Phunzilani vamungachite kuti mukopeleka malangizo aweme kuli ayakine

1. Kansi niŵani ofunikila kupeleka malangizo kuli ayakine, ndipo ndaŵa yanji?

KANSI mukumvwa tyani mukaganizila zopeleka malangizo kuli munthu muyakine? Ayakine osangalala kupeleka malangizo kuli ayakine. Ayakine vuŵavuta kupeleka malangizo komasoti oyopa kuchita vamene ivi. Mulimonse mwavingankhalile, sewo tili na udindo wopeleka malangizo kuli ayakine nthawe na na nthawe. Ndaŵa yanji? Chifukwa chakuti Yesu enena kuti ophunzila ŵake ngawo-ngawo akoziŵika na chikondi chakuwoneshana pakati pawo. (Yoh. 13:35) Ndipo njila imozi yatuwoneshela kuti nise achikondi ni kupeleka malangizo kuli akwasu na akalongosi pakafunikila. Komasoti Baibolo yunena kuti keno tupeleka malangizo ofumila pansi pa ntima tutang’isha ushamwali wasu na ayasu.—Miy. 27:9.

2. Kansi akulu ofunikila kuchita chinji, ndipo ndaŵa yanji? (Onani bokosi yakuti “Malangizo okhuza misonkhano ya nkati mwasondo.”)

² Ngako-ngako akulu ofunikila kuziŵa mwangapelekele malangizo aweme kuli ayakine. Kupitila muli Yesu, Yehova wapeleka ntchito yosamalila mpingo kuli akulu amene aŵa. (1 Pet. 5:2, 3) Njila imozi yakuchitila vamene ivi, ni kupeleka malangizo ofumila mu Baibolo munkhani zakulaŵila mumipingo. Ove ofunikilasoti kulangiza mbelele iliyonse payeka, komasoti kusakila mbelele ziyakine zamene ziluŵila kuti zijokele pagulu ya ziyake. Kansi akulu komasoti Akhilisitu tonse tingachite tyani kuti tikopeleka malangizo aweme?

3. (a) Kansi tingachite tyani kuti tikopeleka malangizo aweme? (Yesaya 9:6; onanisoti bokosi yakuti “Mukokonkheja Yesu keno mupeleka malangizo.”) (b) Kansi tikambilane chinji munkhani ino?

³ Tingaphunzile vinyinji pankhani yopeleka malangizo aweme kufumila pa visanzo va ŵanthu otomolewa mu Baibolo, ndipo chisanzo chiweme ngako pankhani yamene iyi ni Yesu. Imozi mwa mazina audindo ŵechipasiwa yove ni yakuti “Mulangizi wodabwisa.” (Ŵelengani Yesaya 9:6.) Munkhani ino, tiwone vatingachite munthu akatisenga kuti timupase malangizo komasoti mwatingapelekele malangizo kuli ŵanthu paliye kusengewa. Tiwonesoti kufunika kopeleka malangizo pa nthawe iweme komasoti munjila iweme.

MUNTHU MUYAKINE AKATISENGA MALANGIZO

4-5. Kansi tufunikila kulikonsha konsho yotyani poyamba munthu akatisenga malangizo? Pelekani chisanzo.

⁴ Kansi tufunika kuchita chinji poyamba munthu muyakine akatisenga malangizo? Nthawe ziyakine tingawone kuti tufunikila kumuyavya mokulumija. Koma poyamba tufunikila kulikonsha kuti, ‘Kansi newo nine munthu woyenelela kupeleka malangizo pa nkhani yamene iyi?’ Nthawe ziyakine tingamuyavye munthu wamene uyo pomusakilila munthu wamene angamuyavye mokatijana na vuto yawakumana nayo.

⁵ Ganizilani chisanzo ichi chokonkhapo. Tiyelekezele kuti muyanu wapantima olwala matenda akulu ngako. Yove okuujani kuti wafwana njila iyakine yangapezele thandizo, lomba okusengani kuti mufotokoze maganizo ŵanu pa nkhani yamene iyo keno wafwana njila yoyenelela olo yayi. Olo kuti thandizo yamene iyo mwewo mwakondwela nayo, mukokumbukila kuti mwewo nimwelini dokota ndipo muliye phunzisiwe mwamungapojekele munthu. Vikankhala tetyo, njila iweme ngako yamungamuyavyile muyanu wamene uyo ni kumuyavya kufwana dokota muweme wamene angamuyavye.

6. Kansi tufunikila kuchita tyani poyamba tikaliyepeleka malangizo?

⁶ Olo keno tuwona kuti nise woyenelela kupeleka malangizo pa nkhani yamene iyo, tingachite luweme kuyembekezela kwa nthawe itontho tikaliyepeleka malangizo. Ndaŵa yanji? Lemba ya Miyambo 15:28 yunena kuti: “Munthu wolungama oyamba waganizila akaliye yankha.” Lomba tyani keno tuwona kuti yankho tili nayo? Tingafunikile mphela kuiphunzilasoti nkhani yamene iyo, kupemphela komasoti kuganizila. Tikachita vamene ivi, malangizo ŵasu angankhale okatijana ngako na vakufuna Yehova. Tiyeni tiwone chisanzo cha mneneli Natani.

7. Kansi muphunzila chinji kufumila pa chisanzo cha mneneli Natani?

⁷ Mfumu Davite euja Natani kuti ofuna kumanga kachisi wa Yehova. Nthawe yamene iyo letu, Natani eyamba kupeleka malangiza kuli Davite. Koma Natani enzefunikila kukonsha kwa Yehova poyamba. Ndaŵa yanji? Chifukwa chakuti ni Davitelini wenzefuna Yehova kuti amumangile kachisi. (1 Mbiri 17:1-4) Nkhani yamene iyi yuwonesha kuti munthu akatisenga malangizo, tufunikila “kuganizila poyamba tikaliye laŵila.”—Yako. 1:19.

8. Ndaŵa yanji tufunikila kuchita vinthu mosamala ngako tikafuna kupeleka malangizo?

⁸ Ganizilanisoti chifukwa chiyakine chatufunikila kunkhala osamala tikafuna kulangiza munthu. Sewo tingankhale na mulandu keno tapeleka malangizo ophoniyeka kuli munthu muyakine ndipo wakumana na mavuto.

MWATINGAPELEKELE MALANGIZO KENO TILIYE SENGEWE

9. Kansi akulu ofunikila kusimikijila chinji akaliye peleka malangizo? (Agalantiya 6:1)

⁹ Nthawe ziyakine akulu ofunikila kupeleka malangizo kuli nkwasu olo kalongosi wamene wapatuka “noyamba kuyenda munjila yophoniyeka mosaziŵa.” (Ŵelengani Agalantiya 6:1.) Pofotokoza vesi yamene iyi, mfundo iyakine yoyavya pophunzila inena kuti ‘munthu angayambe kuyenda panjila yophoniyeka olo kuti akaliye chita chimo ikulu.” Cholinga cha akulu ni kuyavya munthu wamene uyo kuyenda munjila ikuya ku moyo wosasila. (Yako. 5:19, 20) Koma kuti ove akwanishe kupeleka malangizo kuli munthu wamene uyo, ofunikila kusimikijila poyamba kuti njila yakuyenda munthu wamene uyo niyophoniyeka chendi. Yehova etipasa ufulu wosankha vinthu vosiyana-siyana pokatishila ntchito chikumbuntima chasu. (Alo. 14:1-4) Lomba tyani keno nkwasu wayamba chendi kuyenda panjila yophoniyeka ndipo akulu ofuna amulangize?

10-12. Kansi akulu ofunikila kuchita chinji akafuna kupeleka malangizo paliye kusengewa? Pelekani chisanzo. (Onanisoti vithunzi.)

¹⁰ Akulu keno opeleka malangizo paliye kusengewa angakumane na vuto iyakine. Ndaŵa yanji? Ntumwi Paulo enena kuti munthu nthawe ziyakine angayambe kuyenda panjila yophoniyeka mosaziŵa. Tetyo, akulu akaliyepeleka malangizo, ofunikila kuwamya ntima wa munthu wamene uyo kuti alondele luweme malangizo.

¹¹ Kupeleka malangizo paliye kusengewa tingakulinganije na kukomola mbewu palito iyumu. Mulimi akaliye yamba kukomola mbewu mmunda mwake oyamba kuwaya. Vamene ivi vuyavya kuti mbewu zizamele luweme. Posilijila pake, otilila mbewu zamene izo kuti zikule. Molingana na vamene ivi, pali vinthu viyakine vangafunikile kuchita nkulu kuti munthu alondele mosavuta malangizo noŵakatishila ntchito. Mwachisanzo, nkulu oyembekezela nthawe iweme kuti alaŵile naye ndipo omusimikijila kuti ni wofunika ngako. Keno ŵanthu omuziŵa kuti ni nkulu wachikondi komasoti muweme ntima, vunkhala vosavuta kuli ŵanthu ayakine kuti alondele malangizo ŵake.

¹² Nkulu angayavyesoti munthu wamene uyo kuti alondele malangizo mosavuta pomukumbusha kuti munthu aliyense ophoniyesha vinthu, ndipo ofunikila kupasiwa malangizo nthawe ziyakine. (Alo. 3:23) Keno nkulu olaŵila modekha, mwaulemu komasoti kukatishila ntchito luweme malemba, angayavye munthu wamene oyenda panjila yophoniyeka kuti ajokele. Nkwasu akakwanisha kuziŵa kuti wayamba kuyenda munjila yophoniyeka, nkulu wamene uyo ‘omutang’isha’ pomufotokozela momvwika luweme vinthu vakufunikila kuchinja. Pamapeto pake, nkulu angayavye ngako nkwasu wamene uyo kuti apindule na malangizo amene awo pomutembeja chifukwa cha vinthu viweme vakuchita nopemphela naye.—Yako. 5:15

13. Kansi akulu angasimikijile tyani kuti munthu wamvwisha malangizo ŵamupasa?

¹³ Nthawe ziyakine, nkwasu angamvwe mophoniyeka malangizo ŵangamupase akulu. Kansi akulu angapewe tyani vuto yamene iyi? Ove angachite vamene ivi pomukonsha makonsho mowama ntima komasoti mwaluso kuti awone keno munthu wamene uyo wamvwisha luweme. (Mlal. 12:11) Mayankho ŵangapeleke, angayavye nkulu kuziŵa keno wamvwisha vawaujiwa.

KUPELEKA MALANGIZO PA NTHAWE IWEME KOMASOTI MU NJILA IWEME

14. Kansi tufunikila kulangiza munthu tili okalipa? Fotokozani.

¹⁴ Sewo tonse tiliye ungwilo, ndipo vinthu vatuchita komasoti vatulaŵila vingakhumudwise ŵanthu ayakine. (Akol. 3:13) Mokatijana na vayunena Baibolo, vinthu vatulaŵila nthawe ziyakine ayasu angakhumudwe navo. (Aife. 4:26) Koma tufunikila kupewa kulangiza munthu tili okalipa. Ndaŵa yanji? Chifukwa “munthu wamene wakalipa ochitalini vinthu mokatijana na chilungamo cha Mulungu.” (Yako. 1:20) Keno tulangiza munthu tili okalipa vingalete mavuto akulu ngako. Vamene ivi vutanthauzalini kuti tikonkhala chelele keno muyakine watiphoniyela. Koma vutanthauza kuti tikoyembekezela kuti ntima wasu unkhale pansi keno takalipa. Keno tuchita tetyo, tikolaŵila mowama ntima komasoti mwaluso ngako. Tingaphunzile mfundo yofunika ngako kufumila kuli Elihu wamene epeleka malangizo aweme kuli Yobu.

15. Kansi tuphunzila chinji kufumila pa chisanzo cha Elihu? (Onani chithunzi.)

¹⁵ Kwamasiku anyinji, Elihu enzemvwishila venzelaŵila Yobu poliikila kuvuli ayake penzemulaŵilila vinthu viipa. Elihu emumvwila chifundo Yobu. Koma olo ni tetyo, Elihu ekhumudwa ngako chifukwa chakuti Yobu enze eleka kulemekeza Yehova ndipo enzeganizila ngako vokhuza yove. Olo kuti venze tetyo, Elihu eyembekezela nthawe iweme, ndipo elaŵila modekha komasoti mwaulemu ngako penzepeleka malangizo kuli Yobu. (Yobu 32:2; 33:1-7) Chisanzo cha Elihu chutiphunzisa mfundo iyakine yofunika ngako. Tufunika kupeleka malangizo pa nthawe iweme, mwanjila iweme, mwaulemu komasoti mwachikondi.—Mlal. 3:1, 7.

PITILIJANI KUPELEKA KOMASOTI KULONDELA MALANGIZO

16. Kansi muphunzila chinji kufumila pa Salimo 32:8?

¹⁶ Lemba pafumila mutu wa nkhani ino, yunena kuti “nizakupase malangizo nokulolela.” (Ŵelengani Salimo 32:8.) Vamene ivi vuwonesha kuti Mulungu apitilije kutiyavya mpaka kale-kale. Yove opelekalini tyala malangizo, koma otiyavyasoti kuti tikoŵakonkheja. Yehova ni chisanzo chiweme ngako kuli sewo! Tikafuna kupeleka malangizo kuli ayakine, tingachite luweme kukonkheja chisanzo cha Yehova ndipo tikoŵalolela noŵayavya pakafunikila, kuti vinthu viŵayendele luweme.

17. Kansi tupindula tyani keno akulu okatishila ntchito Baibolo popeleka malangizo? (Yesaya 32:1, 2)

¹⁷ Kupambana kale yonse, masiku ŵano tufunika kupeleka malangizo komasoti kulondela malangizo ofumila kuli ayasu. (2 Tim. 3:1) Akulu amene opeleka malangizo ofumila mu Baibolo poyavya ayakine, ali “monga ni mimana ya manzi mu chalo chiliye manzi.” (Ŵelengani Yesaya 32:1, 2.) Tuŵatembeja ngako Akhilisitu ayasu amene okwanisha kutipasa malangizo ŵatufunikila. Mawu ŵawo ali monga ni “ma apozi agolide mu mbale za siliva”. (Miy. 25:11) Tiyeni tonse tipitilije kukulisha luso yasu pankhani yopeleka malangizo komasoti tikolondela malangizo aweme ofumila kuli ayakine.