Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w10 11/15 lau 17-19
  • Fanogonogo a Iehova ke he Tagi he Tagata Loto Mamahi

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Fanogonogo a Iehova ke he Tagi he Tagata Loto Mamahi
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2010
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • ‘Kupu ke he Hana Magaaho ke Lata Ai’
  • Lagomatai Puhala he Tau Feleveiaaga Kerisiano
  • “Liogi Nakai Noa”
  • Iehova, ha Tautolu a ‘Taue he Tau Vaha Matematekelea’
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2004
  • Falanaki ki a Iehova, ‘Ko e Atua Hana e Tau Fakamafanaaga Oti’
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2011
  • Fakamalolō ke Fahia ke he Tau Kamatamata
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2011
  • Taute e Tau Lima Tukulagi a Iehova mo Lagomatai Hau
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1991
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2010
w10 11/15 lau 17-19

Fanogonogo a Iehova ke he Tagi he Tagata Loto Mamahi

TUGA ne mailoga he patuiki pulotu ko Solomona ha Isaraela i tuai, “ko e vaha mo e tau mena ke tutupu ai kua hoko ia kia [t]autolu oti.” (Fakama. 9:11) Ko e mena matematekelea ne tupu po ke kamatamata mamahi ka hiki lahi mahaki e moui ha tautolu. Tuga anei, ko e mate fakaofo he taha he magafaoa tata ka fakamamahi lahi. He tau faahi tapu mo e tau mahina ne mui mai, ko e tau logonaaga he maanu mo e fakaatukehe to liga fakatupetupe lahi mahaki. Maeke he tagata ke lahi mahaki e fakaatukehe ati logona e ia kua nakai lata a ia ke finatu ki a Iehova he liogi.

He tuaga pihia, lata a ia ke moua e mafanatia, atihake, mo e fakaalofa. Mauokafua ai, ne lologo he salamo ko Tavita: “Kua toto hake e Iehova a lautolu oti kua veveli; ko ia foki kua fakatu hako a lautolu oti kua fakatolotolo.” (Sala. 145:14) Ne talamai he Tohi Tapu ki a tautolu “ko e tau fofoga a Iehova kua o tafeliuaki ai ke he lalolagi oti, ke lagomatai kia lautolu kua katoatoa ha lautolu a tau loto kia ia.” (2 Nofo. 16:9) “Ne ui atu e tagata mamahi nai, ti fanogonogo mai ai a Iehova, mo e fakamoui a ia mai he hana tau matematekelea oti kana.” (Sala. 34:6) Puhala fe ne lalago mo e fakamafanatia e Iehova e tagata loto mamahi?

‘Kupu ke he Hana Magaaho ke Lata Ai’

Taha he tau puhala ne foaki e Iehova e lagomatai he magaaho tonu kua mai he tau matakainaga Kerisiano. Kua tomatoma e tau Kerisiano ke “fakamafana a lautolu kua manava tote.” (1 Tesa. 5:14) Ko e tau kupu manamanatu mo e fakaalofa mai he matakainaga talitonu ne fakaalofa hofihofi ka foaki e malolō mauokafua ke he tagata ne fakaagitau mo e maanu. Ko e tau kupu mafanatia pete kua talahau fakakū ka lahi e mena kua taute ke liuaki mai e agaaga haana ne fakatolotolo. Ko e tau talahauaga momokoina pihia kua liga mai he taha tagata ne lauia he manamanatuaga mo e logonaaga matematekelea pihia. Po ke liga ko e tau kupu lotomatala mai he kapitiga ne lahi e fehagai ke he tau tuaga pihia he moui. He tau puhala aoga lahi nei, maeke ia Iehova ke liuaki mai e agaaga he tagata loto mamahi.

Mailoga e mena ne tupu ke he motua Kerisiano mau foou ne higoa ko Alex, ne mate fakalutukia e hoana ha ko e gagao nakai maeke ke tului. Taha e leveki faifano loto hofihofi ne mautali ke talahau e tau kupu fakamafanatia ki a Alex. Ne mate foki e hoana haana ka kua liu tuai fai hoana. Fakamaama he leveki faifano e puhala ne hufia lahi a ia he tau logonaaga lolelole haana. Logona e ia e mafanatia he haia mo e falu he gahua he fonua mo e he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga. Ka e he hū atu a ia ke he poko haana ti pā e hala, ne logona e ia e matimati lahi mahaki. “Ko e lagomatai ha ia ke iloa ko e tau mena ne fa logona hifo e au na mahani mau ti kua logona hifo foki he falu,” he talahau e Alex. Mooli, ko e “kupu ke he hana [maga]aho ke lata ai” ka eke mooli mo lagomatai mafanatia he magaaho fakaatukehe.—Fakatai 15:23.

Ko e taha motua Kerisiano foki, ne mahani lahi ke he tokologa ne mamate e tau hoa, kua omoomoi ke talahau e tau kupu mafanatia ki a Alex. Ke he fakaalofa fakamatakainaga, ne talahau he motua na iloa e Iehova e tau logonaaga ha tautolu mo e tau mena ne lata mo tautolu. “Kaeke kua manako ke fai hoa he tau mahina mo e tau tau i mua,” he talahau he motua, “ko e foakiaga fakaalofa ha Iehova mogonei ke liu fai hoana.” Mooli, ko lautolu ne mamate e tau hoa ti manako ke liu mau, kua nakai maeke oti ke ha ha he tuaga ke liu mau. Ka e he manamanatu ke he tau kupu he motua, ne pehē Alex, “Ke fakamanatu mai e foakiaga nei ha Iehova kua fakatotoka a koe mai he tau manatu agahala neke nakai fakamooli a koe ke he hoa haau po ke fakatokaaga ha Iehova ke he fakamauaga he liu mau he vahā i mua.”—1 Kori. 7:8, 9, 39.

Ko e salamo ko Tavita, ne tupu foki ki a ia e tau kamatamata mo e tau mena uka loga, ne talahau: “Ko e tau fofoga a Iehova kua hagao ia kia lautolu ne tututonu, mo e hana tau teliga foki ke he kalaga ha lautolu.” (Sala. 34:15) Kua maeke mooli ia Iehova ke tali e tagi he tagata mamahi he magaaho tonu puhala he tau kupu atihake mo e manamanatu he tau Kerisiano fakaalofa hofihofi mo e motua fakaagaaga. Ko e tau foakiaga ia kua uho mo e aoga lahi.

Lagomatai Puhala he Tau Feleveiaaga Kerisiano

Ko e tagata loto lolelole kua mukamuka ke nakai hako e manamanatuaga ti liga omoi a ia ke vevehe kehe mai he falu. Pete ia, ne hataki he Tau Fakatai 18:1: “Ko ia kua vevehe kehe a ia, kua kumi ni e ia e mena ne manako ki ai a ia; kua latau a ia mo e tau iloilo oti ni.” Ne talahau fakamooli e Alex: “Ka mate e hoa haau, kua puke e manamanatuaga haau he tau manatu agahala.” Ne manatu e ia e hūhū haana ki a ia ni: “‘Fai mena kehe nakai au nukua lata ke taute? Ka e kua la ka lahi e manamanatu mo e maama haaku?’ Nakai manako au ke nofo hoko au ni. Nakai manako au ke nofo tokotaha. Kua uka lahi ke tiaki e puhala manamanatu nei ha kua fakamanatu ki a koe he tau aho takitaha na ko koe ni tokotaha.”

Mua atu ki ai, ko ia ne loto malipilipi kua lata ke moua e lafiaga atihake. Kua moua mooli e mena nei he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga. He takatakaiaga pihia, kua hafagi e tautolu e tau loto ha tautolu ke he tau manatu mitaki mo e atihake he Atua.

Kua lagomatai he tau feleveiaaga Kerisiano a tautolu ke manamanatu fakahako ke he tuaga ha tautolu. He fanogonogo mo e manamanatu fakahokulo a tautolu ke he tau kupu he Tohi Tapu, to hagaaki e tau manatu ha tautolu ke he tau matakupu aoga mooli—ko e fakatokoluga he pule katoatoa ha Iehova mo e fakatapu he higoa haana nakai ke he matematekelea fakatagata ni ha tautolu. Mua atu, he tau magaaho pihia he tau fakaakoaga fakaagaaga, kua fakamalolō a tautolu he iloa pete kua nakai lotomatala e falu ke he fakaatukehe ne fehagai mo tautolu po ke nakai maama e tau logonaaga ha tautolu, ka e iloa moolioli e Iehova. Kua iloa ai e Ia “[h]a ko e loto mamahi kua malipilipi ai e agaga.” (Fakatai 15:13) Manako e Atua mooli ke lagomatai a tautolu, ti fakaohooho mo e fakamalolō he mena nei a tautolu ke matutaki atu.—Sala. 27:14.

He haia i lalo he peehiaga lahi mahaki mai he tau fī haana, ne ui e Patuiki ko Tavita ke he Atua: “Kua lolelole ai haku a loto ia au; kua fakahakuhaku haku a loto ki loto ia au.” (Sala. 143:4) Fa fakalolelole he tau matematekelea e malolō fakatino mo e logonaaga he tagata, fakanonaia foki e loto. Kua liga hokotia e tau mamahi ki a tautolu ha ko e gagao po ke tau mahukihuki hololoa he tino. Maeke ia tautolu ke mauokafua to lagomatai e Iehova a tautolu ke fakauka. (Sala. 41:1-3) Pete kua nakai fakamaulu fakamana he Atua ha tagata he vahā nei, nukua foaki mooli e Ia ke he tagata matematekelea e pulotu mo e malolō kua lata ke fehagai ke he tuaga haana. Tokaloto ha kua pehia he tau kamatamata, ne haga atu a Tavita ki a Iehova. “Kua manatu e au e tau aho ne aho mua,” he lologo e ia. “Kua manamanatu e au ke he tau mena oti ne eke e koe; kua manamanatu e au e tau gahua he hāu a tau lima.”—Sala. 143:5.

Ha kua fakamau i loto he Kupu he Atua e tau kupu omoomoi nei, ne fakakite ai kua maama e Iehova e logonaaga ha tautolu. Kua fakamooli he tau kupu ia mena fanogonogo a ia ke he tau olelalo ha tautolu. Kaeke ke talia e tautolu e lagomatai ha Iehova, ‘ko ia ni ke fakamalolo a tautolu.’—Sala. 55:22.

“Liogi Nakai Noa”

Ne pehē e Iakopo 4:8: “Kia fakatata atu a mutolu ke he Atua, ti fakatata mai ai a ia kia mutolu.” Taha puhala ke fakatata ke he Atua ko e liogi. Ne fakatonu he aposetolo ko Paulo a tautolu ke “liogi nakai noa.” (1 Tesa. 5:17) Pihia foki ka taufetului a tautolu ke tuku e tau logonaaga ha tautolu ke he tau kupu, “ko e [a]gaga ni, kua ole a ia ma tautolu ke he tau oi kua nakai maeke ke fakamatala atu.” (Roma 8:26, 27) Kua maama mooli e Iehova e tau logonaaga ha tautolu.

Ko Monika, ne olioli e fakafetuiaga tata pihia mo Iehova, ne pehē: “Puhala he liogi, totou e Tohi Tapu, mo e fakaako fakatagata, ati maeke au ke logona hifo nukua eke a Iehova mo Kapitiga tata lahi haaku. Kua mooli lahi a ia ki a au ati maeke au ke kitia tumau e lima haana ke he moui haaku. Kua mafanatia ke iloa pete ka nakai maeke au ke fakamaama e logonaaga haaku, na maama e ia au. Iloa e au ko e tau mahani totonu mo e tau fakamonuina haana kua nakai fai fakaotiaga.”

Ti ko e mena ia, kia talia e tautolu e tau kupu fakaalofa mo e mafanatia he tau matakainaga Kerisiano, fakagahua e fakatonuaga totonu mo e tau fakamanatu atihake he tua ne logona he tau feleveiaaga Kerisiano, mo e liligi e tau loto ha tautolu ki a Iehova he liogi. Ko e tau foakiaga nei he magaaho tonu ko e puhala kua fakakite e Iehova ki a tautolu nukua manatu e ia a tautolu. Ne tala a Alex mai he mena ne tupu ki a ia, he pehē, “Ka taute e tautolu e vala ha tautolu ke fakatatau ke he tau mena oti ne foaki e Iehova ko e Atua ma tautolu ke fakamalolō fakaagaaga aki a tautolu, to moua e tautolu e ‘malolo lahi ue atu’ ke fakauka ke he ha kamatamata ka fehagai mo tautolu.”—2 Kori. 4:7.

[Puha/Fakatino he lau 18]

Fakamafana ma e Tagata Loto Mamahi

Kua pukeina e tau salamo ke he tau kupu he tau logonaaga he tau tagata mo e tau fakamooliaga ne fatiaki lagaloga, na fanogonogo mooli a Iehova ke he tagi he tagata loto mamahi kua hufia he tau tupetupe e logonaaga. Onoono ke he tau kupu fakapoeme ne mui mai:

“To ui atu au kia Iehova ke he haku a matematekelea, mo e kalaga au ke he haku a Atua; to fanogonogo mai a ia mai he faituga hana, ke he haku a leo, to hoko hake foki haku a kalaga kia ia, ke he hana na teliga.”—Sala. 18:6.

“Kua tata mai a Iehova kia lautolu kua loto malipilipi; kua fakamoui foki e ia a lautolu kua loto pehia.”—Sala. 34:18.

“Kua fakamalolo e ia [Iehova] a lautolu ne malipilipi e tau loto; kua pipi e ia ha lautolu a tau motu.”—Sala. 147:3.

[Fakatino he lau 17]

Kua mafanatia mooli e “kupu ke he hana aho ke lata ai” he aho matematekelea!

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa