‘Loto e Tama ke Fakakite e Matua’
“Nakai iloa foki e taha e Matua, ko e Tama hokoia, mo e tagata kua loto e Tama ke fakakite atu ki ai.”—LUKA 10:22.
TO TALI FĒFĒ E KOE?
Ko e ha ko Iesu he tuaga homo ue atu ke fakakite e Matua haana?
Fakakite fēfē e Iesu e Matua haana ke he falu?
He tau puhala fe ka fifitaki e koe a Iesu he fakakite e Matua?
1, 2. Ko e heigoa e hūhū ne fakatuahā e tokologa, ti ko e ha?
‘KO HAI e Atua?’ Ko e hūhū nei kua fakatuahā e tokologa. Tuga anei, pete ne nakai tokologa e Kerisiano ne talitonu ko e Atua e Tolu Taha, tokologa ka talahau ko e taofiaga nei kua uka ke maama. Taha e tagata tohia mo e akoako ne pehē: “Ko e taofiaga nei kua molea atu ke he fakatokaaga he tau tagata kua lata ke taute. Kua fakavē ai ki fafo he fakatokaaga he manatu pauaki po ke fakaholoaga he tagata.” He taha faahi, laulahi kua talia e fakaakoaga he tupumainoa ne talitonu kua nakai fai Atua. Ne lafi e lautolu e tau ofoofogia oti he tufugatia ke he pa mai noa. Pihia foki, he nakai fakatikai na fai Atua, ne pehē a Charles Darwin: “Ko e fakahikuaga kua felauaki kua tuga ko e matakupu katoa kua molea atu ke he fakatokaaga he lotomatala he tagata.”
2 Laulahi he tau tagata, pete ne tau taofiaga ha lautolu, ne tuku fakalataha e tau hūhū ne matutaki na fai Atua. Ka e, mogo ne kaumahala a lautolu ke hokotia ke he fakaotiaga mitaki, tokologa ne fakahiku ke tiaki e kumikumi ha lautolu ke he Atua. Mooli, ko Satani ne ‘fakapouli e tau manatu ha lautolu kua nakai tua.’ (2 Kori. 4:4) Ko e mena ia ne laulahi he tau tagata kua goagoa mo e nakai maama e kupu mooli hagaao ke he Matua, ko e Tufuga he lagi mo e lalolagi katoa!—Isaia 45:18.
3. (a) Ko hai ne fakakite e Tufuga ki a tautolu? (e) Ko e heigoa e tau hūhū ka fakatutala a tautolu ki ai?
3 Ka e, aoga ke he tau tagata ke fakaako e kupu mooli hagaao ke he Atua. Ko e ha? Ha ko lautolu ni kua ui ke he ‘higoa ha Iehova’ ka fakamomoui. (Roma 10:13) Ko e ui ke he higoa he Atua kua putoia ke iloa a Iehova ko Ia kua moolioli. Ne fakakite e Iesu Keriso ke he tau tutaki haana e iloilo aoga nei. Ne fakakite atu e ia e Matua ki a lautolu. (Totou Luka 10:22.) Ko e ha kua maeke a Iesu ke fakakite e Matua ne kua nakai maeke he ha tagata? Taute fēfē e Iesu? Ti maeke fēfē a tautolu ke fifitaki a Iesu he fakakite atu e Matua haana ke he falu? Manamanatu la tautolu ke he tau hūhū nei.
IESU KERISO—LATATONU MOOLI
4, 5. Ko e ha ko Iesu he tuaga homo ue atu ke fakakite e Matua haana?
4 Ne lata pauaki a Iesu ke fakakite e Matua haana. Ko e ha? Fakamua he tau mena momoui kehekehe ne tufugatia, ko e mena moui fakaagaaga he magaaho fakamui ne eke mo tagata ko Iesu ne fitā he moui ke he lagi ko e “Tama fuataha he Atua.” (Ioane 1:14; 3:18) Ko e tuaga homo ue atu! He nakai fai mena moui foki ne ha ha i ai, ne auhia e Tama he mafanatia he haana a Matua ti fakaako hagaao ki a Ia mo e tau mahani Haana. Ko e Matua mo e Tama ne liga matutaki katoatoa mo e feaki e fefakaalofaaki hokulo ke he tau tau loga. (Ioane 5:20; 14:31) Lahi mooli e lotomatala ke he mahani he Matua ne liga iloa he Tama!—Totou Kolose 1:15-17.
5 Ne fifili he Matua e Tama ke eke mo gutuvagahau Haana, “Ko e Loko he Atua.” (Fakakite. 19:13) Ko e mena ia, ko Iesu he tuaga homo ue atu ke fakakite atu e Matua ke he falu. Latatonu ai, ko e tagata tohia Evagelia ko Ioane ne fakamaama ko Iesu, “ko e Loko,” kua “ha he fatafata he Matua.” (Ioane 1:1, 18) Mo e talahauaga ia, kua hagaao a Ioane ke he aga fakamotu he vahā haana ne aga mau ke he tau magaaho kai. Taha e tagata ahiahi kua takoto i mua he taha tagata he nofoa taha ia. He fetataaki lahi, kua mukamuka lahi a laua nei ke tutala. Ti ko e Tama, “ha he fatafata” ne tutala tokoua mo e Matua haana.
6, 7. Maeke fēfē he fakafetuiaga he Matua mo e Tama ke fakatumau ke tupu?
6 Ko e fakafetuiaga he vahāloto he Matua mo e Tama ne fakatumau ke tupu. Ko e Tama “ne eke foki . . . mo fiafia [he Atua] ke he taha aho mo e taha aho.” (Totou Tau Fakatai 8:22, 23, 30, 31.) Ti kua latatonu mogoia ko e pipiaga he vahāloto he tokoua kua malolō lahi he gahua tokoua a laua ti iloa he Tama ke fifitaki e tau mahani he Matua haana. Mo e tufugatia he falu mena momoui iloilo foki, ne kitia he Tama e puhala ne fehagai a Iehova mo lautolu takitokotaha, ti hokulo mooli e loto fakaaue haana ma e mahani he Atua.
7 Pihia foki e paleko ne fakatoka e Satani ke he tuaga tonuhia he pule katoatoa a Iehova ne age ke he Tama e magaaho ke fakaako hagaao ki a Iehova ke fakagahuahua e fakaalofa, fakafili tonu, pulotu, mo e malolō ka fehagai a Ia mo e tuaga uka. To fakahiku mooli e mena nei, ke tauteute a Iesu ke fahia ke he tau mena uka ka fehagai mo ia he magaaho fakamui he fekafekauaga haana ke he lalolagi.—Ioane 5:19.
8. Lagomatai fēfē he tau tala he Evagelia a tautolu ke fakaako fakalahi hagaao ke he tau mahani he Matua?
8 Ha ko e fakafetuiaga tata haana mo Iehova, ne fakamaama he Tama e Matua ke he puhala matafeiga lahi mahaki ne kua nakai fai tagata ne kua taute pihia. Nakai fai puhala mitaki foki ka ha ha i ai ma tautolu ke iloa e Matua ka e manamanatu ke he mena ne fakaako mo e taute he haana a Tama fuataha? Ke fakatai, manamanatu ke he puhala uka ma tautolu ke loto fakaaue katoatoa ke he kupu “fakaalofa” he totou noa e kakano he tohi fakamaama kupu. Ka e, he fakaata e tau tala malolō he tau tagata tohia Evagelia hagaao ke he fekafekauaga a Iesu mo e tau puhala haana he leveki e falu, maeke ia tautolu ke lahi e maamaaga ke he talahauaga “Atua ko e fakaalofa.” (1 Ioa. 4:8, 16) Mooli e mena ia ke he falu mahani he Atua ne fakakite e Iesu ke he tau tutaki haana he mogo ne haia a ia he lalolagi.
PUHALA NE FAKAKITE E IESU E MATUA HAANA
9. (a) He tau puhala ua fe ne fakakite e Iesu haana Matua? (e) Foaki e fakataiaga kua fakatātā e puhala kua fakakite e Iesu e Matua haana ke he haana tau fakaakoaga.
9 Fakakite fēfē e Iesu e Matua ke he tau tutaki haana mo e pihia ke he tau tutaki haana anoiha? Ne taute e ia ke he ua e puhala aoga: puhala he tau fakaakoaga haana mo e puhala he mahani haana. Fakatutala fakamua la tautolu ke he tau fakaakoaga ha Iesu. Ko e tau mena ne fakaako e Iesu ke he tau tutaki haana ne fakaata e lotomatala hokulo haana ke he tau manatu, tau logonaaga, mo e tau puhala he Matua haana. Ma e fakatai, ne fakatatai e Iesu e Matua haana ke he leveki mamoe ne fano ke kumi e taha he tau mamoe ne hehē. Ne pehē a Iesu ka moua he leveki mamoe e mamoe ne galo, “ti lahi hana fiafia ki ai, ka e tote ke he hivagofulu ma hiva nakai hehe.” Ko e heigoa e fakagahuaaga he fakatai ia? “Pihia foki,” ne fakamaama e Iesu, “ha mutolu a Matua ha ha he lagi, kua nakai finagalo a ia kia mate taha ia lautolu nai kua fakateaga.” (Mata. 18:12-14) Ko e heigoa ka fakaako e koe hagaao ki a Iehova mai he fakataiaga nei? Pete foki he falu magaaho kua logona e koe e tote he aoga mo e nimo foki, kua fiafia haau a Matua he lagi ki a koe mo e leveki ki a koe. He fofoga haana, ko koe taha ha “lautolu nai kua fakateaga [tote].”
10. Fakakite fēfē e Iesu e Matua haana puhala he mahani ni haana?
10 Ko e puhala ke uaaki ne fakakite e Iesu e Matua ke he tau tutaki haana puhala he haana a tau mahani. He magaaho ne tala age e aposetolo ko Filipo ki a Iesu: “Fakakite mai e Matua kia mautolu,” ati talahau fakahako e Iesu: “Ko ia kua kitia au, kua kitia foki e ia e Matua.” (Ioane 14:8, 9) Manamanatu la ke he falu fifitakiaga ke he puhala kua fakatātā e Iesu e tau mahani he Matua haana. He olelalo e lepela ki a Iesu ke fakamaulu a ia, ne aamo e Iesu e tagata “kua oti hana tino he lepela” ti tala age ki a ia: “Na loto au ki ai, kia mea a koe.” He fakamaulu, ne kitia mooli he lepela e lima ha Iehova ke he mena ne taute e Iesu. (Luka 5:12, 13) Pihia foki, he mogo ne mate a Lasalo, kua liga logona hifo he tau tutaki e fakaalofa hofihofi noa he Matua he “mamahi ai hana [Iesu] finagalo, mo e fakaatukehe” ti “tagi.” Pete he iloa e Iesu to fakaliu tu mai e ia a Lasalo, ne logona e ia e mamahi ne lauia mooli e magafaoa mo e tau kapitiga ha Lasalo. (Ioane 11:32-35, 40-43) Fai tala Tohi Tapu mahuiga a koe ne atihake a koe ke kitia e fifitakiaga he Matua fakaalofa noa he tau gahua a Iesu.
11. (a) He mogo ne fakameā e Iesu e faituga, ko e heigoa ne fakakite e ia hagaao ke he Matua haana? (e) Ko e ha e tala ke he fakameā e Iesu e faituga kua mafanatia ki a tautolu?
11 Ka e, ko e heigoa e fakaotiaga ka moua mai e koe he fakameā e Iesu e faituga? Manamanatu ke he mena ne tupu: Ne taute e Iesu e fahi afo tua ikiiki ti vega e ia a lautolu ne fakafua e tau mamoe mo e tau povi. Ne liligi e ia e tau tupe he tau tagata fakafua mo e fulufuluhi e tau laulau ha lautolu. (Ioane 2:13-17) Ko e tau gahua malolō ia ne taute e tau tutaki ke manatu e tau kupu fakaperofeta he Patuiki ko Tavita: “Kua kai ni au he manako lahi ke he hāu a fale.” (Sala. 69:9) He totoko mauokafua e tau gahua, ne fakakite e Iesu e manako malolō ke lalago e tapuakiaga mooli. Kitia nakai e koe he tala ia e mahani he Matua? Ne fakamanatu ai ki a tautolu kua nakai ni moua he Atua e malolō lahi ke utakehe e mahani kelea mai he lalolagi ka e pihia foki e manako malolō ke taute e mena ia. Kua fakamaama he mena nei e totokoaga malolō ha Iesu ke he mahani kelea kua fakakite e logonaaga he Matua he onoono a ia ke he mahani kelea ne tupu lahi he lalolagi he vahā nei. Mafanatia mooli e mena ia ki a tautolu ka fehagai mo e tau mahani nakai fakafili tonu!
12, 13. Ko e heigoa ka fakaako e koe hagaao ki a Iehova mai he puhala ne taute e Iesu haana a tau tutaki?
12 Kia manamanatu la tautolu ke he taha fifitakiaga foki—ko e puhala kua taute e Iesu e tau tutaki haana. Ne taufetoko tumau a lautolu ko hai ne mua. (Mare. 9:33-35; 10:43; Luka 9:46) Mai he leva e iloaaga ha Iesu ke he Matua, ne iloa e ia e logonaaga ha Iehova hagaao ke he tau mahani fakatokoluga pihia. (2 Samu. 22:28; Sala. 138:6) Lafi ki ai, ne mailoga e Iesu e tau fatuakiloto pihia ne fakakite e Satani ko e Tiapolo. Ko ia ne fakaikaluga he manamanatu lahi hagaao ke he talahaua mo e tuaga. Liga hukia mooli a Iesu ke kitia e aga matalahi ne fakatumau ke he tau tutaki haana ne fakamahani e ia! Ne moua ai foki ki a lautolu ne fifili e ia ko e tau aposetolo! Ne fakakite e lautolu e foli tuaga ato hoko ke he mate ha Iesu he lalolagi. (Luka 22:24-27) Ka e, fakatumau a Iesu ke fakatonu totonu a lautolu, he nakai galo e amaamanakiaga to fakahiku a lautolu ke fakaako ke fifitaki e aga fakatokolalo haana.—Filipi 2:5-8.
13 Maeke nakai a koe ke kitia e lima he Matua ne takitaki fakamanavalahi a Iesu he fakahako e tau aga hehē he tau tutaki haana? Kitia nakai e koe e Matua he tau gahua mo e tau kupu ha Iesu, ne nakai tiaki e tau tagata haana pete ne tau kaumahala tumau ha lautolu? Mo e tokaloto e iloaaga ia he tau mahani he Atua, nakai kia fakalagalaga a tautolu ke liogi ki a ia ke fakakite e fakatokihala ha tautolu ka taute e tautolu e tau hehē?
LOTO E TAMA KE FAKAKITE E MATUA HAANA
14. Fakakite fēfē e Iesu kua makai a ia ke fakakite e Matua haana?
14 Tokologa e tagata pule ne lali ke taofi e tau tagata mo e nakai fakaatā e tau vala tala ki a lautolu. Kehe ai ne loto makai a Iesu ke tala age ke he falu e tau vala tala kua moua e ia hagaao ke he Matua, he fakakite katoatoa a Ia ke he falu. (Totou Mataio 11:27.) Lafi ki ai, ne age e Iesu ke he tau tutaki haana e “loto manamanatu, kua iloa ai e [l]autolu a ia kua fakamoli,” ko Iehova ko e Atua. (1 Ioa. 5:20) Ko e heigoa e kakano he mena ia? Ne hafagi e Iesu e tau manamanatuaga he tau tutaki haana ke maeke a lautolu ke maama e tau fakaakoaga haana hagaao ke he Matua. Ne nakai fufū e ia e Matua haana ke he tau puhala fakagalogalo ha ko e tau fakaakoaga ne foaki e Ia ke he Tolu Taha ne nakai maama.
15. Ko e ha ne taofi e Iesu e falu vala tala hagaao ke he Matua haana?
15 Fakakite nakai e Iesu e tau mena oti ne iloa e ia hagaao ke he Matua haana? Nakai, ne taofi fakapulotu e ia he tala age e tau mena loga ne iloa e ia. (Totou Ioane 16:12.) Ko e ha? He magaaho ia, ko e tau tutaki haana “kua nakai maeke ke talia” e iloilo ia. Ka e fakamaama e Iesu, ko e lahi he iloilo to fakakite ke he hoko maiaga he ‘lagomatai,’ ko e agaaga tapu, ka takitaki ai a lautolu “ke he tau kupu moli oti.” (Ioane 16:7, 13) Tuga ne tau matua pulotu ne liga taofi e falu vala tala mai he tau tama ha lautolu ato lalahi e tau tama ke maama, ti fakatali a Iesu ato motua e tau loto he tau tutaki haana mo e maeke ke maama e tau mena pauaki hagaao ke he Matua. Ne mailoga totonu e Iesu e tau kūkū ha lautolu.
FIFITAKI A IESU HE LAGOMATAI E FALU KE ILOA A IEHOVA
16, 17. Ko e ha ko koe a ia he tuaga ke fakakite atu e Matua ke he falu?
16 Ka iloa mitaki e koe e taha mo e loto fakaaue ke he aga fakaalofa haana, nakai kia fakalagalaga a koe ke tala age ke he falu hagaao ki a ia? He ha ha he lalolagi, ne tutala a Iesu hagaao ke he Matua haana. (Ioane 17:25, 26) Maeke nakai a tautolu ke fifitaki a ia he fakakite a Iehova ke he falu?
17 He fitā a tautolu he fakatutala, ne lahi mahaki e iloilo ha Iesu ke he Matua haana mai he falu. Ka e, makai a ia ke tala age ke he falu e mena ne iloa e ia, pihia foki he foaki ke he tau tutaki haana e loto manamanatu lahi ke maama e tau puhala hokulo he mahani he Atua. He lagomatai a Iesu, nakai kia loto fakaaue a tautolu ke he ha tautolu a Matua he puhala ne nakai iloa he laulahi he vahā nei? Ko e fakaaue ha ia ha tautolu he puhala he tau fakaakoaga mo e mahani ha Iesu he makai ke fakakite e Matua haana ki a tautolu! Mooli, liga palau fakamitaki a tautolu he iloa e Matua. (Iere. 9:24; 1 Kori. 1:31) He eketaha a tautolu ke fakatata atu ki a Iehova, ne fakatata mai a ia ki a tautolu. (Iako. 4:8) Ko e mena ia, ko tautolu mogonei he tuaga ke talahau e iloilo ha tautolu ke he falu. Maeke fēfē a tautolu ke taute e mena ia?
18, 19. Ke he tau puhala fe ka fakakite e koe e Matua ke he falu? Fakamaama.
18 Kua lata a tautolu ke fifitaki a Iesu he fakakite e Matua ke he tau kupu mo e tau gahua ha tautolu. Kia tokaloto ko e tokologa ne feleveia e tautolu he gahua he fonua kua nakai iloa e Atua. Ko e onoonoaga ha lautolu ke he Atua ne liga pouligia he tau fakaakoaga fakavai. Maeke a tautolu ke tala age ki a lautolu e tau mena ne iloa e tautolu hagaao ke he higoa he Atua, finagalo haana ma e tau tagata, mo e aga haana ne fakakite he Tohi Tapu. Lafi ki ai, maeke ia tautolu ke fakatutala mo e tau matakainaga fakamooli hagaao ke he falu tala he Tohi Tapu kua fakakite e aga he Atua he puhala ne nakai loto fakaaue a tautolu ki ai fakamua. He puhala ia, to maeke foki a lautolu ke aoga mai ai.
19 Fakakite fēfē e koe e Matua ke he haau a tau mahani he eketaha a koe ke fifitaki a Iesu? Ka kitia he tau tagata ha tautolu a tau gahua he fakaalofa ha Keriso, to fakatata a lautolu ke he Matua ti pihia mo Iesu. (Efeso 5:1, 2) Ne fakamalolō he aposetolo ko Paulo a tautolu ke ‘fifitaki mai kia ia, tuga na ia kia Keriso.’ (1 Kori. 11:1) Ko e lilifu homo ue atu kua moua e tautolu ke lagomatai e tau tagata ke kitia a Iehova puhala he tau mahani ha tautolu! E, igatia a tautolu mo e fakatumau ke fifitaki a Iesu he fakakite e Matua ke he falu.