3 Fakaako e Kupu Mooli Hagaao ki a Iesu
“Nukua pihia e fakaalofa mai he Atua ke he lalolagi, kua ta mai ai hana Tama fuataha, kia nakai mate taha ne tua kia ia, ka kia moua e ia e moui tukulagi.”—Ioane 3:16.
KO E HEIGOA E PALEKO? Taute he falu a koe ke talitonu mena nakai ko e tagata mooli a Iesu. Pehē e falu ne ha ha ai mooli a ia ka ko e tagata noa kua leva e mate.
MAEKE FĒFĒ A KOE KE KAUTŪ KE HE PALEKO? Fifitaki e tutaki ko Natanielu.a Ne tala age e kapitiga haana ko Filipo ki a ia kua moua tuai e ia e Mesia—“ko Iesu haia, ko e tama a Iosefa, ko e Nasareta.” Ka kua nakai talia noa e Natanielu e tau kupu a Filipo. Ati tali e ia: “Maeke kia ke tupu ha mena mitaki mai Nasareta?” Pete ia, ne talia e ia e uiina a Filipo ke ‘hau mo e kitia’ ni e ia. (Ioane 1:43-51) To aoga foki ki a koe ka kumikumi ni e koe e tau tala hagaao ki a Iesu. Ko e heigoa haau ka taute?
Kumikumi ke he fakamooliaga he fakamauaga tuai ko Iesu ko e tagata mooli. Ko Josephus mo Tacitus ko e tau tagata tohia tokoua he fakamauaga tuai nukua lilifu lahi ne momoui he senetenari fakamua ti nakai ko e tau Kerisiano a laua. Ne totoku e laua ko Iesu Keriso ko e tagata mooli ne moui. He fakamaama e puhala ne tukupau he Pule Atu Motu Roma ko Nero e tau Kerisiano ha ko e afi ne vela i Roma he 64 V.N., ne tohi e Tacitus: “Ne omoi e Nero e fakahala ti fakakikiveka lahi e vahega fakavihia ne fakahigoa he tau tagata ko e tau Kerisiano. Ko Christus [Keriso], ne moua mai e higoa ia, ne matematekelea ke he fakahala lahi mahaki he magahala ne pule a Tiperio i lalo hifo he taha he tau takitaki ha mautolu ko Pontius Pilatus.”
Hagaao ke he tau tohi he tau tagata fakamau tala tuai he senetenari fakamua mo e uaaki ki a Iesu mo e tau Kerisiano fakamua atu, ne pehē e Encyclopædia Britannica, 2002 Edition: “Ko e tau talahauaga takitaha nei ne fakamooli ai, mai he vahā fakamua ke hoko ke he tau tagata ne totoko e tau Kerisiano kua nakai fakauaua ke he fakamauaga tuai ki a Iesu, ko ia ne ekefakakelea fakamua laia mo e ha ko e tau fakaveaga nakai katoatoa, ke he matahiku he senetenari ke 18 aki, 19 aki, mo e mataulu he senetenari ke 20 aki.” He 2002, ko e tagata tohi tala he The Wall Street Journal ne talahau: “Laulahi he tau pulotu, nakai putoia ai e tau tagata ne nakai talitonu na fai Atua, nukua talia tuai ko Iesu ko e Nasareta ko e tagata ne moui mooli.”
Manamanatu ke he fakamooliaga na fakaliu tu mai a Iesu. He magaaho ne tapaki he tau tagata totoko ha Iesu a ia, ne tiaki he tau kapitiga tata lahi mahaki haana a ia, ti fakatikai he kapitiga haana ko Peteru a ia he matakutaku, he pehē kua nakai iloa e ia a Iesu. (Mataio 26:55, 56, 69-75) Mole e tapaki a Iesu, ne mavehevehe e tau tutaki haana. (Mataio 26:31) Ati gahuahua malolō agataha e tau tutaki ha Iesu. Ne fehagai fakamalolō a Peteru mo Ioane ke he tau tagata ia ni ne pulega ke tamate a Iesu. Ne fakalagalaga lahi e tau tutaki ha Iesu ati fakapuloa atu e lautolu e tau fakaakoaga haana ke he Pule Atu Motu Roma, ti talia ke mamate ka e nakai fakahui e tau taofiaga ha lautolu.
Ko e heigoa taha kakano ma e hikiaga lahi mahaki nei he aga? Ne fakamaama he aposetolo ko Paulo na fakatū mai a Iesu mai he mate ne “kitia foki e Kefa [Peteru] a ia, ti kitia ai he tokohogofulu ma ua.” Lafi e Paulo: “Ti kitia ai a ia he tau matakainaga kua fakalataha ne tokolima e teau mo e tuma.” Laulahi he tau tagata ne kitia mata ne momoui agaia he magaaho ne tohi e Paulo e tau kupu ia. (1 Korinito 15:3-7) Liga mukamuka e tau tagata fakauaua ke fakaheu e fakamooliaga he taha po ke ua e tagata ne kitia mata e mena ne tupu. (Luka 24:1-11) Ka ko e fakamooliaga he tokolima e teau mo e tumā he tau tagata ne kitia mata ai ko e fakamooliaga mauokafua na fakatū mai a Iesu he mate.
KO E HEIGOA E PALEPALE? Ko lautolu ne tua ki a Iesu mo e omaoma ki a ia kua maeke ke fakamagalo e tau agahala ha lautolu mo e maeke foki ke moua e manamanatuaga meā. (Mareko 2:5-12; 1 Timoteo 1:19; 1 Peteru 3:16-22) Ka mamate a lautolu, kua mavehe a Iesu to fakaliu tu mai a lautolu “ke he aho fakamuiaki.”—Ioane 6:40.
Ma e falu vala tala foki, kikite e tohi Ko e Heigoa ne Fakaako Moli he Tohi Tapu?b he veveheaga 4, “Ko Hai a Iesu Keriso,” mo e veveheaga 5, “Ko e Lukutoto—Mena Fakaalofa Mua Ue Atu he Atua.”
[Tau Matahui Tala]
a Ko e tau tagata tohia Evagelia ko Mataio, Mareko, mo Luka ne hagaao foki ki a Natanielu ko Patolomaio.
b Ne taute fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.
[Fakatino he lau 7]
Tuga a Natanielu, kumikumi e tau fakamooliaga hagaao ki a Iesu