ISIHLOKO SAMA- 37
INGOMA 114 Bekezelani
Indlela Yokuqalana Nokuphathwa Ngokunganabulungiswa
“Bekasolo alindele ubulungiswa, kodwana qala! Bebungekho ubulungiswa.”—ISA. 5:7.
OKUSESIHLOKWENESI
Sizokufunda ngokuthi uJesu wenzani nakabona abanye baphathwa kumbi nokuthi singamlingisa njani.
1-2. Abantu abanengi benzani nabaphathwa ngokunganabulungiswa begodu khuyini esingazibuza yona?
SIPHILA ephasini elinganabulungiswa. Namhlanjesi abantu abanengi baphathwa ngokunganabulungiswa. Baphathwa njalo ngebanga lokutlhaga, indawo abavela kiyo, indlela abaqaleka ngayo nangamanye amabanga. Abanye bayatlhaga ngebanga lokuthi abosomarhwebo abanemali namkha abadosiphambili bakarhulumende banendaba nokwenza imali kwaphela. Kunganandaba bona izintwezi zenzeka kuwe namkha kabanye, soke ziyasithinta.
2 Abantu abanengi abakathabi ngebanga lokuthi bakhe baphathwa kumbi namkha bakhe babona abanye baphathwa kumbi. Boke abantu bafuna ukuphila kamnandi nangokuthula. Abanye balinga ukurarulula imiraro abayibona ephasini namkha enarheni abahlala kiyo. Balwisana norhulumende nemithetho ayibekileko namkha bavowudele abadosiphambili bezepolotiki ababathembisa ukuqeda imiraro abaqalene nayo. NjengamaKrestu sifundiswa ukuthi ‘singabi yingcenye yephasi’ kunalokho silinde umBuso kaZimu bona uqede koke ukungabi nobulungiswa. (Jwa. 17:16) Nanyana kunjalo, siyabuzwa ubuhlungu begodu ngezinye iinkhathi siyasilingeka nasibona abantu baphatha abanye kumbi. Singazibuza: ‘Kufuze ngenzeni nangibona lokho kwenzeka? Kukhona na engingakwenza ngokungabi nobulungiswa engibubonako nje?’ Nasizakukghona ukuphendula imibuzo le, kufuze sithome ngokufunda ukuthi uJehova noJesu bazizwa njani nababona abantu baphathwa kumbi.
UJEHOVA NOJESU BAYAKUHLOYA UKUNGABI NOBULUNGISWA
3. Kubayini kuzwisiseka ukuthi sisilingeke nasibona ukungabi nobulungiswa? (Isaya 5:7)
3 IBhayibheli lisinikela ibanga lokuthi kubayini singathandi nasibona abantu baphathwa kumbi. Lihlathulula ukuthi uJehova wasidala ngomfanekiswakhe nokuthi “uyakuthanda ukulunga nobulungiswa.” (Rhu. 33:5; Gen. 1:26) Akwenzeki aphathe abantu kumbi begodu akafuni nabo baphathane kumbi. (Dut. 32:3, 4; Mik. 6:8; Zak. 7:9) Ngokwesibonelo, ngesikhathi somphorofidi u-Isaya, uJehova wezwa ‘isililo’ sama-Israyeli amanengi ebewaphethwe kumbi ngamanye ama-Israyeli. (Funda u-Isaya 5:7.) UJehova wathatha igadango lokujezisa labo abaraga nokungahloniphi imithethwakhe begodu baphathe nabanye kumbi.—Isa. 5:5, 13.
4. Isenzakalo esifumaneka emaVangelini sitjengisa ukuthi uJesu bekabuqala njani ubulungiswa? (Qala nesithombe.)
4 NjengoJehova, uJesu uyabuthanda ubulungiswa begodu uyakuhloya ukungabi nobulungiswa. Ngelinye ilanga, uJesu wabona indoda ebeyirholophele, beyinesandla esitjhwabeneko. UJesu wayitlhuwela, wayisiza kodwana abadosiphambili bezekolo ebebaneenhliziyo ezimbi akhenge kubathabise lokho. Bathi uJesu bekaphula umthetho weSabatha. Bebanganandaba nokuthi indoda leyo beyingasezwa ubuhlungu. UJesu wazizwa njani ngendlela abasabela ngayo? ‘Bekezwa ubuhlungu ngokungabi nezwelo kweenhliziyo zabo.’—Mar. 3:1-6.
Umrholi wekolo yamaJuda akhenge abatlhuwele abantu abatlhagako kodwana uJesu wabatlhuwela (Funda isigaba 4)
5. Khuyini ekufuze siyikhumbule nasizizwa sisilingeka nasibona ukungabi nobulungiswa?
5 UJehova noJesu baphatheka kumbi nababona abantu baphathana ngendlela enganabulungiswa. Nje-ke akusikumbi ukuzizwa sisilingeka nasibona abantu baphathwa ngokunganabulungiswa. (Efe. 4:26) Nanyana kunjalo, kufuze silawule indlela esisilingeka ngayo, sikhumbule ukuthi angekhe sakuqeda ukungabi nobulungiswa. Kunalokho nasihlala isikhathi eside sisilingekile, singagula namkha sigandeleleke. (Rhu. 37:1, 8; Jak. 1:20) Khuyini ekufuze siyenze lokha thina namkha abanye nabaphathwa ngokunganabulungiswa? Singafunda esibonelweni sakaJesu.
KHUYINI UJESU AYENZAKO NAKABONA ABANYE BAPHATHWA NGOKUNGANABULUNGISWA?
6. Ngiziphi ezinye iindlela ezijayelekileko abantu ebebaphathwa kumbi ngazo uJesu nakasephasini? (Qala nesithombe.)
6 Nakasephasini uJesu wabona abantu abanengi baphathwa ngokunganabulungiswa. Bekabona abantu abanengi ebebagandelelwa badosiphambili bezekolo. (Mat. 23:2-4) Bekazi ukuthi ababusi abamaRoma bebabaphatha kumbi kangangani abantu. AmaJuda amanengi bewafuna ukutjhaphululwa ekulawulweni maRoma. Amanye azakhela iinqhema ebezilwa namaRoma. Kodwana uJesu yena akhenge azihlanganise neenqhema ebezilwela amatjhuguluko kurhulumende. UJesu akhenge avume lokha abanye nabalinga ukumbeka bona abe yikosi, wakhamba wabatjhiya.—Jwa. 6:15.
UJesu wazihlukanisa nabantu ngesikhathi bafuna ukumenza iKosi, kunalokho wakhamba (Funda isigaba 6)
7-8. Kubayini uJesu angakhenge alinge ukuqeda yoke imiraro ebeyisephasini? (Jwanisi 18:36)
7 UJesu akhenge azibandakanye kezepolotiki bona alinge ukuqeda imiraro ebekayibona ephasini. Kubayini enza njalo? Kungombana bekazi ukuthi abantu abanalo ilungelo namkha ikghono lokuzibusa. (Rhu. 146:3; Jor. 10:23) Abantu angekhe bakghona ukuqeda unobangela wayo yoke imitlhago. Iphasi libuswa nguSathana uDeveli, ukhohlakele begodu abantu abanengi ephasineli bayamlingisa. (Jwa. 8:44; Efe. 2:2) Ngitjho nabantu abanomusa, angekhe bakghona ukuqeda imiraro esephasineli ngombana banesono begodu abahlali benza okulungileko ngaso soke isikhathi.—UMtj. 7:20.
8 UJesu bekazi ukuthi mBuso kaZimu kwaphela ozokuqeda unobangela wayo yoke imiraro. Kungebangelo asebenzisa isikhathi namandlakhe bona ‘atjhumayele iindaba ezimnandi zomBuso kaZimu.’ (Luk. 8:1) Waqinisekisa labo “abalambele nabomele ukulunga” ukuthi koke ukutlhaga nobumbi kuzokuphela. (Mat. 5:6; Luk. 18:7, 8) Nanyana kunjalo, akekho urhulumende wephasini ongenza amatjhuguluko anjalo. MBuso kaZimu kwaphela ongakghona ukwenza njalo begodu umBuso loyo “awusiyingcenye yephaseli.”—Funda uJwanisi 18:36.
LINGISA UJESU NAWUQALENE NOKUNGABI NOBULUNGISWA
9. Khuyini ekuqinisekisa ngokuthi mBuso kaZimu kwaphela ozokuqeda koke ukungabi nobulungiswa?
9 Namhlanjesi, sibona ukungabi nobulungiswa obunengi ukudlula lobo uJesu abubona nakasephasina. USathana mthombo wokungabi nobulungiswa “emihleni yokuphela” le begodu uzokuragela phambili alawula abantu abanesono. (2 Thim. 3:1-5, 13; IsAm. 12:12) NjengoJesu, siyazi ukuthi mBuso kaZimu kwaphela ozokuqeda koke okubangela ukungabi nobulungiswa. Ngebanga lokuthi sitjhumayela ngomBuso kaZimu, asihlanganyeli emitjhagalweni namkha sithembele kibo rhulumende bona baqede ukungabi nobulungiswa. Cabanga ngalokho okwenzeka kudadwethu u-Stacy.a Ngaphambi kokufunda iqiniso, kanengi bekahlala atjhagalela ubulungiswa. Kodwana ngemva kwesikhathi esithileko, bekangasaqiniseki ngokuthi lokho akwenzako bekuzobasiza abantu bona basombulule imirarwabo. Uthi: “Nangisemitjhagalweni bengizibuza ukuthi ngisehlangothini elifaneleko na. Kodwana nje sengiyaqiniseka bona ngisehlangothini elifaneleko ngombana ngisekela umBuso kaZimu. Ngiyazi ukuthi uJehova uzokuqeda koke ukutlhaga, okuyinto mina engingekhe ngakghona ukuyenza.”—Rhu. 72:1, 4.
10. Ngokomtlolo kaMatewu 5:43-48 kubayini singalingi ukutjhugulula imithetho nokubusa kwakarhulumende? (Qala nesithombe.)
10 Abantu abanengi namhlanjesi bangenela iinqhema ezilinga ukutjhugulula aborhulumende. Nanyana kunjalo, abanengi bakwatile, abathobeli imithetho begodu balimaza abanye. Lokho akusikho uJesu asifundise khona. (Efe. 4:31) Umfowethu u-Jeffrey uthi, “Ngiyazi bona abantu nabenza umtjhagalo, kungatjhuguluka msinya, basilingeke, bathome ukumotjha izinto begodu bebe izinto bebalimazane khonapho.” UJesu usifundisa bona siphathe boke abantu ngethando, ngitjho nalabo esingavumelani nemibonwabo namkha abasihlunguphazako. (Funda uMatewu 5:43-48.) Njengombana simaKrestu silinga ukwenza koke okusemandlenethu bona silingise isibonelo uJesu asibekele sona.
Sitlhoga isibindi bona siragele phambili singazifaki eendabeni zepolotiki (Funda isigaba 10)
11. Kubayini kungaba budisi ukulingisa isibonelo sakaJesu?
11 Ngitjho nanyana sazi bona umBuso kaZimu uzokuqeda koke ukungabi nobulungiswa, singakufumana kubudisi ukulingisa uJesu nasiphathwa ngokunganabulungiswa. Le yindlela udadwethu u-Janiya azizwa ngayo ngesikhathi abanye bamphatha kumbi, ngebanga lebala lesikhumba sakhe. Uthi, “Bengisilingekile tle, bengizwa ubuhlungu khulu begodu ngifuna abantwabo bajeziswe. Yeke bengifuna ukusekela isiqhema esilwisana nebandlululo. Bengicabanga bona ukwenza njalo kuzongenza ngizizwe ngcono.” Ngokukhamba kwesikhathi u-Janiya walemuka bona kufuze enze amatjhuguluko. Uthi, “Bengivumela abanye batjhugulule indlela engizizwa ngayo, bangenze ngithembele ebantwini kunokuthembela kuJehova. Ngebanga lalokho, ngaqunta ukusitjhiya isiqhemeso begodu ngangasazibandakanyi nezinto ezinjalo.” Ngitjho nanyana sizizwa sikwatile nasiphathwa kumbi namkha nasibona abanye baphatha abanye kumbi, kufuze silawule indlela esizizwa ngayo begodu sizimisele ukungabi yingcenye yephaseli.—Jwa. 15:19.
12. Kubayini kufuze sitjheje esikufundako, esikubukelako nesikulalelako?
12 Khuyini engasisiza sehlise umoya nasiphathwa kumbi namkha nasibona abanye baphathwa kumbi? Okhunye esingakwenza kukuthi sitjheje izinto esizifundako, esizibukelako nesizilalelako. Ezinye iindaba ezifumaneka kumathungelelwano wezokuthintana zivezwa ngehloso yokuthusa abantu nokunghonghoyila ngorhulumende. Kanengi iimbikiindaba kungenzeka zikhuphe iindaba ngokwendlela zona ezizibona ngazo, ingasi okwenzekileko kwamambala. Ngitjho nanyana ilwazelo liliqiniso, angeze sakghona ukurarulula imiraro ngokuragela phambili sifunda ngokwenzekileko. Kuhlekuhle, nange sisebenzisa isikhathi sethu esinengi silalela namkha sifunda iindaba ezinjalo, kungenzeka sisilingeke khulu, sidane namkha sikwate. (IzA. 24:10) Okudanisa khulu, kungenzeka silise ukubeka umBuso kaZimu qangi, silibale nokuthi mBuso kaZimu kwaphela ongaqeda koke ukutlhaga.
13. Ukufunda iBhayibheli qobe langa kungasisiza njani abantu nabasiphatha kumbi?
13 Nasifunda iBhayibheli qobe langa begodu sicabange ngalokho esikufundako, kuzosisiza sazi bona kufuze senzeni nange siphathwa kumbi namkha sibona abanye baphathwa kumbi. Udadwethu u-Alia waphatheka kabuhlungu khulu nakabona indlela abanye abaphathwa ngayo emphakathini ebekahlala kiwo. Wasilingeka khulu nakabona abantu abaphatha abanye kumbi nabangajeziswako. Uthi, “Kwafuze ngihlale phasi ngizibuze, ‘Ngiyakholwa na bona uJehova uzozilungisa izintwezi?’ Ngesikhatheso ngafunda uJobho 34:22-29. Amavesi la angikhumbuza bona akakho umuntu ongazifihla kuJehova. Nguye kwaphela onobulungiswa bamambala begodu nguye ozokulungisa izinto ngokupheleleko.” Njengombana sisalinde umBuso kaZimu bona ulethe ubulungiswa bamambala, kusafuze siqalane nokungabi nobulungiswa nje. Singakwenza njani lokho?
KHUYINI ESINGAKWENZA NJE?
14. Khuyini esingakwenza nje? (Kolose 3:10, 11)
14 Angeze sakghona ukutjhugulula indlela abanye abaphatha abanye ngayo kodwana singakghona ukulawula indlela thina esenza ngayo. Njengombana sesifundile, silingisa uJesu ngokutjengisa ithando. Yeke, singalinga ukuphatha boke abantu kuhle, ngitjho nalabo abangaphathi thina namkha abanye kuhle. (Mat. 7:12; Rom. 12:17) UJehova uyathaba nasiphatha boke abantu kuhle.—Funda kwebeKolose 3:10, 11.
15. Sibasiza njani abantu ngokubatjela ngeemfundiso zeBhayibheli?
15 Indlela ephuma phambili yokusiza abantu kukubafundisa ngoJehova. Kubayini sitjho njalo? Ngombana “ilwazi lakaJehova” lingatjhugulula umuntu obekanenturhu nobekasisilwi bona abe nomusa, ukuthula nethando. (Isa. 11:6, 7, 9) Ngaphambi kobana u-Jemal afunde iqiniso ngoJehova, wangenela isiqhema esivukela umBuso, bona balwe nesiqhema sezepolotiki ebebacabanga bona sigandelela abantu. Uthi, “Angeze wakatelela abantu bona batjhuguluke. Akhenge ngikatelelwe bona ngitjhuguluke kodwana iqiniso leBhayibheli ebengilifunda langitjhugulula.” U-Jemal akufundako kwamenza walisa ukulwa. Yeke, nasifundisa abantu iqiniso eliseBhayibhelini, singabasiza balise ukwenza izinto ezilimaza abanye.
16. Kubayini ufuna ukutjela abanye ngomBuso kaZimu?
16 Nathi sifana noJesu, sifuna ukutjela abantu bona umBuso kaZimu uzokuqeda koke ukutlhaga. Ithembelo lingasiza abantu abangaphathwa ngobulungiswa. (Jor. 29:11) U-Stacy esikhulume ngaye phambilini uthi, “Ukufunda iqiniso leBhayibheli kwangisiza ngakghona ukwehlisa umoya nangiphathwa kumbi nalokha nangibona abanye baphathwa kumbi. UJehova usebenzisa umlayezo oseBhayibhelini bona asiduduze.” Kufuze sikulungele ukududuza abanye ngeenthembiso zakaJehova esizifumana eBhayibhelini. Nawuqinisekako ngalokho iBhayibheli elikutjhoko nalithi uJehova uzokuqeda ukutlhaga, uzokukghona ukufundisa abanye ngakho, kunganandaba bona kusesikolweni namkha emsebenzini. Uzobafundisa ngokuthi, kubayini sitlhaga nokuthi uJehova uzokwenzani bona aqede ukutlhaga.b
17. UJehova usisiza njani nasiphathwa kumbi?
17 Siyazi bona ngebanga lokuthi uSathana “umbusi wephaseli” sizokuragela phambili sitlhaga. Kodwana singaqala phambili eenkhathini ezingcono ngombana uJehova uthembisa ukusisiza nje nokuthi esikhathini esizako uzokususa uSathana nokho koke ukukhohlakala. (Jwa. 12:31) Ngokwesibonelo, usebenzisa iBhayibheli bona asitjele ukuthi kubayini kunokutlhaga okungaka, asitjele nokuthi unendaba nabantu abangaphathwa ngobulungiswa. (Rhu. 34:17-19) UJehova usebenzisa iNdodanakhe ukusifundisa ukuthi kufuze senzeni abanye nabasiphatha kabuhlungu. Nokuthi kungasikade umBuswakhe uzokuqeda ukutlhaga begodu abantu angekhe basatlhaga godu. (2 Pit. 3:13) Kwanga singaragela phambili sikhuthalela ukutjhumayela iindaba ezimnandi, siqale phambili esikhathini lapho iphasi lizabe ‘linobulungiswa nokulunga.’—Isa. 9:7.
INGOMA 158 “Angekhe Liriyade!”
a Amanye amagama atjhugululiwe.
b Funda isithasiselo A amaphuzu 24-27 encwajaneni ethi, Thanda Abantu—Yenza Abafundi.