Logona e Iehova e Tagi ha Tautolu ma e Lagomatai
“Ko e tau fofoga a Iehova kua hagaao ia kia lautolu ne tututonu, mo e hana tau teliga foki ke he kalaga ha lautolu.”—SALA. 34:15.
1, 2. (a) Fēfē e logonaaga he tokologa he vahā nei? (e) Ko e ha ne nakai ofo a tautolu ke he mena nei?
HANE tupetupe kia a koe? Ka pihia, nakai ni ko koe tokotaha. Totou miliona hane taufetului ke fahia mai he tau pehiaaga he tau aho takitaha he moui he fakatokaaga kelea nei. Ma e falu, kua tuga ke uka lahi mahaki ai. Ne logona pihia foki a lautolu tuga e salamo a Tavita, ne tohi: “Kua lolelole lahi na au, kua malipilipi lahi ni au; kua fakatutū au ha ko e oi he haku a loto. Kua hohopo haku a atefua, kua mole atu haku a malolo; ko e maama foki he haku tau mata nakai ha ia au ia.”—Sala. 38:8, 10.
2 Kua nakai ofo a tautolu ko e tau Kerisiano ke he tau tupetupe he moui. Kua maama e tautolu “ko e kamataaga ia he tau mena matematekelea” ko e vala he fakamailoga ne talahau tuai he ha ha hinei a Iesu. (Mare. 13:8; Mata. 24:3) Ko e vagahau fakamua ne talahau “tau mena matematekelea” kua hagaao ke he mamahi lahi mahaki ne moua he magaaho ne fanau e tama. Ko e mooli ha ia e fakamaamaaga ia ke he mamahi lahi he matematekelea he tagata he tau magaaho “fakamui” nei ne “uka”!—2 Timo. 3:1.
Kua Maama e Iehova e Tau Tupetupe ha Tautolu
3. Ko e heigoa kua mataala lahi ki ai e tau tagata he Atua?
3 Kua mailoga he tau tagata a Iehova kua nakai hao a lautolu ke he tau lauiaaga he tau tupetupe nei, ti liga to holo ni ki mua e tuaga kelea ue atu. Lafi ke he mena ne moua he tau tagata, ko e tau fekafekau he Atua kua fehagai foki a tautolu mo e ‘fi ko e Tiapolo,’ ko ia kua fakamalolō ke moumou e tua ha tautolu. (1 Pete. 5:8) Ko e mukamuka ha ia ke logona hifo tuga a Tavita: “Ko e ekefakakelea kua malipilipi ai hoku loto, kua mamahi ni au; ne tatali au po ke ne fakaalofa mai nakai taha, ka e nakai fakai, mo e falu ke fakamafana mai, ka e nakai moua ni e au”!—Sala. 69:20.
4. Ko e heigoa ka fakamafana a tautolu he tau magaaho tupetupe?
4 Kua kakano kia a Tavita kua nakai fai amaamanakiaga a ia? Nakai. Mailoga e falu kupu haana he salamo ia: “Ha ko e mena fanogonogo a Iehova ke he tau tagata nonofogati, ti nakai vihia foki e ia hana tau tagata kua lili.” (Sala. 69:33) Laulahi ai, kua liga logona hifo e tautolu falu magaaho kua tuga ke līlī a tautolu he tau tupetupe po ke tau matematekelea ha tautolu. Kua tuga ke nakai maama mooli he falu e tuaga ha tautolu—ti liga kua nakai iloa mooli e lautolu. Ka e tuga a Tavita, maeke ia tautolu ke mafanatia he iloa kua maama katoatoa e Iehova e tau tupetupe ha tautolu.—Sala. 34:15.
5. Ko e heigoa ne mauokafua e Patuiki ko Solomona ki ai?
5 Ne fakamaama he tama taane a Tavita ko Solomona e mena nei ke he fakatapuaga he faituga i Ierusalema. (Totou 2 Nofoaga he Tau Patuiki 6:29-31.) Ne ole a ia ki a Iehova ke logona e liogi he tau tagata loto fakamooli takitokotaha ne tutala ki a Ia ha ko e “malaia, mo e mamahi he tau loto ha lautolu.” To tali atu fēfē e Atua ke he tau liogi he tau tagata tupetupe takitokotaha nei? Ne fakakite e Solomona e mauokafua haana kua nakai ni logona he Atua e tau liogi ha lautolu ka e fai tauteaga foki ki ai. Ko e ha? Ha kua iloa mooli e ia e mena ne toka he “tau loto he tau tagata.”
6. Maeke fēfē ia tautolu ke fahia mai he fakaatukehe, mo e ko e ha?
6 Kua maeke foki ia tautolu ke tutala ki a Iehova he liogi hagaao ke he ‘malaia mo e mamahi ni ha tautolu,’ ko e tau tupetupe fakatagata ni ha tautolu. Kua lata ia tautolu ke mafanatia he iloa kua maama e ia e tau tupetupe ha tautolu mo e kua leveki e ia ki a tautolu. Ne fakamooli he aposetolo ko Peteru e mena nei he talahau e ia: “Kia tuku atu kia ia e tau mena oti kua fakaatukehe ai a mutolu, ha ko e mena kua manatu e ia a mutolu.” (1 Pete. 5:7) Kua aoga ki a Iehova e mena ka tupu ki a tautolu. Ne peehi e Iesu e levekiaga fakaalofa a Iehova, he talahau: “Nakai kia fakafua ua e manu ikiiki ke he asari? Nakai to foki taha ia laua ke he kelekele ka noa mo e Matua ha mutolu. Ka kua oti kana he totou ha mutolu a tau lauulu. Ko e mena ia, ua matakutaku ai a mutolu; mena mua a mutolu ke he tau manu ikiiki loga.”—Mata. 10:29-31.
Falanaki ke he Lagomatai a Iehova
7. Ko e heigoa e lalagoaga ka moua mooli e tautolu?
7 Kua iloa mooli e tautolu kua makai a Iehova ti maeke ke lalago a tautolu ka lauia he tau tupetupe. “Ko e Atua, ko e ha tautolu a taue ia, mo e ha tautolu a malolo, kua eke a ia mo lagomatai mua ue atu ke he tau mena matematekelea.” (Sala. 34:15-18; 46:1) Maeke fēfē he Atua ke foaki e lagomatai? Manamanatu ke he mena ne talahau he 1 Korinito 10:13: “Kua fakamoli e Atua, he nakai tuku atu e ia a mutolu ke he kamatamata kua mua ke he mena kua fahia ai a mutolu, ka e taute foki e ia fakalataha mo e kamatamata e mena ke hao ai, kia fahia a mutolu ke fakauka ai.” Liga hikihiki e Iehova e tau mena ke utakehe aki e matematekelea ha tautolu, po ke liga foaki e ia ki a tautolu e malolō ke maeke ke fakauka. He tau puhala ua ia, kua lagomatai ai ki a tautolu.
8. Fakaaoga fēfē e tautolu e lagomatai he Atua?
8 Maeke fēfē a tautolu ke fakaaoga e lagomatai ia? Mailoga e mena kua tomatoma ki a tautolu ke taute: “Kia tuku atu kia ia e tau mena oti kua fakaatukehe ai a mutolu.” Kua kakano e mena nei kua tuku age mooli e tautolu ki a Iehova e matagahua ma e tau levekiaga mo e tau kapaletū oti kana ha tautolu. Lali a tautolu ke nakai tupetupe ka e falanaki fakatekiteki ki a ia ke leveki e tau manako ha tautolu. (Mata. 6:25-32) Ko e falanaki pihia kua lata mo e fakatokolalo, he nakai falanaki ke he malolō po ke pulotu ni ha tautolu. He fakatokolalo e tautolu a tautolu “ki lalo he lima malolo he Atua,” kua fakakite e tautolu e tuaga tokolalo ha tautolu. (Totou 1 Peteru 5:6.) Fakahiku ai, kua lagomatai he mena nei a tautolu ke fahia mo e tau mena ne fakaatā he Atua. Kua liga manako a tautolu ma e totokaaga mafiti, ka e falanaki a tautolu kua iloa tonu e Iehova e magaaho mo e puhala ke taute ke lata mo tautolu.—Sala. 54:7; Isaia 41:10.
9. Ko e heigoa e vahega pehiaaga ne lata a Tavita ke tuku atu ki a Iehova?
9 Manatu e tau kupu a Tavita ne fakamau ia Salamo 55:22: “Kia tuku atu kia Iehova e tau mena ne fakaatukehe ai a koe; ko ia ni ke fakamalolo a koe; nakai tuku e ia tukulagi e tau tagata tututonu ke fagahuatia.” He magaaho ne tohi e Tavita e tau kupu ia, ne tupetupe lahi mahaki a ia. (Sala. 55:4) Kua maama ai ko e salamo nei ne tohi he magaaho ne eke lagatau e tama taane haana ko Apisaloma ke fōfō e tuaga patuiki mai ia ia. Ko e tagata fakatonutonu falanaki lahi ha Tavita ko Aitofele ne putoia ke he fakafualoto. Ne hola ke moui a Tavita mai i Ierusalema. (2 Samu. 15:12-14) I lalo he tau tuaga tupetupe pihia, ne fakatumau a Tavita ke falanaki ke he Atua, mo e nakai hogohogomanava.
10. Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ka fehagai mo e tau tupetupe?
10 Nukua aoga ki a tautolu, ke tuga a Tavita, ke o atu ki a Iehova he liogi hagaao ke he tau tupetupe ne liga moua e tautolu. Kia manamanatu la ke he tomatoma he aposetolo ko Paulo ke taute e tautolu hagaao ke he mena nei. (Totou Filipi 4:6, 7.) Ko e heigoa ka fua mai he liogi fakamakamaka? “Ko e monuina foki mai he Atua kua mua ue atu ke he tau mena oti kua manamanatu ki ai, to leveki ai e tau loto ha mutolu, katoa mo e tau manatu ha [tau]tolu kia Keriso Iesu.”
11. Maeke fēfē he “monuina he Atua” ke puipui e tau loto mo e tau manamanatu ha tautolu?
11 To fai fua nakai e liogi ke hiki e tuaga haau? Liga pihia. Kua lata ke mailoga mogoia e tautolu, kua nakai tali tumau e Iehova e tau liogi ha tautolu ke he puhala ne liga manako a tautolu ki ai. Ka e, lagomatai he liogi a tautolu ke fakatumau e lagotatai he manamanatuaga, ke nakai fakapehia ai a tautolu. Kua maeke e “monuina he Atua” ke fakatotoka a tautolu he magaaho ka pehia a tautolu he tau logonaaga tupetupe. Tuga ne tau kautau ne kotofa ke puipui e taone neke feoho vale mai ki ai, to puipui he “monuina he Atua” e tau loto katoa mo e tau manamanatu oti ha tautolu. To fakaatā ai foki ki a tautolu ke kautū mai he tau fakauaua, tau matakutaku, mo e tau manatu kelea ha tautolu mo e puipui a tautolu mai he tali fakatepetepe mo e nakai pulotu.—Sala. 145:18.
12. Fakataitai e puhala kua maeke he tagata ke moua e mafola he manamanatuaga.
12 Maeke fēfē ke moua e monuina, po ke mafola he manamanatuaga ka e hane tupetupe? Manamanatu ke he fakataiaga ne fakamaama falu mena ne tatai ke he tuaga ha tautolu. Liga gahua e tagata ki lalo hifo he takitaki vale. Ka e, maeke he tagata gahua ke talahau haana tau manatu ke he tagata ne pule ke he kamupanī, ko e tagata totonu mo e mahani fakalatalata. Ne fakamafana e tagata ne pule ke he tagata gahua kua maama e ia e tuaga mo e tala age ki ai to utakehe e takitaki ia mai he tuaga haana. Fēfē e logonaaga he tagata gahua? He talitonu ke he fakamafanaaga ia mo e iloa e mena ka tupu to fakamalolō e fifiliaga haana ke fakatumau ki ai, pete ne fehagai a ia mo e falu mena uka foki he magaaho ia. Pihia foki, kua iloa e tautolu kua maama e Iehova e tuaga ha tautolu, ti fakamafana e ia a tautolu to nakai leva “to vega ainei e iki he lalolagi nai.” (Ioane 12:31) Kua mafanatia ha e mena ia!
13. He lafi ke he liogi, ko e heigoa foki e mena ka taute e tautolu?
13 Ti kua lahi kia ma tautolu ke tuku age e tau lekua ki a Iehova he liogi? Nakai. Lahi atu foki e mena kua lata. Kua lata ia tautolu ke fakatatau mo e tau liogi ha tautolu. He magaaho ne fakafano he Patuiki ko Saulo e tau tagata ke he kaina a Tavita ke tamate a ia, ne liogi a Tavita: “Haku Atua na e, kia laveaki e koe au mai ia lautolu kua fai fi kia au; kia leveki e koe au ki mua ha lautolu ne tutu mai kia au. Kia laveaki e koe au mai ia lautolu kua eke mena kelea; kia fakamoui e koe au mai he tau tagata lima toto.” (Sala. 59:1, 2) He lafi ke he liogi, ne fanogonogo a Tavita ke he hoana haana ti taute e mena kua lata ke moua e moui. (1 Samu. 19:11, 12) He puhala taha ia, maeke ia tautolu ke liogi ma e iloilo kua aoga ke lagomatai a tautolu ke fehagai mo e liga fakatote hifo e tau tuaga tupetupe ha tautolu.—Iako. 1:5.
Puhala ke Moua e Tautolu e Malolo ke Fakauka
14. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fehagai mo e matematekelea?
14 To liga nakai utakehe mafiti e tau matematekelea ha tautolu. To liga tumau ai ke fai magaaho. Kaeke kua pihia, ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fakauka? Fakamua, manatu ka fakatumau a tautolu ke fekafekau fakamooli ki a Iehova pete ne tau mena uka, kua fakamooli e tautolu e fakaalofa ha tautolu ki a ia. (Gahua 14:22) Manatu tumau e ekefakakelea a Satani ki a Iopu: “Nakai kia pa takai ai e koe a ia, mo e hana fale, katoa mo e hana tau mena oti ke he tau faahi oti? kua fakamonuina e koe e gahua he hana tau lima, kua fakaloga ai foki hana tau manu ke he fonua. Ka kia fakaolo atu a e koe e lima hau mo e pipiki atu ke he hana tau mena oti, ti vagahau kelea ai a ia kia koe ki mua hau ni.” (Iopu 1:9-11) He mahani fakamooli haana, ne fakakite e Iopu e ekefakakelea ne fakavē ke he pikopiko. He fakauka ke he tau tuaga tupetupe, kua ha ha ia tautolu foki e magaaho ke fakakite mooli ko e pikopiko a Satani. Fakahiku, kua fakamalolō he fakauka ha tautolu e amaamanakiaga mo e mauokafua ha tautolu.—Iako. 1:4.
15. Ko e heigoa e tau fakafifitakiaga ka fakamalolō a tautolu?
15 Ke uaaki, kia tokaloto “he iloa e mutolu ha ne fakakatoatoa e tau mena mamahi ia ni ke he tau matakainaga ha mutolu ha he lalolagi.” (1 Pete. 5:9) E, “nakai moua a mutolu he kamatamata kua kehe mo e tau tagata auloa.” (1 Kori. 10:13) Maeke mogoia ia koe ke moua e loto toa mo e malolō he manamanatu hokulo ke he tau fakafifitakiaga he falu ka e nakai hagaaki ke he tau tuaga uka ni haau. (1 Tesa. 1:5-7; Hepe. 12:1) Kia fakatoka e magaaho ke manamanatu hagaao ke he fakafifitakiaga ha lautolu kua iloa e koe ke fakauka fakamooli pete ne tau tupetupe mamahi. Kua kumikumi nakai a koe ke he tau tala mooli ne fitā he tohia, he kumi e tau fakamauaga ha lautolu ne fehagai tuga haau mogonei? Liga to moua e koe e tau tala nei ke atihake.
16. Fakamalolō fēfē he Atua a tautolu ka fehagai mo e tau kamatamata kehekehe?
16 Ke toluaki, manatu ko Iehova e “Matua hana e fakaalofa hofihofi, ko e Atua foki hana e tau fakamafanaaga oti, Ko ia kua fakamafana mai a [t]autolu ke he ha [t]autolu a tau matematekelea oti, kia maeke ia [t]autolu ke fakamafana age kia lautolu ha i ai ha matematekelea ke he fakamafanaaga kua fakamafanatia ai he Atua a mautolu.” (2 Kori. 1:3, 4) Ne tuga ko e Atua ne tū he tapa ha tautolu ke atihake mo e fakamalolō a tautolu, nakai ni ke he matematekelea ha tautolu mogonei ka e he “tau matematekelea oti.” Kua fakamalolō he mena nei a tautolu ke fakamafana e falu kua “ha i ai ha matematekelea.” Ne iloa mooli e Paulo e hakotika he tau kupu nei.—2 Kori. 4:8, 9; 11:23-27.
17. Maeke fēfē he Tohi Tapu ke lagomatai a tautolu ke fehagai mo e tau tupetupe he moui?
17 Ke faaki, ha ha ia tautolu e Kupu he Atua, ko e Tohi Tapu, nukua “aoga ni ke fakaako ai, ke fakatonu ai, ke akonaki ai, ke fakailoilo ai foki ke he tututonu, Kia katoatoa ai e mitaki he tagata he Atua, kia taute ni a ia ke he tau gahua mitaki oti kana.” (2 Timo. 3:16, 17) Ne nakai taute noa ni he Kupu he Atua a tautolu ke “mitaki” mo e ‘taute ke he tau gahua mitaki oti kana.’ Kua fakamalolō ai foki a tautolu ke fehagai mo e tau tupetupe he moui. Kua taute a tautolu ke “katoatoa ai e mitaki” mo e ‘gahua mitaki oti kana.’ Ne talahau e kupu fakamua he vagahau nei ko e “katoatoa ai e mitaki” kua kakano ko e “latatonu ki ai.” Maeke e kupu nei ke fakaaoga foki he tau vahā i tuai ke he vaka ne latatonu ha kua ha ha e tau mena oti ne lata ma e fenoga po ke matini ne maeke ke taute e mena kua amanaki ki ai. Tatai ai, he puhala he Kupu a Iehova ne foaki ki a tautolu e tau mena oti kua lata ke fakatotoka aki ha mena kua feleveia mo tautolu. Hagaao ki ai, maeke ia tautolu ke talahau, “Ka fakaatā he Atua, maeke ia au ke kautū ha ko e lagomatai haana.”
Laveaki Mai he Tau Fakaatukehe Oti Kana ha Tautolu
18. Ko e hagaaki ke he heigoa ka lagomatai atu foki a tautolu ke fakauka fakamooli?
18 Ke limaaki, fakatumau ke hagaaki ke he manatu mooli ue atu to nakai leva ti fakatotoka e Iehova e tau tupetupe oti kana he tau tagata. (Sala. 34:19; 37:9-11; 2 Pete. 2:9) Mua ue atu, ko e fakahaoaga he Atua kua nakai ni fakahao mai he tau tupetupe he magaaho nei ka e moua foki e magaaho ke moui tukulagi, ki luga he lagi mo Iesu po ke lalolagi parataiso.
19. Maeke fēfē ke fakauka fakamooli?
19 Ato hoko e magaaho ia, kua fakatumau a tautolu ke fehagai mo e tau tuaga tupetupe he lalolagi kelea nei. Kua manako mooli a tautolu ke he magaaho ka nakai liu tutupu e tau mena nei! (Sala. 55:6-8) Kia manatu e tautolu ko e fakauka fakamooli ha tautolu kua fakakite mooli e Tiapolo ko e pikopiko. Kia moua e tautolu e malolō mai he tau liogi mo e tau matakainaga Kerisiano ha tautolu, he tokaloto hane kamatamata pihia foki e tau matakainaga ha tautolu. Fakatumau ke katoatoa ai e mitaki mo e gahua mitaki he fakaaoga fakamitaki e Kupu he Atua. Kia nakai fakaatā e falanaki haau ke he leveki fakaalofa he ‘Atua he tau fakamafanaaga oti’ ke maueue. Manatu ko e “tau fofoga a Iehova kua hagaao ia kia lautolu ne tututonu, mo e hana tau teliga foki ke he kalaga ha lautolu.”—Sala. 34:15.
Maeke Nakai Ia Koe ke Tali?
• Fēfē e logonaaga ha Tavita ke he tau tupetupe ne fehagai mo ia?
• Ko e heigoa e mauokafua ne fakakite he Patuiki ko Solomona?
• Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fehagai mo e mena ne fakaatā e Iehova?
[Fakatino he lau 13]
Ne mauokafua a Solomona to fai tauteaga a Iehova ke he Haana tau tagata ne tupetupe
[Fakatino he lau 15]
Ne tuku atu e Tavita e kavega haana ki a Iehova he liogi mo e gahua fakatatau ke he manako he liogi haana