OMWATSI W’ERIGHA 35
OLWIMBO 123 Erisikya obutaratibu bw’ekiteokrasi
Ngoko abasyakulu bangawatikya oyukalusibawa omo ndeko
“Omo lubula namo, mukabya obutseme bunene omukola-nabi mughuma amabibindula omutima, kulenga obwangabyayo busana n’abatunganene 99 abate n’obwagha bw’eribindula emitima.”—LUKA 15:7.
ENZUMWA NGULU
Ekikaleka ikyatolera abandu balebe ibalusibwa omo ndeko, kandi ngoko abasyakulu b’endeko bangawatikya abandu abo eribindula emitima n’eritasyayitunda hakuhi na Yehova.
1-2. (a) Yehova akayowa ati busana n’abakola-nabi abatebindula emitima? (b) Yehova anzire abakola-nabi ibakolaki?
YEHOVA ni Mungu oyutelekeranaya abandu eriyighendya ngoko banzire. Aponire erilolo. (Esy. 5:4-6) Yehova anzire itwasikya ebihano biwe ebikabanika omo Biblia. Aliwe, Yehova anasi ngoko situhika-hikene, neryo sitwangatoka erisikya ebihano biwe omo nzira eyihika-hikene. (Esy. 130:3, 4) Kandi syalilekeranaya ‘abatasikirye oMungu, abakayihambulisanaya omo lukogho lwiwe, neryo ibabya n’emibere y’obutakw’isoni.’ (Yuda 4) Kyo kikaleka eBiblia iyakania oko “eritoghotya abandu abatekenga oMungu,” erikandisyabya oko malwa w’oMungu we Armagedoni.—2 Pet. 3:7; Erib. 16:16.
2 Nomo bine bitya, Yehova syanzire n’omundu n’omughuma akatsandibwa. Ngoko twabirilangira omo yindi myatsi y’omo gazeti eno, eBiblia yikakanganaya burora-rora ngoko Yehova “anzire abosi ibabindula emitima.” (2 Pet. 3:9) Nga Yehova, abasyakulu b’endeko bakakanganaya omutima w’erilindilira omughulu bakawatikaya omukola-nabi eribindula omutima n’eritasyayitunda hakuhi na Yehova. Aliwe, si b’abakola-nabi bosi bo bakaligha eribindula omutima. (Isa. 6:9) Nomo abasyakulu bakanayikasa eriwatikya abakola-nabi bo kangyi-kangyi, abalebe ba kubo bakanalola embere erikola ebibi. Omo kika ekiri ng’eki, abasyakulu bangakolaki?
“MULUSAYE OMUNDU MUBI”
3. (a) EBiblia ikabugha yiti omukola-nabi oyutebindula omutima atolere inyakolerwaki? (b) Busaniki twanganabugha tuti, omo nzira nyilebe, omukola-nabi mwakayisombolera erilubiswa omo ndeko?
3 Omughulu omukola-nabi syalitabindula omutima, abasyakulu bakakwama obusondoli obukabanika omo 1 Abanya Korinto 5:13, obukabugha buti: “Mulusaye omundu mubi omo kati-kati kenyu.” Omo nzira nyilebe, omukola-nabi akabya imwakayisombolera erilusibwa omo ndeko. Akabya inyamasoloma ebyo alyahera. (Gal. 6:7) Tukabugha tutya kundiki? Kundi mwakaghana eribinduka, nibya n’enyuma sy’eriwatikibwa kangyi-kangyi n’abasyakulu b’endeko. (2 Abam. 17:12-15) Mwakakanganaya omo mikolere yiwe ngoko amasombola eritendisikya ebihano bya Yehova.—Ebi. 30:19, 20.
4. Busakani hakakolawa omulaghe omughulu omukola-nabi oyulyaghana eribindula omutima akalusibawa omo ndeko?
4 Omukola-nabi oyukaghana eribundula omutima akabya abilusibwa omo ndeko, omulaghe akakolawa eribwira endeko ngoko omundu oyo syakiri Mwimiri wa Yehova.a Omulaghe oyo syalikolawa busana n’erihemula omukola-nabi, aliwe akakolawa endeko yitoke erikwama erihano ry’eBiblia erikabugha liti: “Muleke erikola obwira” n’omundu oyo; “nibya isimwalya n’omundu oyuling’oyo.” (1 Kor. 5:9-11) Hane emyatsi eyuwene eyaleka Yehova inyateka erihano eryo. Omukwenda Paulo mwahandika ati: “Erilolo rike riri ng’elevire eyikayitsatsanga omo farine yosi.” (1 Kor. 5:6) Omukola-nabi oyulyaghana eribindula omutima amatendilusibwa omo ndeko, abandi banganalengekania bati nabo sibasabirwe erisikya amahano wa Yehova.—Misyo 13:20; 1 Kor. 15:33.
5. Twangayira tuti mughala kutse mwali wetu amabilusibwa omo ndeko, kandi busanaki?
5 Neryo twangayira tuti mughala kutse mwali wetu amabilusibwa omo ndeko? Nomo sitwangabya tukalabya endambi kughuma naye, litolere itw’ibuka ngoko amaha akine, ali ng’embuli eyiherire. Embuli eyilyahera, yanganasubula oko kihyo. Twibuke ngoko omundu oyo mwayiherera oko Yehova iyuwene-wene. Nikwa eky’obulighe, lino syasikirye eriyilagha liwe ry’erisighala mutaleghula oko Yehova, n’ekyo kikamuhira omo mibere eyituwene. (Ezek. 18:31) Aliwe, endambi y’obughanyiri bwa Yehova iyikine, hane amaha oko mundu oyo erimusubira. Neryo abasyakulu b’endeko bakawatikaya bati omukola-nabi oyulyalusibawa omo ndeko?
NGOKO ABASYAKULU BAKAWATIKA OYULYALUSIBAWA OMO NDEKO
6. Abasyakulu bangakolaki eriwatikya oyulyalusibawa omo ndeko?
6 Omundu amabilusibwa omo ndeko, abasyakulu bakanalw’ibaleka erimuwatikya eritasyasubira Yehova? Ko bite bitya n’ahake. Abasyakulu bakabya babibwira omukola-nabi ngoko akendilusibwa omo ndeko, bakamubwira n’ebyo angakola atoke erisubira Yehova. Aliwe, abasyakulu abo bakakola n’ebingyi okw’aho. Kangyi-kangyi, bakabwira omukola-nabi oyo ngoko banzire eritasyahindana naye habikya misi milebe erilebya ngabirisuba oko mutima. Omukola-nabi oyo amabiligha erisyahindana nabo, ekiro ekyo abasyakulu bakamulemba-lemba eribindula omutima. Nibya n’oko ndambi eyo, amaghana eribindula omutima, abasyakulu bakendiyikasa eritasyahindana naye omo biro by’embere n’erimuwatikya erisuba oko mutima.
7. Omughulu omundu amalusibwa omo ndeko, abasyakulu bangakangania bati ngoko bakaghanyira nga Yehova? (Yeremia 3:12)
7 Abasyakulu batolere erigha Yehova oyukakwira obulighe abalyalusibawa omo ndeko. Ng’eky’erileberyako, kera Yehova mwatalindirira abandu biwe ba Israeli batsuke eribindula emitima imwawatikyabo. Omo mwanya w’ekyo, mwatuma kubo kw’abaminyereri biwe nibya n’embere batsuke eribindula emitima. Ngoko tulyalangira omo mwatsi w’akabiri w’omo gazeti eno, Yehova mwabwira Hosea ati aghanyire omukali wiwe n’erimusubya eka nomo anabya inyakinakola erilolo erikalire. Omo nzira eyo, Yehova mwakangirirya abandu biwe ngoko akakwira abandu b’obulighe kutsibu. (Hos. 3:1; Mal. 3:7) Abasyakulu b’endeko abanzire kwenene-kwenene omukola-nabi inyasuba omo ndeko, bakigha Yehova omw’iwatikya omukola-nabi oyo erisuba omo ndeko.—Soma Yeremia 3:12.
8. Omusyo wa Yesu ow’omwana oyo wahera akatuwatikaya ati eriminya ndeke ngoko Yehova akayowa busana n’abakalusibawa omo ndeko? (Luka 15:7)
8 Wibuke baba w’omo musyo wa Yesu w’omwana owahera. EBiblia yiti abere abilangira omwana wiwe “mwatibita eyo ali, amamuwako n’erimuha ebeze.” (Luka 15:20) Baba oyo mwatalinda ati mughala wiwe yutsuke eribasa obughanyiri. Omo mwanya w’ekyo, mwatibita eyo ali kundi inyamwanzire. Yehova naye kw’akayowa atya busana n’ababirimulwako, n’abasyakulu bakayikasa ngoko bangatoka erigha Yehova. Banzire esy’ombuli esyabirihera esyo sisubire Yehova. (Luka 15:22-24, 32) Yehova, Yesu, abamalaika, n’endeko yosi bakatsema kutsibu omukola-nabi akasuba omo ndeko.—Soma Luka 15:7.
9. Yehova anzire abakola-nabi ibakolaki?
9 Oho mbere, mutukigha ngoko Yehova syalilighira abakaghana eribindula omutima basighale omo ndeko. Nomo bine bitya, kandi syalibindulirabo omughongo. Akabya inyananzire ibamusubako. Kandi omughulu bakasuba oko mutima, langira ngoko Yehova akayowa omo Hosea 14:4. Akabugha ati: “Ngandisyalamya erisuba enyuma lyabo, nasyanzabo ndeke; kusangwa erihitana lyage lyabirilua kubo.” Kundi ibanasi ngoko Yehova akayowa, abasyakulu bakasonda obuli katsi akakakanganaya ngoko omundu abiritsuka eribindula omutima. Ebinywa ebi bitolere ibyawatikya obuli mundu oyo abirileka Yehova eriminya ngoko Yehova amwanzire kandi anzire inyamusubira.
10-11. Abasyakulu bangayikasa bati eriwatikya abalusibawa omo ndeko mo kera?
10 Abasyakulu bangawatikya bati abalusibawa omo ndeko kera, kwamuhwa hamabilaba emyaka mingyi? Banganabya isibakikola erilolo eryaleka ibalusibwa omo ndeko. Nibya banganabya isibakibukire ekyaleka ibalusibwa omo ndeko. Nomo banganabya ibamabibugha myaka mingahi ehihya w’endeko, abasyakulu bakendiyikasa eriminya eyo bali n’erilendererabo. Babisungana nabo, abasyakulu banganasaba kughuma nabo n’eribalemba-lemba basube omo ndeko. Oko kwenene, omundu amabya inyabiribugha emyaka mingyi ehihya w’endeko, kyanganatolera inyatasyayifunza oko Yehova n’oko wandi makangirirya w’eBiblia. Okw’ekyo, omundu oyuli ng’oyo amasaba erisuba omo ndeko, abasyakulu banganasaba omundu mulebe abye akayifunza naye, n’omo angabya isyalinyasubibwa. Aliwe, omo byosi, abasyakulu bo batolere erikola endegheka eyo.
11 Abasyakulu bakayikasa erigha olwanzo lwa Yehova n’erighanyira liwe. Okw’ekyo, bakendisonda abosi ababirileka Yehova n’eribasaba bamusubire. Omukola-nabi amabikangania ngoko abiriyisubako, likolere inyasubibwa luba omo ndeko.—2 Kor. 2:6-8.
12. (a) Ni myatsi yahi eyo abasyakulu batolere ibayiteghererya ndeke? (b) Busanaki sikitolere itwalengekania tuti abandu abakakola emihanda milebe y’amalolo sibangaghanyirwa na Yehova? (Ulebaye n’ebinywa by’eyikwa.)
12 Aliwe, hane emyatsi eyo abasyakulu batolere eriyiteghererya ndeke embere sy’erisubya omundu mulebe omo ndeko. Ng’eky’erileberyako, omundu amabya imwakola emyatsi mibi oko mwana mulere, kutse imwaghana obwikirirya, kutse imwatwa endwa yiwe omo mayele, ngambe abasyakulu ibayiteghererya ndeke ng’anabiribindula omutima kwenene-kwenene. (Mal. 2:14; 2 Tim. 3:6) Batolere ibateya endeko. Aliwe, litolere itwaminya ngoko Yehova akenditasyaligha omukola-nabi oyukabindula omutima n’emighendere yiwe mibi. Nomo abasyakulu batolere ibayiteghererya ndeke oko mundu oyo wakola emyatsi eyo ng’anabiribindula omutima oko kwenene, aliwe silitolere bakalengekania bati omundu oyuli ng’oyo syangaghanyirwa na Yehova.b—1 Pet. 2:10.
EBYO ENDEKO YANGAKOLA
13. Tukakolera omundu oyulyakungawa n’abasyakulu omo nzira yahi eyisighene n’eyo tukakoleramo omundu oyo alyalusibawa omo ndeko?
13 Ngoko twalangira omo mwatsi owalaba, abasyakulu bakanalabaya omulaghe ow’akabugha ati ye lebe amakungwa. Ekyo kikabya kyabya, twanganalola embere eribya tukalabya endambi n’omundu oyo, kundi itunasi ngoko mwakabindula omutima n’erileka ebibi biwe. (1 Tim. 5:20) Akine w’omo ndeko, kandi alaghire okw’isikibwa mutima erilwa oko baghala n’abali betu atoke erilola embere erikola ebyuwene. (Ebr. 10:24, 25) Aliwe, sibiribya bitya oko mundu oyo amalusibwa omo ndeko. Tukaleka “erikola obwira” naye, ‘nibya situlirya n’omundu oyuling’oyo.’—1 Kor. 5:11.
14. Omukristo anganayisogha erikolaki oko mundu oyuwalusibawa omo ndeko? (Ulebaye n’epitsa.)
14 Ekyalayiro ekiri omo 1 Abanya Korinto 5:11 kinasondire eribugha kiti sitwangabirikira oko mihindano, kutse sitwangaramukya omundu oyo abirilusibwa omo ndeko, amabihika oko mihindano? Iyehe. Oko kwenene, situlikola naye obwira. Aliwe, amabya ini mutunga wetu, kutse inyabya mwira wetu embere sy’erilusibwa omo ndeko, twanganayisogha erimubirikira oko mihindano. Neryo twangamukolera tuti abihika oko mihindano? Kera, isituliramukaya omundu oyuli ng’oyo. Nikwa lino, kyabirirya oko buli Mukristo eriyisogha ekyo akendikola erikwamana n’obunya-mutima bwiwe obubegheribwe n’eBiblia. Abandi banganayowa bwiranda erikerya omundu oyo kutse erimukokya abihika oko mihindano. Aliwe, sitwangakania naye bingyi kutse erilabya naye endambi nene tukakola naye eyindi myatsi.
Omukristo atolere erikolesya obunya-mutima bwiwe obubegheribwe n’eBiblia eriyisogha ng’akendibirikira oko mihindano omundu oyowabirilusibwa omo ndeko kutse ng’akendimuramukya lisa abihika oko mihindano y’endeko (Ulebaye enungu 14)
15. Ni malolo wa muhanda wahi w’akanibweko omo 2 Yohana 9-11? (Ulebaye n’akasanduku “Yohana na Paulo banabya bakakania oko rilolo righumerera?”)
15 Abandi banganayibulya bati, ‘EBiblia ka yibughire yiti Omukristo oyukakeraya omundu oyuli ng’oyo akabya iniamakola oko bibi biwe!’ (Soma 2 Yohana 9-11.) Aliwe, omundu oyo erisako erye 2 Yohana 9-11 rikakanayako y’omundu oywabirighana obwikirirya, kutse omundu wosi-wosi oyukasonda erikuna abandi erikola emyatsi eyo eBiblia yikaghanisaya. (Erib. 2:20) Okw’ekyo, omundu amabya ekalalaghania amakangirirya w’erighana obwikirirya kutse erisonda erikuna abandi erikola emyatsi mibi, abasyakulu sibatolere eriyalenderera omundu oyuli ng’oyo. Aliwe, hakine amaha ngoko omundu oyo anganasyasuba oko mutima. Amabya isyalyabinduka, sitwamamukerya kutse erimubirikira oko mihindano y’endeko.
UBYE UKAGHANYIRA NGA YEHOVA
16-17. (a) Yehova anzire abakola-nabi ibakolaki? (Ezekieli 18:32) (b) Bakasonda eriwatikya abakola-nabi, abasyakulu bakakola bati kughuma na Yehova?
16 Twamabighaki omo gazeti eno? Yehova sy’anzire n’omundu n’omughuma akatsandibwa! (Soma Ezekieli 18:32.) Anzire abakola-nabi ibasuba omo bughuma naye. (2 Kor. 5:20) Kyo kikaleka erilwa kera, Yehova akasaba kangyi-kangyi abaghombe biwe ababirimuleka ati babindule emitima n’erimusubako. Abasyakulu b’endeko bakakola kughuma na Yehova eriwatikya abakakola amalolo awakalire bakote eriyisubako.—Rom. 2:4; 1 Kor. 3:9.
17 Omo lubula mukabya obutseme bunene omughulu omukola-nabi akabindula omutima! Yehova, Tata wetu w’elubula akatsema kutsibu omughulu embuli yiwe nguma eyabya iyabirihera yikasuba omo ndeko. Olwanzo lwetu oko Yehova lukalola embere erikula omughulu tukaghaniraya oko mubere wiwe w’obughayiri n’olukogho lwiwe.—Luka 1:78.
OLWIMBO 111 Ebikaleka itwatsema
a Sitwendisyabya tukabugha tuti omundu amahiwa omo ndeko. Erikwamana n’ebinywa bya Paulo ebiri omo 1 Abanya Korinto 5:13, tukendibya tukabugha tuti omundu amalusibwa omo ndeko.
b EBiblia yikabugha yiti abandu balebe sibangaghayirwa. Abandu abo b’abandu abakayisogha erilwa n’oMungu kandi isibangayisubako. Yehova na Yesu bo bakaminya oyute angaghanyirwa.—Mar. 3:29; Ebr. 10:26, 27.