Iloa Nakai e Koe?
Magaaho fe ne aahi atu e tau makoi ki a Iesu?
He Evagelia a Mataio, ne talamai ki a tautolu ko e “tau makoi mai he fahi uta” ne aahi atu ki a Iesu, he ta atu e tau mena fakaalofa. (Mataio 2:1-12) Ne nakai fakakite ko e tokofiha e “makoi” nei ne aahi ke he tama tote ko Iesu, ti nakai fai fakavēaga malolō foki ma e talahauaga tuai ko e mena tokotolu; ne nakai fakahigoa foki a lautolu he tala he Tohi Tapu.
Ne pehē e New International Version Study Bible ke he Mataio 2:11: “Kehe mai he talahauaga tuai, ne nakai aahi atu e tau Makoi ki a Iesu he fale povi he pō ia ne fanau ai ke tuga e tau leveki mamoe. Ne fai mahina he mole to o atu laia a lautolu ki a ia ko e ‘tama tote’ he ‘fale’ haana.” Ne fakamooli e mena nei ha ko e magaaho ne kumi e Herota e tama tote ke tamate, ne poaki e ia ke tamate e tau tama taane oti i lalo hifo he ua e tau tau he moui mo e i Petelehema katoa mo e tau faahi motu ia. Ne fifili e ia e atu tau ia he fuafua he “fakalata ke he vaha ne kumi fakamakutu ai e ia ke he tau makoi.”—Mataio 2:16.
Ane mai kua fitā e aahi atu e tau makoi nei ki a Iesu he pō ne fanau a ia mo e ta age e auro mo e falu mena fakaalofa uho, ne liga nakai poa e Maria ua ni e manu lele he mole e 40 e aho he magaaho ne ta atu e ia a Iesu ke he faituga i Ierusalema. (Luka 2:22-24) Ko e poakiaga anei he Fakatufono ma e tau tagata nonofogati ne nakai maeke ke moua e punua mamoe. (Levitika 12:6-8) Pete ia, ko e tau mena fakaalofa uho nei ne kua latatonu ai mo e lagomatai fakatupe he nonofo a Iesu mo e magafaoa i Aikupito.—Mataio 2:13-15.
Ko e ha ne fā e aho ato hoko a Iesu ke he tukuaga ha Lasalo?
Kakano, kua liga fakatokatoka pihia ni e Iesu. Ko e ha ne talahau pihia e tautolu? Manamanatu ke he tala ne fakamau he Ioane veveheaga 11.
Magaaho ne gagao lahi a Lasalo ne nofo i Petania mo e ko e kapitiga ha Iesu, ne fakailoa atu ai he lafu mahakitaga haana ki a Iesu. (Kupu 1-3) He magaaho ia, ne kavi ke he ua agaia e aho he fenoga ha Iesu mai ki Petania. (Ioane 10:40) Ne fitā e mate a Lasalo he magaaho ne hoko e tala ki a Iesu. Ko e heigoa ne taute e Iesu? Ne “nofo mau ai a ia ke he ua e aho ke he mena ne nofo ai,” ato fina atu a ia ki Petania. (Kupu 6, 7) Ko e mena ia, ne ua e aho he nofo ai, ti ua e aho he fenoga atu, ne hoko a ia ke he tukuaga he fā e aho he mole e mate a Lasalo.—Kupu 17.
He magaaho fakamua, ne ua e fakaliu tu mai ne taute e Iesu—taha he mate laia e tagata mo e taha he liga fai magaaho e mate e tagata he aho ia ni. (Luka 7:11-17; 8:49-55) To maeke nakai a ia ke fakaliu tu mai e tagata kua fā e aho he mate ti kua kamata tuai e tino ke popo? (Kupu 39) Taha e tohi hagaao ke he Tohi Tapu ne pehē ko e tau Iutaia, ne talitonu kua nakai fai amaamanakiaga “ma e tagata ne kua fā e aho he mate; he magaaho ia kua kitia e tino kua kamata ke popo, ti ko e solu ne talahau ke heleaki he tino ke he tolu e aho kua fitā he toka e tino.”
Kaeke kua fai ne fakapotopoto he tukuaga ne kua fakauaua, kua amanaki a lautolu ke kitia e malolō ha Iesu ki luga he mate. He tū i mua he tukuaga kua hafagi, ne ui atu a Iesu: “Lasalo na e, ati hau a ki fafo.” Ti, “fano ai ki fafo a ia ne mate.” (Kupu 43, 44) Ko e liu tu mai, nakai ko e manatu fakavai ne moua he tokologa na moui e solu ka mole e mate, ka ko e amaamanakiaga mooli ma lautolu ne mamate.—Esekielu 18:4; Ioane 11:25.