua taute tokoua a Mose mo Elia ke eke mo tau tagata fakahokohoko kupu ha Iehova ke he tau tau loga. Kua fehagai tokoua ai mo e ita he tagata pule. He magaaho manako lahi, ne lagomatai he magafaoa motu kehe a laua. Ne perofeta fakamalolo tokoua a laua ke he tau patuiki mo e tutu mauokafua he totoko atu ke he tau perofeta fakavai. Ne kitia tokoua e Mose mo Elia e tau fakatataaga he malolo ha Iehova i luga he Mouga ko Sinai (ne ui foki ko Horepa). Ne kotofa tokoua e laua e tau hukui he fahi uta a Ioritana. Mo e he tau vaha tokoua ha Mose (mo Iosua) mo Elia (mo Elisaio) ne kitia ai e tau numera lalahi he tau mana, ka e nakai ko e tau mena ne tutupu he magahala he moui ha Iesu.b
14. Kua maeke fefe a lautolu ne fakauku ke fekafekau mo tau fakahokohoko kupu ha Iehova, tuga a Mose mo Elia?
14 Nakai kia fakamanatu mai he tau mena oti ia ki a tautolu a Isaraela he Atua? E, moli kua pihia. Ne tala age e Iesu ke he hana tau tutaki tua fakamoli: “Hanei, kia o atu a a mutolu ke eke e tau motu oti kana mo tutaki, ti papatiso atu a lautolu ke he higoa he Matua, mo e Tama, mo e Agaga Tapu; ti fakaako atu a mutolu kia lautolu kia omaoma ke he tau mena oti ne tala atu e au kia mutolu; kitiala, to fakalataha au mo mutolu ke he tau aho oti, ato hoko ni ke he fakaotiaga he lalolagi.” (Mataio 28:19, 20) He omaoma ke he tau kupu nei, ne fekafekau e tau Kerisiano fakauku mo tau tagata fakahokohoko kupu ha Iehova mai he Penetekoso 33 V.N. ato hoko ke he mogonei. Ke tuga a Mose mo Elia, kua fehagai a lautolu mo e ita he tau pule mo e kua fakamatala ai ki a lautolu. Ne tala age a Iesu ke he tau aposetolo 12 hana: “Ke takitaki atu foki a mutolu ki mua he tau iki mo e tau patuiki ha ko au ni, ke eke mo talahau kia lautolu katoa mo e atu motu kehe.” (Mataio 10:18) Kua fakamoli tumau e tau kupu hana he magahala he fakamauaga tuai he fakapotopotoaga Kerisiano.—Gahua 25:6, 11, 12, 24-27; 26:3.
15, 16. Ko e heigoa e tau fakatataiaga ne ha ha he vahaloto ha lautolu ne fakauku mo e ha Mose mo Elia he mogo ha lautolu (a) ne tutu mo e nakai matakutaku ma e kupu moli? (e) he moua e lagomatai mai he tau tagata nakai ko e tau Isaraela?
15 Ke fakaholo atu, kua eke e tau Kerisiano fakauku ke nakai matakutaku tuga ni a Mose mo Elia he tutu mau ma e kupu moli he totoko ke he tau mena fakavai fakalotu. Manatu e puhala ne akonaki lahi e Paulo e perofeta Iutaia fakavai ko Paiesu mo e fakaeneene ka e okafua ke fakatapakupaku e fakavai he tau atua he tau Atenai. (Gahua 13:6-12; 17:16, 22-31) Manatu, foki, ko e he tau vaha fou ne fakatapakupaku fakamalolo ai e lautolu ne fakauku ne toe a Kerisitenitome mo e kua fakamalaia he fakamatalaaga pihia a ia.—Fakakiteaga 8:7-12.c
16 He magaaho ne hola a Mose he ita ha Farao, ne moua e ia e puipuiaga he kaina he tagata nakai ko e Isaraela, ko Reuelu, ne ui foki ko Ieteru. He taha vaha fakamui, ne moua e Mose e akonakiaga uho ma e fakatokatokaaga mai ia Reuelu, ne kua takitaki he hana tama tane ko Hopapo a Isaraela he tutakale.d (Esoto 2:15-22; 18:5-27; Numera 10:29) Kua lagomatai pihia nakai he tau tagata takitokotaha ne nakai ko e tau tagata fakauku he Isaraela he Atua e tau tagata he Isaraela he Atua? E, ko lautolu kua lagomatai he “moto tagata tokologa” he “mamoe kehe,” ne kua kitia ai he fakatino he magahala he tau aho fakamui nei. (Fakakiteaga 7:9; Ioane 10:16; Isaia 61:5) He talahau tuai e lagomatai mafana mo e fakaalofa ka foaki he tau “mamoe” nei ke he hana tau matakainaga fakauku, ne tala age fakaperofeta a Iesu ki a lautolu: “Ko e mena fia kai au, ti ta mai e mutolu e tau mena kou kai; ne fia inu au, ti fakainu e mutolu au; ko au ko e tagata kehe, ti talia e mutolu au; nakai fai felevehi au, ti fakatapulu e mutolu au; ne gagao au, ti ahi mai e mutolu au; ne nofo au ke he fale puipui, ti o mai a mutolu kia au. . . . Ko e moli, ke tala atu e au kia mutolu, ha ko e tau mena ne eke e mutolu ke he taha ne muikau ia lautolu ko e haku a tau matakainaga nai, ko au haia ne eke e mutolu ki ai.”—Mataio 25:35-40.
17. Kua maeke fefe a lautolu ne fakauku ke moua e mena tupu ne teitei tatai ke he ha Elia he Mouga ko Horepa?
17 Ke fakaholo atu, kua tatai e mena ne moua he Isaraela he Atua ki a Elia i luga he Mouga ko Horepa.e Ke tuga a Elia he magaaho ne hola mai a ia he Patuiki Fifine ko Iesepela, ko lautolu ne fakauku ne toe ne matakutaku kua manatu ko e ha lautolu a gahua kua oti tuai he fakahikuaga he Felakutaki I he Lalolagi. Ti, tuga foki a Elia, ne fehagaaoaki a lautolu mo Iehova, ko ia ne hau ke fakafili e tau fakatokatokaaga ia ne talahau ke eke ko e “fale he Atua.” (1 Peteru 4:17; Malaki 3:1-3) Ha kua moua a Kerisitenitome ke nakai hokotia ke he tau amanakiaga, ko lautolu ne fakauku ne toe kua kitia ai ko e “fekafekau fakamoli mo e loto matala” mo e kua kotofa ai ke he tau mena oti ha Iesu he lalolagi. (Mataio 24:45-47) I Horepa, ne logona e Elia e “leo tote ne vagahau mai fakatekiteki” ne eke moli ai ko e ha Iehova, he foaki fakalahi age ki a ia e gahua ke taute. He vaha milino he tau tau ne mole e felakutaki, ne logona he tau fekafekau fakauku tua fakamoli ha Iehova e leo hana mai he tau lau tohi he Tohi Tapu. Kua fioia foki e lautolu kua ha ha ia lautolu e matagahua ke fakamoli.—1 Tau Patuiki 19:4, 9-18; Fakakiteaga 11:7-13.
18. Kua puhala mai fefe e tau kitiaaga mua ue atu he malolo ha Iehova he Isaraela he Atua?
18 Ke fakahikuaki, kua puhala mai nakai e kitiaaga mua ue atu he malolo ha Iehova he Isaraela he Atua? He mole e matulei ha Iesu, ne taute he tau aposetolo e tau mana loga, ka e kua oti fakahaga e tau mena nei. (1 Korinito 13:8-13) He tau vaha nei, kua nakai kitia e tautolu e tau mana he puhala tino. Ke he taha fahi ne talahau a Iesu ke he hana tau tutaki: “Ko e moli, ko e moli, ke tala atu e au kia mutolu, ko ia ne tua mai kia au, to eke e ia ni e tau gahua ne eke e au; to eke foki e ia e tau mena ke mua ke he tau mena nai.” (Ioane 14:12) Kua ha ha he mena nei e fakamoliaga fakamua he fakamatala he tau tutaki ha Iesu e tala mitaki ke he tau kavi oti he Pule Atu Motu Roma he senetenari fakamua. (Roma 10:18) Kua taute foki e tau gahua lalahi he vaha nei he takitaki ai e lautolu ne fakauku ne toe e fakamatalaaga he tala mitaki “ke he lalolagi oti; ke eke mo talahau ke he tau motu oti.” (Mataio 24:14) Ko e fua? Kua fakamoli he senetenari 20 aki nei e tatanaki he tau numera mua ue atu he tau fekafekau tukulele mo e tua fakamoli ha Iehova he fakamauaga tuai. (Fakakiteaga 5:9, 10; 7:9, 10) Ko e fakamoliaga mitaki ue atu ha a ia he malolo ha Iehova!—Isaia 60:22.
O mai e Tau Matakainaga ha Iesu he Lilifu
19. Kua kitia he magaaho fe e tau matakainaga fakauku ha Iesu mo ia he lilifu?
19 He oti ai e gahua he tau matakainaga fakauku ne toe ha Iesu he lalolagi, kua fakalilifu ai a lautolu mo ia. (Roma 2:6, 7; 1 Korinito 15:53; 1 Tesalonia 4:14, 17) Ati eke ai a lautolu mo tau patuiki mo e tau ekepoa nakai maeke ke mamate i luga he Kautu he lagi. Mo Iesu, ko lautolu he mogoia ka ‘pule foki ke he tau tagata aki e tokotoko lapatoa, to malipilipi a lautolu tuga ne tau kapiniu kelekele.’ (Fakakiteaga 2:27; 20:4-6; Salamo 110:2, 5, 6) Mo Iesu, to nonofo a lautolu he tau nofoaiki ke fakafili “e tau faoa a Isaraela ne hogofulu ma ua.” (Mataio 19:28) Ko e tau tufugatia ne tauoi kua fakatali fakalahi ke he tau mena tutupu nei, ko e tau vala he “fakakite mai e tau tama he Atua.”—Roma 8:19-21; 2 Tesalonia 1:6-8.
20. (a) Hagaao ke he amaamanakiaga fe ne fakamalolo he faliuaga e tua ha Peteru? (e) Kua fakamalolo fefe he faliuaga e tau Kerisiano he vaha nei?
20 Ne vagahau a Paulo hagaao ke he fakakiteaga ha Iesu he magahala he ‘matematekelea lahi’ he magaaho ne tohia e ia: “Ka haele mai a ia kia fakaheke ai a ia ke he hana tau tagata tapu, to ofo kia ia ke he aho ia a lautolu oti kua tua.” (Mataio 24:21; 2 Tesalonia 1:10) Ko e amaamanakiaga mitaki lahi ha ia ma Peteru, Iakopo, Ioane, mo e tau Kerisiano oti ne fakauku he agaga! Ne fakamalolo he faliuaga e tua ha Peteru. Moli ni, he totou hagaao ki ai kua fakamalolo foki ha tautolu a tua mo e fakamalolo ha tautolu a loto mauokafua to nakai leva to “taui ai e ia [Iesu] takitaha ke lata mo e hana gahua.” Ko e tau Kerisiano fakauku tua fakamoli ne hao mai ke he vaha nei kua kitia ha lautolu a loto mauokafua hane fakamoli to fakalilifu a lautolu mo Iesu. Ko e tau mamoe kehe kua fakamalolo ha lautolu a tua he iloa to fakahao atu e ia a lautolu he fakatoka kelea he tau mena nei ke he lalolagi fou lilifu ue atu. (Fakakiteaga 7:14) Ko e fakamafanaaga ha ia ke tu mauokafua ke hoko ke he fakaotiaga! Mo e maeke he fakakiteaga nei ke mua atu foki e fakaako ki a tautolu, tuga ka kitia ai e tautolu he tala ka mui mai.
[Tau Matahui Tala]
a Kikite e tau tohi “Let Your Name Be Sanctified,” tau lau tohi 313-14, mo e Revelation—Its Grand Climax At Hand!, tau lau tohi 164-5, ne lomi fakailoa he Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Esoto 2:15-22; 3:1-6; 5:2; 7:8-13; 8:18; 19:16-19; Teutaronome 31:23; 1 Tau Patuiki 17:8-16; 18:21-40; 19:1, 2, 8-18; 2 Tau Patuiki 2:1-14.
c Kikite tau lau tohi 133-41 i loto he tohi Revelation—Its Grand Climax At Hand!
d Kikite e tohi You May Survive Armageddon Into God’s New World, ne lomi fakailoa he Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., tau lau tohi 281-3.
e Kikite “Let Your Name Be Sanctified,” tau lau tohi 317-20.
Manatu Nakai e Koe?
◻ Ko hai ne kitia mo Iesu he faliuaga?
◻ Kua fakamalolo fefe e tua he tau aposetolo ha ko e faliuaga?
◻ He magaaho ne kitia a Mose mo Elia “mo e lilifu” fakalataha mo Iesu he faliuaga, ko hai ne fakatino e laua?
◻ Ko e heigoa e tau fakatataiaga ne ha ha he vahaloto ha Mose mo Elia mo e he Isaraela he Atua?
[Fakatino he lau 8]
Ne fakamalolo he faliuaga e tua he tau Kerisiano he vaha fakamua mo e he vaha fou nei