Junho
Ciposi, 1 Junho
Ciri-cense comwe mungakumbire kwa Baba mu dzina langu, iye akupaseni.—Ju. 15:16.
Kulewa cadidi, piciro la Jezuli lidalimbisa kwene-kwene anyakupfunza wace! Anyakupfunza wacewo akhazindikira lini kuti Jezu akhadasala pang’ono kuphedwa. Tsono sikuti kufa kwace kukhathandauza kuti iwo angadakhala alibe thandizo liri-lense, thangwe Yahova akhadakonzeka kutawira mipembo yawo na kuwathandiza pa basa lakupalizira. Ndipo iye adawathandizadi. Mwa ciratizo, zitandopita nsiku zing’ono-ng’ono Jezu atafa, apostolo adakumbira Yahova kuti awathandize kukhala wakukhwimika, ndipo iye adatawira mipembo yawoyo. (Mab. 4:29, 31) Mpsibodzi-bodzimbo nsiku zino. Tikambacita basa lakupalizira mwakupirira, tin’dzapitiriza kukhala pa uxamwali na Jezu. Ndipo tingakhale na citsimikizo cense cakuti Yahova an’dzatawira mipembo yathu tikambagumana na bzineso pa basa lakupalizira. (Waf. 4:13) Timbatenda kwene-kwene thangwe rakuti Yahova ambatawira mipembo yathu nakuti tiri pa uxamwali na Jezu. Mphaso zakucokera kwa Yahovazi zimbatilimbisa kuti tipitirize kubala bzisapo.—Tiy. 1:17. w18.05 14 ¶17-18
Cipiri, 2 Junho
Bwerani . . . timbalimbisane, maka-maka pomwe tinkuwona kuti nsikuyo inkufika.—Waheb. 10:24, 25.
Abalewo akhabvesesa lini thangwe lomwe Paulo akhadawauzira kuti ambalimbisane, tsono pomwe yadandopita magole maxanu, iwo adadzabvesesa thangwe race. Pa nthawe imweire, iwo adawona kuti nsiku ya Yahova yakudzapfudza mzinda wa Jeruzalemu ikhadafendera. Ndipo iwo adazindikira kuti akhafunika kuthawa mu mzindamo ninga momwe Jezu akhadawauzira kuti acite. (Lu. 21:20-22; Mab. 2:19, 20) Nsiku ya Yahovayo idafika m’gole la 70, pomwe Aroma adapfudza mzinda wa Jeruzalemu. Nsiku zino, ifepanombo tinkudikhirira nsiku ‘ikulu na yakupasa mantha’ ya Yahova, ndipo yafendera kwene-kwene. (Djow. 2:11) Mafala ya mpolofeta Sofoniya yambaphatambo basa nsiku zathu zino. Iye adati: ‘Nsiku ikulu ya Yahova iri pafupi. Iri pafupi ndipo inkufika mwakamfulumize!’ (Sof. 1:14) Ndipopa, ifepano tin’funika ‘kumbakumbukirana na kulimbisana pa lufoyi na pa mabasa yabwino.’ (Waheb. 10:24) Ndipo tin’funikambo kumbakumbukira abale wathu kuti tikwanise kumbawalimbisa akafunikira cirimbiso. w18.04 21 ¶1, 2
Citatu, 3 Junho
[Khala] wakukhwimika na wakulimba. Leka kucita mantha ayai kugopa, pakuti Yahova, Mulungu wako, an’dzakhala nawe kuli-kwense komwe uyendeko.—Djos. 1:9.
Yahova adalimbisa mtumiki wace Djosuwe pa nthawe yomwe Djosweyo akhafuna kutsogolera wanthu Wace kuti akapite m’Dziko Lakupiciridwa! Yahova adalimbisambo wanthu wace ninga gulu. Mwa ciratizo, Yahova akhadziwa kuti Ajuda omwe akhali ku ukapolo ku Babulo akhafunika kulimbisidwa, tenepo, iye adawalimbisa na mafala yakuti: ‘Leka kugopa, pakuti ndinawe. Leka kunyang’ana uku na uku na mantha, thangwe ine ndine Mulungu wako. Ndin’dzakulimbisa. Cadidi, ndin’dzakuthandiza. Ndin’dzakuphatisisa na boko langu ladidi la cirungamo.’ (Zai. 41:10) Na kupita kwa nthawe, Yahova adalimbisa Akristau wakuyambirira, ndipo nsiku zino iye ambatilimbisambo. (2 Wak. 1:3, 4) Yahova adalimbisambo Mwana wace. Pomwe Jezu adandomala kubatizidwa, iye adabva mafala yakucokera kudzulu yakuti: ‘Uyu ndiye mwanangu, wakufunidwa, omwe ndimbakondwa naye.’ (Mat. 3:17) Kumbukirani momwe mafalaya yadalimbisira Jezu pomwe akhali pa dziko la pansi pano. w18.04 16 ¶3-5
Cinai, 4 Junho
Muti wakudziwisa cabwino na cakuipa, bzin’funika lini kuudya.—Ciy. 2:17.
Wanthu winango ambakumbuka kuti Yahova alibe kupasa Adamu ufulu bwakucita bzomwe iye akhafuna. Tsono, wanthuwo ambadziwa lini kuti ufulu bwakusankhula bzomwe munthu angacite, n’bwakusiyana kwene-kwene na ugo bwakusankhula cabwino na cakuipa. Tenepo, Adamu na Eva akhana ufulu bwakusankhula kubvera Mulungu, koma akhalibe ugo bwakubzisankhulira bzabwino na bzakuipa, kokha Yahova. Ndipo ‘muti wakudziwisa cabwino na cakuipa’ ukhali umboni kwa Adamu na Eva pa nfundo imweyi. (Ciy. 2:9) Pomwe Yahova adapasa Adamu na Eva lamulo lakuti aleke kudya cisapo ca muti ule, iye akhawapfunzisa kuti iwo akhafunika kumubvera kuti akhale na ufulu caibo. Mpsakupasa nsisi kuti Adamu na Eva adasankhula kuleka kubvera Yahova. Kodi cakusankhula ca Adamu na Eva cidawacitisadi kukhala na ufulu, ninga momwe Sathani akhadawauzira? Ne na pangonopo. Mmbuto mwace, iwo adazindikira kuti kulamba kutsogoleredwa na Yahova kudawacitisa kuti agwere mmabvuto. w18.04 5-6 ¶9-12
Cixanu, 5 Junho
Pomwe iwo akhabonera m’matsautso yawo, iye akhabonerambo.—Zai. 63:9.
Yahova ambacita bzinthu bzizinji sikuti kokha kubvera nsisi atumiki wace akambabonera. Iye ambacita ciri-cense kuti awathandize. Mwa ciratizo, pomwe Ajirayeri akhaboneresedwa ku Edjipito, Yahova adabva kudandaula kwawo ndipo thangwe ra nsisi iye adawapulumusa. Yahova adauza Mozeji kuti: ‘Inepano ndayawona matsautso ya mbumba yangu . . . , ndabva kulira kwawo . . . ndipo inepano ndikuyadziwa bwino mazunzo yawo. Tenepo, ndin’buluka kuti ndikawapulumuse m’manja mwa Aedjipito.’ (Kuf. 3:7, 8) Thangwe ra nsisi, Yahova adatsudzula wanthu wace ku ukapolo bwawo. Na kupita kwa nthawe, pomwe Ajirayeri akhali m’Dziko Lakupiciridwa, anyamadulanthaka wawo akhabwera kudzamenyana nawo. Kodi n’ciyani comwe Yahova akhacita? Iye akhawabvera nsisi thangwe ra kubuula komwe akhabva thangwe ra kuboneresedwa na ‘wale omwe akhawapondereza’ na kuwacitira bzinthu mwakusaya cirungamo. Ndipo thangwe ra nsisizo, Yahova adacita ciri-cense kuti awathandize. Kodi adacita tani bzimwebzo? Iye adatumiza ayeruzi kuti akapulumuse Ajirayeriwo kuna anyamadulanthaka wawo.—Way. 2:16, 18. w19.03 15 ¶4-5
Sabudu, 6 Junho
Kodi mkazi angayebwe mwanace omwe akumamisa, acileka kubvera ntsisi mwana wakucokera m’mimba mwace? Napo akazi amwewa aciyebwa, inepano cipo ndicin’dzakuyebwa.—Zai. 49:15.
Bzakutonga bziwiri bzakuyambirira bzomwe bzikhacita mbali pa Bzakutonga Khumi, bzikhafotokoza kuti Ajirayeri akhafunika kunamata Yahova yekha ndipo bzikhawacenjezambo kutcenkha kunamata bzifanikiso. (Kuf. 20:3-6) Bzakutongabzo bzikhabweresa lini phindu kwa Yahova, koma bzikhali bza phindu kwa Ajirayeriwo. Ndipo iwo akapitiriza kukhala wakukhulupirika kwa iye, bzinthu bzikhawafambira bwino. Tsono akambanamata mirungu inango, iwo akhagumana na mabvuto makulu. Koma angadasimba wale omwe akhali wakukhulupirika kwa iye, na omwe akhacita bzinthu mwacirungamo. (1 Wam. 10:4-9) Yahova alibe mulandu penu wale omwe ambalewa kuti ambamunamata aleka kubvera malamulo yace na kucitira wanthu wace bzinthu bzakusaya cirungamo. Kulewa cadidi, Yahova ambatifuna kwene-kwene ndipo iye ambadziwa tikambacitiridwa bzinthu mwakusaya cirungamo. Ndipo tikambabonera, iye ambawawidwa kwene-kwene kuposa momwe mai ambabvera mwana wace akambabonera. Napo kuti nsiku zino iye akupitira lini, koma pa nthawe yace yakuthemera iye an’dzayeruza anyapikado wense wakusaya kukungula thangwe ra kucitira wanthu winango bzinthu mwakusaya cirungamo. w19.02 22-23 ¶13-15
Dumingu, 7 Junho
Kucitike kufuna kwanu, sikuti kwangu.—Lu. 22:42.
Ikambafika midzinga yakutewera msinda wa Cikumbuso, mitsonkhano yathu kawiri-kawiri imbafotokoza bza ciratizo ca Jezu na kubzicepswa kwace komwe kudamucitisa kuti apereke moyo wace ninga cakulombolera. Timbalimbisidwa kutewezera khalidwe lace la kubzicepswa na kucita kufuna kwa Yahova, napo bzicinesa tani. Kumbukirani kukhwimika komwe iye adalatiza inati kufika nsiku yomwe adafa. Iye akhadziwa kuti anyamadulanthaka wace angadadzamunyazisa, angadadzamumenya mpaka kumupha. (Mat. 20:17-19) Napo bzikhali tenepo, iye akhali wakukonzeka kulimbana na infayo. Pomwe idafika nthawe yakuti amangidwe, iye adauza anyakupfunza wace wakukhulupirika omwe akhanawo pabodzi ku Djetsemani kuti: ‘Lamukani, tiyende! Ankufika omwe ankundiphindukira ule.’ (Mat. 26:36, 46) Pomwe thimu la wanthu omwe akhafuna kumuphata wale adafika, Jezu adayenda kutsogolo kwa apostolo wace, acibzidziwikisa ndipo adauza acikundawo kuti asiye anyakupfunza wacewo ayende. (Ju. 18:3-8) Bzimwebzi bzin’kulatiza kuti Jezu akhali wakukhwimikadi! Ndipo nsiku zino, Akristau wakudzozedwa na mabira manango ambatewezera Jezu pa nkhani ya kukhwimika. w19.01 27-28 ¶7-8
Ciposi, 8 Junho
Lingani kukhala wakubzicepsa. —Sof. 2:3.
Ninga momwe nyakukonza nguwo ambasanganizira mitundu yakusiyana-siyana ya tinta yakudeka kuti akonzere nguwo ibodzi, ifepanombo tin’funika kusanganiza mikhalidwe yakusiyana-siyana kuti tikhale wakufatsa. Ndipo inango mwa mikhalidweyo ni kubzicepswa, kubvera na kukhwimika. Ni wanthu wakubzicepswa wokha omwe ambacita kufuna kwa Mulungu. Mulungu ambafuna kuti tikhale wakufatsa. (Mat. 5:5; Wag. 5:23) Ndipo tikambacita kufuna kwa Mulungu, Sathani ambakomedwa lini. Tsono napo ndife wakubzicepswa na wakufatsa, wanthu azinji omwe ali ku mbali ya dziko la Sathaniri ambatiwenga. (Ju. 15:18, 19) Ndipopa tin’funikira mphanvu yakuposa yacibadwa kuti tilimbane na Sathani. Munthu wakusaya kufatsa ngwakubzikuza, ambakwanisa lini kubziphata akakalipa ndipo ambabvera lini Yahova. Sathani ana mikhalidwe imweyi. Ndipo akambawona wanthu wakufatsa ankulatiza mikhalidwe yabwino yomwe imbacitisa kuti iye awoneke padeca kuti ngwakuipa, ambawawenga kwene-kwene! Napo bziri tenepo, wanthu wakufatsa ambacita bzinthu bzakulatiza kuti iye ngwakunama. Thangwe ranyi? Thangwe ndakuti bziribe basa bzomwe iye ambalewa ayai ambacita, iye an’kwanisa lini kuletsa wanthu wakufatsa kutumikira Yahova!—Djobi 2:3-5. w19.02 8-9 ¶3-5
Cipiri, 9 Junho
Leka kukhala na thupo, thangwe ine ndine Mulungu wako.—Zai. 41:10.
Thangwe ranyi Yahova adauza Ajuda omwe angadakakhala ku ukapolo bwa ku Babulo kuti aleke ‘kukhala na thupo’? Thangwe ndakuti iye akhadziwa kuti wanthu omwe akhakhala m’dzikolo angadacita mantha. Kodi n’ciyani comwe cingadawacitisa kukhala na mantha? Kuphampha kwa magole 70 ya ukapolo bwa Ajuda, Babulo angadadzamenyedwa na anyankhondo wamphanvu wa Mediya na Perisi. Yahova angadaphatisa basa acikunda amwewa kuti atsudzule wanthu wace ku ukapolo bwa ku Babulo. (Zai. 41:2-4) Tsono pomwe Ababulo pabodzi na wanthu wa mitundu inango adadziwa kuti anyamadulanthaka wawo akhafendera, iwo adayamba kulimbisana mwa kumbauzana kuti: ‘Khwimika.’ Iwo adakonzambo bzifanikiso bzizinji bza mirungu, ndipo akhadikhira kuti mirunguyo ingadawakhotcerera. (Zai. 41:5-7) Koma Yahova adadjedjeresa mitima ya Ajuda omwe akhali pa ukapolo mwa kuwauza kuti: ‘Iwe Jirayeri, ndiwe mtumiki wangu . . . Leka kukhala na thupo, thangwe ine ndine Mulungu wako.’ (Zai. 41:8-10) Onani kuti Yahova adalewa kuti: ‘Ine ndine Mulungu wako.’ Na mafalaya, Yahova akhathandiza anamati wace wakukhulupirika kuti aleke kucita thupo thangwe iye akhalibe kuwayebwa ndipo iwo akhali wanthu wace. Ndipopa iye adawauza kuti: ‘Ine ndin’dzakusamalirani . . . na kukupulumusani.’ Mwakusaya kupenukira, Ajuda omwe akhali pa ukapolo adatsangalazidwa ndipo adalimbisidwa kwene-kwene na mafalaya.—Zai. 46:3, 4. w19.01 4 ¶8
Citatu, 10 Junho
Lidabveka fala kucokera kudzulu lomwe lidati: ‘Iwepo ndiwe Mwana wangu wakufunidwa, omwe ndimbakomedwa nawe.’—Mar. 1:11.
Pa nthawe inango, Yahova adalewalewa maulendo matatu kucokera kudzulu. Na tenepo cinembo ca Marko 1:9-11 cimbafotokoza mafala yomwe Yahova adayalewa pa ulendo bwakuyamba. Yahova adati: ‘Iwepo ndiwe Mwana wangu wakufunidwa, omwe ndimbakomedwa nawe.’ Ndokumbukirani momwe Jezu adabvera mu mtima mwace pomwe adabva mafala ya lufoyi na yakulimbisa yakucokera kwa Baba wace. Mafala ya Yahovaya yadalatiza bzinthu bzitatu bzakufunika pakulewa bza Jezu. Cakuyamba, Jezu ni Mwana wace. Caciwiri, Yahova ambamufuna. Ndipo cacitatu, ambakomedwa naye. Bwerani tiwone momwe mafalaya yaliri yacadidi. Mwa kulewa kuti ‘Iwepo ndiwe Mwana wangu’ Yahova adalatiza kuti mwana wace omwe ambakomedwa naye, Jezu, akhali pa mbverano upsa na iye. Pomwe Jezu akhali kudzulu, iye akhali mwana wauzimu wa Mulungu. Ndipo akanati kubwera pansi pano, iye akhali kale mwana wa Mulungu. Tenepo, pomwe adabatizidwa, Mulungu adalatiza kuti Jezu ninga mwana wace wakudzozedwa, akhana cidikhiro cakudzabwerera kudzulu kuti akakhale Mambo na Mkulu wa Anyansembe wakusakhulidwa na Mulungu. (Lu. 1:31-33; Waheb. 1:8, 9; 2:17) Tenepo, mpsakubveka kuti pomwe Jezu adabatizidwa, Baba wace adalewa kuti: ‘Iwepo ndiwe mwana wangu.’—Lu. 3:22. w19.03 8-9 ¶3, 4
Cinai, 11 Junho
Palibe nzeru . . . iri-yense yomwe ingatsutsane na Yahova.—Mim. 21:30.
Malango yakuipa yakhala yakuperekedwa kuyambira kale-kale. Ndipo Sathani adakhala wakuyamba kupereka malango yakuipayo. Iye adauza Eva kuti angadakhala wakukondwa pabodzi na bayace Adamu, bzingadakhala kuti ambabzisankhulira okha bzakucita pa moyo wawo. (Ciy. 3:1-6) Bzimwebzi bzidalatiza kuti Sathani ngwadyera! Iye akhafuna kuti Adamu na Eva pabodzi na wana wawo omwe angadadzabereka, ambabvere na kunamata iye, sikuti Yahova. Tsono bzinthu bzense bzomwe wanthuwo akhanabzo akhadapasidwa na Yahova. Mwa ciratizo, Yahova adawapasa zunde lakudeka kuti akhale, na thupi lakulungamiratu lomwe angadakhala nalo kwa muyaya. Mpsakupasa nsisi kuti, Adamu na Eva adasankhula kuleka kubvera Mulungu. Ndipo thangwe ra kuleka kubvera kwawoko, iwo adabzilekanisa okha kuna Omwe adawapasa moyo. Tsono bzakutewera bzace bzidakhala bzakuipa kwene-kwene. Ninga momwe maluwa yambathothokera ku muti, Adamu na Eva pang’ono na pang’ono adakalamba acifa. Ndipo wana wawo adabonera, kuphatanidzambo ifepano. (War. 5:12) Wanthu azinji nsiku zino ambabvera lini bzomwe Mulungu ambalewa, koma ambandocita bzomwe iwo ambafuna. (Wayef. 2:1-3) Ndipo bzakutewera bzace ni bzomwe bzikufotokozedwa mu cinembo ca lero. w18.12 16 ¶3, 4
Cixanu, 12 Junho
Timbalewalewa lini . . . mwakuphatisa basa mafala yakupfunzisidwa na nzeru za wanthu, koma na mafala yakupfunzisidwa na mzimu, pakufotokoza bzinthu bzauzimu mwakuphatisa basa mafala yauzimu.—1 Wak. 2:13.
Mpostolo Paulo akhali munthu wanzeru, akhadapfunza mapfunziro yapadzulu, ndipo akhadziwa kulewalewa Cihebereu na Cigirego. (Mab. 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3) Tsono iye adalamba kuphatisa basa nzeru za dziko aciyamba kucita bzakusankhula bzace mwakuphatisa basa Fala la Mulungu. (Mab. 17:2; 1 Wak. 2:6, 7) Ninga bzakutewera bzace, Paulo adacita utumiki bwakupambulika kwene-kwene acilinga kukhala na bzisimbo bzakusaya kumala. (2 Tim. 4:8) Kulewa cadidi, makumbukidwe ya Mulungu njapadzulu kwene-kwene kuposa ya m’dzikoli. Tenepo, tikambateweza malango ya Mulungu, tin’dzakhala wakukondwa ndipo bzinthu bzin’dzatifambira bwino. Tsono tin’funika lini kuyebwa kuti Yahova ambatingingimiza lini kuti timbakumbuke ninga iye. Ndipo ‘kapolo wakukhulupirika na wanzeru’ pabodzi na akulu wa gwere ambatsogolera lini makumbukidwe yathu. (Mat. 24:45; 2 Wak. 1:24) Na tenepo, ali-wense wa ifepano ana udindo bwa kucinja makumbukidwe yace kuti ambawone bzinthu ninga momwe Yahova ambabziwonera. w18.11 24 ¶12, 13
Sabudu, 13 Junho
Msunamo na kubuula bzin’dzamala.—Zai. 35:10.
Mulungu adauza mpolofeta Zaiya kuti Ajirayeri akadzabwerera ku dziko lawo, an’dzakhala pa mtendere. Ndipo palibe ne m’bodzi omwe angadadzagopa bzirombo ayai wanthu anzawo. Napo wana ang’ono pabodzi na mkhalamba angadakhala wakukhotcerereka. (Zai. 11:6-9; 35:5-10; 51:3) Zaiya adalewa pomwe kuti dziko lense, ‘lin’dzadzala na wanthu wakudziwa Yahova ninga momwe madzi yambadzazira nyanza,’ sikuti kokha mtundu wa Jirayeri. Kumbukirani kuti Zaiya adalewa kuti pomwe Ajirayeri akhabwerera kucokera ku Babulo, alibe kucitidwa ciwembo na bzirombo ne na wanthu anzawo. Iye adalewa kuti dziko lawolo lingadadzamera miti yomwe ingadabala bzisapo bzabwino thangwe m’dzikomo mungadakhala madzi mazinji, ninga momwe mukhaliri mu zunde la Edeni. (Ciy. 2:10-14; Jer. 31:12) Kodi polofesiyayi idakwanisika kokha mu nthawe ya Ajirayeri? Polofesiyayi idalewa pomwe kuti azimola, anyakupunduka na ankhuthu angadadzacira. Koma bzimwebzi bziribe kucitika na Ajirayeri omwe adabwerera ku Babulo. M’mbuto mwace, Mulungu akhalewa kuti an’dzapoza atenda wense kutsogoloku. w18.12 5 ¶11-12
Dumingu, 14 Junho
Momwe unkufambira m’cadidimo.—3 Ju. 3.
Tikudikhirira kupitiriza kufamba n’cadidi kwa muyaya. Kodi n’ciyani comwe cingakuthandize kupitiriza kufamba m’cadidi? Mun’funika kupitirizani kupfunza Bibliya mucimbakumbukira bzomwe mumbapfunzabzo. Khalani na ndandanda ya nthawe ya pfunzirolo. Ndipo mukapitiriza na pfunzirolo, lufoyi lanu pa cadidi ca m’Bibliya lin’dzathumizirika ndipo mun’dzasiya lini cadidico. Pa Mimwani 23:23 pambatiuza kuti ‘gula cadidi’ ndipo gulambo ‘nzeru, malango na kubvesesa bzinthu.’ Tsono kundodziwa cadidi ca m’Bibliya n’kwakukwanira lini. Koma tin’funika kumbaphatisa basa cadidico pa moyo wathu. Ndipo tikacibvesesa, tin’funika kusanganiza bzinthu bzomwe tapfunzabzo na bzomwe timbabzidziwa kale. Tenepo, nzeru zin’dzatilimbisa kucita bzomwe timbadziwa. Nthawe zinango, cadidi cimbatilanga mwa kutilatiza bzinthu bzomwe tin’funika kucinja pa moyo wathu. Tenepo tin’funika kucinja mwakamfulumize mwakubverana na malangoyo, ndipo Bibliya limbalewa kuti iyo njakufunika kwene-kwene kuposa siriva.—Mim. 8:10. w18.11 10 ¶3; 13 ¶13, 14
Ciposi, 15 Junho
Gula cadidi ndipo leka kucigulisa.—Mim. 23:23.
Kodi cinthu cakufunika kwene-kwene pa moyo wanu n’ciyani? Ninga atumiki wa Yahova, cinthu cakufunika kwene-kwene comwe tinaco ni uxamwali bomwe tinabo na iye. Ndipo tingabucinjanise lini na cinthu ciri-cense. Timbawonambo cadidi ca m’Bibliya kukhala cakufunika kwene-kwene, thangwe cimbatithandiza kukhala pa uxamwali na Yahova. (Wakol. 1:9, 10) Yahova ni Pfunzisi wathu Mkulu, omwe ambatipfunzisa cadidi cakufunika comwe ciri m’Fala lace, Bibliya. Iye ambatipfunzisa bza kufunika kwa dzina lace ndipo ambatiuza makhalidwe yace yabwino. Ndipo iye ambatiuzambo kuti ambatifuna kwene-kwene, ndipopa adapereka moyo wa mwana wace wakufunidwa kwa ife. Yahova ambatipfunzisa bza Umambo bwa Mesiya. Iye ambatipasa cidikhiro ca moyo wakusaya kumala, bziribe basa penu cidikhiro cathu n’cakudzayenda kudzulu ayai n’cakudzakhala m’paraizo pano pa dziko la pansi. Yahova ambatipfunzisa momwe tingakhalire na moyo. Ndipopa ifepano timbawona cadidici ninga cuma thangwe cimbatithandiza kufendererana na Mulengi wathu na kukhala na moyo wathandauzo. w18.11 3 ¶1, 2
Cipiri, 16 Junho
Lekani kumbanamizana.—Wakol. 3:9.
Wanthu ambanamiza wanthu anzawo, koma tin’funika kukumbukira kuti iwo ambakwanisa lini kunamiza Yahova. Ndipo Bibliya limbalewa kuti: ‘Bzinthu bzense bziri padeca’ kwa iye. (Waheb. 4:13) M’Bibliya muna ciratizo ca banja linango lacikristau lomwe Sathani adaliphatisa basa kuti anamize Mulungu. Banjalo ni la Ananiya na Safira omwe adanamiza apostolo. Iwo akhafuna kubziwonesera m’gwere, tenepo iwo adauza apostolowo kuti apereka kobiri zense zomwe adagulisa munda. Tsono Yahova adadziwa kuti iwo akhanama, ndipo iye adawalanga. (Mab. 5:1-10) Kodi Yahova ambawawona tani wanthu omwe ambanama? Wanthu wense omwe ambanama ndipo ambakungula lini, an’dzathusidwa ‘m’nyanza ya moto,’ ninga momwe bzin’dzacitikira Sathani. (Cibv. 20:10; 21:8; Psal. 5:6) Ifepano timbadziwa kuti Yahova ‘ni munthu lini kuti anganame’ ndipo mpsakukwanisika lini ‘kuti Mulungu aname.’ (Mirew. 23:19; Waheb. 6:18) ‘Yahova ambawenga . . . lirime lakunama.’ (Mim. 6:16, 17) Penu tin’funa kumukondwesa, tin’funika kumbalewa cadidi. w18.10 5-6 ¶10-13
Citatu, 17 Junho
Mbabzikumbukira bzinthu bzimwebzi.—1 Tim. 4:15.
Kodi n’ciyani comwe mungacite, bwana wanu acikuuzani kuti mupereke kobiri kuti zithandizire msinda omwe unkubverana na cipembedzo cakunama? M’mbuto mwakudikhira kuti bzinthu ninga bzimwebzi bzicitike, bzingakhale bwino kukumbukiriratu momwe Yahova ambawonera nkhani ninga zimwezi. Ndipo tikadzagumana na bzinthu ninga bzimwebzi, bzin’dzakhala bzakusaya kunesa kucita cakusankhula cabwino na kulewa mafala yakuthemera. Kukumbukira bza makumbukidwe ya Yahova kungatithandize kupitiriza kumukhulupira napo tikaduwala mwadzidzidzi. N’cadidi kuti, ifepano tatsimikiza kulamba kuikhidwa mulopa ne ibodzi mwa mbali zinai za mulopa. (Mab. 15:28, 29) Koma pana mankhwala manango yomwe yambabverana na mulopa, tsono Mkristau ali-wense angacite cakusankhula cace mwakuphatisa basa mitemo ya m’Bibliya. Kodi ni lini pomwe tingacite cakusankhula cimweci? Tin’funika lini kudikhira kudzacita cakusankhulaci pomwe tinkuwawidwa ku nyumba ya ulapi, ticimbauzidwa kusankhula cakucita mwakamfulumize. Kucita bzimwebzo kungatithandize lini. Tin’funika kusankhula kuyambira nthawe zino, tidzaze khadi la mulopa lomwe limbafotokoza bza mankhwala yomwe timbaphatisa basa ticiuzambo bzimwebzo dotolo wathu. w18.11 28 ¶5; 30-31 ¶15-16
Cinai, 18 Junho
Tsono munthu wakundibvera an’dzakhala wakukhotcerereka.—Mim 1:33.
Yahova ambafuna na kusamalira wanthu wace ndipo iye ambawapulumusa na kuwakhotcerera kwa anyamadulanthaka wawo. Bzimwebzi bzimbatidjedjeresa mtima ndipo bzimbatitsangalaza kwene-kwene maka-maka pomwe tinkufendera kuphampha kwa dziko lakuipali. Yahova an’dzapitiriza kukhotcerera wanthu wace pa nthawe ya citsautso cikulu comwe ciri pafupi kwene-kwene. (Cibv. 7:9, 10) Pa nthawe imweyi, palibe mtumiki wa Mulungu omwe an’dzacita mantha na citsautso cikuluco napo akhale tswaka, wacikulire, wakuduwala ayai wakupunduka. Koma an’dzacita bzinthu mwakusiyana na wanthu winango! Iwo an’dzakumbukira mafala ya Jezu yakuti: ‘Dzaimeni, mucidzadjigumisa misolo yanu, thangwe cipulumuso canu ciri pafupi.’ (Lu. 21:28) Napo iwo adzamukiridwe na Gogi, lomwe ni gulu la mtundu omwe una mphanvu kwene-kwene kuposa Farawo, wanthu wa Mulungu an’dzakhulupira kuti Yahova an’dzawapulumusa. (Zakiy. 38:2, 14-16) N’thangwe ranyi? Thangwe iwo ambadziwa kuti Yahova ambacinja lini. Iye an’dzalatiza pomwe kuti ni Mpulumusi wa lufoyi nakuti ambasamalira atumiki wace.—Zai. 26:20. w18.09 26 ¶15-16
Cixanu, 19 Junho
Iwepo ndiwe wakufunika pa maso pangu, . . . ndipo inepano ndimbakufuna.—Zai. 43:4.
Ndokumbukirani momwe Ajirayeri adabvera pomwe Yahova adawauza mafala ya mu vesi la leroya. Timbadziwa kuti ali-wense wa ifepano ambafunidwa na Yahova. Bibliya limbapicira kuti: ‘Pakuti iye Ngwamphanvu zense, an’dzakupulumusa. Ndipo an’dzakondwa thangwe ra iwepo.’ (Sof. 3:16, 17) Yahova ambapicira kulimbisa na kutsangalaza atumiki wace, bziribe basa mabvuto yomwe angagumane nayo. Iye adalewa kuti: ‘Imwepo mun’dzamama ndipo mun’dzanyamulidwa mwa kucita kuberekedwa kumbuyo, ndipo an’dzakuikhani pa minyendo. Ninga momwe mai ambatsangalazira mwana wace, inembo ndin’dzakutsangalazani.’ (Zai. 66:12, 13) Kumbukirani mtsangalazo omwe mwana ambakhala nawo mai wace akamubereka kumbuyo na kumuikha pa minyendo! Mpsibodzi-bodzimbo na Yahova, iye ambakufunani kwene-kwene ndipo ambafuna kuti mukhale wakukhotcerereka. Na tenepo, dziwani kuti ndimwe wakufunika kwene-kwene kwa Yahova.—Jer. 31:3. w18.09 9-10 ¶6-7
Sabudu, 20 Junho
Mbani lero adakonzeka kupereka mphaso yomwe anayo m’manja mwace kwa Yahova?—1 Nkha. 29:5.
Mu nthawe ya Ajirayeri, pakhana mabasa yakusiyana-siyana yomwe yakhacitidwa na wanthu wakubzipereka. (Kuf. 36:2; Neh. 11:2) Mpsibodzi-bodzimbo na nsiku zino, pana mabasa mazinji yomwe yambatipasa mpata wakuti tiphatise basa nthawe, cuma na maluso yathu kuti tithandize abale na mpfumakazi zathu. Tikacita bzimwebzi, tin’dzakhala wakukondwa ndipo Yahova an’dzatisimba. Abale omwe ambabzipereka kuti atumikire pa basa lakumanga-manga kawiri-kawiri ambakhala na axamwali wapsa. Ciratizo pa nkhaniyi, ni mpfumakazi Margie yomwe idatumikira pa basa lakumanga Nyumba za Umambo kwa magole 18. Mkati mwa magole yamweya, mpfumakaziyi idafunisisa kupfunzisa atsikana ndipo idakhala na mwayi wakulimbisa winango ndipo idalimbisidwambo. (War. 1:12) Ndipo, pomwe mpfumakaziyi idagumana na mabvuto pa moyo wace, axamwali omwe akhaphata nawo basa lakumanga Nyumba za Umambo wale adaithandiza. Kodi imwepo mumbakumbukirambo kubzipereka pa basa lakumanga-manga? Dziwani kuti imwepo mungaphatembo basa lakumangali, napo kuti mulibe luso liri-lense pa nkhani yakumanga. w18.08 24 ¶9, 11
Dumingu, 21 Junho
Leka kubvuma kuti ali-wense akunyoze pakuwona kuti ndiwe mng’ono, koma ukhale ciratizo cabwino kwa anyakukhulupirika m’kalewedwe, m’makhalidwe, m’lufoyi, m’cikhulupiro na m’makhalidwe yakucena.—1 Tim. 4:12.
Pinango Timotio akhana magole pafupi-fupi 30 pomwe Paulo adamunembera tsambali, koma napo bzikhali tenepo, Paulo adamupasa udindo bwakufunikabu. Kodi n’ciyani comwe tinkupfunza na bzimwebzi? Tin’funika lini kumbayeruza munthu thangwe ra msinkhu ayai magole yace. Ndipo tirekembo kuyebwa kuti bzinthu bzizinji bzomwe Jezu adacita, adabzicita pa nthawe yomwe akhali tswaka na magole 33 yakubadwa. M’madziko manango, wanthu ambalemekeza lini maswaka. Ninga bzakutewera bzace, akulu wa gwere winango ambabvumiza lini maswaka kuti yakhale atumiki wakuthandiza ayai akulu wa gwere, napo acithemera udindobo. Tsono Bibliya limbalewa lini magole yomwe m’bale an’funika kukhala nayo ayai kupfitsa kuti ayambe kutumikira ninga mtumiki wakuthandiza ayai mkulu wa gwere.—1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9. w18.08 13-14 ¶15-16
Ciposi, 22 Junho
Tcenkha . . . kutsutsana na wanthu pa bzinthu bzomwe ambati ni ‘cidziwiso.’—1 Tim. 6:20.
Tin’funika kukhala na umboni bwakukwanira kuti ticite cakusankhula cabwino ayai kuti tidziwe bzakucita pa bzomwe tabva. Tenepo, tin’funika kukhala wakusamala kwene-kwene pakusankhula nkhani zomwe tin’funa kuwerenga. (Waf. 4:8, 9) Ndipo tireke kumbaluza nthawe yathu na kumbawona nkhani zapezi-pezi pa interneti ayai kuwerenga mensaje zakulewa bza nkhani zomwe ziribe umboni. Tin’funikambo kumbatcenkha kupita mu saite za anyakupanduka thangwe iwo ambafuna kutepesa cikhulupiro ca atumiki wa Mulungu na kulewa bzinthu bzakunama pa cadidi ca m’Bibliya comwe timbakhulupira. Nkhani zakunama zimbacitisa munthu kucita bzakusankhula bzakuipa. Tenepo, lekani kumbakumbuka kuti nkhani zimwezi zingakutokonyeni lini. Nkhani zakunama zingabwerese ngozi ikulu. Mwa ciratizo, Mozeji adatumiza azondi 12 kuti akazondere Dziko Lakupiciridwa. Tsono pomwe azondiwo adabwerera, 10 wa iwo adadzalewa bzinthu bzakunama. (Mirew. 13:25-33) Iwo adalewa bzinthu bzizinji bzakunama ndipo Ajirayeri adabva mantha kwene-kwene, mwakuti adataya mtima. (Mirew. 14:1-4, 6-10) M’mbuto mwakunyang’ana umboni bwakukwanira pa nkhaniyo na kukhulupira Yahova, iwo adakhulupira magunkha yomwe adabvayo. w18.08 4 ¶4-5
Cipiri, 23 Junho
Lekani kupumpsika. Kubverana na wanthu wakuipa kumbadzonga makhalidwe yabwino.—1 Wak. 15:33.
Wanthu azinji ana makhalidwe yabwino, ndipo napo wale omwe ambanamata lini Yahova ambacitambo bzinthu bzabwino. Pinango imwepo mumbadziwambo wanthu winango ninga amwewa. Tsono kodi bzimwebzi bzinkuthandauza kuti iwo ni wanthu wabwino? Kodi kukhala pauxamwali na wanthu amwewa kungatithandize kupitiriza kukhala pauxamwali na Yahova? Kodi n’ciyani comwe iwo ambakumbuka mu mtima mwawo? Ndipo ni nkhani ziponi zomwe iwo ambafuna kucezerana kawiri-kawiri na anzawo? Kodi iwo ambafuna kwene-kwene kuceza nkhani zakulewa bza cuma ayai bzinthu bzatsapano bzomwe bzinkukonzedwa ninga mitcini ya nzeru, mitedwe, tablet, bzakutsangalaza na bzinthu bzinango? Kodi iwo ambakhala ankulewa kuipa anzawo kawiri-kawiri? Kodi ambafuna kwene-kwene kusinjirira winango? Jezu adaticenjeza kuti: ‘Pa mulomo pambalewa bzomwe bzadzala mu mtima.’ (Mat. 12:34) Tenepo, mukawona kuti axamwali wanu angadzonge uxamwali bwanu na Yahova, citani bzinthu mwakamfulumize kuti bzimwebzi bzireke kucitika! Cepesani nthawe yakuceza nawo, ndipo bzikafunika malisani uxamwalibo.—Mim. 13:20. w18.07 18 ¶11
Citatu, 24 Junho
Mozeji na patali akhali munthu wa bwino kwene-kwene kuposa wanthu wense.—Mirew. 12:3.
Pomwe Mozeji akhana magole 80 yakubadwa, Yahova adamupasa udindo bwakunesa kwene-kwene kuti acite. Udindobo bukhali bwakuti akacose mtundu wa Jirayeri pa ukapolo ku Edjipito. (Kuf. 3:10) Yahova adapirira na Mozeji. Ndipo adam’pasa mphanvu kuti acite bzinthu bzakudabwisa. (Kuf. 4:2-9, 21) Iye angadafuna angadaphatisa basa mphanvu zace kuti agopswe Mozeji na cakulinga cakuti amubvere. Koma Yahova adapirira acimudekera mtima ndipo adalimbisa mtumiki wace wakubzicepswayu kuti angadakhala naye. Kodi bzimwebzi bzidacitikadi? Inde, bzidacitika! Mozeji adadzakhala mtsogoleri wabwino wa wanthu wa Mulungu. Ndipo iye adacita nyongo yakukhala wakudeka mtima na kucitira winango bzinthu bzabwino ninga momwe Yahova adamucitirambo. Penu imwepo ndimwe m’bereki, ayai mkulu wa gwere, dziwani kuti muna udindo kwa winango. Na thangwe limweri, mpsakufunika kwene-kwene kuti imwepo mutewezere Yahova, momwe mungacitire bzinthu, kudekera mtima na kupirira na akazi wanu, wana wanu, ayai abale wa m’gwere. (Wakol. 3:19-21; 1 Pe. 5:1-3) Mukatewezera Yahova, Jezu Kristu pabodzi na ciratizo ca Mozeji, mun’dzacitisa winango kukhala wakutsudzuka kukufendererani na kuceza namwe, ndipo mun’dzawalimbisa kwene-kwene.—Mat. 11:28, 29 w18.09 23 ¶7; 24 ¶9,10
Cinai, 25 Junho
Mpsabwino, ndipo mpsakudekeza abale kukhala pabodzi mwakuphatana!—Psal. 133:1.
Tingatsangalaze abale na mpfumakazi zathu mwa kumbawalatiza nsangala na kumbawadekera mtima. Kucita bzimwebzi kumbacitisa gwere kukhala lakuphatana. Kodi munkucita nyongo yakudziwana bwino na abale wa m’gwere mwanu? (2 Wak. 6:11-13) Kodi wanthu omwe ndidafendererana nawo nyumba ambandiwona tani? Kodi pa mui pangu pana khonkho? Kodi iwo ambapawona tani? Kodi ndimbawathandiza akafuna thandizo?’ Ndipo mbabvunzani abale winango kuti akuuzeni momwe kudeka mtima kwawo na ciratizo cawo cabwino cimbatokonyera azibale wawo, wanthu wakufendererana nawo nyumba, anzawo wakubasa ayai wa ku xikola.—Wayef. 5:9. w18.06 24 ¶13-14
Cixanu, 26 Junho
Nthawe ikubwera yomwe ali-wense omwe an’dzakuphani, an’dzakumbuka kuti acita utumiki bwakupambulika kwa Mulungu.—Ju. 16:2.
Bzimwebzi ndibzo bzomwe akhakumbuka wale omwe adapha Sitefano. (Mab. 6:8, 12; 7:54-60) Ndipo mwakubverana na mbiri ya wanthu, wanthu azinji wa bzipembedzo akhapha anzawo m’dzina la Mulungu. Tsono cadidi n’cakuti bzomwe iwo akhacitabzo bzimbabverana lini na malamulo ya Mulungu. (Kuf. 20:13) Kulewa cadidi, cikumbu-mtima ca wanthu amwewa ciribe kuwatsogolera bwino! Malamulo na mitemo ya m’Bibliya ‘njaphindu pakupfunzisa, pakutsimula, pakulungamiza bzinthu na pakulanga m’cirungamo.’ (2 Tim. 3:16) Tenepo, kuti cikumbu-mtima cathu cimbatitsogolere bwino, ifepano tin’funika kumbapfunza Bibliya mwakukhazikika, kukumbukira bzomwe tapfunzabzo, ticimbabziphatisa basa pa moyo wathu. Ndipo tikacita bzimwebzi, ifepano tin’dzakwanisa kumbakumbuka ninga momwe Yahova ambakumbukira ndipo cikumbu-mtima cathu cin’dzatitsogolera bwino. w18.06 16 ¶3-4
Sabudu, 27 Junho
Ibvumenimbo . . . mphanga ya mzimu, yomwe ni fala la Mulungu. —Wayef. 6:17.
Mphanga zomwe acikunda wa ku Roma akhaziphatisa basa, zikhadatalimpha masentimetro 50. Acikundawo akhana luso pakuphatisa basa mphangazo, thangwe nsiku zense iwo akhambapambula nthawe yakukonzekera momwe angadakaziphatisira basa ku nkhondo. Yahova adatipasa Fala lace, Bibliya, ndipo mpostolo Paulo adandendemezera Fala la Mulungu na mphanga. Tenepo, kuti tikwanise kumbakhotcerera cikhulupiro cathu ayai kuti timbalungamize makumbukidwe yathu, ifepano tin’funika kumbaphatisa basa Fala la Mulunguli mwaluso. (2 Wak. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Tin’funika lini kumbagopa Sathani pabodzi na madimonyo yace. N’cadidi kuti iwo mbamphanvu kwene-kwene, koma mphanvu zawozo zingapose lini za Yahova. Mu Utongi bwa Kristu bwa Magole 1.000, Sathani pabodzi na madimonyo yace an’dzamangidwa, ndipo iwo an’dzakwanisa lini pomwe kupumpsa wanthu, patsogolo pace iwo an’dzapfudzidwa kwa muyaya. (Cibv. 20:1-3, 7-10) Ifepano timbam’dziwa bwino nyamadulanthaka wathu, mapumpso yace pabodzi na cakulinga cace. Tsono na thandizo la Yahova ifepano tingakwanise kulimbana naye! w18.05 25 ¶15; 26 ¶19-21
Dumingu, 28 Junho
Nyoka ire idamutawira mkaziyo kuti: ‘Cipo! Mun’dzafa lini.’—Ciy. 3:4.
Adamu akhadziwa kuti nyoka zimbalewalewa lini. Tenepo, pomwe iye adadziwa kuti nyoka yalewalewa na mkazace Eva, pinango iye adazindikira kuti cakulengedwa cauzimu ndico cikhadalewalewa, sikuti nyoka caiyo. (Ciy. 3:1-6) Adamu na Eva akhadziwa lini kuti cakulengedwa cauzimuco cikhali mbani, koma napo bzikhali tenepo, iwo adasankhula kucibvera m’mbuto mwakubvera Baba wawo wa lufoyi Yahova. (1 Tim. 2:14) Bzimwebzi bzitandocitika, Yahova adayamba pang’ono na pang’ono kuzimbula bzinthu bzizinji bza nyamadulanthakayu, ndipo adapicira kuti na kupita kwa nthawe iye angadadzapfudzidwa. Tsono, Yahova akhadaleweratu kuti cakulengedwa cauzimu comwe cidalewalewa mwa nyokayo, cingadadzatsutsa wense omwe ambafuna Mulungu. (Ciy. 3:15) Padapita magole mazinji kuti Yahova atiuze dzina cairo la anjo omwe adamupandukira. Koma yatapita magole 2.500 kucokera pomwe bzimwebzi bzidacitika mu zunde la Edeni, Yahova adadzazimbula dzina la anjoyo.—Djobi 1:6. w18.05 15-16 ¶1, 2
Ciposi, 29 Junho
Mbeu zakugwera pa mataka yabwino, ni wale omwe . . . [ambabala] bzisapo mwakupirira.—Lu. 8:15.
Kodi imwepo mudasunama kale thangwe rakuti wanthu wa m’gawo lanu an’funa lini kubva bzipsa bzabwino bza Umambo? Penu bziri tenepo, imwepo mun’bvesesa momwe mpostolo Paulo adabvera. Iye adapalizira kwa magole pafupi-fupi 30, ndipo adathandiza wanthu azinji kukhala Akristau. (Mab. 14:21; 2 Wak. 3:2, 3) Tsono, ni wanthu lini wense omwe adabvuma cadidi. Mwa ciratizo, Ajuda azinji alibe kukhala Akristau ndipo iwo adalambiratu kubvesera bzipsa bzabwino bzomwe Paulo akhapalizira, mwakuti winango mwa iwo mpaka adafika pakufuna kumupha. (Mab. 14:19; 17:1, 4, 5, 13) Kodi Paulo adabva tani na bzimwebzi? Iye adati: ‘Ndidasunama kwene-kwene ndipo ndinkuwawidwa mu mtima mwangu.’ (War. 9:1-3) N’thangwe ranyi Paulo adasunama? Thangwe ndakuti iye akhafuna kwene-kwene basa lakupalizira pabodzi na wanthu. Paulo akhacita thupo kwene-kwene na Ajudawo, ndipopa iye adasunama kwene-kwene pomwe iwo adalamba nsisi zomwe Mulungu akhalatiza kwa iwo. Ninga Paulo, ifepano timbapalizira wanthu thangwe rakuti timbawafuna ndipo tin’funa kuwathandiza.—Mat. 22:39; 1 Wak. 11:1. w18.05 4 ¶4-5
Cipiri, 30 Junho
Thupo limbalemesa mtima wa munthu, tsono mafala yabwino yambakondwesa mtimayo.—Mim. 12:25.
Paulo adalatiza padeca kuti napo wale omwe ambalimbisa anzawo, iwo ambafunikambo kulimbisidwa. Mu tsamba lomwe adanembera abale wace wa ku Roma Paulo adati: ‘Ndikukhumba kukuwonani kuti ndikupaseni mphaso inango yauzimu kuti mukhale wakulimba, ayai, kuti tirimbisane, ali-wense na cikhulupiro comwe mwanzace anaco, canu na cangu.’ (War. 1:11, 12) Tenepo, napo kuti mpostolo Paulo akhalimbisa anzace, nthawe zinango iye akhafuna kulimbisidwambo. (War. 15:30-32) Abale pabodzi na mpfumakazi zizinji, omwe ambapitiriza kukhala wakusaya kulowola ayai kulowodwa, pakufuna kubvera mtemo wa Yahova wa kulowola ayai kulowodwa ‘kokha mwa Mbuya’ An’funika kulimbisidwa. (1 Wak. 7:39) Alipombo abale omwe ambazunzidwa ayai omwe ankudwala, abale amwewa ambafunikambo kulimbisidwa.—2 Wat. 1:3-5. w18.04 22 ¶3-5