O Fano a Tautolu mo e ha Tautolu a Mahani Hakohako!
“Ka ko au nai, to fano au mo e haku a mahani hakohako.”—SALA. 26:11.
1, 2. Ko e heigoa ne talahau e Iopu hagaao ke he mahani hakohako haana, ti ko e heigoa ne talahau hagaao ki a ia he Iopu veveheaga 31?
HE VAHĀ i tuai, ne fa fafati e tau koloa ki luga he tau fua tautau. Ne ha i ai e lapa akau, po ke kā lapatoa, ne tuku fakalava i ai ti tāmau aki e pine he lotouho. Tautau ai e tau kapiniu lapalapa he tau matapotu takitaha he kā ia. Ko e koloa ne fafati kua tuku he taha kapiniu mo e maka mamafa he taha. Ko e tau tagata he Atua kua lata ke fakaaoga e tau fua tautau mo e tau maka mamafa kua tonu.—Fakatai 11:1.
2 He matematekelea e tagata mahani Atua ko Iopu ke he totokoaga ha Satani, ne pehē a ia: “Kia fafati ai [e Iehova] au ke he fua tautau tonu, kia iloa ai he Atua haku a mahani hakohako.” (Iopu 31:6) Hagaao ke he mena ia, ne totoku e Iopu e tau tutūaga loga ka kamatamata e mahani hakohako he tagata. Ka e kautū a Iopu mai he kamatamata, tuga ne fakakite he tau kupu haana ne fakamau he Iopu veveheaga 31. Latatonu he fakafifitakiaga mitaki haana ke omoomoi a tautolu ke taute pihia foki ti talahau mauokafua tuga ne taute he salamo ko Tavita: “Ka ko au nai, to fano au mo e haku a mahani hakohako.”—Sala. 26:11.
3. Ko e ha kua aoga ke tua fakamooli ke he Atua ke he tau mena lalahi mo e ikiiki?
3 Pete he kamatamata mamahi lahi a Iopu, ne tumau a ia ke tua fakamooli ke he Atua. Liga talahau foki he falu ko e tau kamatamata velagia mo e mauokafua lahi ke fakatumau e mahani hakohako ha Iopu, ko e tau gahua he toa. Kua nakai tatai e matematekelea ha tautolu mo e ha Iopu. Pete ia, lata ia tautolu ke tua fakamooli ke he Atua ke he tau mena lalahi mo e ikiiki, kaeke ke fakamalolō e tautolu e tuaga ha tautolu ko e tau tagata ne fakatumau e mahani hakohako mo e tau tagata ne lalago e pule katoatoa haana.—Totou Luka 16:10.
Kua Aoga Lahi e Mahani Hakohako
4, 5. Ha ko e tagata ne fakatumau e mahani hakohako, ko e heigoa e aga ne kalo mai a Iopu i ai?
4 Ke fakatumau ha tautolu a mahani hakohako ki a Iehova, lata ia tautolu ke muitua ke he tau mahani mitaki haana, tuga ne taute e Iopu. Ne pehē a ia: “Ne eke e au e maveheaga mo e tau mata haku, ko e heigoa foki e mena ke manatu ai au ke he tamafine tote? . . . Kaeke kua fakavai haku loto he fifine, po ke takahao au ke he gutuhala he tagata ne katofia mo au; kia holo saito ai he hoana haku ma e taha, kia momohe foki mo ia e tau taane kehe.”—Iopu 31:1, 9, 10.
5 He fakamalolō ke fakatumau e mahani hakohako ke he Atua, ne kalo mai a Iopu he onoono tumau ke he fifine mo e manako loto. Ko e tagata fai hoana, ne nakai kalahī a ia ke he fifine nakai fai taane po ke tutuli e tau manako loto fakavihi ke he hoana he taha tagata. He Lauga he Mouga, ne taute e Iesu e talahauaga malolō lahi hagaao ke he mahani fakataane mo e fifine—ko e manatu kua lata mooli ke tokaloto he tau tagata ne fakatumau e mahani hakohako.—Totou Mataio 5:27, 28.
Kia Nakai Mahala ke he Tau Puhala Pikopiko
6, 7. (a) Tuga ne tupu ki a Iopu, ko e heigoa ne fakaaoga he Atua ke fuafua aki e mahani hakohako ha tautolu? (e) Ko e ha kua nakai lata ia tautolu ke pikopiko po ke fakavaia?
6 Nakai lata ia tautolu ke tutuli e puhala pikopiko ka manako a tautolu ke fakalataha mo lautolu ne fakatumau e mahani hakohako. (Totou Tau Fakatai 3:31-33.) Ne pehē a Iopu: “Kaeke kua faifano au mo e mahani pikopiko, mo e alumaki atu haku tau hui ke fakavai; kia fafati [e Iehova] au ke he fua tautau tonu, kia iloa ai he Atua haku a mahani hakohako.” (Iopu 31:5, 6) Kua fafati e Iehova e tau tagata oti ke he “fua tautau tonu.” Tuga e mena ne tupu ki a Iopu, ne fakaaoga he Atua e tuaga fakafili tonu mitaki katoatoa haana ke fuafua aki e mahani hakohako ha tautolu ko e tau fekafekau tukulele haana.
7 Kaeke ke mahani pikopiko po ke fakavaia a tautolu, to nakai fakatumau ha tautolu a mahani hakohako ke he Atua. Ko e tau tagata ne fakatumau e mahani hakohako kua ‘tiaki e tau mena galo ke ma ai’ ti ‘nakai o fano mo e mahani pikopiko.’ (2 Kori. 4:1, 2) Ka e kua ka pikopiko a tautolu ke he tau kupu po ke tau gahua, ti taute e matakainaga ke ole lagomatai ke he Atua? To matematekelea lahi ai a tautolu! “Ne ui atu au kia Iehova ke he haku a matematekelea, ti fanogonogo mai ai a ia kia au,” he lologo he salamo. “Iehova na e, kia laveaki e koe au mai he tau laugutu pikopiko, mo e alelo fakavai.” (Sala. 120:1, 2) Kua lata ke manatu na maeke he Atua ke onoono hifo muatua ki a tautolu, he “kumi loto mo e kumi manatu” ke iloa po kua fakamooli nakai a tautolu ne fakatumau ke he mahani hakohako.—Sala. 7:8, 9.
Kia Eke mo Fakafifitaki Mitaki he Fehagai mo e Falu
8. Fehagai fēfē a Iopu ke he falu?
8 Ke fakatumau ha tautolu a mahani hakohako, lata ia tautolu ke tuga a Iopu, ne fakafili tonu, fakatokolalo, mo e manamanatu ke he falu. Ne pehē a ia: “Kaeke he nakai mafai au ke fakafili ai e tau mena he haku a tau fekafekau tane po ke haku a tau fekafekau fifine, he taufetoko ai a mautolu mo lautolu; ko e heigoa kia e mena ke eke e au ka matike mai e Atua? Ko e heigoa foki ke tali atu au kia ia ka aahi mai e ia au? Ko ia ne eke ai au ke he manava, nakai kia eke foki e ia a ia? Nakai kia ko e tokotaha ne eke ai a maua tokoua ke he manava?”—Iopu 31:13-15.
9. Ko e heigoa e tau mahani ne fakakite e Iopu he fehagai mo e tau fekafekau haana, ti lata ke tali atu fēfē a tautolu hagaao ke he mena nei?
9 Ka e mooli, ne nakai fai puhala uka ke taute aki e tau fakafiliaga fakatufono he vahā ha Iopu. Ko e tau fakafiliaga kua taute ke he puhala maopoopo, ti ha ha ai foki e tau fale fakafili ma e tau fekafekau. Ko Iopu kua fakafili tonu mo e fakaalofa noa he fehagai ke he tau fekafekau haana. Kaeke ke o a tautolu ke he mahani hakohako ha tautolu, lata ia tautolu ke fakakite e tau mahani pihia, mua atu ka fekafekau a tautolu ko e tau motua he fakapotopotoaga Kerisiano.
Kia Fakamokoi, Nakai Velevelemena
10, 11. (a) Iloa fēfē e tautolu na fakamokoi mo e lagomatai lahi a Iopu? (e) Ko e heigoa e fakatonuaga ia Iopu 31:16-25 ne liga fakamanatu fakamui mai he Tohiaga Tapu ki a tautolu?
10 Ko Iopu kua fakamokoi mo e lagomatai lahi, nakai lotokai mo e velevelemena. Ne pehē a ia: “Kaeke . . . pouli ai e tau mata he fifine takape ha ko au; kaeke foki kua kai tokotaha au haku a tau mena kai, ka e nakai kai ai foki mo e tau tama kua nakai fai matua . . . Kaeke kua kitia e au taha kua mate he nakai fai tapulu a ia . . . Kaeke kua nikiti atu e au haku lima kia ia kua nakai fai matua, he kitia e au ke he gutuhala e tagata ke lagomatai . . . kia to kehe ai haku fulima he paka lima, ti fati foki haku lima mai he tulilima.” Ti nakai maeke ia Iopu ke fakatumau e mahani hakohako haana ka pehē a ia ke he auro: “Ko e haku a mena kua tua au ki ai a koe.”—Iopu 31:16-25.
11 Ko e tau talahauaga fakapoeme pihia ka fakamanatu ki a tautolu e tau kupu he tutaki ko Iakopo: “Ko e hanai e oma ke he Atua kua mitaki mo e fakamoli ki mua he Atua e Matua, ke ahi e tau tagata kua mamate e tau matua, mo e tau fifine takape ke he ha lautolu a matematekelea, kia leveki foki e ia a ia neke ilaila a ia he lalolagi.” (Iako. 1:27) Liga manatu foki e tautolu e hatakiaga ha Iesu: “A mutolu, kia leveki e mutolu a mutolu neke velevelemena; ha ko e mena nakai moui taha he loga hana tau mena ha i ai.” Ati foaki e Iesu e fakataiaga hagaao ke he tagata maukoloa ne velevelemena kua mate ka e “nakai maukoloa a ia ke he Atua.” (Luka 12:15-21) Ke eke mo tau tagata ne fakatumau e mahani hakohako, lata ia tautolu ke nakai mokulu ke he agahala he velevelemena mo e lotokai. Ko e velevelemena ko e tapuaki tupua ha ko e foliaga he manako he tagata lotokai kua fuluhi kehe mai he manamanatu ki a Iehova, ati eke ai mo tupua. (Kolo. 3:5) Kua nakai fio e mahani hakohako mo e lotokai.
Taofi Mau ke he Tapuaki Mooli
12, 13. Ko e heigoa e fakafifitakiaga ne fakatoka e Iopu ke kalo mai he tapuaki tupua?
12 Nakai o kehe e tau tagata ne fakatumau e mahani hakohako mai he tapuaki mooli. Ne nakai taute pihia e Iopu, he talahau e ia: “Kaeke kua kitekite au ke he la he kikila mai a ia; mo e mahina he hake a ia mo e huhulu mai; mo e fakavai fufu haku loto, mo e figita ai he gutu haku haku a lima; ko e hala ni haia ke fakahala ai he tau fakafili; ha ko e mena ka pihia kua fakatikai e au e Atua ha ha i luga.”—Iopu 31:26-28.
13 Ne nakai tapuaki a Iopu ke he tau mena nakai momoui. Kaeke kua fakavai fufū haana loto he kitekite ke he tau mena he lagi, tuga e mahina, ti ka ‘figita he gutu haana haana lima,’ tuga ke figita e lima ti liti atu ke he puhala tapuaki tupua, to eke a ia mo tagata tapuaki tupua ne fakatikai e Atua. (Teu. 4:15, 19) Ke fakatumau ha tautolu a mahani hakohako ke he Atua, latatonu ia tautolu ke kalo mai he tau tapuaki tupua oti kana.—Totou 1 Ioane 5:21.
Ua Taui Atu po ke Fakatupua
14. Ko e ha kua maeke ia tautolu ke talahau na nakai pikopiko a Iopu?
14 Kua nakai pikopiko po ke favale a Iopu. Iloa e ia ko e tau aga pihia to fakatikai e mahani hakohako, ati pehē a ia: “Kaeke kua olioli au he malaia hana kua fakavihia mai kia au, mo e fiafia au he moua ai a ia he kelea; nakai mafai foki haku gutu ke hala ke ole atu ke malaia a ia.”—Iopu 31:29, 30.
15. Ko e ha kua hepe ai ke fiafia ka matematekelea taha tagata ne fakavihia a tautolu?
15 Ko Iopu ne mahani tututonu ne nakai fiafia ka matematekelea taha tagata ne fakavihia a ia. Ne hataki mai he fakatai ne totoku fakamui: “Ka veli a ia kua fai fi kia koe, aua neke fiafia ai a koe; ka liti hifo foki a lautolu, aua neke olioli ai hāu a loto. Neke fioia e Iehova ti kelea ia ki mua hana; mo e mafoki mai ai hana ita ia ia.” (Fakatai 24:17, 18) Ha kua maeke ia Iehova ke totou e tau loto, ne iloa e ia ka fiafia fufū a tautolu ke he matematekelea he taha tagata ti nakai talia mooli e ia e aga pihia. (Fakatai 17:5) Maeke he Atua ke fehagai pihia mo tautolu, he talahau e ia: “Kua ha ia au ke lalago, mo e taui atu.”—Teu. 32:35.
16. Pete kua nakai maukoloa a tautolu, maeke fēfē ia tautolu ke fakamokoi?
16 Kua fakamokoi a Iopu. (Iopu 31:31, 32) Pete kua nakai maukoloa a tautolu, maeke ia tautolu ke “fakamalolo ke he fakaalofa ke he tau tagata kehe.” (Roma 12:13) Maeke ia tautolu ke taumafa auloa ke he tau mena kai mukamuka, he manatu kua “mua e mitaki e tufaaga he tau lakau kai, ne age mo e fakaalofa, ke he povi mai he fale povi ne age mo e fakavihia.” (Fakatai 15:17) He taumafa auloa mo lautolu ne fakatumau e mahani hakohako ke he takatakaiaga fiafia ka taute e kai mukamuka ke olioli mo e to lahi e aoga fakaagaaga ki a tautolu.
17. Ko e ha kua nakai lata ke fufū e agahala muitui ha tautolu?
17 Liga kua atihake fakaagaaga mooli ke olioli ke he fakamokoi ha Iopu, ha kua nakai ko e tagata fakatupua a ia. Nakai tatai a ia mo e tau tagata nakai mahani Atua ne huhū mai fufū ke he fakapotopotoaga he senetenari fakamua mo e “nava foki a lautolu ke he tau tagata ke moua ai e tau mena.” (Iuta 3, 4, 16) Nakai ufiufi foki e Iopu e tau holifono haana po ke ‘fufu e ia haana a mahani kelea ke he haana loto,’ he matakutaku neke fakavihia ka iloa ai he falu. Ne makai a Iopu ke fakafili he Atua, ka tala age ki a ia e tau hala haana. (Iopu 31:33-37) Kaeke ke agahala muitui a tautolu, kia nakai lali a tautolu ke fufū e tau hehē pihia he lali ke puipui e higoa lilifu. Fakakite fēfē e tautolu kua lali a tautolu ke fakatumau e mahani hakohako? He fakakite e hepe ha tautolu, fakatokihala, kumi lagomatai fakaagaaga, mo e taute e tau mena kua fahia ia tautolu ke moua aki e mafola.—Fakatai 28:13; Iako. 5:13-15.
Kamatamata e Tagata ne Fakatumau e Mahani Hakohako
18, 19. (a) Ko e ha kua talahau ai ne nakai ekefakakelea e Iopu ha tagata? (e) Ko e heigoa ne makai a Iopu ke taute ane mai kua hehē a ia?
18 Kua fakamooli mo e tonu a Iopu. Ati maeke ia ia ke pehē: “Kaeke kua tagi atu haku a fonua ha ko au, mo e tagi fakalataha ai hana tau fakatapuke; kaeke kua kai noa e au hana tau fua mo e nakai taui, mo e mamate ai ha ko au e tau tagata ha lautolu e fonua; kia tutupu mai ai e tau akau talatala ke totogi aki e tau saito, mo e tau pupu kelea ke totogi aki e tau karite.” (Iopu 31:38-40) Ne nakai kaihā e Iopu e fonua he falu, ti nakai ekefakakelea e ia e tau tagata gahua. Tuga a Iopu, lata ia tautolu ke fakatumau e mahani hakohako ki a Iehova ke he tau mena lalahi mo e ikiiki.
19 Ki mua he tau kapitiga tokotolu haana pihia foki mo e fuata ko Elihu, ne vagahau a Iopu hagaao ke he puhala moui haana. He totoko ke he fakamauaga he moui katoa ha Iopu ne ha ha ai e “fakamailoga” haana, ne uiina e Iopu ha tagata totoko ke fakafili a ia. Kaeke ke kitia mooli kua hehē a Iopu, to makai a ia ke talia e fakahala. Ti talahau ai e mena ne tupu ki a ia mo e fakatali ke he fakafiliaga faka-Atua. Ko e mena ia, ne “fakahiku tuai e tau kupu a Iopu.”—Iopu 31:35, 40.
Maeke ia Koe ke Fakatumau e Mahani Hakohako
20, 21. (a) Ko e ha ne maeke ia Iopu ke fakatumau e mahani hakohako? (e) Maeke fēfē ia tautolu ke feaki e fakaalofa ma e Atua?
20 Ne maeke ia Iopu ke fakatumau e mahani hakohako haana ha kua fakaalofa a ia ke he Atua, ti fakaalofa mo e lagomatai e Iehova a ia. Ne pehē a Iopu: “Ne foaki mai e koe [Iehova] kia au e moui mo e fakaalofa, ko e hau a leveki mai foki kia au kua tumau ai haku agaaga.” (Iopu 10:12) Mua atu, ne fakakite e Iopu e fakaalofa ma e falu, he mailoga ko e ha tagata ne lamakai e fakaalofa fakamooli ke he falu tagata to tiaki e matakutaku ke he Malolō Ue Atu. (Iopu 6:14) Ko lautolu ne fakatumau e mahani hakohako kua fakaalofa ke he Atua mo e katofia.—Mata. 22:37-40.
21 Maeke ia tautolu ke feaki e fakaalofa ke he Atua he totou e Kupu haana he tau aho oti ti manamanatu fakahokulo ke he tau mena ne fakahagaao ki a ia. He liogi mai he loto, maeke ia tautolu ke fakaheke a Iehova mo e fakaaue ki a ia ma e mahani mitaki haana ki a tautolu. (Filipi 4:6, 7) Maeke ia tautolu ke lologo ki a Iehova mo e aoga mai he lafi tumau mo e tau tagata haana. (Hepe. 10:23-25) To tupu foki e fakaalofa ha tautolu ma e Atua he fakalataha a tautolu ke he fekafekauaga mo e ‘fakamatala atu e hana fakamouiaga.’ (Sala. 96:1-3) He tau puhala ia, maeke ia tautolu ke fakatumau e mahani hakohako, tuga ne lologo he salamo: “Ko e mitaki kia au ke fakatata ke he Atua; kua eke e au e Iki [“Pule Katoatoa,” NW] ko Iehova mo kolo haku.”—Sala. 73:28.
22, 23. Ko e tau tagata ne fakamatalahi e pule katoatoa ha Iehova, fakatatai fēfē e tau gahua ha tautolu ki a lautolu fakamua ne tumau e mahani hakohako?
22 Mai he tau senetenari loga, kua foaki e Iehova ki a lautolu ne fakatumau e mahani hakohako e tau kotofaaga kehekehe. Ne tā e Noa e vaka ti “ko e ogo he tututonu.” (2 Pete. 2:5) Ne takitaki e Iosua e tau Isaraela ke he Motu he Maveheaga, ka e kautū ni ha kua totou e ia e ‘tohi he fakatufono ke he aho mo e po’ ti gahua fakatatau ki ai. (Iosua 1:7, 8) Tau Kerisiano he senetenari fakamua ne taute tutaki mo e feleveia tumau ke fakaako e tau Tohiaga Tapu.—Mata. 28:19, 20.
23 Kua fakamatalahi e tautolu e pule katoatoa ha Iehova mo e fakatumau e mahani hakohako ha tautolu he fakamatala e tututonu, taute tutaki, fakagahua e fakatonuaga faka-Tohiaga Tapu, mo e fakapotopoto mo e tau matakainaga he tau feleveiaaga, tau toloaga, mo e tau fonoaga. Ko e tau gahua pihia kua lagomatai a tautolu ke malolō, atihake fakaagaaga, mo e kautū he taute e finagalo he Atua. Nakai uka lahi e mena nei ki a tautolu ha kua ha ha ia tautolu e lalagoaga he Matua he lagi mo e haana Tama. (Teu. 30:11-14; 1 Patu. 8:57) Mua atu, ha ha ia tautolu e lalagoaga he “tau matakainaga,” ne o foki ke he mahani hakohako mo e fakalilifu ki a Iehova ko e Iki Pule Katoatoa ha lautolu.—1 Pete. 2:17.
To Tali Fēfē a Koe?
• Lata ke fēfē e onoonoaga ha tautolu ke he tau mahani mitaki ha Iehova?
• Ko e heigoa e tau mahani ha Iopu ne futiaki lahi ki a koe?
• Tuga ne fakakite ia Iopu 31:29-37, fēfē e mahani ha Iopu?
• Ko e ha kua maeke ia tautolu ke fakatumau ha tautolu a mahani hakohako ke he Atua?
[Fakatino he lau 29]
Ne fakatumau e mahani hakohako ha Iopu ki a Iehova. Ti maeke foki ia tautolu!
[Fakatino he lau 32]
Maeke ke fakatumau ha tautolu a mahani hakohako!