AIDS — Een crisis voor tieners
DE AIDS-epidemie kent geen leeftijds- of generatiekloof. Overal ter wereld verschaffen rapporten de tragische bewijzen dat ’AIDS zich verbreidt onder tieners, een nieuwe ontwikkeling die deskundigen verontrust’, zoals de titel van een artikel over AIDS in The New York Times verkondigde. De omvang van de AIDS-besmetting onder tieners „zal de volgende crisis worden”, zei dr. Gary R. Strokash, hoofd van de afdeling voor adolescenten van een bekend ziekenhuis in Chicago. „Het is vreselijk en het zal rampzalig worden”, zei hij. „Het lijdt geen twijfel”, klaagde dr. Charles Wibbelsman, hoofd van de tienerkliniek van het Kaiser Permanente Medical Center in San Francisco, „dat de AIDS-epidemie van de jaren ’90, indien er geen vaccin is, zich zal afspelen onder . . . tieners.” Sprekend over met AIDS besmette tieners merkte een bekend AIDS-voorlichter uit de stad New York op: „Wij zijn van mening dat de situatie uiterst kritiek is.”
De Canadese Toronto Star gaf het onheilspellende vooruitzicht nu AIDS zich onder de tieners verbreidt, in een vette kop weer. „Het is op het moment veel erger dan iemand beseft”, zei een arts. „Ik denk dat het een verschrikkelijk probleem is waarop wij niet veel vat hebben. Eens zullen wij weten hoe erg het is.” Gezondheidsfunctionarissen en regeringsleiders overal ter wereld raken, nu de AIDS-plaag om zich heen grijpt, unaniem de mening toegedaan die in dat simpele zinnetje van de dokter verwoord wordt.
Tot voor kort richtten AIDS-deskundigen zich niet op adolescenten als een risicogroep voor de besmetting met HIV (het menselijk immunodeficiëntievirus), dat AIDS veroorzaakt. „Wij praten over iets wat nog maar een jaar geleden slechts een theoretische mogelijkheid was”, zei een arts uit de stad New York. Maar „artsen die net een jaar geleden niet één besmette tienerpatiënt hadden, hebben er nu zo’n tien of meer”, schreef The New York Times.
Onderzoekers zijn van mening dat hoewel de beschikbare informatie over met het AIDS-virus besmette tieners alarmerend is, ze slechts de vage omtrek is van het topje van de ijsberg, daar de symptomen zich vaak pas gemiddeld zeven tot tien jaar na de besmetting voordoen. Het kan dus zijn dat degenen die net tieners waren toen zij met HIV besmet werden, pas AIDS-symptomen gaan vertonen als zij bijna of net 20 zijn.
Zo constateerde het Departement van Volksgezondheid van de staat New York bij een recent onderzoek naar alle geboorten in deze staat sinds 1987, dat 1 op de 1000 baby’s van wie de moeder bij hun geboorte 15 was, antilichamen tegen het AIDS-virus had, wat erop duidt dat de moeder van de baby besmet was. Onrustbarend is dat bij hetzelfde onderzoek bleek, dat 1 op de 100 baby’s van wie de moeder bij hun geboorte 19 was, antilichamen tegen het AIDS-virus had. Een verder onderzoek door het CDC (het Amerikaanse Centrum voor Ziektebestrijding) onthulde dat 20 procent van de Amerikaanse mannen en 25 procent van de Amerikaanse vrouwen bij wie AIDS geconstateerd is, in de 20 is. In het rapport over het CDC-onderzoek werd gezegd dat in de meeste gevallen de ziekte in de adolescentie werd opgelopen.
Hoe komen zoveel adolescenten aan AIDS? De baby’s die met het AIDS-virus worden geboren, bereiken zelden of nooit de tienerleeftijd. De verklaring is verpletterend!
Onderzoekers en artsen wijzen er onmiddellijk op dat de huidige tieners „uitermate seksueel actief zijn, zoals uit de cijfers voor seksueel overdraagbare ziekten onder hen blijkt”, berichtte The New York Times. Het Centrum voor Geboorteplanning bericht dat elk jaar een op de zes tieners een seksueel overdraagbare ziekte oploopt en dat een op de zes seksueel actieve, vrouwelijke leerlingen van de middelbare scholen minstens vier verschillende partners heeft gehad.
„Ondanks waarschuwingen vooral ’gewoon nee te zeggen’, verliest de gemiddelde Amerikaanse tiener haar maagdelijkheid als zij 16 is”, berichtte U.S.News & World Report. „Daar weinig tieners worden getest, weten de meesten van degenen die besmet zijn niet dat zij drager zijn van het HIV-virus”, vertelde het blad. Met of zonder de seksuele promiscuïteit waarmee het gebruik van crack gepaard gaat, of zij nu van huis weggelopen zijn of niet, „Amerikaanse tieners zijn een gemakkelijke prooi voor AIDS”, schreef een deskundige op AIDS-gebied. „Er doen zich onder hen al 2,5 miljoen gevallen van seksueel overdraagbare ziekten per jaar voor.” Dr. Gary Noble van het CDC maakte deze opmerking: „Wij weten dat hun seksuele gedrag een significante kans op besmetting oplevert.”
Naast het reeds snel groeiende aantal kanalen waarlangs het AIDS-virus wordt overgedragen, zijn er de door de wol geverfde dakloze pubers, sommigen nog onder de 13, veelal weggelopen bij ouders die hen mishandelden. Onder hen is het aantal dat crack is gaan gebruiken schrikbarend gestegen. Velen zijn prostitutie gaan bedrijven om hun verslaving te bekostigen of om een plaats te hebben om te slapen. In Zuid-Amerika bijvoorbeeld ’werken meisjes van nog maar negen of tien jaar vaak als prostituée, soms voor een bord eten’, zei een Braziliaanse jeugdvoorlichtster. „Velen weten weinig van AIDS of seks af. Ik heb hier meisjes gehad die zwanger waren en dachten dat zij ’het opgelopen hadden’, zoals een verkoudheid”, vertelde zij.
Dr. Philip Pizzo, AIDS-deskundige en hoofd van de afdeling kindergeneeskunde van het Amerikaanse Kankerinstituut, zei dat de HIV-besmettingscijfers bij weggelopen tieners weinig goeds voorspellen voor de AIDS-epidemie. „Er zijn meer dan een miljoen weggelopen jongeren die aan de kost komen met seks. Een aantal van hen zal ongetwijfeld weer een plaatsje vinden in de maatschappij.”
Is het te verwonderen dat de AIDS-epidemie wereldwijd met grote sprongen toeneemt onder tieners? Is ze door niets meer te stuiten? Dat zal zo zijn zolang onverschilligheid en zorgeloosheid de boventoon blijven voeren bij hen die besmet zijn met het AIDS-virus en bij hen die geen nee kunnen zeggen tegen voorechtelijke seks. Sta bijvoorbeeld eens stil bij dit verslag uit The Sunday Star, een krant uit het Zuidafrikaanse Johannesburg. Bij een recent onderzoek onder 1142 kliniekpatiënten met seksueel overdraagbare ziekten gaf 70 procent toe 3 tot 80 seksuele partners per maand te hebben. Sommigen waren nog steeds actief en besmetten anderen.
Helaas kan het veel tieners niet zo veel schelen of zij AIDS oplopen. Voor hen is elke dag zo’n strijd om het bestaan — je kunt op straat op zo veel manieren sterven — dat zij zich niet kunnen bekommeren om iets wat hun misschien pas over een aantal jaren het leven zal kosten. In die tussentijd zal er, zo denken zij, vast wel een geneesmiddel gevonden worden om hen te redden. „Pubers zijn bij uitstek een voorbeeld van een groep die geen tien jaar verder kijkt”, zei een AIDS-deskundige.
Onder velen bestaat ook de noodlottige misvatting dat hun seksuele partners niet liegen als zij zeggen dat zij vrij zijn van het AIDS-virus. Heel vaak is dat niet het geval. Zelfs in een vergevorderd stadium van de ziekte besmetten veel slachtoffers anderen opzettelijk uit woede of wraakzucht.
Ook mogen wij degenen niet vergeten die het virus oplopen door de besmette naalden die gebruikt worden voor het spuiten van drugs — een kanaal dat reeds zijn tol heeft geëist. En tot slot is er de altijd aanwezige dreiging AIDS op te lopen via een bloedtransfusie. Er zijn reeds veel onschuldige slachtoffers aan de ziekte gestorven, en anderen zullen nog sterven door met HIV besmet bloed. Veel artsen en verpleegsters zijn bang zich te prikken met naalden die met het AIDS-virus besmet zijn, waardoor hun leven onherroepelijk zou veranderen. Is het te verwonderen dat AIDS de crisis van de jaren ’90 en daarna wordt genoemd?