OMUTWE OGURI AHA MUNAARA | ORUTARO ORWAHINDWIRE ENSI
Obukomooko bw’Entaro n’Okubonabona
Omu Kwaikumi-na-kumwe 11, 1918, Orutaro rw’Ensi Yoona orw’okubanza nibwo rwahendera. Ab’eby’obushuubuzi bakakinga, kandi abantu bakaba bashemereirwe barikuzina omu nguuto. Kwonka okushemererwa kwabo tikuramazire bwire bwingi. Bwanyima y’orutaro orwo hakabaho n’ekindi kintu ekyabaire kiri eky’akabi munonga.
Omu Kwamukaaga 1918, endwara y’amaani erikwetwa sinyiga nari Spanish flu ekajanjaara omuri France kandi akaita abantu baingi. Nk’eky’okureeberaho, bwanyima y’ameezi makye, ekaita abaserukare ba Abamerika abaabaire bari omuri France, okukira abaitsirwe amasasi. Kandi n’abaserukare abaahonokireho bakagaruka owaabo bwanyima y’orutaro bakagyenda n’endwara egyo reero yaajanjaara omu nsi yoona.
Emyaka eyaakuratsireho orutaro ruherize kuhwa, hakabaho enjara n’eby’entaasya bikagaruka ahansi. Amahanga maingi omuri Buraaya gakabura eby’okurya bwanyima y’omwaka 1918. Esente za Germany zikaba zitaine mugasho omuri 1923. Bwanyima y’emyaka mukaaga, entaasya y’ensi yoona ekagaruka ahansi. Kandi omuri 1939, orutaro rw’ensi yoona orwa kabiri rukatandika kandi rukagaruka rwareetera amahanga goona okutaikirizana. Oburemeezi obwo bukakomooka nkahi?
AKAMANYISO K’EBIRO BY’EMPERU
Obunabi bwa Baibuli nibutuhwera kwetegyereza eby’omumaisho, kandi eki kihikire na munonga aha bikwatiraine n’Orutaro rw’Ensi Yoona orw’okubanza. Yesu Kristo akagamba aha bwire obu ‘eihanga ririteera erindi ihanga,’ kandi hakabaho enjara n’orufu omu myanya mingi. (Matayo 24:3, 7; Luka 21:10, 11) Akagambira abakuratsi be ngu ebyo byona biryabaho nk’akamanyiso k’ebiro by’emperu. Ebirikukiraho nibishangwa omu kitabo kya Okushuuruurwa, ekirikukwatanisa orutaro rw’omu nsi n’orwa iguru.—Reeba akabokisi “Orutaro omu Nsi N’omu Iguru.”
Ekitabo nikyo kimwe nikigamba aha bavugi bana b’embaraasi. Abavugi bashatu b’embaraasi nibajwekyera entaro, enjara, n’endwara nk’oku Yesu yaagambire. (Reeba akabokisi “Abavugi Bana b’Embaraasi Nibagyenda omu Maisho?”) Buzima, orutaro rw’ensi yoona orw’okubanza rukareetaho oburemeezi bwingi. Kandi Baibuli neeyoreka ngu Sitaane niwe yaakomookireho ebyo byona. (1 Yohaana 5:19) Mbwenu shi Sitaane naija kucwekyerezibwa?
Ekitabo kya Okushuuruurwa nikituhamiza ngu Sitaane aine “omwanya mukye.” (Okushuuruurwa 12:12) Egi niyo nshonga ahabw’enki aine ekiniga kingi kandi arikukora n’amaani kureetaho entaro omu nsi. Oburemeezi obu turikureeba hati n’obuhame ngu obwire bwa Sitaane buri haihi kuhwaho.
OKUMARAHO EMIRIMO YA SITAANE
Orutaro rw’Ensi Yoona orw’okubanza rukaba ruri orw’omutaano omu byafaayo. Kuruga obwo hakatandika kubaho entaro, obwesharingo n’okuteesigana omu beebembezi. Kandi ekyo kikahamya ngu Sitaane akabingwa omu iguru. (Okushuuruurwa 12:9) Omutegyeki w’ensi ogwo otarikureebwa kandi enshaarizi naatwaza nk’omutegyeki ngamba nyenka orikumanya ngu aine obwire bukye. Obwire bwe ku buraahweho, ebyareetsirwe Orutaro rw’Ensi Yoona orw’okubanza nibiija kuhwaho.
Bwanyima y’okwetegyereza obunabi bw’omu Baibuli, nikikureetera kuhamya ngu Yesu Kristo, Omugabe omu iguru, naija “kuhwerekyereza emirimo ya Sitaane.” (1 Yohaana 3:8) Abantu baingi nibashaba ngu Obukama bwa Ruhanga bwije. Kandi shi iwe? Abantu abeesigwa nibaija kureeba Obukama obwo burikureetera ebi Ruhanga akunda kukorwa omu nsi. (Matayo 6:9, 10) Obukama bwa Ruhanga ku buraatandike kutegyeka omu nsi, tiharikwija kugaruka kubaho ntaro! (Zaaburi 46:9) Yega ebirikukwata aha Bukama obwo, kubaasa kureeba oku buraareete obusingye omu nsi!—Isaaya 9:6, 7.
a Reeba eshuura 8 ey’akatabo Niki Eki Baibuli Buzima Erikwegyesa? akaateirwe Abajurizi ba Yehova.