NKHANI YAKUPFUNZA 17
NYIMBO 99 Tina Abale Azinji
Tiri Lini Tekha
“Nin’dzakuthandiza.” — ZAIYA 41:10.
CAKULINGA CA NKHANIYI
Mu nkhani ino, tiniwona njira zinai za momwe Yahova ambatisamalirira.
1-2. (a) Thangwe ranyi tingakhale na citsimikizo cakuti tiri lini tekha tikakhala tikugumana na mabvuto? (b) Kodi tin’cezerana ciyani mu nkhani ino?
POMWE tikugumana na mabvuto yakunesa kwene-kwene tingabzibve ninga kuti tiri m’thengo ndipo tikusaya njira yakubula nayo m’thengomo. Tsono tiri lini tekha. Pai wathu wakudzulu na wa lufoyi ambandowona lini mabvuto yathu basi, koma iye ambapicirambo kuti an’dzatithandiza kuyakunda. Yahova akutsimikizira atumiki wace wakukhulupirika kuti: “Nin’dzakuthandizani.” — Zaiya 41:10.
2 Mu nkhani ino, tin’cezerana momwe Yahova ambatithandizira (1) pakutitsogolera, (2) pakutipasa bzomwe tikufunikira, (3) pakutikhotcerera na (4) pakutitsangalaza. Yahova akutitsimikizira kuti bziribe basa mabvuto yomwe tingagumane nayo pa moyo wathu. Iye cipo acidzatiyebwa. Iye cipo acidzatisiya. Na tenepo, ifepano tiri lini tekha.
YAHOVA AMBATITSOGOLERA
3-4. Kodi Yahova ambatitsogolera tani? (Salimo 48:14)
3 Werengani Salimo 48:14. Yahova ambadikhirira lini kuti ifepano tibzitsogolere tekha. Kodi iye ambatsogolera tani atumiki wace wakukhulupirika ntsiku zino? Njira ibodzi yomwe ambacitira bzimwebzi ni kuphatisa basa Bibliya. (Salimo 119:105) Mwakuphatisa basa Fala lace lakufuliziridwa, Yahova ambatithandiza kusankhula na kukulisa makhalidwe yomwe yangatithandize kukhala wakukondwa tsapano na kudzakhalambo na moyo wakusaya kumala kutsogolo.a Iye ambatipfunzisa kuti tileke kumbakoyera cakumtima winango, kukhala wakukhulupirika pa bzinthu bzentse bzomwe timbacita na kufunambo winango na mtima wentse. (Salimo 37:8; Ahebereu 13:18; 1 Pedru 1:22) Tikambalatiza makhalidwe yabwino yamweya, ifepano timbakhala abereki wabwino, mwamuna na mkazi wabwino na xamwali wabwino.
4 Kuthumizira bzimwebzi, mu Fala lace Bibliya, Yahova ambatiuza bza atumiki wace wakukhulupirika omwe adagumanambo na mabvuto yomwe yangandendemere na mabvuto yomwe tikugumana nayo ntsiku zathu zino. (1 Akolinto 10:13; Tiyago 5:17) Tikambawerenga bza moyo wa wanthu amwewa ticimbaphatisa basa bzomwe tapfunzabzo, timbakwanisa kugumana phindu mu njira ziwiri. Yakuyamba, timbakwanisa kuzindikira kuti tiri lini tekha. Ndipo timbawonambo kuti wanthu winango adagumanambo na mabvuto ninga yathu, koma adakwanisa kuyapirira na thandizo la Yahova. (1 Pedru 5:9) Yaciwiri, timbapfunza momwe tingalimbanire na mabvuto yathu. — Aroma 15:4.
5. Kodi Yahova ambaphatisa basa yani kuti atitsogolere mu njira yakuyenda ku moyo?
5 Yahova ambaphatisa basa abale na mpfumakazi kuti atitsogolere.b Anyakunyang’anira dera ambazungira magwere mwakukhazikika kuti atilimbikise. Nkhani zawo zimbalimbisa cikhulupiro cathu ndipo zimbatithandiza kuti tipitirize kukhala wakubverana. (Mabasa 15:40–16:5) Akulu wa gwere ambaphatambo basa na nyongo kuti athandize m’bodzi na m’bodzi wa ifepano kuti akhale pa uxamwali bwakulimba na Yahova. (1 Pedru 5:2, 3) Abereki ambathandiza wana wawo kufuna Yahova, kusankhula bwino bzakucita na kukhalambo na makhalidwe yabwino. (Mimwani 22:6) Ndipo mpfumakazi zakukhwima mwauzimu zimbathandiza mpfumakazi zacitswaka na ciratizo cawo cabwino, kuwapasa malango na kuwalimbikisa. — Tito 2:3-5.
6. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita kuti tigumane phindu na malango ya Yahova?
6 Yahova ambatipasa malango yomwe tikufunikira kuti tikwanise kusankhula bwino bzakucita nakuti tikhalembo na moyo wakukondwa. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita kuti tigumane phindu na malango ya Yahova? Mimwani 3:5, 6 ambati: “Khulupira Yahova na mtima wako wentse ndipo leka kuthemba luso lako la kubvesesa bzinthu.” Tikacita bzimwebzi, “iye an’dzalungamiza njira [zathu],” bzomwe bzikuthandauza kuti an’dzatithandiza kutcenkha mabvuto mazinji ndipo tin’dzakhalambo na moyo wakukondwa. Timbatenda kwene-kwene Yahova thangwe ra kutipasa malango ya lufoyi yamweya! — Salimo 32:8.
YAHOVA AMBATIPASA BZOMWE TIKUFUNIKIRA
7. Kodi ni mwa njira zinango ziponi za momwe Yahova ambatipasira bzomwe tikufunikira? (Afilipi 4:19)
7 Werengani Afilipi 4:19. M’mbuto mwa kundotitsogolera mwauzimu, Yahova ambasimbambo nyongo yomwe timbacita kuti tikwanise kugumana cakudya, bzakubvala na mbuto yakukhala. (Mateu 6:33; 2 Atesalonika 3:12) Napo kuti mpsacibadwa kucita thupo na bzinthu bza pamoyo, Yahova ambatilimbikisa kuti tileke kumbakhala na thupo lakunyanyira pa bzinthu bzimwebzi. (Mateu 6:25.) Thangwe ranyi? Thangwe Pai wathu an’dzasiya lini mtumiki wace wakukhulupirika pa nthawe yomwe iye akufunikira thandizo. (Mateu 6:8; Ahebereu 13:5) Tin’funika kukhulupira bzomwe iye adalewa m’Bibliya bzakuti an’dzatipasa bzomwe tikufunikira.
8. Kodi Yahova adamucitira ciyani Davide?
8 Onani momwe Yahova adathandizira Davide. Magole yentse yomwe Davide adamala akuthawa Mambo Sauli, Yahova adapasa Davideyo na wanthu wace bzakufunikira kuti akhale na moyo. Pakukumbukira momwe Yahova adamusamalirira magole yentsene yale, Davide adanemba kuti: “Ndikhali tswaka ndipo tsapano ndakalamba, koma ndikanati kuwona munthu wakulungama akulekereredwa. Ne kuwona wana wace akunyang’ana cakudya.” (Salimo 37:25) Ninga Davide, pinango mudawona kale Yahova akukupasani imwepo pabodzi na abale na mpfumakazi zanu bzomwe mukhafunikira.
9. Kodi Yahova ambasamalira tani wanthu wace ntsiku zino pakacitika malengwa ya pantsi? (Onanimbo bzithunzi-thunzi.)
9 Yahova ambapasambo wanthu wace bzakufunikira pakacitika malengwa ya pantsi. Pomwe Akristau wakuyambirira adagumana na njala, abale wa mbuto zakusiyana-siyana adawatumizira bzomwe iwo akhafunikira. (Mabasa 11:27-30; Aroma 15:25, 26) Ntsiku zino, wanthu wa Mulungu ambathandizambo abale na mpfumakazi pa bzomwe iwo akufunikira. Pakacitika malengwa ya pantsi, Yahova ambapasa atumiki wace omwe agwedwa na malengwayo bzinthu bzomwe iwo akufunikira ninga cakudya, madzi, bzakubvala na mankhwala. Abale wa bzakumanga-manga ambakonza nyumba za abale na Nyumba za Umambo. Ndipo atumiki wa Yahova ambacedwa lini kupereka thandizo lauzimu na kutsangalaza wale omwe aluza nyumba zawo ayai adzinza wawo.c
Kodi Yahova ambatitsangalaza tani pakacitika malengwa ya pantsi? (Onani ndime 9)e
10-11. Kodi imwepo mukupfunza ciyani na bzomwe bzidacitikira Borys?
10 Yahova ngwakudeka mtima ndipo ambapasambo wale omwe ambamutumikira lini bzinthu bzomwe iwo akufunikira. Ifepano timbatewezera Yahova mwakudekerambo mtima wale omwe ambamunamata lini. (Agalatiya 6:10) Tikacita bzimwebzo, pinango tingawathandize kufuna kupfunza bzizinji pakulewa bza Yahova. Onani bzomwe bzidacitikira diretori munango wa ku Ucrânia wakucemeredwa Borys. Napo kuti Borys ni Mboni lini ya Yahova, iye akhadekera mtima maswaka yomwe yakhapfunza pa xikolayo yomwe yakhali Mboni za Yahova ndipo akhalemekeza bzomwe iwo ambakhulupira. Pomwe kudacitika nkhondo ku mbuto yomwe iye akhakhala, iye adasankhula kukhala ku mbuto inango yakukhotcerereka m’dzikolo. Ndipo kumweko abale na mpfumakazi zathu adamusamalira. Na kupita kwa nthawe, Borys adadzagumanika pa msinda wakukumbukira infa ya Jezu. Pakukumbukira bzinthu bzentse bzomwe abale adamucitira, Borys adalewa kuti: “Mboni za Yahova zidandidekera mtima kwene-kwene ndipo zidandisamalirambo bwino. Ndikutenda kwene-kwene Mboni za Yahova.”
11 Tentsenefe tingatewezere ntsisi za Baba wathu wakudzulu mwa kulatiza lufoyi wale omwe akufunikira thandizo omwe angakhale abale wathu wauzimu ayai ne. (Luka 6:31, 36) Tikudikhirira kuti nyongo yathu yakufuna wanthu icitise kuti iwo akhale anyakupfunza wa Kristu. (1 Pedru 2:12) Napo kuti iwo angasankhule kutumikira Yahova ayai ne, tin’dzakhala wakukondwa thangwe kupasa kumbabweresa cikondweso. — Mabasa 20:35.
YAHOVA AMBATIKHOTCERERA
12. Kodi Yahova ambapicira kuti an’dzakhotcerera tani atumiki wace ninga thimu? (Salimo 91:1, 2, 14)
12 Werengani Salimo 91:1, 2, 14. Ntsiku zino, Yahova akupicira kuti an’dzatikhotcerera mwauzimu. Iye an’dzalekerera lini kuti Sathani apswipize kunamata kwakucena. (Juwau 17:15) Ndipo “citsautso cikulu” cikadzayamba, tingakhale na citsimikizo cakuti Yahova an’dzakhotcerera wanthu wace mwauzimu na mwakuthupi ninga momwe iye adapicirira. — Apokalipse 7:9, 14.
13. Kodi ni mwa njira ziponi za momwe Yahova ambakhotcererera m’bodzi na m’bodzi wa ifepano?
13 Kodi Yahova ambakhotcerera tani m’bodzi na m’bodzi wa ifepano? Mwakuphatisa basa Bibliya, Yahova ambatithandiza kusiyanisa cabwino na cakuipa. (Ahebereu 5:14) Tikakhala na moyo wakubverana na mitemo yomwe imbagumanika m’Fala lace Bibliya, timbakhala wakukhotcerereka mwauzimu na mwakuthupi. (Salimo 91:4) Kuthumizira bzimwebzi, Yahova ambatikhotcerera mwakuphatisa basa gwere. (Zaiya 32:1, 2) Tikambamala nthawe tiri pabodzi na abale na mpfumakazi zathu ku mitsonkhano, mu utumiki na kumbacita nawo bzinthu pabodzi tin’dzalimbikisidwa ndipo bzin’dzatithandizambo kumbacita bzinthu bzabwino. — Mimwani 13:20.
14. (a) Thangwe ranyi Mulungu ambatikhotcerera lini ku mabvuto yentse yomwe tingagumane nayo? (b) Kodi Salimo 9:10 ambatitsimikizira ciyani? (Onanimbo mafala ya m’nyantsi.)
14 M’mbuyomu Yahova adakhotcerera atumiki wace kuti aleke kupwetekedwa ayai kuphedwa. Tsono ni nthawe lini zentse zomwe adacita bzimwebzo. Nthawe zinango “bzinthu bzakusaya kudikhiririka” bzimbaticitikira. (Mpalizi 9:11) Kuthumizira bzimwebzi, Yahova adalekerera kuti atumiki wace azunzidwe acifika pa kuphedwa kuti alatize kuti Sathani ngwakunama. (Djobi 2:4-6; Mateu 23:34) Mpsibodzi-bodzimbo na ntsiku zathu zino. Napo kuti Yahova angaticosere lini mabvuto yathu, ifepano tingakhale na citsimikizo cakuti iye an’dzasiya lini wanthu omwe ambamufuna.d — Salimo 9:10.
YAHOVA AMBATITSANGALAZA
15. Kodi timbatsangalazidwa tani na mpembo, Fala la Mulungu na Akristau anzathu? (2 Akolinto 1:3, 4)
15 Werengani 2 Akolinto 1:3, 4. Nthawe zinango, ifepano timbagumana na mabvuto, timbakhala wakusunama ndipo timbakhala na thupo. Pinango imwepo mukugumanambo na mabvuto yomwe yakukucitisani kubzibva kuti muli camwekha. Kodi imwepo mukuwona kuti alipo omwe ambabvesesa mabvuto yomwe mumbagumana nayo? Dziwani kuti Yahova ambabvesesa mabvuto yomwe mukugumana nayo. Iye ambandobvesesa lini momwe tikubvera koma “ambatitsangalaza pa mabvuto yathu yentse.” Mwa njira iponi? Tikambapemba kwa Yahova mwakum’dandaulira, iye an’dzatipasa “mtendere wace omwe wanthu angaubvesese lini.” (Afilipi 4:6, 7) Timbatsangalazidwambo tikambawerenga mafala ya Yahova yomwe yambagumanika m’Bibliya. M’Bibliya, Yahova ambatiuza kuti ambatifuna ndipo ambatithandiza kuti tikhale wanzeru na kutipasambo cidikhiro. Ku mitsonkhano timbatsangalazidwambo thangwe timbapfunza bzinthu bzizinji bzakulimbikisa bzakucokera m’Bibliya ndipo timbakhalambo na abale na mpfumakazi zathu omwe ambatifuna.
16. Kodi n’ciyani comwe imwepo mwapfunza na bzomwe bzidacitikira Nathan na Priscilla?
16 Kuti tikwanise kuwona momwe Yahova ambatitsangalazira na kutilimbikisira mwakuphatisa basa Fala lace Bibliya, mbatiwoneni bzomwe bzidacitikira Nathan na Priscilla, omwe ambakhala ku Estados Unidos. M’magole ya m’mbuyomu, iwo adayenda ku mbuto inango komwe kukhafunikira apalizi azinji wa Umambo. Nathan adati: “Ndikhakhulupira kuti Yahova angadasimba nyongo yathu.” Tsono pomwe iwo adayamba kucita utumiki bupsabu adayamba kugumana na bvuto la thanzi na lakusaya kobiri. Banjali lidabwerera ku mui ndipo lidapitiriza kugumana na bvuto lakusaya kobiri. Nathan adalewa pomwe kuti: “Inepano ndikhambabzibvunza kuti n’thangwe ranyi Mulungu alibe kutisimba ninga momwe ifepano tikhadikhiririra. Ndipo ndidafika pakubzibvunza penu ndikhadaphonyesa cinthu cinango.” Na kupita kwa nthawe, Nathan na Priscilla adadzabvesesa kuti Mulungu akhalibe kuwasiya pa nthawe yomwe akhagumana na mabvutoya. Ndipopa Nathan adadzalewa pomwe kuti: “Pa nthawe yakunesa ire, Bibliya likhambatilimbikisa na kutipasa malango ya nzeru. Kukumbukira momwe Yahova adatithandizira kupirira m’mbuto mwa kumbakumbukira bza mabvutoyo, kudatithandiza kukhala na citsimikizo cakuti Yahova an’dzapitiriza kutithandiza kutsogolo.”
17. Kodi mpfumakazi yakucemeredwa Helga idatsangalazidwa tani? (Onanimbo cithunzi-thunzi.)
17 Abale na mpfumakazi zathu angatitsangalazembo kwene-kwene. Mwa njira iponi? Onani bzomwe bzidacitikira Helga, omwe ambakhala ku Hungria. Kwa magole mazinji, iye adagumana na mabvuto yomwe yakhamucitisa kuti akhale na thupo na kubzibvambo kuti akhalibe na basalo. Tsono pomwe iye adakumbukira bza m’mbuyo adakwanisa kuwona kuti Yahova adamutsangalaza mwakuphatisa basa gwere. Iye adanemba kuti: “Yahova nthawe zentse akhandithandiza pomwe akhawona kuti mphanvu zangu zikhamala thangwe ra basa, kusamalira mwana wangu omwe akhaduwala na mabvutombo yanango. Kwa magole 30, Yahova adakwanirisa piciro lace na kunditsangalaza. Iye ambandilimbikisa mwakuphatisa basa abale omwe ambandiuza mafala yakulimbikisa na yakutenda. Pa nthawe yomwe ndikhafunikira, ndikhambatambira mensaje na matsamba yomwe yakhana mafala yakutenda.”
Kodi Yahova angakuphatiseni tani basa kuti mutsangalaze winango? (Onani ndime 17)
18. Kodi tingatsangalaze tani winango?
18 Tikambatsangalaza winango timbakhala na mwayi wakutewezera Mulungu wathu. Kodi tingacite tani bzimwebzi? Ifepano tingacite bzimwebzi mwa kuwatetekera mwatceru, kuwatsangalaza na kuwapasambo thandizo lomwe angafunikire. (Mimwani 3:27) Ifepano timbacita nyongo yakutsangalaza wentse omwe akubonera kuphatanidzambo wale omwe akutumikira lini Mulungu. Pomwe avizinyu wathu akuduwala, adasunama ayai pomwe ana thupo ifepano timbawazungira, timbawatetekera ndipo timbawauzambo mafala yakulimbikisa yomwe yali m’Bibliya. Tikatewezera Yahova “Mulungu omwe ambatsangalaza,” tin’dzandothandiza lini kokha abale wathu wa cikhulupiro kulimbana na mabvuto, koma tin’dzathandizambo wale omwe ambatumikira lini Mulungu kufuna kupfunza bzizinji pakulewa bza iye. — Mateu 5:16.
YAHOVA NTHAWE ZENTSE AN’DZAKHALA KU MBALI YATHU
19. Kodi n’ciyani comwe Yahova ambaticitira ndipo tingamutewezerembo tani?
19 Yahova ambacita thupo na wentse omwe ambamufuna. Iye ambatisiya lini tikagumana na mabvuto. Ninga momwe pai ambasamalirira mwanace, Yahova ambasamalirambo atumiki wace wakukhulupirika. Iye ambatitsogolera, ambatipasa bzomwe tikufunikira, ambatikhotcerera ndipo ambatitsangalaza. Ifepano timbatewezera Baba wathu wakudzulu tikambathandiza na kulimbikisa winango pomwe akugumana na mabvuto. Napo kuti mabvuto yangaticitikire, tingakhale na citsimikizo cakuti Yahova ali nafe thangwe iye adapicira kuti: “Leka kugopa, pakuti ndinawe.” (Zaiya 41:10) Na tenepo, tingakhale na citsimikizo cakuti ifepano tiri lini tekha!
NYIMBO 100 Timbatambire Alendo
a Onani nkhani yakuti “Zosankha Zanu Zizilemekeza Mulungu” mu Ntsanza ya Mulindiri ya 15 Abril, 2011 (Chichewa).
b Onani nkhani yakuti “Pitirizani Kuteweza Malango ya Yahova,” ndime 11-14, mu Ntsanza ya Mulindiri ya Fevereiro 2024.
c Imwepo mungagumane bziratizo bzakusiyana-siyana mukanemba kuti “ajuda humanitária” pa mbuto yakufufudzira mu jw.org.
d Onani “Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga” mu Ntsanza ya Mulindiri ya Fevereiro 2017 (Chichewa).
e BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Abale wa ku Malawi akutambira thandizo lauzimu na la kuthupi pambuyo pa kugwedwa na malengwa ya pantsi.