Fakamoli e Iehova Hana Tau Maveheaga ki a Lautolu ne Tua Fakamoli
“Ka fakamoli a ia kua talahaua mai.”—HEPERU 10:23.
1, 2. Ko e ha kua maeke ia tautolu ke tua katoatoa ke he tau maveheaga a Iehova?
KUA ole a Iehova ke feaki mo e taofi mau he tau fekafekau hana e tua malolo ki a ia mo e hana tau maveheaga. Mo e tua pihia kua falanaki katoatoa e tagata ki a Iehova ke taute e mena ne mavehe e ia ke taute. Ne talahau he Kupu omoi he agaga hana: “Ne omonuo e Iehova Sapaota, kua pehe mai, Ko e moli tuga ne manatu e au kua hoko ni pihia, ti tuga ne pule e au kua fakamoli ai ni.”—Isaia 14:24.
2 Kua fakakite he talahauaga, “ne omonuo e Iehova Sapaota,” kua fakamoli a ia ke fakamoli hana tau maveheaga. Ko e kakano haia ne talahau ai he Kupu hana: “Kia tua a koe kia Iehova mo e hāu a loto katoa; ka e aua neke falanaki a koe ke he hāu a pulotu. Kia manatu e koe a ia ke he hāu a tau puhala oti, ti fakahakohako ai e ia hāu a tau puhala.” (Tau Fakatai 3:5, 6) Ka falanaki a tautolu ki a Iehova mo e fakaata ni e tautolu a tautolu ke puipui he hana a pulotu, to takitaki moli e tau puhala ha tautolu ke he moui tukulagi, ha ko e pulotu he Atua ko e “akau he moui kia lautolu kua toto atu kia ia.”—Tau Fakatai 3:18; Ioane 17:3.
Tua Moli he Tau Vaha i Tuai
3. Fakakite fefe e Noa e tua ki a Iehova?
3 Ko e fakamauaga he tau gahua a Iehova ki a lautolu ne tua moli kua fakakite hana a falanakiaga. Ke fakatai ki ai, he molea e 4,400 he tau tau kua mole, ne tala age e Atua ki a Noa ko e lalolagi he vaha hana to fakaotioti he Fakapuke he lalolagi katoa. Ne fakatonu age a ia ki a Noa ke ta e vaka lahi ke fakahao aki e tau tagata mo e tau manu. Ko e heigoa ne taute e Noa? Ne tala mai he Heperu 11:7 ki a tautolu: “Ko e tua ne taute ai e Noa e vaka mo e matakutaku, kia momoui ai hana faoa, ha kua fakailoa he Atua kia ia e tau mena nakaila kitia ke he vaha ia.” Ko e ha ne tua a Noa ke he taha mena ne nakaila tupu ia, taha mena “nakaila kitia ke he vaha ia”? Kakano kua iloa lahi e ia e tau fehagaiaga fakamua he Atua mo e magafaoa tagata ke talitonu ko e ha mena ni ne talahau he Atua to fakamoli ni. Ti kua mauokafua a Noa to hoko foki e Fakapuke.—Kenese 6:9-22.
4, 5. Ko e ha ne falanaki katoatoa a Aperahamo ki a Iehova?
4 Taha fakafifitakiaga he tua moli ko Aperahamo. Teitei ke 3,900 e tau tau ne mole, ne tala age e Atua ki a ia ke poa a Isaako, hana tama fuataha ke he hana hoana, ko Sara. (Kenese 22:1-10) Fefe e tali ha Aperahamo? Ne talahau he Heperu 11:17: “Ko e tua ne eke ai e Aperahamo a Isaako mo poa, kua kamatamata mai a ia.” Ka e he mogo fakamui, ne taofi he agelu ha Iehova a Aperahamo. (Kenese 22:11, 12) Ka e, ko e ha ne tupetupe ai a Aperahamo ke taute e mena ia? Kakano, he talahau he Heperu 11:19, “kua manatu a ia kua maeke ni ke he Atua ke fakatu a [Isaako] mai ia lautolu kua mamate.” Ka e tua fefe a Aperahamo ke he liu tu mai ka e nakaila fai ia mo e nakai ha i ai ha talahauaga tuai ko e fai?
5 Kia manatu, kua 89 a Sara he magaaho ne mavehe age he Atua e tama tane ma laua. Ko e nofoaga tama ha Sara kua tufua—tuga kua mate. (Kenese 18:9-14) Ne fakamoui he Atua e nofoaga tama ha Sara, ti fanau e ia a Isaako. (Kenese 21:1-3) Iloa e Aperahamo ha kua fakamoui he Atua e nofoaga tama ha Sara, kua maeke foki ia ia ke fakamoui a Isaako ka lata ai. Ne talahau he Roma 4:20, 21 ki a Aperahamo: “Nakai ko e mena mahalohalo noa a ia mo e nakai tua ke he tau kupu ne talahau he Atua; ka e fakamalolo a ia ke he tua, kua tuku atu e ia e fakahekeaga ke he Atua. Ne mau foki hana manatu kua maeke ia ia ke eke e mena ne talahau mai e ia.”
6. Fakakite fefe e Iosua e mauokafua ki a Iehova?
6 Molea e 3,400 he tau tau i tuai he magaaho ne mole e teau he tau tau he moui a Iosua mo e mole e iloa e ia he moui katoa hana e fakamoli he Atua, ne mai e ia e kakano nei ma e hana mauokafua: “Kua iloa e mutolu mo e ha mutolu a tau loto katoa, mo e ha mutolu a tau agaaga katoa, nakai to ha kupu taha he tau kupu mitaki oti ne vagahau mai ai e Iehova ha mutolu a Atua kia mutolu; kua hoko oti kia mutolu, nakai ni to ha kupu taha.”—Iosua 23:14.
7, 8. Ko e heigoa e puhala fakahao ne taute he tau Kerisiano tua fakamoli he senetenari fakamua, mo e ko e ha?
7 Kavi ke 1,900 e tau tau kua mole, tokologa e tau tagata loto tokolalo ne fakatata e tua moli. Ne mailoga e lautolu mai he fakamoliaga he perofetaaga he Tohi Tapu ko Iesu e Mesia ati talia ai hana tau fakaakoaga. Kua ha ha ai e fakaveaga malolo ke he tau fakafehagaiaga moli mo e ke he tau kupu Tohi Tapu faka-Heperu, ne tua ai a lautolu ke he mena ne fakaako e Iesu. Ti, he magaaho ne talahau e Iesu kua hoko mai fai e fakafiliaga he Atua ki Iutaia mo Ierusalema kakano he nakai tua fakamoli, ne talitonu a lautolu ki a ia. Mo e magaaho ne tala age a ia ki a lautolu ko e heigoa ka taute ke hao ai a lautolu, ne omaoma ai a lautolu.
8 Ne tala age a Iesu ke he tau tagata talitonu ka patakai he tau kautau a Ierusalema, kia fehola ai a lautolu. Ne o mai moli e tau kau Roma he 66 V.N. ke tau ki Ierusalema. Ka kua nakai maama ko e ha ne liliu tua e tau Roma. Ko e fakamailoga a ia ma e tau Kerisiano ke o kehe he maaga, ha kua pehe a Iesu: “Ka kitia e mutolu kua pātakai a Ierusalema he tau kau, ti iloa ai e mutolu ke he vaha ia kua tata hana moumouaga. Ko e vaha ia, kia fehola a lautolu ha i Iutaia ke he tau mouga; ko lautolu foki ha i loto he māga ia, kia o kehe a lautolu; ko lautolu foki ha he tau kaina, aua neke huhu a lautolu ki loto he māga.” (Luka 21:20, 21) Ko lautolu ne tua moli kua tiaki a Ierusalema mo e tau matakavi takai i ai mo e fehola ke momoui.
Tau Fua he Nakai Tua
9, 10. (a) Fakakite fefe he tau takitaki lotu e nakai tua ha lautolu ki a Iesu? (e) Ko e heigoa e tau fua he kua nakai tua?
9 Ko e heigoa ne taute e lautolu ne nakai tua moli? Kua nakai fehola a lautolu he magaaho ia. Manatu a lautolu to fakamoui he tau takitaki ha lautolu a lautolu. Ka e, ko e tau takitaki ia mo e ha lautolu a tau tutaki kua moua foki e fakamoli he faka-Mesia ha Iesu. Ti ko e ha ne nakai talia e lautolu e mena ne talahau e ia? Kakano ko e ha lautolu a loto kelea. Kua kitia fakamua ai e mena nei he magaaho ne fioia e lautolu e tau tagata noa tokologa ne fuhi atu ki a Iesu he mole e liu fakatu mai e ia a Lasalo. Ne talahau he Ioane 11:47, 48: “Ati fakapotopoto ai e tau ekepoa ne mua, mo e tau farasaio ke he fakapotopotoaga [ko e fakafiliaga lahi a Iutaia], kua pehe age a lautolu, Ko heigoa e mena ke eke e tautolu? ha ko e tagata na [Iesu], kua eke e tau fakamailoga loga. Kaeke ke tokai pihia e tautolu, a ia, ti talia a ia he tau tagata oti kana; ti o mai e tau tagata Roma, ti fakaoti ai ha tautolu a tau mena, katoa mo e ha tautolu a motu.” Ne talahau he Ioa 11 kupu 53: “Ti kua kamata mai he aho ia ke pulega fakalataha ai a lautolu ke kelipopo a ia.”
10 Ko e mana homo ue atu ha ia ne taute e Iesu—he liuaki mai a Lasalo he mate! Ka kua manako e tau takitaki lotu ke tamate a Iesu he taute e naia. Ko e mahani kelea muitui ha lautolu kua kitia maali foki he magaaho “kua pulepulega e tau ekepoa ne mua, ke kelipopo foki a Lasalo. Ha ko e mena tokologa e tau tagata Iutaia ne o kehe ha ko ia, mo e tua a lautolu kia Iesu.” (Ioane 12:10, 11) Kua fakatu mai laia a Lasalo he mate, mo e manako e tau ekepoa ia ke liu tamate a ia! Kua nakai tupetupe a lautolu hagaao ke he finagalo he Atua po ke levekiaga he tau tagata. Kua lotokai a lautolu, mo e tupetupe hagaao ke he ha lautolu a tau tutuaga mo e tau monuina. “Ko e mena mua ha lautolu a manako ke he fakahekeaga mai he tau tagata, ka e tote e manako ke he fakahekeaga mai he Atua.” (Ioane 12:43) Ka kua totogi e lautolu e nakai tua ha lautolu. He tau 70 V.N., ne liliu e tau kau Roma mo e moumou e matakavi mo e motu ha lautolu, mo e tokologa ia lautolu i ai.
Fakatata e Tua he Vaha ha Tautolu
11. He magaaho fakamua atu he senetenari nei, ne fakatata fefe e tua moli?
11 He senetenari nei, kua tokologa foki e tau tagata tane mo e fifine ne tua moli. Ke tuga anei, he vaha fakamua he atu tau 1900, kua amanaki e laulahi he tau tagata ke he mafola mo e tupuolamoui he vaha anoiha. He magaaho ia ni, ne fakapuloa e lautolu ne tua ki a Iehova kua teitei tuai e tau tagata ke hohoko atu ke he magaaho ka tutupu lahi e tau lekua. Ko e mena kua talahau tuai a ia he Kupu he Atua ia Mataio veveheaga 24, 2 Timoteo veveheaga 3, mo e falu foki. Ko e mena ne talahau he tau tagata tua ia kua tupu moli, kamata he 1914 aki e Felakutaki I he Lalolagi. Kua huhu atu moli e lalolagi ke he “tau aho fakamui” mo e “tau aho uka” ne talahau tuai. (2 Timoteo 3:1) Ko e ha ne iloa ai he Tau Fakamoli a Iehova e kupu moli hagaao ke he tau tutuaga he lalolagi he mogo ia ka e nakai iloa he falu? Kakano, tuga a Iosua, ne tua a lautolu to nakai kaumahala e taha kupu ni a Iehova.
12. He vaha nei, ko e heigoa e maveheaga a Iehova ne falanaki katoatoa hana tau fekafekau ki ai?
12 He vaha nei, ko e tau fekafekau ha Iehova, ne falanaki ki a ia, kua numera ke teitei ono e miliona he lalolagi katoa. Iloa e lautolu mai he tau fakamoliaga ne kitia he kupu fakaperofeta he Atua to nakai leva ti fakaotioti e ia e fakatokaaga he tau mena nei ne favale mo e mahani kelea. Ti mauokafua ai a lautolu kua tata e magaaho ka kitia e lautolu e fakamoliaga he 1 Ioane 2:17, ne pehe: “Ha ne mole atu foki e lalolagi katoa mo e hana tau manako lahi; ka ko e tagata kua eke e finagalo he Atua to tumau a ia tukulagi.” Kua falanaki katoatoa hana tau fekafekau to fakamoli e Iehova e maveheaga nei.
13. Hoko ki fe e falanaki hau ki a Iehova?
13 Hoko ki fe e tua hau ki a Iehova? Maeke ia koe ke falanaki ki a ia! Pete ni ka galo e moui hau he mogonei he fekafekau ki a ia, to ta mai e ia a koe ke he moui mitaki mua ue atu he liu tu mai. Ne fakamoli mai a Iesu ki a tautolu: “Ko e mena hoko ke he aho ke logona ai ke he hana leo a lautolu katoa ha he tau tukuaga [ko e manatuaga he Atua], mo e o mai ai. Ko lautolu ne mahani mitaki, to tutu mai.” (Ioane 5:28, 29) Iloa nakai e koe ha ekekafo, takitaki politika, saienetisi, tagata pisinisi, po ke ha tagata ka taute pihia? Fakakite mai he talahauaga tuai ha lautolu kua nakai maeke ia lautolu. Maeke ai ia Iehova, mo e to taute pihia e ia!
Ko e Vaha Homo Ue Atu Anoiha ma Lautolu ne Tua Fakamoli
14. Ko e heigoa e vaha homo ue atu anoiha ne mavehe he Kupu he Atua ma lautolu ne tua fakamoli?
14 Ne fakakite e Iesu e moli he lalolagi fou i lalo he Kautu he Atua he lagi, he talahau: “Uhoaki a lautolu ne mahani molu; ha ko e mena to eke ma lautolu e motu.” (Mataio 5:5) Kua fakamalolo he naia e maveheaga a Iehova ia Salamo 37:29: “To eke ni e motu ma e tau tagata tututonu, to nonofo muatua ai a lautolu.” Mo e fakamua to mate a Iesu he mogo ne tua e tagata kelea ki a ia, he pehe a Iesu ke he tagata ia: “To fakalataha a koe mo au i Parataiso.” (Luka 23:43, NW) E, ko e Patuiki he Kautu he Atua, to fakamoli a Iesu ke liu fakatu mai e tagata nei ke moui he lalolagi mo e fifiliaga ke moui tukulagi he Parataiso ia. He vaha nei, ko lautolu ne tua ke he Kautu ha Iehova ka amanaki ke nonofo he Parataiso he magaaho ka “holoholo kehe he Atua e tau hihina mata oti mai he tau mata ha lautolu; ti nakai tuai fai mate, po ke fakatutuku, po ke tagi, ti nakai tuai fai matematekelea.”—Fakakiteaga 21:4.
15, 16. Ko e ha ka mafola lahi ai e moui he lalolagi fou?
15 Kia manamanatu a tautolu ke he lalolagi fou ia. Kia manamanatu la kua fita a tautolu i ai. Kua amanaki ni ti kitia e tautolu e tau tagata fiafia ne nonofo auloa he mafola katoatoa. Kua olioli e lautolu e tau tutuaga tuga ia ne fakamaama he Isaia 14:7: “Kua okioki e lalolagi oti, kua nonofo fakatekiteki ni; kua kalaga a lautolu mo e fiafia.” Ko e ha ne pihia ai a lautolu? Taha e mena, kia mailoga ko e tau gutuhala ke he tau fale kua nakai fai loka. Kua nakai lata mo e tau mena ia, ha kua nakai fai holifono po ke favale. Kua tuga ni he talahau he Kupu he Atua: “To takitokotaha a lautolu mo e nofo i lalo hana vine, mo lalo foki he hana mati; to nakai ha i ai foki taha ke fakamatakutaku ki ai.”—Mika 4:4.
16 Kua nakai tuai fai felakutaki, ha ko e he lalolagi fou nei, kua pa tuai e felakutaki. Kua fakafaliu e tau kanavaakau oti ke eke mo tau mena ma e mafola. He kakano katoatoa, kua fakamoli tuai e Isaia 2:4: “Ti tukituki e lautolu ha lautolu a tau pelu ke eke mo tau koho, ko e ha lautolu a tau tao foki ke eke mo tau titipi ke taute aki e tau vine; to nakai nikiti atu he taha motu e pelu ke he taha motu, to nakai liu ako tau foki e lautolu.” Ka e ko e mena ia ni ne tatali e tautolu! Ko e ha? Kakano tokologa ne nonofo he lalolagi fou kua fita he fakaako ke taute pihia he fekafekau he lalolagi tuai ke he Atua.
17. Ko e heigoa e tau tuaga moui ka ha ha i lalo he Kautu he Atua?
17 Fai mena foki ne kitia e koe nakai ha i ai e mativa. Nakai fai tagata ne nonofo he tau fale kelea po ke tui e tau mena tui mahehe po ke nakai fai kaina. Igatia e tau tagata oti mo e kaina haohao mitaki mo e fonua maopoopo mitaki mo e tau akau mo e tau fiti fulufuluola. (Isaia 35:1, 2; 65:21, 22; Esekielu 34:27) Mo e to nakai hoge kakano kua fakamoli he Atua hana maveheaga to loga e tau kai ma e tau tagata oti: “To ha i ai e puke aloalolima he tau saito ke he motu, ki luga he fuga mouga.” (Salamo 72:16) Moli, i lalo he takitaki he Kautu he Atua, kua holofa e parataiso mitaki lahi ke he lalolagi katoa, tuga ni he finagalo he Atua tali mai i Etena.—Kenese 2:8.
18. Ko e heigoa e tau mena ka nakai liu ke fakamatematekelea aki e tau tagata he lalolagi fou?
18 Kua fiafia foki a koe ke he tupuolamoui he tau tagata. Kua pihia ai kakano kua mitaki katoatoa e tau tino mo e tau loto manamanatu ha lautolu. Kua nakai tuai fai gagao, mamahi, po ke mate. Nakai fai tagata he nofoa fakataveli po ke he fale gagao. Kua galo tukulagi tuai e tau mena oti ia. (Isaia 33:24; 35:5, 6) Mo e kua nakai fakamatakutaku mai e tau manu, ha kua fakamafola he malolo mana he Atua a lautolu!—Isaia 11:6-8; 65:25; Esekielu 34:25.
19. Ko e ha ka eke e tau aho oti he lalolagi fou ke “fakafiafia”?
19 Ko e fakalatahaaga homo ha ia ne taute he tau tagata tua fakamoli he lalolagi fou nei! Ko e tau malolo mo e tau lotomatala mo e mahuiga he lalolagi kua tukulele ke he tau tutuliaga mitaki, nakai ke he tau mena fakamamahi; ke felagomataiaki, nakai fetotokoaki. Mo e tau tagata oti ne feleveia mo koe kua falanaki a koe ki a ia kakano, tuga ne mavehe he Atua, ko lautolu oti kua “fakaako e Iehova.” (Isaia 54:13) Ha kua takitaki he tau matafakatufono he Atua e tau tagata oti, kua “puke e lalolagi ke he maama ia Iehova, tuga ne toka kua ūfia ke he puke tahi.” (Isaia 11:9) Moli, he tau aho oti he lalolagi fou nei ko e tuga ni e mena ne talahau he Salamo 37:11, ko e “fakafiafia.”
Kua Fakamoli e Vaha Fiafia Anoiha
20. Ko e heigoa ka taute e tautolu ke olioli e vaha mafola anoiha?
20 Ko e heigoa ka taute e tautolu ke eke mo vala he vaha fiafia ia anoiha? Ne tala mai he Isaia 55:6: “Kia kumi e mutolu a Iehova ka kua maeke he moua e mutolu a ia; kia tauui atu ā mutolu kia ia ka kua tata mai a ia.” Mo e he kumi ai e tautolu, kia eke e tau mahani ha tautolu ke tuga ne fakamaama he Salamo 143:10: “Kia fakaako mai e koe au ke eke hāu a finagalo; ha ko koe ni ko e haku a Atua.” Ko lautolu ne taute e mena nei ka o hakohako ki mua a Iehova he tau aho fakahiku nei mo e ke tatali atu ke he vaha mitaki anoiha. “Kia manamanatu kia ia kua mahani hakohako, mo e kitekite kia ia kua mahani tonu; ha ko e fakahikuaga he tagata ia ko e monuina haia. Ka e mahaikava fakalataha e tau holifono; ko e fakahikuaga foki he tau tagata mahani kelea ko e malaia haia.”—Salamo 37:37, 38.
21, 22. Ko e heigoa hane feaki he Atua he vaha nei, mo e fakakatoatoa fefe e fakamahaniaga?
21 He mogo tonu nei hane poaki e Iehova mai he tau motu oti a lautolu ne manako ke taute hana finagalo. Hane feaki e ia a lautolu mo fakaveaga he hana fakalatahaaga fou he lalolagi, tuga ne perofeta tuai he Tohi Tapu: “Ke he tau aho a mui [magaaho ne nonofo ai a tautolu] . . . To o mai foki e tau motu kehe loga, mo e pehe age a lautolu, O mai a, kia o hake a tautolu ke he mouga a Iehova [hana tapuakiaga lilifu moli] . . . ti o ai a tautolu ke he hana tau puhala.”—Isaia 2:2, 3.
22 Ne fakamaama he Fakakiteaga 7:9 a lautolu nei ko e “moto tagata tokologa . . . mai he tau motu oti, mo e tau faoa, mo e tau tagata kehekehe, mo e tau vagahau kehekehe.” Ne tohi he Fki 7 kupu 14: “Ko lautolu na kua o mai mai he matematekelea lahi,” ne hao mai he fakaotiaga he fakatokaaga he mogonei. Ko e fakaveaga nei ma e lalolagi fou kua teitei ke ono e miliona, mo e tokologa e kau fou ne fakalataha ki ai he tau tau takitaha. Ko e tau fekafekau tua fakamoli oti nei a Iehova hane fakamahani ma e moui he lalolagi fou hana. Hane fakaako e lautolu e tau puhala fakaagaga mo e falu makakaaga kua lata ke fakafaliu aki e lalolagi nei ke he parataiso. Mo e falanaki katoatoa a lautolu to moli e Parataiso ia kakano “kua fakamoli a ia kua talahaua mai.”—Heperu 10:23.
Tau Matakupu Fakamanatu
◻ Ko e heigoa e mena ne tupu ha ko e nakai tua he senetenari fakamua?
◻ Hoko ki fe e falanaki he tau fekafekau he Atua ki a ia?
◻ Ko e heigoa ne ha ha he vaha anoiha ma lautolu ne tua fakamoli?
◻ Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ke fakamoli aki e vaha anoiha ma tautolu ni he lalolagi fou he Atua?
[Fakatino he lau 14]
He mogo tonu nei hane feaki e Iehova e fakaveaga he fakalatahaaga he lalolagi fou