BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI ya Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI
Cinyungwe
  • BIBLIYA
  • MABUKHU
  • MITSONKHANO
  • w22 Dezembro matsa. 16-21
  • Mpsakukwanisika Kukhala na Mtendere pa Nthawe za Mabvuto

Mbuto mwasankhulayi iribe vidiyo iri-yentse.

Pepani, bzikukhala bzakunesa kuti vidiyoyi iwoneke.

  • Mpsakukwanisika Kukhala na Mtendere pa Nthawe za Mabvuto
  • Ntsanza ya Mulindiri yakudziwisa Umambo bwa yahova (yakupfunza)—2022
  • Tumisolo twa nkhani
  • Nkhani Yakundendemerana
  • KUKHALA NA MTENDERE PA NTHAWE YA MATENDA
  • TINGAKHALE NA MTENDERE PA NTHAWE YA MALENGWA YA PANTSI
  • KUKHALA NA MTENDERE POMWE TIKUZUNZIDWA
  • “MULUNGU WA MTENDERE AN’DZAKHALA NAMWE”
  • Thandizani Abale Wanu Kupirira Mabvuto
    Ntsanza ya Mulindiri yakudziwisa Umambo bwa yahova (yakupfunza)—2022
  • Mtendere—Kodi Tingaugumane Tani?
    Nsanza Ya Mulindiri Yakudziwisa Umambo bwa Yahova (Yakupfunza)—2018
  • Tewezerani Jezu Kuti Mupitirize Kukhala na Mtendere wa mu Mtima
    Nsanza Ya Mulindiri Yakudziwisa Umambo bwa Yahova (Yakupfunza)—2019
Ntsanza ya Mulindiri yakudziwisa Umambo bwa yahova (yakupfunza)—2022
w22 Dezembro matsa. 16-21

NKHANI YAKUPFUNZA 51

Mpsakukwanisika Kukhala na Mtendere pa Nthawe za Mabvuto

“Lekani kuneseka m’mitima mwanu, ne kubva mantha.” — JUWAU 14:27.

NYIMBO 112 Yahova, Mulungu wa Mtendere

BZOMWE TIN’PFUNZAa

1. Kodi ‘mtendere wa Mulungu’ n’ciyani, ndipo umbatipasa phindu liponi? (Afilipi 4:6, 7)

ULIPO mtendere unango omwe wanthu azinji m’dzikoli ambaudziwa lini. Umweyu ni ‘mtendere wa Mulungu’ ndipo mtendere umweyu timbakhala nawo tikakhala tiri pa uxamwali na Baba wathu wa kudzulu. Tikakhala pa mtendere na Mulungu timbabva kuti ndife wakukhotcerereka. (Werengani Afilipi 4:6, 7.) Mtendere wa moda umweyu umbaticitisambo kuti tibverane na wanthu omwe ambafuna Mulungu. Ndipo timbakhalambo pa uxamwali bwa ponda ndipondembo na ‘Mulungu wathu wa mtendere.’ (1 Atesalonika 5:23) Tikamudziwa bwino Yahova, kumukhulupira na kumubvera, iye ambatipasa mtendere omwe umbatithandiza kukhala wakuderekha pomwe tikugumana na mabvuto.

2. Kodi timbadziwa tani kuti mpsakukwanisika kukhala na mtendere wa Mulungu?

2 Kodi mpsakukwanisika kukhala na mtendere wa Mulungu tikakhala tikugumana na mabvuto ninga matenda, malengwa ya pantsi, nkhondo ayai kuzunzidwa? Tikudziwa kuti munthu ali-wentse ambacita thupo na mabvuto yamweya. Tsono Jezu adauza ateweri wace kuti: “Lekani kuneseka m’mitima mwanu, ne kubva mantha.” (Juwau 14:27) Abale na mpfumakazi zizinji ambateweza malango ya Jezuya ndipo Yahova akuwathandiza kukhala na mtendere napo kuti akugumana na mabvuto makulu.

KUKHALA NA MTENDERE PA NTHAWE YA MATENDA

3. Kodi matenda yambabweresa mabvuto yaponi?

3 Matenda yangacinje bzinthu bzizinji pa moyo wathu. Onani bzomwe bzacitika pa nthawe ya matenda ya COVID-19. Wanthu winango omwe adafufudza bzomwe bzacitika pa nthawe ya matendayi adalewa kuti kati na kati ya wanthu akhataza kugona. Ndipo matendaya yacitisambo kuti wanthu azinji akhale na thupo, ambabve kupswoma, ambaledzere, ambamwe mankhwala yakudzedzemwesa, kupokana pa mui ndipo wanthu winango akhafuna kubzipha. Komwe mumbakhalako kukayambika matenda, n’ciyani comwe mungacite kuti mukhale na mtendere wa Mulungu na kutcenkha kukhala na thupo kwene-kwene?

4. Kodi kudziwa polofesiya ya Jezu yakulewa bza ntsiku zakumalizira kumbatithandiza tani kukhala na mtendere?

4 Jezu adalewa kuti mu ntsiku zakumalizira kungadadzawoneka matenda mu “mbuto zakusiyana-siyana.” (Luka 21:11) Kodi kudziwa bzimwebzi kumbatithandiza tani kukhala na mtendere? Kumbatithandiza thangwe timbadabwa lini tikawona matenda yakusiyana-siyana. Timbadziwa kuti bzomwe bzikucitikabzi ni bzomwe Jezu adalewa kuti bzingadadzacitika. Ndipopa tin’funika kuteweza malango yomwe Jezu adayapereka kwa wanthu omwe angadadzakhala mu ntsiku zakumalizira, yakuti: “Dzakhaleni tceru kuti bzimwebzi bzireke kudzakucitisani mantha.” — Mateu 24:6.

Mpfumakazi ikutetekera audiyo.

Kutetekera audiyo za kuwerengedwa kwa Bibliya kungakuthandizeni pa nthawe ya matenda (Onani ndime 5)

5. (a) Kodi mafala ya pa Afilipi 4:8, 9 yangatithandize tani kudziwa bzomwe tingakumbire pa nthawe ya matenda? (b) Kodi kutetekera audiyo za kuwerengedwa kwa Bibliya kungakuthandizeni tani?

5 Matenda yangaticitise kubva mantha na kukhalambo na thupo. Bzimwebzi ni bzomwe bzidacitikira mpfumakazi yakucemeredwa Desi.b Tiu wace, m’bale wace na dotolo wace adasaika thangwe ra matenda ya COVID-19. Pa nthawe imweyire, iye adacita thupo kuti angadaphatiwambo na matendaya acipasirambo mai wace omwe akhali wakukalamba. Mpfumakaziyi ikhagopambo kucosedwa basa. Thangwe bzimwebzi bzingadacitisa kuti itazire kupagali nyumba ya aluge na kugula cakudya. Thupo lomwe mpfumakaziyi idakhala nalo lidacitisa kuti imbatazire kugona. Tsono mpfumakazi Desi idadzakhala pomwe na mtendere. Kodi bzidakwanisika tani? Mpfumakaziyi idapemba kwa Yahova kuti aithandize kukhala yakuderekha na yakugwa mpfuwa. (Werengani Afilipi 4:8, 9.) Mpfumakaziyi idatetekera audiyo za kuwerengedwa kwa Bibliya ndipo pa nthaweyi idabva ninga Yahova akulalewa nayo. Iyo idati: “Mafala yakugwa ya abale omwe akhawerenga Bibliya yadandithandiza kukhala wakugwa mpfuwa na kundikumbusambo kuti Yahova ambandifuna.”— Salimo 94:19.

6. Kodi kupfunza Bibliya pa mwekha na kumbayenda ku mitsonkhano kungakuthandizeni tani?

6 Matenda yakayambika, nthawe zinango tingatazire kucita bzinthu bzinango bzomwe tikhacita kale-kale. Tsono tin’funa lini kubvuma kuti matendayo yambatitazise kupfunza Bibliya pa tekha na kumbayenda ku mitsonkhano. Tikambawerenga mabukhu yathu na kumbawona mavidiyo timbakwanisa kudziwa nkhani za abale na mpfumakazi omwe adapitiriza kukhala wakukhulupirika napo kuti akhagumana na mabvuto. (1 Pedru 5:9) Tikambayenda ku mitsonkhano yacikristau ifepano timbalimbikisidwa na abale na mpfumakazi zathu ndipo timbawalimbikisambo. (Aroma 1:11, 12) Mukambakumbukira bzomwe Yahova adacita kuti athandize Akristau anzanu, omwe akhabonerambo na matenda, akhana mantha ayai akhabva kupswoma, cikhulupiro canu cin’dzalimba kwene-kwene ndipo mun’dzakhulupirambo kuti Yahova angakuthandizenimbo.

7. Kodi mukupfunza ciyani na mpostolo Juwau?

7 Pitirizani kumbaceza na abale na mpfumakazi zanu. Matenda yakayambika nthawe zinango timbafunika kukhala patali na patali na anzathu. Ndipo pa nthawe imweyi pinango tingabzibve ninga mpostolo Juwau. Iye akhafuna kuceza na xamwali wace Gayo maso a maso. (3 Juwau 13, 14) Tsono iye akhadziwa kuti bzimwebzi bzingadakwanisika lini. Ndipopa adamunembera tsamba. Mpsibodzi-bodzimbo na imwepo. Nthawe zinango bzingakhale bzakunesa kuceza na abale wanu maso na maso. Bzimwebzi bzikacitika mungaceze nawo pa telefoni ayai kuwanembera mensaje. Mukapitiriza kuceza na anzanu, imwepo mun’dzawona kuti ndimwe wakukhotcerereka ndipo mun’dzakhala wakugwa mpfuwa. Mukawona kuti muna thupo kwene-kwene, uzani akulu ndipo iwo an’dzakulimbikisani. — Zaiya 32:1, 2.

TINGAKHALE NA MTENDERE PA NTHAWE YA MALENGWA YA PANTSI

8. Kodi malengwa ya pantsi yangakutaziseni tani kukhala na mtendere?

8 Penu komwe mumbakhalako kwacitika cheia, citeke-teke ayai lupsa, pinango mungacite thupo kwene-kwene. Ndipo penu mwasaikidwa ayai bzinthu bzanu bzadzongeka, imwepo mungabve ciya, mungasuname ayai mungagoboke m’mabondo. Bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti imwepo mumbafuna kwene-kwene bzinthu bzanu ayai mulibe cikhulupiro. Thangwe wanthufe tikakhala tikugumana na mabvuto, anzathu ambadziwa kuti nthawe zinango tingacite bzinthu bzomwe ndibzo lini. (Djobi 1:11) Tsono dziwani kuti napo ticikhala tikugumana na mabvuto yentseneya mpsakukwanisika kukhala na mtendere. Thangwe ranyi tikulewa tenepoyo?

9. Kodi Jezu adalewa ciyani kuti atithandize kukonzekera malengwa ya pantsi?

9 Kumbukirani bzomwe Jezu adalewa. Ifepano ndife wakusiyana na wanthu wa m’dzikoli, thangwe iwo ambadziwa lini kuti malengwa ya pantsi yangacitike pa nthawe iri-yentse. Tsono ifepano timbadziwa kuti malengwa ya pantsi yati yacitike. Jezu adalewa kuti mu ntsiku zakumalizira kungadadzacitika “bziteke-teke” na mabvuto manango. (Luka 21:11) Iye adalewambo kuti “kusaya kubvera malamulo” kun’dzalemweratu. Bzimwebzi bzimbacitikadi thangwe ntsiku zathu zino dima, kuphana na nkhondo bziri pentse-pentse. (Mateu 24:12) Jezu alibe kulewa kuti mabvuto yamweya yangadadzandoboneresa wanthu omwe ambanamata lini Yahova basi. Atumiki azinji wa Yahova akubonerambo na mabvuto yamweya. (Zaiya 57:1; 2 Akolinto 11:25) Yahova angatikhotcerere lini mwakudabwisa ku malengwa yentse yomwe yangacitike, koma iye ambatithandiza kupitiriza kukhala wakugwa mpfuwa.

10. Thangwe ranyi kukonzekereratu malengwa ya pantsi kumbalatiza kuti tina cikhulupiro? (Mimwani 22:3)

10 Tikakonzekereratu bzakucita, tin’dzakwanisa kukhala wakuderekha malengwa ya pantsi yakacitika. Kodi kukonzekera kumbalatiza kuti timbakhulupira lini Yahova? Ne, ndibzo lini. Kukonzekera kumbalatiza kuti ifepano timbakhulupira Yahova. Thangwe ranyi tikulewa tenepoyo? Thangwe Fala la Mulungu limbatiuza kuti tin’funika kukonzekera pomwe malengwa yakanati kucitika. (Werengani Mimwani 22:3.) Gulu la Yahova limbaphatisa basa marevista, mitsonkhano ya gwere ndipo nthawe zinango limbatidziwisa kuti tikwanise kukonzekera malengwa ya pantsi.c Kodi ifepano timbathemba Yahova? Penu timbamuthemba, tin’dzateweza malango yomwe gulu lace limbatipasa pomwe madzi yakali m’mabondo.

Mpfumakazi idakhala m’karo ndipo idaphata mapa. Iyo ina tumagubu twa madzi na bzinthu bzinango.

Mukakhala mudakonzeka, mun’dzakwanisa kupulumuka malengwa ya pantsi (Onani ndime 11)d

11. Kodi bzomwe mpfumakazi Margaret idacita bzikukupfunzisani ciyani?

11 Onani bzomwe bzidacitikira mpfumakazi yakucemeredwa Margaret. Ku mphimpha yomwe ikhakhala kudayambika lupsa, ndipopa boma lidalewa kuti wanthu wentse omwe akhakhala mbuto imweyire acoke. Karo zizinji zidadzala mu msewu thangwe rakuti wanthu akhafuna kuthawa kabodzi na kabodzi. Ndipopa bzikhali bzakunesa kucoka konkule. Kudayamba kukhala na utsi bupswipa ndipo mpfumakazi Margaret ikhataza kucoka m’karo. Tsono mpfumakaziyi idapulumuka thangwe rakuti ikhadakonzekera kale. Iyo ikhana mapa yomwe idaithandiza kudziwa msewu unango wakuthawira. Mpfumakaziyi ikhafamba kale na msewu umweule pomwe lupsali likhanati kucitika, ndipopa bziribe kunesa kufamba m’momule. Takwanisa kuwona kuti mpfumakaziyi idapulumuka thangwe rakuti ikhadakonzekera.

12. Thangwe ranyi tin’funika kuteweza malango?

12 Akulu-akulu wa boma akatiuza ticoke pa mui ayai ticite cinthu cinango kuti tikhale wakukhotcerereka, tin’funika lini kuzeza kucita bzomwe alewabzo. Wanthu winango angazeze kuteweza bzomwe auzidwa ayai angacedwe kucoka thangwe ra kufuna kunyamula bzinthu. Kodi Akristau an’funika kucita ciyani? Bibliya limbatiuza kuti: “Thangwe ra Mbuya, bverani utongi bwentse bomwe budaikhidwa na wanthu ndipo mbabveranimbo mambo, thangwe ni mkulu kuposa imwepo. Mbabveranimbo atongi omwe adaikhidwa na mamboyo.” (1 Pedru 2:13, 14) Gulu la Yahova limbatipasambo malango kuti yatikhotcerere. Kawiri-kawiri ifepano timbauzidwa kuti tipereke número yathu ya telefoni kwa akulu wa gwere kuti adzakwanise kuceza nafe pakacitika malengwa. Kodi imwepo mwacita kale bzimwebzo? Ifepano tingapasidwembo malango yakutiuza komwe tin’thawira, komwe tingakatambire thandizo ayai bzomwe tingacite kuti tithandize anzathu. Tikasaya kuteweza malango yamweya, ifepano timbaikha moyo wathu na wa akulu pa ngozi. Kumbukirani kuti akulu wa gwere ndiwo ambatinyang’anira. (Ahebereu 13:17) Mpfumakazi Margaret idalewa kuti: “Ndidakwanisa kuwona kuti kuteweza malango ya akulu na yakucokera ku gulu la Yahova kudapulumusa moyo wangu.”

13. Kodi n’ciyani cimbathandiza abale na mpfumakazi kukhala na mtendere napo kuti adathawa m’mii mwawo?

13 Abale na mpfumakazi omwe adathawa m’mii mwawo thangwe ra malengwa ya pantsi, nkhondo, ayai mabvuto yanango adacita nyongo kuti azolowere moyo upsa ndipo adapitiriza kucita bzizinji pa kutumikira Yahova. Abale na mpfumakazi amwewa ambatewezera Akristau wakuyambirira. Pomwe gwere la ku Jeruzalemu lidayamba kuzunzidwa, Akristau wa m’gwere limwelire adabalalikira m’mphimpha zinango “[acimbapalizira] mafala yabwino ya Mulungu” m’mbuto zomwe akhathawirazo. (Mabasa 8:4) Kucita basa la kupalizira kudawathandiza kukumbukira bzinthu bzabwino bzomwe Umambo bwa Mulungu bun’dzacita sikuti mabvuto yawo. Ndipopa iwo adapitiriza kukhala na mpfatso caiwo na mtendere.

KUKHALA NA MTENDERE POMWE TIKUZUNZIDWA

14. Kodi n’ciyani comwe cingacitike tikambazunzidwa?

14 Tikayamba kuzunzidwa tingasiye kukhala na mpfatso caiwo na mtendere. Thangwe ranyi? Thangwe rakuti ifepano timbakomedwa kutsonkhana pabodzi, kupalizira na kucita mabasa yathu mwakutsudzuka. Tsono tikaletsedwa kucita bzimwebzi tingakhale na thupo ndipo tingabzibvunze kuti: ‘N’ciyani cin’ticitikira?’ Mpsakuphonyeka lini kubzibvunza tenepoyo. Tsono tin’funika kucita mphole. Thangwe Jezu adalewa kuti kuzunzidwa kungacitise ateweri wace kuwofoka. (Juwau 16:1, 2) Kodi n’ciyani cingatithandize kukhala na mpfatso tikambazunzidwa?

15. Thangwe ranyi tin’funika lini kugopa kuzunzidwa? (Juwau 15:20; 16:33)

15 Fala la Mulungu limbatiuza kuti: “Wentse omwe an’funa kukhala na moyo wakubzipereka kwa Mulungu mwakubverana na Kristu Jezu, an’dzagumanambo na mabvuto.” (2 Timotio 3:12) Onani bzomwe bzidacitikira m’bale Andrei. Basa la Mboni za Yahova lidaletsedwa mu dziko lawo. Tsono bzikhamunesa kukhulupira kuti atumiki wentse wa Yahova an’dzazunzidwa. Iye akhambalewa na ca mu mtima kuti: ‘Kuno kuna Mboni za Yahova zizinji. Kodi akulu-akulu wa boma an’kwanisa kumanga tentsenefe?’ Tsono nzeru zimwezi ziribe kumuthandiza kukhala wakuderekha koma zidamucitisa kukhala na thupo kwene-kwene. Abale winango adathemba Yahova na mtima wawo wentse acikhulupira kuti iye an’dzawathandiza. Iwo akhadziwa kuti angamangidwe. Pomwe adawona bzimwebzi, m’bale Andrei adawatewezera. Tsapano iye ana mtendere pabodzi na mpfatso caiwo, napo kuti akadagumana na mabvuto. Mpsibodzi-bodzimbo na ifepano. Timbadziwa kuti Jezu adalewa kuti tin’dzazunzidwa, tsono iye adalewambo kuti tingakwanise kukhala wakukhulupirika. — Werengani Juwau 15:20; 16:33.

16. Kodi ni malango yaponi yomwe tin’funika kuyateweza tikakhala tikuzunzidwa?

16 Basa lathu likaletsedwa tingatambire malango kucokera ku mthambi na kwa akulu wa gwere. Malango yamweya yambaperekedwa kuti yatikhotcerere, kuti tipitirize kutambira mabukhu, kuti tipitirize kumbatsonkhana na kuti tipitirize kupalizira. Mukapasidwa malango, yaphatiseni basa napo mukudziwa lini kuti n’thangwe ranyi yaperekedwa. (Tiyago 3:17) Ndipo cinango n’cakuti tin’funika lini kuuza wanthu omwe an’funika lini kudziwa nkhani ya abale wathu ayai ya gwere. — Mpalizi 3:7.

M’bale ali ku basa ndipo akuwerengera mwanzace Bibliya mu telefoni.

N’ciyani cingakuthandizeni kukhala na mtendere pa nthawe zakunesa? (Onani ndime 17)e

17. Kodi apostolo adacita ciyani pomwe adaletsedwa kupalizira, ndipo ifepano tingawatewezerembo tani?

17 Libodzi mwa mathangwe makulu-makulu yomwe yambacitisa kuti Sathani azunze wanthu wa Mulungu ndakuti iwo “[ambaphata] basa lakucitira umboni bza Jezu.” (Apokalipse 12:17) Tsono lekani kubvuma kuti Sathani na dziko laceri bzikugopsweni. Dziwani kuti mukapitiriza kupalizira napo kuti mukuzunzidwa mun’dzakhala na mpfatso caiwo ndipo mun’dzakhalambo wakugwa mpfuwa. Mu nthawe ya Akristau wakuyambirira, akulu-akulu wa Adjuda adauza apostolo kuti asiye kupalizira. Tsono apostolowo adapitiriza kubvera Mulungu. Ndipo bzimwebzi bzidawacitisa kukhala na mpfatso caiwo. (Mabasa 5:27-29, 41, 42) N’cadidi kuti basa lathu likaletsedwa timbafunika kucita bzinthu mwakucenjera kwene-kwene pakupalizira. (Mateu 10:16) Tsono tikacita nyongo pa basa la kupalizira, tin’dzakomedwa kwene-kwene thangwe ra kudziwa kuti tikukondwesa Yahova ndipo tikupfunzisa wanthu mafala yabwino yomwe yangawathandize kudzagumana moyo wakusaya kumala.

“MULUNGU WA MTENDERE AN’DZAKHALA NAMWE”

18. Mbani angatithandize kukhala na mtendere?

18 Dziwani kuti mpsakukwanisika kupitiriza kukhala na mtendere napo pomwe mukugumana na mabvuto. Mukakhala mukugumana na mabvuto, mun’funika kumbakumbukira kuti mtendere omwe tikufuna ni mtendere wa Mulungu ndipo ni Yahova yekha omwe angakupaseni mtendere umweyu. Ndipopa mukagumana na mabvuto ninga matenda, malengwa ya pantsi ayai kuzunzidwa, mun’funika kuthemba Yahova na kukhala wakubverana na gulu lace. Ndipo pitirizani kudikhirira bzinthu bzabwino bzomwe Yahova an’dzakucitirani. Mukacita tenepoyo, “Mulungu wa mtendere an’dzakhala namwe.” (Afilipi 4:9) Kodi tingathandize tani anzathu kukhala na mtendere wa Mulungu? Nkhani ikubwerayi in’dzatawira mbvunzo umweyu.

N’CIYANI CINGAKUTHANDIZENI KUKHALA NA MTENDERE PA NTHAWE YA . . .

  • matenda?

  • malengwa ya pantsi?

  • kuzunzidwa?

NYIMBO 38 Yahova An’dzakulimbisa

a Yahova adalewa kuti an’dzapereka mtendere kwa wanthu omwe ambamufuna. Tsono, kodi mtendere wa Mulungu n’ciyani? Ndipo n’ciyani comwe tin’funika kucita kuti tikhale nawo? Kodi kukhala na mtendere wa Mulungu kumbatithandiza tani kupirira matenda, malengwa ya pantsi na kuzunzidwa? Nkhani ino in’tawira mibvunzo imweyi.

b Madzina yanango yacinjidwa.

c Onani nkhani yakuti “Zimene Tingachite Kuti Tipulumuke Pakachitika Ngozi Zadzidzidzi” yomwe iri mu revista N.° 5 ya Mukani! wa 2017 (Chichewa).

d BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Mpfumakazi ikucoka pa mui. Iyo ikhadakonzekera kale kuthawa.

e BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: M’bale omwe ambakhala mu dziko lomwe basa lathu lidaletsedwa akupalizira mwakabise-bise.

    Mabukhu ya Cinyungwe (2008-2025)
    Bulani
    Pitani
    • Cinyungwe
    • Tumizani
    • Bzomwe mumbafuna
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mitemo Yomwe Mun'funika Kuteweza
    • Mtemo Wacintsintsi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Pitani
    Tumizani