35 сӕр
Ӕппӕты зындгонддӕр уацамынд
БИБЛИЙЫ зынгӕдӕр нывтӕй иу у ахӕм: Йесо бады хохыл ӕмӕ дзуры йӕ зындгонд Уӕлхох уацамынд. Уыцы бынат ис Галилейы денджызы цур, ӕвӕццӕгӕн, Капернауммӕ хӕстӕг. Ӕнӕхъӕн ӕхсӕв куывды мидӕг арвитгӕйӕ, райсомӕй Йесо йӕ ахуыргӕнинӕгтӕй 12-ы равзӕрста апостолтӕй. Уый фӕстӕ семӕ ӕрбацыд ацы фӕзбынатмӕ.
Кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, Йесо тынг фӕллад у ӕмӕ йӕ фӕнды, иу чысыл куы афынӕй кӕнид. Фӕлӕ ӕрӕмбырд тынг бирӕ адӕм, уыдонӕй бирӕтӕ ӕрбацыдысты Иудейӕ ӕмӕ Иерусалимӕй, сӕ фӕндаг уыдис 100 киломерты бӕрц. Иннӕтӕ та — цӕгатырдыгӕй, денджызмӕ хӕстӕг бынӕттӕ Тир ӕмӕ Сидонӕй. Уыдон ӕрбацыдысты Йесомӕ байхъусынмӕ ӕмӕ сӕ низтӕй фервӕзынмӕ. Ардӕм ӕрбацыд, Сайтаны фыдзӕрдӕ зӕдты, хӕйрӕджыты, ахӕсты чи ис, ахӕмтӕ дӕр.
Йесо хохӕй куы ӕрхызт, уӕд ӕм ӕппӕт рынчынтӕ сӕхи баластой, цӕмӕй йыл бандзӕвой, ӕмӕ уый се ’ппӕты дӕр сдзӕбӕх кодта. Уый фӕстӕ та Йесо, ӕвӕццӕгӕн, уӕлдӕр схызт хохмӕ. Уым сбадт ӕмӕ ахуыр кӕнын райдыдта, бындӕр фӕзы цы бирӕ адӕм бадт, уыдоны. Ахъуыды ма кӕн, чи йӕм хъусы, уыдонӕй ничиуал удхар кӕны уӕззау низӕй!
Адӕм ӕнӕрхъӕцӕй ӕнхъӕлмӕ кӕсынц, ахӕм диссӕгтӕ аразын цы Ахуыргӕнӕджы бон у, уый ныхӕстӕм. Йесойы уацамынд фыццаджыдӕр здӕхт у, йӕ тӕккӕ раз чи бады, уыцы ахуыргӕнинӕгтӕм. Фӕлӕ йӕ Матфей ӕмӕ Лука ныффыстой, цӕмӕй дзы мах дӕр пайда райсӕм.
Ацы уацамынды тыххӕй Матфей цы ныффыста, уый цыппар хатты фылдӕр у, Лука цы ныффыста, уымӕй. Уымӕй уӕлдай ма Матфейы хъусинагӕй иуӕй-иу цаутыл Лука дзуры Йесойы лӕггаддзинады ӕндӕр рӕстӕджы ӕмӕ уый бӕрӕг у, Матфейы 6:9—13 ӕмӕ Лукайы 11:1—4, Матфейы 6:25—34 ӕмӕ Лукайы 12:22—31 кӕрӕдзиимӕ абаргӕйӕ. Фӕлӕ уый диссаг нӕу. Ӕвӕццӕгӕн Йесо цалдӕр хатты дзырдта иу хъуыддагыл, ӕмӕ Лука иуӕй-иу амындтӕ ныффыста ӕндӕр цауты рӕстӕджы.
Йесойы уацамынд ӕрмӕст уый тыххӕй нӕу афтӕ ахадгӕ, арф духовон хъуыдытӕ дзы кӕй ис, фӕлӕ ма уыцы ӕцӕгдзинӕдтӕ хуымӕтӕгӕй кӕй дзуры, уый тыххӕй дӕр. Йесо дзуры ӕрвылбоны цаутыл, адӕмӕн зонгӕ хъуыддӕгтыл, ӕмӕ уый фӕрцы, Хуыцауы фӕндон хуыздӕр кӕй фӕнды ӕххӕст кӕнын, уыдонӕн йӕ хъуыдытӕ сты ӕнцон ӕмбарӕн.
Чи у ӕцӕг амондджын?
Алы адӕймаджы дӕр фӕнды, цӕмӕй амондджын уа. Уымӕ гӕсгӕ Йесо йӕ Уӕлхох уацамынды райдианы ӕвдисы, ӕцӕг амондджын чи у, уый. Кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, уый уайтагъддӕр бацымыдис кодта, цы бирӕ адӕм ӕм хъусы, уыдоны. Фӕлӕ куыд зыны, афтӕмӕй йын йӕ фыццаг ныхӕстӕ бирӕтӕ не ’мбарынц.
Йе ’ргом йӕ ахуыргӕнинӕгтӕм аздахгӕйӕ, Йесо дзуры: «Тӕхудиаг удӕй мӕгуыртӕ, уымӕн ӕмӕ сымах у Хуыцауы Паддзахад. Тӕхудиаг ныры ӕххормӕгтӕ, уымӕн ӕмӕ бафсӕддзыстут. Тӕхудиаг ныры кӕуджытӕ, уымӕн ӕмӕ схуддзыстут. Тӕхудиаг стут сымах, ӕнӕуынон куы суат адӕмӕн... Сцин кӕнут уыцы бон ӕмӕ схъӕлдзӕг ут, уымӕн ӕмӕ стыр у уӕ лӕвар уӕлӕрвты».
Уый у Лукайы хъусынгӕнинаг Йесойы уацамынды фыццаг ныхӕсты тыххӕй. Матфейы хъусынгӕнинагмӕ гӕсгӕ та Йесо дзырдта, зӕгъгӕ, тӕхудиаг сты сабыртӕ, хатыргӕнджытӕ, сыгъдӕгзӕрдӕтӕ ӕмӕ фидауынгӕнджытӕ дӕр. Йесо бамбарын кодта, уыдон зӕхх сӕхи кӕй бакӕндзысты, хатыргонд кӕй ӕрцӕудзысты, Хуыцауы кӕй фендзысты, ӕмӕ Хуыцауы фырттӕ кӕй хуындзысты, уымӕ гӕсгӕ кӕй сты амондджын.
Амондыл дзургӕйӕ, кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, Йесойы хъуыдыйы нӕ уыд, адӕймаг ӕнӕуи хъӕлдзӕг кӕй вӕййы, уый. Ӕцӕг амонд бирӕ арфдӕр у; уый нысан кӕны, адӕймагӕн царды кӕй ис нысан ӕмӕ ӕцӕгӕй райгонд кӕй у.
Йесойы ныхӕстӕм гӕсгӕ, ӕцӕг амондджын уыцы адӕм сты, сӕ духовон хъуагдзинӕдтӕ чи зоны, сӕ тӕригъӕдджын уавӕрыл чи хъыг кӕны, Хуыцауы чи базоны ӕмӕ йын чи лӕггад кӕны. Ӕмӕ кӕд Хуыцауы фӕндон кӕй ӕххӕст кӕнынц, уый тыххӕй ӕнӕуынон сты кӕнӕ ӕфхӕрд ӕййафынц, уӕддӕр тӕхудиаг сты, уымӕн ӕмӕ зонынц Хуыцауӕн зӕрдӕмӕдзӕугӕ кӕй сты ӕмӕ дзы лӕварӕн ӕнусон цард кӕй райсдзысты.
Йесомӕ хъусӕг адӕмӕн сӕ фылдӕр куыд хъуыды кодтой, афтӕ абон дӕр бирӕтӕ хъуыды кӕнынц, зӕгъгӕ, адӕймаг хъӕздыг куы уа, куы йын ӕнтыса ӕмӕ цардӕй ӕхцондзинад куы иса, уӕд амондджын у. Фӕлӕ ӕцӕг амонд цы у, уый Йесо хуыздӕр зоны. Чи йӕм хъуыста, уыдонӕй бирӕтӕм, ӕвӕццӕгӕн, диссаг фӕкаст, Йесо куы загъта:
«Мӕгуыр уӕ бон, хъӕздгуытӕ! уымӕн ӕмӕ сымах ныр райстат уӕ рӕвдыддзинад. Мӕгуыр уӕ бон ныры, фырӕфсӕстытӕ! уымӕн ӕмӕ сӕххормаг уыдзыстут. Мӕгуыр уӕ бон, ныр чи худы! уымӕн ӕмӕ скӕудзыстут ӕмӕ сдзыназдзыстут. Мӕгуыр уӕ бон, адӕм сеппӕт хорз куы дзурой сымахӕй. Уымӕн ӕмӕ афтӕ кодтой мӕнг пехуымпартӕн сӕ фыдӕлтӕ».
Цы зӕгъын фӕнды Йесойы ацы ныхӕстӕй? Исчи хъӕздыг куы уа, хъӕлдзӕгӕй йӕ рӕстӕг куы ӕрвита ӕмӕ йын адӕмы ’хсӕн хорз ном куы уа, уӕд цӕмӕн у мӕгуыр йӕ бон? Уымӕн ӕмӕ уыдӕттӕ кӕмӕн ис ӕмӕ сыл чи мӕт кӕны, уымӕн йӕ царды бынат нӕй ӕцӕг амондхӕссӕг Хуыцауы лӕггаддзинадӕн. Уыимӕ Йесо нӕ дзуры, адӕймаг мӕгуыр, ӕххормаг ӕмӕ ӕнкъард кӕй у, ӕрмӕстдӕр уый тыххӕй кӕй у амондджын. Фӕлӕ ахӕм ӕфхӕрд адӕм арӕхдӕр сразы вӕййынц Йесойы ахуырадыл ӕмӕ уый фӕрцы ссарынц ӕцӕг амонд.
Уый фӕстӕ Йесо йӕ ахуыргӕнинӕгтӕн дзуры: «Сымах — зӕххы цӕхх». Кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, Йесойӕн йӕ хъуыдыйы нӕ уыд, уыдон ӕцӕг цӕхх кӕй сты. Цӕххӕй пайда кӕнынц, цӕмӕй хӕринаг ма фесӕфа. Иегъовӕйы кувӕндоны нывондхӕссӕны цур уыд стыр цӕххы кӕри ӕмӕ дзы лӕггадгӕнӕг сауджынтӕ пайда кодтой нывӕндтӕ цӕхджын кӕнынӕн.
Йесойы ахуыргӕнинӕгтӕ «зӕххы цӕхх» ахӕм хуызы сты, ӕмӕ хорзырдӕм ӕндавынц адӕмыл. Ӕцӕгдӕр, цы уацхъуыд хъусын кӕнынц, уый хъахъхъӕны, чи йыл сразы вӕййы, уыдоны цард! Сӕ цардӕн фӕзыны фидар бындур, уыдон свӕййынц ӕнувыд, иузӕрдион адӕймӕгтӕ ӕмӕ сӕ уый хизы моралон ӕмӕ духовон ӕнӕгъдаудзинадӕй.
«Сымах — рухс дунейы»,— дзуры Йесо йӕ ахуыргӕнинӕгтӕн. Цырагъ мигӕнӕны бын нӕ, фӕлӕ цырагъдарӕныл кӕй сӕвӕрынц, уымӕ гӕсгӕ Йесо дзуры: «Афтӕ ӕрттивӕд уӕ рухс адӕмы раз». Йесойы ахуыргӕнинӕгтӕ уый ӕвдисынц, ӕргом кӕй хъусын кӕнынц ӕмӕ библион принциптӕм гӕсгӕ кӕй цӕрынц, уымӕй.
Бӕрзонд нормӕтӕ йӕ фӕдылдзӕуджытӕн
Дины разамонджытӕ Йесойы нымадтой Хуыцауы Закъон халӕгыл ӕмӕ йӕ ӕрӕджы марынвӕнд дӕр скодтой. Уымӕ гӕсгӕ йӕ Уӕлхох уацамынды Йесо дарддӕр дзуры: «Ӕнхъӕл ма ут, Ӕз ӕрцыдтӕн закъон фехалынмӕ кӕнӕ пехуымпарты; фехалынмӕ нӕ ӕрцыдтӕн Ӕз, фӕлӕ сӕххӕст кӕнынмӕ».
Йесо стыр аргъ кӕны Хуыцауы Закъонӕн ӕмӕ иннӕты дӕр уымӕ разӕнгард кӕны: «Чи фехала ацы гыццылдӕр фӕдзӕхстытӕй иу, ӕмӕ афтӕ сахуыр кӕна адӕмы, уый иуыл гыццыл хуыйндзӕн Уӕларвон Паддзахады», ома ахӕм адӕймагӕн бынтондӕр нӕ уыдзӕн бынат Паддзахады.
Йесо Хуыцауы Закъон ницы хуызы халы. Уый ма тӕрхон кӕны, ӕгӕрыстӕмӕй, закъон фехалыныл чи хъуыды кӕны, уыдоныл. Закъон «ма амар», зӕгъгӕ, кӕй дзуры, уый банысангӕнгӕйӕ, Йесо дарддӕр зӕгъы: «Ӕз та зӕгъын сымахӕн, алкӕцы, йе ’фсымӕрмӕ дзӕгъӕлы мӕстыгӕнӕг хауы тӕрхонмӕ».
Зӕрдӕйы маст хӕссын тынг серьезон хъуыддаг у, гӕнӕн ис, адӕймаджы лӕг амарынмӕ дӕр ӕркӕна, ӕмӕ уымӕ гӕсгӕ Йесо цӕстуынгӕ цӕвиттонӕй ӕвдисы, куыд бирӕ саразын хъӕуы фидыддзинады сӕраппонд. Уый дзуры: «Ды куы ӕрбахӕссай дӕ лӕвар ныводхӕссӕнмӕ, ӕмӕ уым дӕ зӕрдыл куы ӕрлӕууа де ’фсымӕр цӕмӕндӕр дӕ ныхмӕ у, ныууадз уым дӕ лӕвар нывондхӕссӕны раз, ӕмӕ ацу, раздӕр уал бафидау де ’фсымӕримӕ, ӕмӕ уӕд ӕрцу ӕмӕ ӕрхӕсс дӕ лӕвар».
Моисейы Закъонӕй ӕвдӕм фӕдзӕхстыл дзургӕйӕ, Йесо дарддӕр кӕны йӕ ныхас: «Сымах фехъуыстат, цы загъд уыд рагонтӕн: „ма хӕт“». Йесо та тӕрхон кӕны, адӕймаг иудадзыг хӕтындзинадыл куы хъуыды кӕна, ууыл дӕр. Уый дзуры: «Ӕз та зӕгъын сымахӕн, алкӕцы, чи кӕсы [«иудадзыг», НД] сылгоймагмӕ мондагӕй, уый фӕхатт йемӕ йӕ зӕрдӕйы мидӕг».
Ам Йесо нӕ дзуры иу уысмы бӕрц ӕнӕгъдау хъуыдыйыл, фӕлӕ исчи ‘иудадзыг куы кӕса’. Иудадзыг кӕсгӕйӕ, адӕймагмӕ сӕвзӕры нӕрӕмон монц, ӕмӕ йын фадат куы фӕзына, уӕд ӕй уый, гӕнӕн ис, хӕтындзинадмӕ ӕркӕна. Цы саразӕн ис, цӕмӕй уый ма ӕрцӕуа? Ӕнӕмӕнг цы бакӕнын хъӕуы, уый Йесо ӕмбарын кӕны цӕстуынгӕ цӕвиттонӕй: «Кӕд дӕ дӕ рахиз цӕст цыбӕл кӕны, стон ӕй ӕмӕ йӕ аппар дӕхицӕй... Ӕмӕ кӕд дӕ рахиз къух цыбӕл кӕны дӕу, алыг ӕй кӕн ӕмӕ йӕ аппар дӕхицӕй».
Арӕх адӕм сӕ цард бахъахъхъӕныны тыххӕй цӕттӕ вӕййынц сӕ низджын уӕнгӕй фервӕзынмӕ. Фӕлӕ Йесойы ныхӕстӕм гӕсгӕ, нӕхи ӕнӕгъдау хъуыдытӕ ӕмӕ хъуыддӕгтӕй бахизыны тыххӕй ноджы ахсджиагдӕр у ӕппӕтдӕр «аппарын», суанг нын афтӕ зынаргъ цы цӕст кӕнӕ къух у, уый дӕр. Науӕд Йесо куыд зӕгъы, афтӕмӕй ахӕм адӕймӕгтӕ ӕппӕрст ӕрцӕудзысты гееннӕмӕ (Иерусалиммӕ хӕстӕг судзгӕ бырондонмӕ), ома ӕнустӕм куынӕггонд ӕрцӕудзысты.
Йесо дзырдта, чи нӕ фӕхъыг кӕны кӕнӕ нӕ ныхмӕ чи фӕрӕдийы, уыдонмӕ нын цавӕр ахаст хъуамӕ уа, уый тыххӕй дӕр. «Ныхмӕ ма лӕуу дӕ фыдгӕнӕгмӕ,— уынаффӕ кӕны Йесо.— Фӕлӕ дын чи ныццӕва дӕ рахиз уадул, уымӕ бадар иннӕ дӕр». Йесойы ныхӕстӕ уый нӕ нысан кӕнынц, ӕмӕ адӕймагӕн нӕй йӕхи ӕмӕ йӕ бинонты бахъахъхъӕныны бар. Дзӕхст адӕймаджы физикон ӕгъдауӕй басӕттынӕн нӕу, фӕлӕ йӕ моралон ӕгъдауӕй бафхӕрынӕн. Уӕдӕ Йесойы фӕндыд равдисын, искӕй ӕхсӕрфарсы дзӕхст кӕнӕ ӕфхӕрӕн ныхӕстӕй хыл ракъахын куы фӕнда, уӕд ын фӕстӕмӕ уымӕй бафидын раст кӕй нӕу.
Хуыцауы Закъонӕй хӕстӕджы уарзыны фӕдзӕхстмӕ бацамонгӕйӕ, Йесо дзуры: «Ӕз та уын зӕгъын: уарзут уе знӕгты... ӕмӕ кувут уӕ... сурджыты тыххӕй». Йесо ӕвдисы, афтӕ цӕмӕн хъӕуы аразын: «Цӕмӕй суат уӕ Уӕларвон Фыдӕн фырттӕ; уымӕн ӕмӕ Уый фӕдзӕхсы Йӕ хурӕн скӕсын фыдзӕрдӕтыл ӕмӕ хӕрзтыл».
Йӕ уацамынды ацы хай Йесо фӕуд кӕны ахӕм фӕдзӕхстӕй: «Ут ӕххӕст, уӕ Уӕларвон Фыд куыд ӕххӕст у, афтӕ». Йесо зыдта, адӕмӕн сӕ бон кӕй нӕу, цӕмӕй бынтон ӕххӕст уой. Фӕлӕ Хуыцауы чи фӕзмыны, уыдонӕн сӕ бон у се знӕгты дӕр уарзын. Лукайы хъусинаджы Йесойы ацы ныхӕстӕ ӕвдыст сты афтӕ: «Ут фӕлмӕнзӕрдӕтӕ, уӕ Фыд куыд фӕлмӕнзӕрдӕ у, афтӕ».
Кувын ӕмӕ Хуыцауыл ныфс ӕвӕрын
Дарддӕр йӕ уацамынды Йесо ӕфхӕры, цӕстмӕ мӕнг иузӕрдиондзинад чи ӕвдисы, уыцы адӕмы. «Уӕдӕ хорзӕх куы кӕнай,— дзуры Йесо,— хъӕр ма кӕн раздӕр, цӕстмӕхъустӕ... куыд кӕнынц афтӕ».
«Ӕмӕ куы кувыс,— дарддӕр дзуры Йесо,— ма у цӕстмӕхъустау, кӕцытӕ уарзынц ӕмбырдгӕнӕнты ӕмӕ уынгты фисынтыл ӕрлӕугӕйӕ кувын, цӕмӕй фенын кӕной сӕхи адӕмӕн». Уый уынаффӕ кӕны: «Ды та, куы кувыс, бацу дӕ уатмӕ ӕмӕ дӕ дуар сӕхгӕнгӕйӕ, бакув дӕ Фыдмӕ, Кӕцы ис сусӕггады». Йесо адӕмы раз кувын ӕвзӕрыл нӕ нымайы, уымӕн ӕмӕ йӕхӕдӕг дӕр куывта афтӕ. Уый тӕрхон кӕны, адӕмы цӕстмӕ чи кувы, уыдоныл.
Дарддӕр Йесо дӕтты ахӕм уынаффӕ: «Кувгӕйӕ та, уӕлдай ма дзурут [«уыцы иу ныхӕстӕ ӕппынӕдзух ма фӕлхат кӕнут», НД], муртатты хуызӕн». Йесойы уый нӕ фӕндыд зӕгъын, ӕмӕ фӕлхат кӕнын раст нӕу. Иу хатт, кувгӕйӕ, Йесо йӕхӕдӕг дӕр сфӕлхат кодта «уыцы иу ныхӕстӕ». Фӕлӕ йӕ ныхӕстӕй уый бамбарын кодта, раст кӕй нӕу уыцы иу ныхӕстӕ сахуыр кӕнын ӕмӕ сӕ «ӕппынӕдзух» фӕлхат кӕнын, зӕгъӕм исчи фӕрдгуытӕй хъазгӕйӕ йӕ куывтытӕ ӕнӕхъуыдыйӕ куы фӕлхат кӕны.
Цӕмӕй йӕ ахуыргӕнинӕгтӕ раст кувой, уый тыххӕй сын Йесо дӕтты дӕнцон куывд, кӕцыйы ис авд домӕны. Фыццаг ӕртӕйы адӕймаг ӕвдисы, Хуыцауы хӕдбарад ӕмӕ йӕ фӕндӕттыл разы кӕй у, уый. Уыцы домӕнтӕм гӕсгӕ адӕймаг кувы, цӕмӕй Хуыцауы ном срухс уа, йӕ Паддзахад ӕрцӕуа ӕмӕ йӕ фӕндон сӕххӕст уа. Иннӕ цыппар та сты сӕрмагонд курдиӕттӕ, цӕмӕй нын дзул уа, нӕ тӕригъӕдтӕ хатыргонд цӕуой, фыдӕвзарӕнтӕн фӕразӕм ӕмӕ фыдбылызӕй хызт уӕм.
Уый фӕстӕ Йесо дзуры, зӕххон хъӕздыгдзинадыл ӕгӕр стыр мӕт адӕймаджы къӕппӕджы кӕй баппары: «Ма ӕмбырд кӕнут уӕхицӕн хӕзнатӕ зӕххыл, кӕм рӕмпӕг ӕмӕ згӕ уыдоны сафынц, ӕмӕ кӕм давджытӕ бакъахынц ӕмӕ давынц». Ахӕм хӕзнатӕ канд рӕстӕгмӕ не сты, фӕлӕ ма сӕ Хуыцау дӕр ницӕуыл нымайы.
Уый бӕсты Йесо уынаффӕ кӕны: «Фӕлӕ ӕмбырд кӕнут уӕхицӕн хӕзна арвыл». Афтӕ саразӕн ис Хуыцауӕн лӕггад кӕнын царды фыццаг бынаты ӕвӕргӕйӕ. Афтӕмӕй Хуыцаумӕ цы «хӕзна» кӕнӕ диссаджы хорзӕх ӕрӕмбырд кӕнай, уый никӕй бон у байсын. Ӕмӕ уый фӕстӕ бафтыдта: «Уымӕн ӕмӕ кӕм ис уӕ хӕзна, уым уыдзӕн уӕ зӕрдӕ дӕр».
Материализм адӕймаджы къӕппӕджы кӕй ӕппары, уый равдисынӕн ма Йесо ӕрхаста ноджы иу цӕстуынгӕ цӕвиттон: «Буарӕн йӕ рухсгӕнӕн у цӕст. Уӕдӕ дӕ цӕст сыгъдӕг куы уа, уӕд дӕ буар иуылдӕр уыдзӕн рухс; фӕлӕ дӕ цӕст куы уа ӕвзӕр, уӕд дӕ буар иуылдӕр уыдзӕн талынг». Ӕнӕниз цӕст буарӕн у талынг бынаты рухсгӕнӕнау. Фӕлӕ цӕмӕй цӕст раст уына, уый тыххӕй сыгъдӕг хъуамӕ уа, ома иу цӕмӕдӕр хъуамӕ уа здӕхт. Цӕст дзӕбӕх куы нӕ уына, уӕд адӕймаджы бон нӕ уыдзӕн хъуыддӕгтӕ раст ӕвзарын, ӕмӕ йӕ царды фыццаг бынат бацахсдзӕн Хуыцауӕн лӕггаддзинад нӕ, фӕлӕ хъӕздыгдзинад ӕмӕ «буар иуылдӕр» баталынг уыдзӕн.
Йесо йӕ хъуыды фӕуд кӕны ахадгӕ цӕвиттонӕй: «Никӕйы бон у кусын дыууӕ хицауӕн: уымӕн ӕмӕ йын иу уыдзӕн ӕнӕуынон, иннӕйы та уарздзӕн; кӕнӕ иуыл ӕнувыд уыдзӕн, иннӕмӕ не здӕхдзӕн. Уӕ бон нӕу кусын Хуыцауӕн ӕмӕ маммонӕн [хъӕздыгдзинадӕн]».
Уый фӕстӕ Йесо, чи йӕм хъуыста, уыдонӕн зӕрдӕ бавӕрдта, Хуыцауӕн лӕггаддзинад фыццаг бынаты куы ӕвӕрой, уӕд царды ӕнӕмӕнгхъӕугӕ цы у, уымӕй хъуаг кӕй не ’ййафдзысты. «Скӕсут ма ӕрвон мӕргътӕм,— дзуры Йесо,— уыдон нӕ тауынц, нӕ кӕрдынц, не ’мбырд кӕнынц хордӕттӕм; ӕмӕ сӕ уӕ Уӕларвон Фыд ӕфсады». Ӕмӕ сӕ уый фӕстӕ фӕрсы: «Сымах уыдонӕй бирӕ хуыздӕр не стут?»
Уый фӕстӕ Йесо бацамыдта быдырон дидинджытӕм ӕмӕ сын сӕ зӕрдыл ӕрлӕууын кодта: «Соломон дӕр йӕ ӕппӕт кады афтӕ нӕ дардта дарӕстӕ, куыд уыдонӕй алкӕцы дӕр». Уый фӕстӕ загъта: «Кӕд быдырон кӕрдӕджы... Хуыцау афтӕ фӕлынды, уӕд уӕлдайдӕр та сымах, лӕмӕгъ уырнджытӕ!» Ӕмӕ кӕронбӕттӕны Йесо дзуры: «Уӕдӕ ма мӕт кӕнут ӕмӕ ма дзурут: „цы хӕрӕм мах?“ кӕнӕ: „цы нуазӕм?“ кӕнӕ: „нӕ уӕлӕ цы скӕнӕм?“... уымӕн ӕмӕ... уӕ Уӕларвон Фыд зоны, ӕппӕт уыдӕтты хъуаг кӕй стут. Уӕдӕ агурут раздӕр Хуыцауы Паддзахад ӕмӕ Йӕ рӕстдзинад, ӕмӕ уыл уыдон ӕппӕт бафтдзысты».
Цардмӕ кӕнӕг фӕндаг
Цардмӕ кӕнӕг фӕндагыл цӕуын кӕй фӕнды, уый хъуамӕ ӕххӕст кӕна Йесойы амындтӕ. Фӕлӕ уый ӕнцон нӕу. Зӕгъӕм, фарисейтӕ уарзтой искӕуыл тӕрхон кӕнын, ӕмӕ сӕ уыцы хъуыддаджы адӕмӕй дӕр бирӕтӕ фӕзмыдтой. Уымӕ гӕсгӕ дарддӕр йӕ Уӕлхох уацамынды Йесо ахӕм амынд дӕтты: «Тӕрхон ма кӕнут, ӕмӕ тӕрхонгонд нӕ уыдзыстут; уымӕн ӕмӕ цавӕр тӕрхонӕй кӕнат тӕрхон, ахӕмӕй уыдзыстут тӕрхонгонд».
Тӕссаг у, алцӕуылдӕр фаутӕ чи ӕвӕры, уыцы фарисейты фӕдыл цӕуын. Лукайы хъусинагмӕ гӕсгӕ, Йесо уыцы тӕссагдзинад равдыста цӕстуынгӕ цӕвиттонӕй: «Куырмӕн йӕ бон у куырмы кӕнын? дыууӕйӕ дӕр нӕ ныххаудзысты дзыхъхъы?»
Иннӕтӕм ӕдзух фаутӕ хӕссын, сӕ алы гыццыл рӕдыд дӕр сын бынтон «диссаг кӕнын» ӕмӕ семӕ быцӕу кӕнын стыр рӕдыд у. Уымӕ гӕсгӕ Йесо фӕрсы: «Куыд зӕгъдзынӕ де ’фсымӕрӕн: „ӕри ӕз дын райсон къалиу дӕ цӕстӕй“; мӕнӕ дӕхи цӕсты та хъӕд уӕвгӕйӕ? Цӕстмӕхъус! Райс раздӕр хъӕд дӕхи цӕстӕй, ӕмӕ уӕд фендзынӕ, куыд райсын хъӕуы къалиу де ’фсымӕры цӕстӕй».
Уӕдӕ кӕд Йесойы ахуыргӕнинӕгтӕ иннӕтыл тӕрхон хъуамӕ ма кӕной, уӕддӕр адӕмимӕ ныхасгӕнгӕйӕ, уыдон хъуамӕ уой арфуынӕг, уымӕн ӕмӕ Йесо зӕгъы: «Ма дӕттут кувынаккаг куыйтӕн ӕмӕ ма ӕппарут уӕ налхъуыт хуыты размӕ». Хуыцауы Ныхасы ӕцӕгдзинӕдтӕ сты налхъуыты хуызӕн сыгъдӕг. Уыцы зынаргъ ӕцӕгдзинӕдтӕ куыйтӕ кӕнӕ хуытау ницӕуыл чи нымайа, уыдон Йесойы ахуыргӕнинӕгтӕ хъуамӕ ныууадзой ӕмӕ агурой ӕндӕр, сыгъдӕгзӕрдӕ адӕмы.
Йӕ уацамынды Йесо куывды тыххӕй дзырдта, фӕлӕ ныр уӕлдай лӕмбынӕг йӕ хъус ӕрдардта, зӕрдиагӕй ӕмӕ иудадзыг кӕй хъӕуы кувын, уымӕ. «Курут,— разӕнгард сӕ кӕны Йесо,— ӕмӕ лӕвӕрд уыдзӕн сымахӕн». Хуыцау куывтытӕ сӕххӕст кӕнынмӕ цӕттӕ кӕй у, уый равдисынӕн Йесо фӕрсы: «Сымах ӕхсӕн ис мыййаг ахӕм адӕймаг, кӕцы йӕ фырт дзы дзул куы ракура, уӕд ын дур чи бадӕтта?.. Уӕдӕ кӕд сымах фыдзӕрдӕ уӕвгӕйӕ, зонут хорз лӕвӕрттӕ дӕттын уӕ сывӕллӕттӕн, уӕлдайдӕр та уӕ Уӕларвон Фыд ратдзӕн хорздзинӕдтӕ Уымӕй курджытӕн».
Уый фӕстӕ Йесо дӕтты уагахасты зындгонд фӕтк, хонынц ма йӕ «сызгъӕрин фӕтк» дӕр. Уый дзуры: «Ӕмӕ афтӕ, алцыдӕр уӕ уӕхицӕн куыд фӕнды, цӕмӕй уын адӕм кӕной, афтӕ сымах дӕр кӕнут уыдонӕн». Цӕмӕй адӕймаг ацы фӕткмӕ гӕсгӕ цӕра, уый тыххӕй йын иннӕтӕм хъуамӕ уа хорз ахаст, ома йӕ куыд фӕнды, цӕмӕй йын иннӕтӕ аразой, афтӕ сын хъуамӕ араза йӕхӕдӕг.
Цардмӕ кӕнӕг фӕндаг ӕнцон фӕндаг кӕй нӕу, уый бӕрӕг у Йесойы фӕдзӕхстӕй: «Цӕут уынгӕг дуарыл; уымӕн ӕмӕ уӕрӕх дуар ӕмӕ фӕтӕн фӕндаг кӕнынц сӕфтмӕ, ӕмӕ бирӕтӕ уыдоныл цӕуынц; уымӕн ӕмӕ уынгӕг дуар ӕмӕ нарӕг фӕндаг кӕнынц цардмӕ, ӕмӕ уыдоны бирӕтӕ нӕ арынц».
Сайды фӕуынӕй тынг тӕссаг кӕй у, уымӕ гӕсгӕ Йесо фӕдзӕхсы: «Уӕхи хъахъхъӕнут мӕнг пехуымпартӕй, кӕцытӕ ӕрбацӕуынц сымахмӕ фысдзармы; мидӕгӕй та тугдзых бирӕгътӕ». Хорз бӕлас ӕмӕ ӕвзӕр бӕлас сӕ дыргътӕм гӕсгӕ куыд ис базонӕн, загъта Йесо, раст афтӕ ис базонӕн мӕнг пехуымпарты дӕр сӕ хъуыддӕгтӕ ӕмӕ сӕ ахуырӕдтӕм гӕсгӕ.
Дарддӕр Йесо ӕмбарын кӕны, адӕймаг йӕ ахуыргӕнинаг кӕй у, уый ныхӕстӕй нӕ, фӕлӕ цы хъуыддӕгтӕ аразы, уыдонӕй кӕй бӕрӕг кӕны. Иуӕй-иутӕ Йесойы хонынц сӕ Хицау, фӕлӕ йын афтӕмӕй йӕ Фыды фӕндон не ’ххӕст кӕнынц. Растдӕр уыдоныл ӕххӕст кӕнынц Йесойы ныхӕстӕ: «Ӕмӕ уӕд фехъусын кӕндзынӕн уыдонӕн: „Ӕз никӕд зыдтон сымах; ацӕут Мӕнӕй, закъон халджытӕ“».
Йӕ уацамынд Йесо фӕуд кӕны диссаджы ныхӕстӕй: «Алкӕцы, Мӕ ацы ныхӕстӕ хъусӕг ӕмӕ уыдоны ӕххӕстгӕнӕг у зондджын лӕджы хуызӕн, кӕцы сарӕзта йӕ хӕдзар дурыл; ӕмӕ рацыд уарын, ӕмӕ раивылдысты цӕугӕдӕттӕ, ӕмӕ радымдтой дымгӕтӕ, ӕмӕ уыцы хӕдзарыл сӕхи ныццавтой; ӕмӕ уый нӕ ахауд, уымӕн ӕмӕ йӕ бындур уыд дурыл».
Иннӕрдыгӕй та Йесо дзуры: «Фӕлӕ алкӕцы, чи хъусы Мӕ ацы ныхӕстӕ ӕмӕ сӕ нӕ ӕххӕст кӕны, уыдзӕн ӕнӕрхъуыды адӕймаджы хуызӕн, кӕцы сарӕзта йӕ хӕдзар змисыл; ӕмӕ рацыд уарын, ӕмӕ раивылдысты цӕугӕдӕттӕ, ӕмӕ радымдтой дымгӕтӕ, ӕмӕ уыцы хӕдзарыл сӕхи ныццавтой; ӕмӕ уый ахауд, ӕмӕ стыр уыд йӕ хӕлд».
Йесо йӕ уацамынд куы фӕци, уӕд адӕм дис кодтой йӕ диссаджы ахуырадыл, уымӕн ӕмӕ уый ахуыр кодта дины разамонджытау нӕ, фӕлӕ куыд барджын. Лукайы 6:12—23; Матфейы 5:1—12; Лукайы 6:24—26; Матфейы 5:13—48; 6:1—34; 26:36—45; 7:1—29; Лукайы 6:27—49.
▪ Йесо йӕ зындгонд уацамынд кӕм дзырдта, чи йӕм хъуыста ӕмӕ уый хӕдразмӕ цы хабар ӕрцыд?
▪ Уӕлхох уацамынды амындтӕй иуӕй-иутӕ Лука ӕндӕр цаутимӕ бастдзинады кӕй ныффыста, уый диссаг цӕуылнӕ у?
▪ Йесойы Уӕлхох уацамынд афтӕ ахадгӕ цӕмӕн у?
▪ Чи у ӕцӕгӕй амондджын ӕмӕ цӕмӕн?
▪ Мӕгуыр йӕ бон кӕмӕн у ӕмӕ цӕмӕн?
▪ Йесойы ахуыргӕнинӕгтӕ цы хуызы сты «зӕххы цӕхх» ӕмӕ «дунейы рухс»?
▪ Йесо Хуыцауы Закъонӕн стыр аргъ кӕй кӕны, уый куыд равдыста?
▪ Лӕгмард ӕмӕ хӕтындзинады аххосаг аиуварс кӕнынӕн цавӕр уынаффӕ ратта Йесо?
▪ Цы нысан кӕнынц Йесойы ныхӕстӕ ‘бадар иннӕ уадул дӕр’, зӕгъгӕ?
▪ Куыд у нӕ бон, цӕмӕй Хуыцауы хуызӕн ӕххӕст уӕм?
▪ Цавӕр амындтӕ ратта Йесо кувыны тыххӕй?
▪ Уӕларвон хӕзнатӕ цӕмӕн афтӕ зынаргъ сты ӕмӕ сӕ куыд ис райсӕн?
▪ Цавӕр амындтӕ ратта Йесо, цӕмӕй адӕймаг материализмы къӕппӕджы ма бахауа?
▪ Цӕмӕн дзырдта Йесо, «ма мӕт кӕнут», зӕгъгӕ?
▪ Цы загъта Йесо иннӕтыл тӕрхон кӕныны тыххӕй ӕмӕ куыд равдыста йӕ ахуыргӕнинӕгтӕ, адӕмимӕ ныхасгӕнгӕйӕ, арфуынӕг кӕй хъуамӕ уой?
▪ Цы загъта Йесо кувыны тыххӕй ӕмӕ цавӕр фӕтк ратта уагахастӕн?
▪ Цардмӕ кӕнӕг фӕндаг ӕнцон кӕй нӕу, уый Йесо куыд равдыста ӕмӕ сайды фӕуынӕй тӕссаг цӕмӕн у?
▪ Йесо йӕ уацамынд цавӕр ныхӕстӕй фӕци ӕмӕ куыд бандӕвта уый адӕмыл?