Veveheaga 86

Ko e Tala ke he Tama Tane ne Galo

HE OTI la ia e talahau e tau fakatai ke he tau Farasaio hagaao ke he mamoe ne galo ti liu moua mo e tupe ne galo, ne matutaki a Iesu he magaaho nei mo e taha fakatai foki. Ko e hagaao e tala nei ke he matua tane fakahelehele mo e hana a tauteaga ke he hana a tau fanau tane tokoua, ne igatia ni mo e tau hepehepe lalahi.

Ko e fakamua, ha ha i ai e tama tane fakamui, ko ia e matapatu he tala fakatai. Ne fakapotopoto e ia hana a tau koloa he hana a tufaaga, ne foaki age mo e nakai fai fakauaua he hana a matua tane. Ne toka mogoia e ia e kaina mo e putoia ai ke he moui ne lahi e mahani kelea. Ka e fanogonogo la ki a Iesu ne talahau e tala, mo e iloa ko e maeke nakai ia koe ke kitia ko hai e tau tagata ne hagaao ki ai.

“Ko e taha tagata,” he kamata e Iesu, “ne tokoua e na tama tane hana. Kua tala age e tehina ke he hana matua, Ma matua na e, ta mai a e koe kia au haku a veveheaga he koloa; ti veveheua ai [he matua tane] hana tau mena kia laua.” Ko e heigoa he tehina ne taute aki e tau koloa ia ne moua e ia?

“Kua mole e tau aho gahoa,” he fakamaama e Iesu, “ti fakapotopoto ai he tehina e tau mena oti, kua fenoga ke he motu mamao; kua moumou ai e ia hana tau mena mo e hagaaki matahavala.” Ko e moli, ne fakaaoga e ia hana tau tupe he nonofo mo e tau fifine fakataka. Ko e magaaho fakamui, ke he magahala matematekelea, he matutaki e Iesu e tala:

“Kua oti tuai hana tau mena, ti hoge lahi ai e motu ia; ti kamata ai a ia ke nofogati. Kua fano ai a ia kua nofo ke he tagata he motu ia, ati fekau a ia ke he hana tau kaina ke fagai ai e tau puaka. Kua tupu ai hana manako ke he tau gati mena kua kai he tau puaka, ke makona ai a ia; nakai fakai taha ke age ha mena kia ia.”

Ko e tuaga tokolalo lahi ke fagai e tau puaka, ha ko e tau manu kiva a nei ke he Fakatufono! Ka ko e mena ne mamahi lahi e tama tane ko e hoge ati manako a ia ke he tau mena kai fagai puaka. Ha ko e hana a malaia, ne pehe a Iesu, “ati matala ai hana loto.”

Ne matutaki hana tala, ne fakamaama e Iesu: “Kua pehe [hifo a ia kia ia], Ka e nakai kia ko e mena tokologa e tau fekafekau he haku a matua tane, kua loga ha lautolu a tau areto kua toe; ka e mate au he hoge. Ko e matike ne fai au ke fano ke he haku a matua tane, ti tala age e au kia ia, Ma matua na e, kua hala tuai au kia Ia ha ha he lagi, katoa mo mua hau; kua nakai tuai aoga au ke ui ko e tama hau; kia eke e koe au ke tuga e taha he tau fekafekau hau. Ti matike ai a ia, kua fano ke he hana matua tane.”

Hanai e taha mena ke manamanatu ki ai: Kaeke ko e fuluhi hana matua ki a ia mo e vagahau fakalahi he ita ki a ia he magaaho ne toka e ia e kaina, ko e tama to nakai taha ni e manatu ke he mena kua lata ia ia ke taute. Liga to fifili e ia ke liu mo e lali ke kumi gahua ke he taha matakavi he motu ia ni hana ke nakai feleveia a ia mo e hana a matua tane. Ka e taha e mena, ne nakai fai manatu pihia a ia he hana loto. Ko e kaina ni ne manako a ia ke nofo i ai!

Kua maama, ko e matua tane he fakatai ha Iesu kua hagaao ni ke he ha tautolu a Matua fakaalofa noa i luga he lagi, ko Iehova ko e Atua. Liga mailoga foki e koe e tama tane ne galo ne hagaao ke he tau tagata agahala. Ko e tau Farasaio, ne vagahau ki ai a Iesu, ne tuhituhi fakamua a Iesu he kai fakalataha mo lautolu ia. Ka ko e hagaao ki a hai e tama uluaki?

Ko e magaaho ne Moua e Tama Tane ne Galo

Ko e magaaho ne liu e tama tane ne galo he fakatai ha Iesu ke he fale he hana a matua tane, ko e fakafeleveiaaga fefe ne taute ki a ia? Fanogonogo ke he fakamaamaaga ha Iesu:

“Kua kitia a ia he hana matua tane, ka kua mamao a ia, ati hofihofi ai hana fakaalofa, kua poi atu a ia mo e peka ke he hana ua, kua figita kia ia.” Ko e matua fakaalofa noa, mafanatia ha a ia, kua tonutika e fakataiaga ke he ha tautolu a Matua he lagi, ko Iehova!

Liga kua logona he matua tane e moui agahala he hana tama tane. Ka e talia fiafia e ia a ia ki kaina mo e nakai fakatali ke he taha fakamaamaaga fakamatafeiga ke he tau mena oti. Ne ha ha foki ia Iesu e agaga talia fiafia ia, he to mua ke he tau tagata hala mo e tau tagata oko tukuhau, ne fakatai ia ke he tama tane ne galo he tala fakatai.

Ko e moli, ko e matua manamanatu he fakatai ha Iesu ne nakai fai fakauaua ko e fai iloaaga ke he tokihala he hana tama tane he kitia ke he tuaga momoko mo e tukutukuhifo he hana liu mai. Ka ko e fakafeleveiaaga fakaalofa he matua tane ne fakamukamuka ke he tama ke talahau hana tau hala, he talahau e Iesu: “Kua tala age e tama kia ia, Ma matua na e, kua hala tuai au kia Ia ha ha he lagi, katoa mo mua hau; kua nakai tuai aoga au ke ui ko e tama hau.” “Kia eke e koe au ke tuga e taha he tau fekafekau hau.”

Ne nakai la fai magaaho e tau kupu ne vagahau mai he tau laugutu he tama tane, ka e mafiti e tau gahua he matua, he poaki ke he hana tau fekafekau: “Ta mai a e tapulu uho, mo e fakatapulu aki a ia, ti tuku e mama ke he hana lima, mo e afi hana tau aloalohui; ati ta mai a foki e tama povi gako ke tamate, ke kai ai a tautolu mo e fiafia; ha ko e haku a tama a enei, ne mate, ka kua moui mai tuai; ne galo foki a ia, ka kua moua.” Ati kamata ai “ha lautolu a fiafia.”

Ka ko e magaaho taha ia ni, “ha he [fonua] hana tama uluaki.” Maeke nakai ia koe ke kitia ko e hagaao ki a hai, ka fanogonogo a koe ke he laulahi he tala. Ne pehe a Iesu hagaao ke he tama uluaki: “Ha ne hau a ia, kua tata mai ke he fale, ti logona ai e ia e leo mitaki, mo e koli. Ti ui atu ai a ia ke he taha fekafekau, kua hūhu atu, po ke heigoa e kakano he tau mena ia? Kua pehe mai a ia kia ia; Kua hau tuai hau a matakainaga; kua tamate foki he hau a matua tane e tama povi gako, ha kua moua a ia kua malolo. Ti ita ai a ia, nakai maeke he hu ki ai, ti fano ai hana matua tane ki fafo, kua ole kia ia. Ati tala mai ai a ia, kua pehe mai ke he hana matua tane, Kitiala, kua loga e tau ne fekafekau ai au kia koe, kua nakai fakai taha poaki hau kua holi ai e au; ka e nakai ni ta mai e koe ha tama koti māku, ke fiafia ai a mautolu mo e tau kapitiga haku. Ka ko e tama hau a ena, ne fakaoti e ia hau a tau mena fakalataha mo e tau fifine fakataka, kua hau a ia, ati tamate ai e koe e tama povi gako māna.”

Ko hai, ne tuga e tama uluaki, ne loma ke he fakaalofa noa mo e fai onoonoaga ke he tau tagata agahala? Nakai kia ko e tau tohikupu mo e tau Farasaio? Ha ko e ha lautolu a tuhituhi ki a Iesu he talia fiafia e ia e tau tagata hala ati laga mai e fakatai nei, ne mahino mitaki ko e hagaao ni ki a lautolu e fakatai he tama uluaki.

Ne fakahiku e Iesu hana tala aki e ole he matua tane ke he hana tama uluaki: “Ma mea, ko e mena nonofo mau a taua mo koe, ko e haku a tau mena oti foki, ko e hāu a ia. Kua lata foki he fiafia mo e kolikoli a tautolu, ha ko e hau a matakainaga a ena ne mate, ka kua moui mai tuai; ne galo foki a ia, ka kua moua.”

Ne nakai fai talahauaga a Iesu ko e heigoa he tama uluaki ne taute he fakahikuaga. Ko e moli, ko e magaaho fakamui, he mole e mate mo e liu tu mai ha Iesu, “kua omaoma foki e tokologa he tau ekepoa ke he tua,” liga putoia ai e falu he vahega he “tama uluaki” ne hagaao e vagahau nei ha Iesu ki ai.

Ka ko hai he vaha fou nei ne hagaao ki ai e tau fanau tane tokoua? Liga ko lautolu haia ne o mai ke iloa e finagalo a Iehova mo e fakave aki e fakafetuiaga mo ia. Ne hagaao e tama uluaki ke he falu ia lautolu he “fuifui mamoe gahoa,” po ke “fakapotopotoaga katoatoa he tau uluaki, kua tohia ke he lagi.” Ko lautolu haia ne tatai e tau aga mo e tama uluaki. Ne nakai manako a lautolu ke talia fiafia e vahega he lalolagi, ko e tau “mamoe kehe,” he logona hifo e lautolu kua kaiha e lilifu lahi.

Ko e tama tane ne galo, he taha fahi, ne hagaao ia ke he tau tagata he Atua ne o kehe ke fiafia e tau fakafiafiaaga he lalolagi. Ka e taha e mena, to tokihala mo e liliu mai a lautolu nei mo e liu fekafekau hakahakau ke he Atua. Moli, ko e fakaalofa noa he Matua ki a lautolu ne mailoga e lata ha lautolu ke moua e fakamagaloaga mo e liliu mai ki a ia! Luka 15:​11-32; Levitika 11:​7, 8; Gahua 6:7; Luka 12:32; Heperu 12:23; Ioane 10:16.

▪ Ko e talahau e Iesu e fakatai nei ki a hai, mo e ko e ha?

▪ Ko hai e tagata ne matapatu e tala ki ai, mo e ko e heigoa ne hoko ki a ia?

▪ Ko hai he vaha ha Iesu ne hagaao ki ai e matua mo e tama fakamui?

▪ Muitua fefe e Iesu e fakafifitakiaga he matua tane fakaalofa hofihofi noa he hana fakatai?

▪ Ko e heigoa e onoonoaga he tama uluaki ke he talia fiafia he hana tehina, mo e tatai fefe e aga he tau Farasaio mo e tama uluaki?

▪ Ko e heigoa e kakano he tala fakatai ha Iesu ke he vaha nei ha tautolu?