NKHANI YOPHUNZILA N.° 30
NYIMBO N.° 97 Mawu a Mulungu otiyavya kunkhala na moyo
Pitilijani kuphunzila vinthu vanyowani kufumila mu mfundo zoyambilila za mu Baibolo
“Pachifukwa chamene ichi, nufuna kuti nikokukumbushani vinthu vamene ivi nthawe zonse olo kuti muviziŵa kale ndipo nimwe otang’a mu choonadi chamene mwechiphunzila.”—2 PET. 1:12.
CHOLINGA CHA NKHANI INO
Munkhani ino, tiwone mwatingakatishile ntchito mfundo zoyambilila zamu Baibolo olo kuti papita vyaka vinyinji kufumila petiziphunzila.
1. Kansi mfundo zoyambilila zamu Baibolo zekuyavyani tyani pa nthawe yoyamba yemwiziŵa choonadi?
MFUNDO zoyambilila zetiphunzila zamu Baibolo zetiyavya kuchinja moyo wasu. Mwachisanzo, petiziŵa kuti zina ya Mulungu ni Yehova techitapo kanthu kuti tinkhale naye paushamwali. (Yes. 42:8) Petiziŵa vinthu ngavo-ngavo vuchitika munthu akamwalila, teziŵa kuti ayasu apantima amene emwalila otamanishiwalini. (Mlal. 9:10) Komasoti peziŵa lonjezo ya Mulungu yakuti chalo chizankhale paladaiso, tileka kudela nkhaŵa ngako vokhuza sogolo yasu. Teyambasoti kukhulupilila kuti tizankhale na moyo kosasila, osati kwa vyaka vitontho tyala monga 70 olo 80.—Sal. 37:29; 90:10.
2. Kansi lemba ya 2 Petulo 1:12, 13 yuwonesha tyani kuti olo Akhilisitu otang’a mwauzimu angayavyiwe na mfundo zoyambilila zamu Baibolo?
2 Tufunikilalini kuzipepusha mfundo zoyambilila zamu Baibolo. Kalata yachiŵili yechilemba mtumwi Petulo, elembela Akhilisitu “otang’a mu choonadi.” (Ŵelengani 2 Petulo 1:12, 13.) Panthawe yamene iyo, moyo wawo wauzimu wenze pangozi chifukwa chakuti mumpingo mwenze ŵanthu ophunzisa vinthu vawenye komasoti asayopa Mulungu. (2 Pet. 2:1-3) Petulo enzefuna kutang’isha akwasu na akalongosi amene awo kuti aliteteze kuviphunziso vawenye venzephunzisa ŵanthu amene awo. Yove echita vamene ivi poŵakumbusha mfundo zoyambilila zechiphunzila. Mfundo zamene izo sembe zeŵayavya kunkhala mphela okhulupilika mpaka pamapeto.
3. Pelekani chisanzo chuwonesha chifukwa chake Akhilisitu onse ofunikila kupitilija kuganizila ngako mfundo zoyambilila zamu Baibolo.
3 Olo kuti takula ngako mwauzimu, tingaphunzile mphela vinthu vanyowani kufumila mu mfundo zoyambilila zamu Baibolo. Mwachisanzo: Munthu wamene oziŵa luweme kupika na wala wamene ophunzila lomba, angakatishile ntchito vinthu volingana popika vakulya. Koma wala wamene oziŵa kale vinyinji pankhani yopika, ophunzilasoti njila zosiyana-siyana zanyowani zopikila chakulya chiweme pokatishila ntchito vinthu vimo na vimo. Molingana na vamene ivi, munthu wamene eyamba kale-kale kutumikila Yehova komasoti wophunzila Baibolo wanyowani onse angapindule na mfundo zoyambilila zamu Baibolo. Nivowonekelatu kuti vinthu pamoyo wasu komasoti vatuchita potumikila Yehova vachinja kufumila petibatizika. Keno tuganizila mfundo zoyambilila zetiphunzila kale-kale, tingafwane mfundo zoyavya zatingakatishile ntchito palipano. Tiyeni tiwone vangaphunzile Akhilisitu amene atumikila Yehova kwa nthawe itali kufumila mu mfundo zitatu zoyambilila zamu Baibolo.
YEHOVA NI NYAMALENGA
4. Kansi kuziŵa kuti Yehova ni Nyamalenga kwatiyavya tyani?
4 Baibolo yunena kuti “epanga vinthu vonse ni Mulungu.” (Ahe. 3:4) Sewo tuziŵa kuti ichi chalo komasoti vinthu vonse vilimo vilengewa na Nyamalenga wa nzelu komasoti wa mphamvu. Chifukwa chakuti Yehova niye etilenga, yove oziŵa kalikonse kokhuza sewo. Chofunika ngako, ni chakuti Mulungu otiganizila. Yove oziŵa vinthu vamene vingatiyavye. Kuziŵa mfundo yamene iyi ya choonadi yakuti Yehova ni Nyamalenga, kwechinja moyo wasu kuti unkhale uweme ngako.
5. Kansi ni mfundo yotyani yamene ingatiyavye kunkhala olichefya? (Yesaya 45:9-12)
5 Mfundo ya choonadi yakuti Yehova ni Nyamalenga, yutiphunzisasoti kunkhala olichefya. Yobu pechiyamba kuganizila ngako vokhuza yove komasoti ŵanthu ayakine mmalo mwa Yehova, Mulungu emukumbusha kuti yove ni Nyamalenga wa Mphamvu zonse. (Yobu 38:1-4) Vamene ivi, vemuyavya Yobu kuziŵa kuti njila za Yehova ni zapalulu ngako kupambana za ŵanthu. Mneneli Yesaya etomola mfundo yolingana na yamene iyi pechilemba kuti: “Kansi lito ingakonshe woumba nongo kuti: ‘Kansi ukonza chinji?’”—Ŵelengani Yesaya 45:9-12.
6. Kansi ni nthawe yotyani yatufunikila kuganizila ngako kupaka kwa nzelu komasoti mphamvu za Nyamalenga? (Onani chithunzi.)
6 Mkhilisitu akayamba kuziŵa vinthu vinyinji, angayambe kudalila ngako nzelu zake noleka kudalila Yehova komasoti Mawu ŵake kuti akomusogolela. (Yobu 37:23, 24) Lomba ni chinji chingachitike yove akayamba kuganizila ngako nzelu ziliye malile komasoti mphamvu za Nyamalenga wake? (Yes. 40:22; 55:8, 9) Kuganizila ngako vinthu vamene ivi kungamuyavye kuti apitilije kunkhala wolichefya komasoti kuwona vinthu mwanjila iweme.
Kansi ni chinji chingatiyavye kuti tikowona vinthu moyenelela? (Onani ndime 6)d
7. Kansi Rahela echita tyani kuti avomekeje gulu peichinja vinthu viyakine?
7 Kuganizila mfundo yakuti Yehova ni Nyamalenga, kwemuyavya Rahela wamene onkhala ku Slovenia kuti akodjaila mokulumija vinthu vikachinja mu gulu yasu. Yove enena kuti: “Nthawe ziyakine vunivuta kuvomekeja malangizo a ŵanthu otisogolela. Mwachisanzo, nedabwa ngako peniwona kuti nkwasu olaŵila nkhani ali na ndevu mu Lipoti namba 8 ya Bungwe Yutonga ya 2023. Tetyo, nemusenga Yehova kuti aniyavye kuti nidjaile kuchinja kwamene uko.” Rahela eganizila mfundo yakuti Yehova niye elenga kululu komasoti chalo, ndipo angakwanishe kusogolela gulu yake paliye vuto iliyonse. Keno pali mfundo iliyonse yanyowani olo malangizo amene okuvutani kuŵadjaila, mungachite luweme kuwonesha ntima wolichefya. Muwona tyani kufwana nthawe yokwanila kuti muganizile kupaka kwa nzelu komasoti mphamvu zali nazo Nyamalenga wasu?—Alo. 11:33-36.
CHIFUKWA CHAKE MULUNGU WALOLA KUTI TIKOVUTIKA
8. Kansi kuziŵa chifukwa chake Mulungu walola kuti tikovutika kwatiyavya tyani?
8 Ndaŵa yanji Mulungu walola kuti tikovutika? Ŵanthu ayakine amene oziŵalini yankho ya konsho yamene iyi, okhumudwa komasoti oganiza kuti Mulungu kuliye! (Miy. 19:3) Mosiyana na vamene ivi, mwewo muziŵa kuti uchimo komasoti kusoŵa ungwilo kwetilondela kufumila kuli makolo ŵasu, ni Yehova lini echitisha. Mwewo mwaphunzilasoti kuti kuleza ntima kwa Yehova kwapeleka mwayi kuli ŵanthu mamiliyoni anyinji kuti aziŵe Yehova komasoti vakuti azachite posilija mavuto. (2 Pet. 3:9, 15) Mfundo za choonadi zimene izi zakuyavyani kuti muvwendele ngako kuli Yove.
9. Kansi ni pa vochitika votyani patufunikila kukumbukila chifukwa chake Yehova walola kuti tikovutika?
9 Patuyembekezela kuti Yehova asilije mavuto onse tufunikila kunkhala oleza ntima. Koma olo ni tetyo, tingakhumudwe noyamba kuwona kuti Yehova ochelwa ngako kusilija mavuto keno munthu watukonda wamwalila, keno tukumana na mavuto olo keno enekwasu ochitiliwa vinthu viliye chilungamo. (Ahe. 1:2, 3) Pa nthawe monga ni yamene iyi, tingachite luweme kuganizila chifukwa chake Yehova walola kuti ŵanthu olungama akovutika.a (Sal. 34:19) Tingachitesoti luweme kukumbukila vakuti azachite pokwanilisha cholinga chake nosilija mavuto onse.
10. Kansi ni chinji cheyavya Anne kuti apilile imfwa ya amayi ŵake?
10 Kuziŵa chifukwa chake Mulungu walola kuti tikovutika, kungatiyavye kuti tikopilila mayeselo. Anne wamene onkhala pa Nsuwa ya Mayotte mmbali mwa Nyanja yaku India, enena kuti: “Vyaka vitontho kuvuli amayi ŵangu pechimwalila, nechimvwa chisoni ngako. Koma olo ni tetyo, nukumbukila nthawe zonse kuti ni Yehova lini wamene ochitisha kuti ŵanthu akovutika. Yove ni wofunishisha kusilija mavuto onse komasoti kuusha ŵanthu ŵatukonda. Kuganizila mfundo za choonadi zamene izi kuniyavya kunkhala na ntendele wamuntima komasoti kunkhala osangalala.”
11. Kansi kuziŵa chifukwa chake Yehova walola kuti tikovutika kungatiyavye tyani kuti tipitilije kulalikila?
11 Kuziŵa chifukwa chake Mulungu walola kuti tikovutika, kungatitang’ishe kuti tipitilije kulalikila uthenga uweme. Pechisilija kufotokoza kuti Yehova ni woleza ndipo ofuna kuti ŵanthu onse alape nopulumuka, Petulo elembasoti kuti: “Ganizilani za ntundu wa ŵanthu wamufunikila kunkhala. Mufunikila kunkhala ŵanthu ankhalidwe ituŵa ndipo mukochita ntchito zuwonesha kuti nimwe olipeleka kwa Mulungu.” (2 Pet. 3:11) Ziyakine mwa “ntchito zuwonesha kuti nimwe olipeleka kwa Mulungu” zamungakate ni kulalikila. Molingana na Atata ŵasu, sewo nase tukonda ŵanthu. Tufuna kuti ove azankhale mu chalo chanyowani cholungama cha Mulungu. Yehova wawonesha kuleza ntima popeleka mwayi kuli ŵanthu amugawo yanu kuti akomulambila. Muli na mwayi ukulu ngako wonkhala wa ntchito muyake wa Mulungu komasoti kuyavya ŵanthu anyinji kuphunzila vokhuza yove mapeto akaliye fwika!—1 Ako. 3:9.
TUNKHALA MU “MASIKU OSILIJA”
12. Kansi kuziŵa kuti tili mu “mmasiku osilija” kwatiyavya tyani?
12 Baibolo inena momvwika luweme mwakuti azankhalile ŵanthu mu “masiku osilija.” (2 Tim. 3:1-5) Tikawona minkhalidwe yali nayo ŵanthu masiku ŵano tukwanisha kuwona kuti maulosi okwanilishiwa. Minkhalidwe iipa yali nayo ŵanthu yuipila-ipila, ndipo tukaikilalini na patontho kumo kuti Mawu a Mulungu ni odalilika.—2 Tim. 3:13-15.
13. Kansi fanizo yechinena Yesu ili pa lemba ya Luka 12:15-21, ingatiyavye tyani?
13 Kuziŵa kuti tunkhala mu masiku osilijila, kutiyavyasoti kuti tikoika vinthu vofunika ngako pa malo oyamba pa moyo wasu. Tiyeni tiwone vatingaphunzile kufumila pa fanizo ya Yesu ili pa lemba ya Luka 12:15-21. (Ŵelengani.) Ndaŵa yanji munthu wa chuma wamene uyo ‘enzeve nzelu’? Vuto ya munthu wamene uyo yenze yakuti enzeikalini vinthu vofunika pamalo oyamba, osati chifukwa chakuti enze wolemela ngako. Yove ‘eliunjikila chuma koma kwa [Mulungu] enzelini wolemela.’ Kansi ndaŵa yanji nkhani yamene iyo yenze yofunika ngako? Mulungu euja munthu wamene uyo kuti: “Usiku wamene uno moyo wako aufune.” Mapeto aichi chalo pakuvwendela, tingachite luweme kulikonsha kuti: ‘Kansi volinga vangu vuwonesha kuti nuika vinthu vofunika ngako pa malo oyamba? Kansi ni volinga votyani vanulimbikisa ŵana ŵangu kuti ankhale navo? Kansi nuunjika chuma changu kululu pokatishila ntchito mphamvu zangu, nthawe komasoti katundu wangu?’
14. Kansi vinthu vechitikila Miki vutiyavya tyani kuwona chifukwa chake tufunikila kukumbukila kuti tili mu masiku osilija?
14 Kuganizila ngako mfundo yakuti tunkhala mu masiku osilija, kungatiyavye kuti tikowona vinthu mwanjila iweme. Vamene ivi niye vechitikila kalongosi muyakine zina yake Miki. Yove enena kuti: “Penisilija sikulu, nenzefunishisha ngako kufwana ntchito yamene inganiyavye kuziŵa vinyinji vokhuza vinyama. Nenzesoti na cholinga chochita upainiya wonkhazikika komasoti kuyatumikila kudela kwamene kufunikila ofalisa anyinji. Akhilisitu ayangu otang’a mwauzimu eniuja kuti niganizile ngako keno kukata ntchito yamene iyo yenenzefuna kunganiyayve kuti nikwanilishe volinga vangu vauzimu. Ove enikumbusha kuti ichi chalo chiipa chiwonongewe kwalombapano. Koma mu chalo chanyowani nizaphunzile vinthu vinyinji vokhuza vinyama mwaningafunile. Tetyo, nephunzila ntchito ziyakine zosavuta. Vamene ivi veniyavya kuti nikokwanisha kulisamalila penenzechita upainiya wonkhazikika ku Ecuador kwamene kwenzefunikila ofalisa anyinji.” Palipano, Miki pamozi na mwanalume wake otumikila monga opanamila dela mu chalo chamene ichi.
15. Kansi chisanzo cha Yakobo chingatiyavye tyani keno ŵanthu aliyetiwoneshe chidwi? Pelekani chisanzo. (Onanisoti vithunzi.)
15 Osati tikotaya ntima ŵanthu akakana kumvwishila uthenga wasu paulwendo woyamba. Ŵanthu angachinje pakapita nthawe. Ganizilani chisanzo cha Yakobo nkwake wa Yesu. Yove ewona Yesu okula, kunkhala Mesiya komasoti enzephunzisa ŵanthu mwaluso ngako kupambana munthu aliyense. Koma olo ni tetyo, pepita vyaka vinyinji Yakobo aliyenkhala wophunzila wa Yesu. Yove echizankhala wophunzila pavuli pakuti Yesu waushiwa, ndipo enzetumikila Mulungu mwakhama ngako!b (Yoh. 7:5; Agal. 2:9) Tiyeni tipitilije kulalikila enekwasu olo kuti owoneshalini chidwi, komasoti tikochita maulwendo oweleja kuli ŵanthu amene aliyetilondele luweme paulwendo woyamba. Kumbukilani kuti tili mmasiku osilija, tetyo ŵanthu ofunikila kumvwa uthenga uweme mokulumija ngako. Vinthu vatuŵauja vingaŵayavye kuti achinje palipano, olo kusogolo panthawe ya chisauso chikulu.c
Kansi ni chinji chingatiyavye kuti tipitilije kuyavya enekwasu amene otumikilalini Mulungu? (Onani ndime 15)e
TIKOTEMBEJA CHIFUKWA CHA VINTHU VAKUTIKUMBUSHA YEHOVA
16. Kansi vinthu vakutiphunzisa Yehova vakuyavyani tyani? (Onani bokosi yakuti “Vinthu vamungakatishile ntchito poyavya ayakine.”)
16 Chakulya chiyakine chauzimu chatulondela, chukonzelewa ŵanthu amene akaliyemvwapo mfundo zoyambilila zamu Baibolo. Mwachisanzo, pali nkhani za onse, nkhani zapa jw.org komasoti mavidiyo kupamikijapo magazini ŵasu. Vinthu vamene ivi vukonzewa na cholinga chakuti viyavye ŵanthu amene ni Mbonilini. Olo kuti vili tetyo, nase tupindula na mfundo zamene izo chifukwa zutiyavya kukonda ngako Yehova, kukhulupililo Mawu ŵake komasoti kuphunzisa ayakine mokata ntima pokatishila ntchito mfundo zoyambilila.—Sal. 19:7.
17. Kansi ni pa vochitika votyani pamufunikila kuganizila mfundo zoyambilila zamu Baibolo?
17 Monga a Mboni za Yehova, tusangalala tikamvwisha luweme mfundo iyakine ya choonadi chamu Baibolo. Koma olo ni tetyo, tutembejasoti ngako chifukwa cha mfundo zetiyambilila kuphunzila zamu Baibolo chifukwa zetiyavya kuti tiyambe kutumikila Yehova. Tikayamba kuganiza kuti nzelu zasu ni zofunika ngako kupamba malangizo ŵayutipasa gulu ya Yehova, tikolichefya nokumbukila kuti Mulungu niye osogolela gulu yamene iyi, ndipo ali na mphamvu komasoti nzelu zopitilila malile. Munthu watukonda olo sewo tikakumana na mavuto, tingankhale oleza ntima keno tuganizila chifukwa chake Yehova walola kuti tikovutika. Komasoti tikafuna kusankha mwatingakatishilile ntchito nthawe komasoti vinthu vatili navo, tikokumbukila kuti tili mmasiku osilija. Tiyeni tilole kuti vinthu vakutiphunzisa Yehova vititang’ishe komasoti vitiyavye kunkhala ŵanthu anzelu.
NYIMBO N.° 95 Kuŵala kuyangijilika
a Onani nkhani yakuti “Mavuto Onse Azatha Posachedwapa” mu Nsanja ya Olonda ya 15 Meyi 2007, pedji 21-25.
c Onani nkhani yakuti “Kansi ni vinthu votyani vatuziŵa ponena za vakuti azachite Yehova pousha ŵanthu?” mu Nsanja ya Mulonda ya Meyi 2024 pedji 8-13.
d MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Nkulu muyakine ofotokoza maganizo ŵake, koma bungwe ya akulu yukatijanalini nawo. Pavuli pake, yove ololesha nyenyezi zili kululu ndipo vamene ivi vumuyavya kuti ayambe kuwona vinthu mwanjila iweme.
e MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Panthawe yakuphunzila payeka, Mkhilisitu muyakine oganizila umboni uwonesha kuti tili mu masiku osilija. Vamene ivi vumuyavya kuti atumile foni nkwake wamene otumikilalini Mulungu.