Tau Fonoaga Fahi Motu mo e Lalolagi Katoa “Ko e Puhala Moui he Atua” he 1998
1 Kua fakamanatu mai he Tau Fakatai 10:29 ki a tautolu “ko e puhala a Iehova ko e taue ia.” Ko e mataulu kua latatonu ma e fonoaga he tau nei—“Ko e Puhala Moui he Atua”! Fefe la e puhala ke feaki aki e mataulu nei he fakaholoaga he tau aho tolu? Kua amanaki lahi atu a tautolu ke he mena kua fakatokatoka mai ma tautolu. Mo e to fakakite mai e tau matapatu manatu aoga.
2 Ko e tau misionare, tau fekafekau he lalolagi katoa, po ke falu kua fekafekau ke he tau kotofaaga motu kehe kua liga o atu ke he fonoaga hau. Kua amanaki ai to totou afe e tau hukui mai he tau motu kehekehe ka hohoko atu ke he tau taone ka taute ai e tau fakalatahaaga he lalolagi katoa. Liga ke feleveia a koe mo e tau tagata aahi nei. Ko e fakaholoaga he fonoaga ka fakakite e tau hokotakiaga ke he puhala kua fakamonuina e Iehova e gahua he tau matakavi kehekehe.
3 Uho Lahi e Laliaga ke Hoko Atu: Tokologa he tau matakainaga ha tautolu i Aferika ne matematekela lahi ha ko e felakutaki mo e fetotokoaki ne hoko ke he falu vala he tau matakavi ia he lalolagi. Kua onoono a lautolu ke he tau fonoaga he tau tagata a Iehova ko e matutakiaga ha lautolu. Kua o hui hala mamao e falu ke fakalataha ke he fonoaga, ka e nakai manatu a lautolu ke to noa taha aho. Ko e matakainaga tane 73 e tau he moui he Repapiliki Fakatemokarasi ha Konogo (Saire fakamua) ne fano hui ke 450 e kilomita ke he fonoaga. Ne hoko atu a ia he mole e 16 e aho ne kamata a ia, kua fufula hana tau hui, ka e fiafia he fakalataha atu. He oti e fonoaga, ne molea e olioli mo e malolo fakaagaga, ne liu hui a ia ki kaina! Ko e puhala hana anei ke he tau tau loga!
4 I Mosamepiki ko e leveki fahimotu mo e hana hoana ne toli e mouga tokoluga mo e o hui he matakavi tuga e tutakale ke hohoko atu ke he toloaga he takaiaga. Ko e 90 e kilomita mo e 45 e tula he fenoga ha laua. Ne fakamalolo oti ai a lautolu ne fakalataha ha ko e fakafifitakiaga mitaki he hoa tokoua nei. Tokologa e tau magafaoa ne fakalataha atu kua tatai e tau laliaga ke hoko atu. Ne hokotaki he leveki fahimotu ko e falu he tau matakainaga pihia mo e taha ne 60 e tau, ne fano hui ke 200 e kilomita!
5 Kua mau nakai e pulega hau ke fakalataha ke he fonoaga he tau nei? Kua liga ke nakai loa e mena ka fano hui a koe, ka e kua lata ke he falu laliaga mo e poa ke maeke ia koe mo e magafaoa hau ke fakalataha. Fakatoka ke o atu ke he fakaholoaga katoa mai he kamataaga ke he fakaotiaga. Loga e tau tagata fakaako Tohi Tapu kua tolomaki atu ke he tukuleleaga. Ko e o atu ha lautolu ke he fonoaga to lagomatai a lautolu ke taute e tau fifiliaga hako. Kua uiina nakai e koe e tau tagata fakaako Tohi Tapu mo e falu ne fiafia ke fakalataha atu mo koe?
6 Ko e Fakaholoaga Aho Tolu: To fakahoko ai he tau nei 8 e matakavi he tau fonoaga he la ha Niu Silani. Lafi ke he faka-Peritania, taha e fonoaga ka fakahoko faka-Samoa. Kua tohi ai he Kolo Toko Mati 1, 1998, e tau aho mo e tau matakavi he tau fonoaga nei. He mogonei kua fita he fakailoa atu e fonoaga kua kotofa e fakapotopotoaga hau ki ai.
7 Fakailoaaga Pauaki: Kua mua atu e aoga ke fakalataha a koe ke he fonoaga ne kua kotofa a koe ki ai. Fakamolemole ua pulega ke fina atu ke he tau fonoaga he lalolagi ato taute e koe e tohi ole kua tonu he puhala he fakapotopotoaga hau. Ko e tau matakavi fono ka fakahoko e tau fonoaga he lalolagi katoa to nakai fakaata taha vala ma e nonofoaga ma lautolu ka manako ke hoko atu. Ko e fakalilifu fakatagata hau ma e fakalatahaaga mo e tau fakatokatokaaga nei ka fakamoli to maopoopo mo e fakatokatoka mitaki e tau mena oti.—1 Kori. 14:33, 40.
8 He pogipogi Faraile, Faiumu, mo e Aho Tapu, to kamata e fakaholoaga he 9:30 a.m. He Aho Faraile mo e Aho Faiumu to fakaoti e fakaholoaga he 5:00 p.m., mo e Aho Tapu, 4:00 p.m. To hafagi e gutuhala he 8:00 a.m. Ko lautolu ni kua fai kotofaaga gahua ka fakaata ke o atu tuai. Pete ia, nakai fai tagata ka fakaata ke toka e tau nofoa ato mole e 8:00 a.m.
9 He fenoga a tautolu ke he mo e mai he fonoaga, kua lata ia tautolu ke kumi puhala ke taute e gahua fakamatala nakai mautali. Ko e tau tagata utu penisini, tau tagata gahua fale koloa, matakau motela, mo e tau waiter kua liga fiafia ke he fekau he Kautu. Mautali ke he mena nei he ta mai mo koe e tau tuleke, tau mekasini fou, tau porosua, po ke ha tohi ke fakaaoga fakamitaki e tau magaaho ke fakamatala ke he tau tagata kua nakai la hokotia e tala mitaki ki ai.—2 Timo. 3:17.
10 “Po ke Fefe ha Mutolu a Fanogonogo”: Ko e tau hukui he fonoaga kua pulotu ke omaoma ke he hatakiaga ne moua ia Luka 8:18. Kua fakamalolo ke he tau tagata oti ke ta mai e Tohi Tapu mo e tohi lologo mo e tohi fakamaumau. Fanogonogo fakamitaki ma e tau matapatu manatu mai he tau fakatataaga takitaha, ti tohi e tau manatu kuku. Huhu ki a koe ni e puhala ke fakaaoga fefe e koe fakatagata e tau manatu. He tau po takitaha he fonoaga, to fano a koe ke mohe, mitaki he fakamanatu falu fakamaumau hau mo e kumikumi e utautaaga he tapiki mau hau ke he puhala moui ha Iehova.—Fakatai 4:10-13.
11 Ne mailoga ai ke he tau magaaho lauga, kua toka he falu e fonoaga mo e nonofo he tau peleoafi ha lautolu, ti to noa e mouaaga he fakaholoaga. Ne kitia ai e falu kua fakatumau ke o fano he tau avaloa he magaaho kua lata ia lautolu ke nonofo mo e fanogonogo. Ko e tau matakau he tau tagata fuata kua kitia ai kua toka e matakavi fono he pale la. Ne taute he falu he tau fekafekau a Iehova i tuai e tau hehe kelea lahi he tau momoui ha lautolu kakano he nakai fanogonogo fakamitaki a lautolu ke he tau fakamanatu a Iehova. Moli to nakai manako a tautolu ke tupu e hehe taha ia. (2 Patu. 17:13-15) Kua tauteute he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” e hatakiaga kua lata mo tautolu oti. Kua mua atu e aoga ki a tautolu ke “au atu ai he manamanatu a tautolu ke he tau mena kua fanogonogo” he tau magaaho takitaha he fakaholoaga he fonoaga aho tolu. Ko e taha mena foki kua fulufuluola pauaki ki a tautolu ka fakakite he tau aho takitaha, fakalataha mo e vala ka lauia lahi moli ke he puhala moui ha tautolu ke he vaha anoiha. Ha ko e mataala mo e fakaaoga katoatoa e tautolu e foakiaga fakaagaga a Iehova he tau fonoaga ha tautolu hane hoko mai, to fakave mauokafua e amaamanakiaga ha tautolu, “neke tafia kehe ai a tautolu a taha aho” mai he puhala moui he Atua.—Mata. 24:45; Hepe. 2:1.
12 Tauteuteaga Kua Fakatokoluga a Iehova: He tau aho uka nei, kua lata ia tautolu ke mataala lahi ke nakai pehia he agaga he lalolagi nei. (1 Kori. 2:12) Ko e tau tapulu mo e tauteuteaga ha tautolu kua lata ke gali mo e kua lata ke fakaata e lilifu he Atua kua tapuaki a tautolu ki ai. (1 Timo. 2:9, 10) Ko e tau tapulu tau uka kua nakai lata ke maeke ke fakalataha mo lautolu kua ‘fakalilifu e tau kupu he Atua, ha tautolu a Fakamoui.’ (Tito 2:10) Mailoga e mitaki ue atu he aoga mo e fakatonuaga faka-Tohiaga Tapu he fufuta The Watchtower, Iuni 15, 1997, lau 17 mo e 18, paratafa 14-18. Ua fakateaga e malolo lahi he fakamoliaga ka foaki e tautolu ke he tauteuteaga he puhala kua fakatokoluga a Iehova.
13 Ko e taha Fakamoli 16 tau ne talahau he fano a ia mo e tugaane hana ke he fale kai he taha afiafi he oti e fonoaga, ne mailoga e laua falu matakainaga i ai ne kua hiki ke he tau tauteuteaga kua nakai lilifu. Pete ia, tokologa e tau tagata gahua he fale kai kua fiafia lahi he kitia e Tau Fakamoli ne maopoopo mo e gali e tau tapulu mo e tau e tau pine he fonoaga ha lautolu. Kua hafagi he mena nei e puhala ke fakamatala ke he falu he tau tagata gahua.
14 Mahani Kua Fakaheke a Iehova: Iloa e tautolu ko e mahani Kerisiano ha tautolu kua lauia e onoonoaga he falu ke he tapuakiaga moli. Ko e mena ia, manako a tautolu ke mahani mitaki a tautolu he tau magaaho oti ke he puhala kua lata mo e tala mitaki mo e ta mai e fakahekeaga ki a Iehova.—Filipi 1:27.
15 He tau kua mole, ko e fonoaga magamotu ne fakahoko fakamua laia ke he fahi tokelau a Anakola. He aho ke ua aki he fonoaga, ua e leoleo he matakavi ne fakafano atu ke he fonoaga ke kitia kua maopoopo ai. Ne nonofo a laua aho katoa. He fakahikuaga he aho, ne fakakite e laua e nava ha laua ke he mena ne logona mo e maopoopo ne kitia e laua. Taha ia laua ne pehe: “Ko e ha ne fakafano mai a maua ki hinei? Na iloa e maua kua maopoopo tumau e tau fakalatahaaga he Tau Fakamoli a Iehova.”
16 Ko e tagata fakapolitika he motu Aferika ne hola ki Europa he magaaho ne tamate oti e falu tagata he hana matakau. Ne hagaaki a ia mo e tau mena vihi fakatagata mo e lahi mahaki e fakalolelole. Fakamui ne talia e ia e fakaako Tohi Tapu. He fano a ia he fonoaga fahimotu fakamua hana, ne nava a ia ko e tau tagata mai he tau feakiaga kehekehe ne fakapotopoto auloa ke he mafola mo e fakalataha. Ne omoomoi a ia kua moua tuai e ia e kupu moli, mo e he fonoaga ia ne fifili a ia ke mamutu mai he tau matutakiaga fakapolitika. Ne papatiso a ia fakamui, mo e kua fekafekau a ia mo e fanau hana ki a Iehova.
17 Lauia fefe la e tau mahani ha tautolu he tau fonoaga he tau nei ki a lautolu ko e o atu fou laia? To mailoga nakai e lautolu e fakamoliaga he aga kaufakalataha ka gahua auloa a tautolu ko e tau tagata foaki noa? To nava nakai a lautolu ha ko e mea he tau takatakaiaga ha tautolu he kitia ki ai to toka e tautolu e matakavi fono, he lagalagaki e tautolu mo e fanau ha tautolu e tau veve ne kua tafola tata mai ke he nonofoaga ha tautolu? To mailoga nakai e lautolu e aga mitaki ha tautolu he fenoga atu ke he matakavi fono mo e liliu mai ke he tau mena ne nonofo ai a tautolu? To mailoga nakai e lautolu ko e tau mamatua, kua leveki fakalahi e tautolu e tau tama ha tautolu he tau magaaho oti? Kia kitia moli e tautolu kua fakakite e tautolu e mitaki lahi mahaki ki a lautolu kua kitekite mai ki a tautolu.
18 Totogi e Tau Fakamoleaga he Fonoaga: Ko e tiketi ke moua e nofoa he feua sipote po ke ha matagahua he fale po ke fonoaga kua tau lahi he vaha nei he lalolagi. Kua lauia e mena nei ha ko e tau totogiaga tau uka he tau taone lalahi. He Sosaiete kua fakatoka ke “moua noa, nakai fai totogi” he tau fonoaga. Hokotia fefe mogoia, e totogiaga he tau fale mo e falu he tau fakamoleaga he fonoaga? He tau foaki fakamokoi ha lautolu kua fakalataha atu. Kua moli a tautolu to fakakite e koe e aga fakamokoi tuga ne fakakite he tau fekafekau he Atua i tuai he mumuitua atu ki a Iehova ko e Atua mo Iesu Keriso. (2 Kori. 8:7) Kua lahi e leveki ke moli kua haohao mitaki e tau mena fakaalofa, fakamaumau ai, mo e fakaaoga ai ma e tau mena kua amaamanaki ki ai. Ko e ha mena fakaalofa ne taute he tau sieke kua lata ke fakaata e totogi atu ke he “Watch Tower.”
19 Nofoa: Ko e tau hatakiaga kua foaki ke he tau tau loga to fakatumau ni ke fakagahua, TOKA NI E TAU NOFOA KE LATA MO E MAGAFAOA TATA HAU MO LAUTOLU NE LIGA FENOGA AULOA MO KOE HE MOTOKA HAU. Kua mitaki ai ke kitia kua tolomaki ki mua e mena nei, mo e kua fakalahi he mena nei e aga fakaalofa ne fakatata he tau fonoaga. Ke he laulahi he tau matakavi fono, kua mukamuka lahi ke moua falu nofoa. Fakamolemole fakakite e manamanatuaga, mo e toka e tau nofoa kua mukamuka ma lautolu ne momotua mo e ha ha ai e tau tutuaga kua lata ma e tau nofoa ia. Manatu ‘na nakai kumi he fakaalofa hana tau mena.’—1 Kori. 13:4, 5; Filipi 2:4.
20 Tau Pokiata, Tau Pokiata Vitio, mo e Tau Tapaki Autiokasete: Ko e tau pokiata mo e tau mena tapaki kua maeke ke fakaaoga he tau fonoaga. Pete ia, ko e fakaaogaaga ha tautolu ke he tau mena ia kua nakai lata ke fakatauhele e falu. Kua nakai lata ke o fano a tautolu he tau fakaholoaga ke poki ata, ha kua fakatauhele he mena ia e falu kua lali ke fanogonogo ke he fakaholoaga. Nakai fai mena talaga tapaki ke matutaki ke he fakatokaaga hila po ke tau leo, ti ua fakalavelave he tau mena nei e hala, tau hala o hui, po ke kitiaaga he falu.
21 Lagomatai Matematekelea: Ko e Fahi Lagomatai Matematekelea kua lata ni mo e tau mena fakaofo. Fakamolemole ta mai ni e koe e hau a tegavai, tau lagomatai manava, tau ufiufi matamotu, tau pine fakamau, mo e tau mena pihia, ha ko e mena nakai fai mena pihia he fonoaga. Ko e ha tagata ke matematekelea lahi he tau gagao fakalutukia, mate fua, kelea e ate, mo e falu foki, kua lata ke ta mai e tau levekiaga fakaekekafo mo lautolu. Kua lata ke ha ha ai tumau e tagata he magafaoa po ke fakapotopotoaga mo lautolu ne kua iloa e tuaga ha lautolu mo e maeke ke taute e gagao fakaofo. Kua tupu ai e tau mena vihi he tau fonoaga ha kua toka tokotaha a lautolu ne tatalu ti tupu e gagao. Ka ha ha ai e falu mo e tau manako fakamalolo tino pauaki ne nakai fai magafaoa ke lagomatai a lautolu, kua lata ke fakailoa ke he tau motua e tuaga mo e kua lata ke taute e tau fakatokaaga ma e lagomataiaga. Nakai fai foakiaga kua taute he tau fonoaga ma e tau poko pauaki ke leveki ai a lautolu ne ha ha ai e tau allergy.
22 Tau Mena Kai he Fonoaga: Kia igatia e tagata mo e ta mai e hana ni a mena kai ka e ua toka e matakavi fono he okioki ku he pale la ke fano ke fakatau kai. Kua liga mitaki lahi ke ta mai e kai mama kua huhua mitaki mo e mukamuka ke tuku he peleo afi. Kua fakakite mai he uho he Our Kingdom Ministry ia Sepetema 1995, paratafa 24, falu manatu ke he tau mena ka ta mai. Nakai fai lupo hio po ke tau kava ka ta mai ke he mena ne fono ai. Ko e tau puha tuku kai kua lata ke ikiiki ke hao ni i lalo he nofoa hau. Kua kitia ai e falu he toloaga kua kai mo e inu he fakaholoaga. Kua nakai fakalilifu he taute e mena nei.
23 Ko e fiafia ha ia ha tautolu ha kua kamata fai e “Fonoaga he Puhala Moui he Atua” he 1998! Kua mau nakai e tau amamanakiaga hau ke hoko atu? Kia haohao mitaki e fenoga hau mo e liu atu ki kaina mo e hauhau, fifili ke holo atu ki mua he fekafekauaga uho a Iehova mo e ke tutuli e puhala moui he Atua ma e monuina tukulagi hau.
[Puha he lau 12]
Tau Fakamanatu he Fonoaga
▪Papatisoaga: Kua lata e tau tagata ka papatiso ke nonofo ke he matakavi kua toka pauaki ato kamata e fakaholoaga he pogipogi Faiumu. Ko lautolu kua amanaki ke papatiso kua lata ke ta mai e taute koukou kua gali mo e tauela. Kua mole ne tui he falu e tau mena nakai lata mo e futia kehe mai he fakaholoaga ia. Ko e tau motua ne totou e tau huhu mo e tau tagata ka papatiso e tohi Our Ministry kua lata ke iloa tonu kua maama oti e lautolu e tau manatu nei. Ko e papatisoaga ne fakamailoga e tukuleleaga he tagata ko e fakafetuiaga mo e mena fakatagata hana a ia mo Iehova. Ti, nakai lata ke fepekaaki po ke tui lima e tau tagata he magaaho ka papatiso.
▪Tau Pine: Fakamolemole ti tau e tau pine he tau magaaho oti he taone he fonoaga mo e ka fenoga ai ki ai. Fa mahani e mena nei ke fakakite e puhala ha tautolu mo e foaki e fakamoliaga mitaki. Ko e tau pine mo e mena ke tuku aki, kua moua ke he fakapotopotoaga hau, ha kua nakai fai ai he fonoaga. Ua nofo ke teitei e fonoaga to huhu ma e tau lau pepa ma hau mo e magafaoa hau. Manatu ke uta e lau pepa Advance Medical Directive/Release fou hau.
▪Tau Poko: Ko e tau tohikupu he fakapotopotoaga kua lata ke iloa moli kua ta atu fakamafiti tuai e tau lau tohi Special Needs Room Request ke he kavi ka hoko e fonoaga. Ka nakai uta e koe e poko ne taute ke he fakatokaaga he tau manako pauaki, kua lata ia koe ke fakailoa fakamafiti ke he tagata hana fale po ke motela mo e Fahi Gahua Poko he fonoaga ke maeke e poko ke liu fakaata.
▪Tau Peleo Tama mo e Tau Nofoa Nofo Fafo: Ke he tau matakavi loga, kia nakai fakaaoga e tau peleo tama ke he tau toloaga tagata. Kua nakai fakaata he matafakatufono afi ke toka ai ke he tau avaloa mo e tau hala po ke vahaloto he tau atu nofoa. Ha kua fa tupu e tau tuaga mapita he tau toloaga lalahi, kua fa mukamuka ke hagahagakelea e tau peleo ma e tama mukemuke mo e ha tagata ka veli hifo ki luga ia lautolu. Ti fakamolemole kia nakai ta mai e tau peleo toho ke he mena ne fono ai. Kua fakaata ai e tau nofoa motoka tama ke pipi fakatata ai ke he tapa he tau matua. Fakamolemole kia nakai ta mai e tau nofoa nofo fafo. Kua hagahaga kelea mo e nakai fakaata ke he tau matakavi he toloaga. Ko e kau auloa hau kua aoga mo e fakaaue.
▪Gahua Foaki Noa: Fakatoka kehe nakai e koe taha magaaho he fonoaga ke lagomatai e taha he tau fahi gahua? Ko e gahua ma e tau matakainaga ha tautolu, ke he tau tula gahoa, ka lahi e lagomatai mo e to ta mai ai lahi e makona fakatagata. Kaeke ke lagomatai mai a koe, fakamolemole hokotia atu ke he Volunteer Service Department he fonoaga. Ko e tau fanau 16 tau ki lalo kua maeke foki ke lagomatai he gahua ki lalo hifo he matua po ke tagata lahi lotomatala.
▪Tau Kupu Hataki: Manatu ke loka e peleoafi hau he tau magaaho oti, mo e nakai fakatafola ha mena ke kitia he tagata ke maeke ke kaiha. Ko e tau tagata kaiha mo e mulefu kua mataala ke he tau toloaga lalahi. Kua nakai pulotu ke toka ha mena uho he nofoa hau. Kua nakai iloa e koe ko e Kerisiano nakai ne agaagai ia koe. Ko e foaki he ha e kamatamataaga? Kua moua e tau hokotakiaga he taute he falu tagata i tua ke fakataki e tau fanau ikiiki ke he mafoa. KIA LEVEKI TUMAU E FANAU HAU HE TAU MAGAAHO OTI.
Ko e televisoni mo e tau vitio he poko kua fakaata ke he tau motela loga kua fa fakakite e tau fakaholoaga kiva. Ua fakaata e tau tama ke kitekite fakahanoa e televisoni he poko. Ka manako e tau mamatua ke puipui mai e tau fanau he kitekite e fakaholoaga he “tau ata totogi pauaki” he poko ha lautolu kia ole ke ua fakakite ai he nonofo a lautolu.
Kia nakai hea telefoni po ke tohi ke he kau leveki he fale fono, ke kumi vala tala hagaao ke he tau mena he fonoaga. Ka nakai moua mai e vala tala he tau motua, kia tohi atu a koe ke he kaina he fonoaga pauaki, ne moua i tua he lau tohi Special Needs Room Request.