“Kia Kalo Kehe Ni a Mutolu mo e Mena Fakaea he Tau Farasaio”

Ne hataki e Iesu e tau tutaki haana: “Kia kalo kehe ni a mutolu mo e mena fakaea he tau farasaio, ko e fakavai haia.” (Luka 12:1) Ko e tala pihia foki he tau kupu a Iesu kua maaliali ai kua vihiatia e ia e “tau kupu” he tau farasaio.—Mata. 16:12.

Kua fakaaoga he Tohi Tapu he falu mogo e “mena fakaea” ko e fakamailoga he matahavala. Nakai fakauaua ai ko e tau fakaakoaga mo e aga he tau Farasaio ne matahavala e lauiaaga ke he tau tagata fanogonogo ha lautolu. Ko e ha ne hagahaga kelea e fakaakoaga he tau Farasaio?

1 Ne fakamatalahi he tau Farasaio a lautolu he tututonu, ti onoono hifo a lautolu ke he tau tagata noa.

Ko e tau tagata fia tututonu nei kua fakakite he taha he tau fakatai a Iesu. Pehē a ia: “Ne tu e farasaio kua liogi fakatekiteki atu ke he tau kupu nai, Ko e Atua na e, kua fakaaue atu au kia koe, he nakai tuga e fala tagata au, ko lautolu ne fofo mena, ko e tau matahepehepe, ko e tau faivao, nakai tuga foki e telona ko. Kua fakakanopogi takilagaua au ke he tau fahitapu; kua uta e au e tau mena ne hogofulu aki haku a tau mena oti ka moua. Ko e telona foki kua tu mamao atu, nakai maeke ke haga hake hana tau mata ke he lagi, ka kua pokipoki hana fatafata, kua pehe age, Ko e Atua na e, kia fakaalofa mai a koe kia au ko e tagata hala.”—Luka 18:11-13.

Ne fakaheke e Iesu e aga fakatokolalo he tagata oko tukuhau, he pehē: “Kua tala atu e au kia mutolu, kua hifo e tagata na ke he hana fale kua talahaua tututonu, ka e nakai pihia taha; ha ko ia ne fakatokoluga e ia a ia, to fakatokolalo ai a ia; ka ko ia ke fakatokolalo e ia a ia, to fakamatalahi a ia.” (Luka 18:14) Pete ne iloa lahi e tau tagata oko tukuhau he nakai mahani fakamooli ha lautolu, ne kumi a Iesu ke lagomatai a lautolu ne ha ha i ai kua fanogonogo ki a ia. Kavi ke he ua e tagata oko tukuhau—ko Mataio mo Sakaio—ne eke mo tau tutaki haana.

Ka e kua ka manamanatu a tautolu kua mitaki atu a tautolu he falu ha ko e tau lotomatala po ke tau kotofaaga ha tautolu ne foaki he Atua po ke pihia ha ko e tau kaumahala mo e tau lolelole he falu? Kua lata ia tautolu ke utakehe fakamafiti e tau manatu pihia, ha kua pehē e tau Tohiaga Tapu: “Kua fakauka e fakaalofa, to totonu, nakai mahekeheke e fakaalofa, nakai hula e fakaalofa, ti nakai fakatokoluga, Nakai mahani fuafuakelea, nakai kumi e ia hana tau mena, nakai ita vave, nakai talahaua e kelea ke he taha, Nakai fiafia ke he tau mahani kelea, ka e fiafia ni mo e kupu moli.”—1 Kori. 13:4-6.

Kua lata ia tautolu ke moua e aga ne tatai ke he aposetolo ko Paulo. Mole e totoku he “haele mai a Keriso Iesu ke he lalolagi ke fakamomoui e tau tagata hala,” ne lafi e Paulo: “Ko au nai . . . kua mua kia lautolu.”—1 Timo. 1:15.

Tau hūhū ke manamanatu fakahokulo ki ai:

Mailoga nakai e au kua agahala au ti ko e fakamouiaga haaku kua falanaki ni ke he fakaalofa noa a Iehova? Po ke kua onoono au ke he leva e tau tau he gahua fakamooli, tau kotofaaga he fakatokatokaaga he Atua, po ke tau lotomatala pauaki ko e fakavēaga he logonaaga kua mahomo atu ke he falu?

2 Ko e tau Farasaio ne kumi ke fakafiafia e falu he toloaga kua fakakite he fia tututonu ha lautolu. Ne manako a lautolu ke he matalahi mo e tau matahigoa talahaua.

Ka e hataki e Iesu: “Kua eke e lautolu ha lautolu a tau mena oti, kia kitia ai he tau tagata; kua fakalaulahi foki e lautolu ha lautolu a tau filateri, mo e fakalahi e tau kala tapulu ha lautolu. Kua fiafia foki a lautolu ke he mena mua ke tatakoto ai ke he tau kaiaga mena, mo e tau nofoaga uho ke he tau sunako, Kia fakaalofa foki kia lautolu ke he tau male, kia ui foki a lautolu he tau tagata, Rapai na e, Rapai na e.” (Mata. 23:5-7) Fakatatai e aga ha lautolu mo e ha Iesu. Pete ne mitaki katoatoa a ia ko e Tama he Atua, ne mahani fakatokolalo a ia. He ui he taha tagata a Iesu kua “mitaki,” ne pehē a ia: “Kua totoku he ha e koe au kua mitaki? Nakai mitaki taha, ka ko e tokotaha ni hokoia, ko e Atua ia.” (Mare. 10:18) He taha magaaho foki, ne holoholo e Iesu e tau hui he tau tutaki haana, he fakatoka e fifitakiaga he mahani fakatokolalo ma e tau tutaki haana.—Ioane 13:1-15.

Kua lata e Kerisiano mooli ke fekafekau ke he tau matakainaga. (Kala. 5:13) Mua atu e mena nei ki a lautolu kua manako ke hokotia ke eke mo tau leveki he fakapotopotoaga. Kua latatonu ka “foli e taha ke he feua he [leveki],” ka ko e foliaga nei kua lata ke puna mai he manako ke lagomatai e falu. Ko e “feua” nei kua nakai ko e tuaga he talahaua po ke pule. Ko lautolu kua fekafekau ko e tau leveki ne lata ke “loto holoilalo” tuga a Iesu.—1 Timo. 3:1, 6; Mata. 11:29.

Tau hūhū ke manamanatu fakahokulo ki ai:

Fa matamua ni kia au ki a lautolu he tau tuaga matagahua he fakapotopotoaga, liga kua amanaki ke moua e matalahi po ke falu kotofaaga? Kua hihiga kia au ke hagaaki pauaki ke he tau vala he gahua he Atua ne liga ke tamai e mailogaaga mo e fakahekeaga? Mooli, kua lali kia au ke maaliali ki mua he falu?

3 Ko e tau matafakatufono mo e tau aga tuai he tau Farasaio ne fakamamafa e gahuaaga ke he Fakatufono ma e tau tagata noa.

Ko e Fakatufono faka-Mose ne ha i ai e fakavēaga katoatoa ha Isaraela he tapuakiaga ha Iehova. Ka kua nakai fakamatafeiga e tau vala tala ikiiki lalahi. Tuga anei, ne fakatapu he Fakatufono e gahua he Sapati, ka e nakai fakamahino e mena ke taute mo e nakai taute. (Esoto 20:10) Ne kumi e tau Farasaio ke fakapuke e tau pūpū ia aki e tau puhala he tau matafakatufono, tau fakakakanoaga, mo e tau aga fakamotu ha lautolu. He fakaheu e Iesu e tau matafakatufono pāpā maō he tau Farasaio, ne omaoma e ia e Fakatufono faka-Mose. (Mata. 5:17, 18; 23:23) Nakai kitia hokoia e ia ko e tohi he Fakatufono. Mailoga e Iesu e agaaga i tua he Fakatufono mo e lata ma e fakaalofa noa mo e fakaalofa hofihofi noa. Ne fakalotomatala a ia, pete ne liuliu e tau tutaki haana ki a ia. Ma e fakatai, pete he tomatoma ke he tau aposetolo tokotolu haana ke fakatumau ke aala mo e mataala he pō ne tapaki a ia, ne momohe tumau a lautolu. Ti fakaalofa lahi a ia he pehē: “Kua makai ni e loto, ka ko e tino kua lolelole.”—Mare. 14:34-42.

Tau hūhū ke manamanatu fakahokulo ki ai:

Kua kumi kia au ke fakatoka e tau matafakatufono pāpā maō ne kikili lahi po ke fuluhi e tau manatu fakatagata haaku mo matafakatufono? Kua latatonu nakai e mena ne amanaki au ke he falu?

Manamanatu e kehekeheaga he fakaakoaga ha Iesu mo e he tau Farasaio. Kitia nakai e koe e tau puhala ka fakaholo a koe ki mua? Ka pihia, he ha he fifili ke taute ai?

[Fakatino he lau 28]

Kua tui he tau Farasaio e tau filateri.—Mata. 23:2, 5

[Tau Fakatino he lau 29]

Nakai tuga e tau Farasaio fakatokoluga, kua fekafekau e tau motua Kerisiano fakatokolalo ke he falu

[Fakatino he lau 30]

Tuga a Iesu, kua latatonu nakai e mena ne amanaki a koe ke he falu?