28 АХУЫРГӔНӔН СТАТЬЯ
88 ЗАРӔГ Бацамон мын дӕ фӕндӕгтӕ
Хорз уынаффӕ ссарӕн куыд ис?
«Уынаффӕмӕ чи хъусы, уый... у зондджын» (ӔМБ. 12:15).
МАХ БАЗОНДЗЫСТӔМ
Цы хъуамӕ аразӕм, цӕмӕй-иу нын уынаффӕ пайда ӕрхӕсса.
1. Нӕ бон цы у аразын, цӕмӕй раст уынаффӕтӕ хӕссӕм ӕмӕ-иу нӕ фӕндтӕ нӕ къухы бафтой? (Ӕмб. 12:15; 15:22).
АЛКӔЙ ДӔР нӕ фӕнды раст уынаффӕтӕ хӕссын. Стӕй нӕ алкӕй дӕр фӕнды, цӕмӕй-иу йӕ фӕндтӕ йӕ къухы бафтой. Хуыцауы Ныхасы фыст ис, уыдӕттӕ-иу нын цӕй фӕрцы бантысдзысты. (Бакӕс Ӕмбисӕндтӕ 12:15; 15:22.)
2. Йегъовӕ нын зӕрдӕ цӕмӕй ӕвӕры?
2 Нӕ уӕларвон Фыд Йегъовӕйӕ хуыздӕр нын зонд ничи бацамондзӕн ӕмӕ нын уымӕй хуыздӕр уынаффӕ ничи ратдзӕн. Ӕмӕ уымӕ гӕсгӕ хъуамӕ зонд уымӕй курӕм. Уый нын зӕрдӕ ӕвӕры, кӕй нын ӕххуыс кӕндзӕн. Йӕхӕдӕг нын дзуры: «Ратдзынӕн дын уынаффӕ ӕмӕ дӕм мӕ цӕст дардзынӕн» (Пс. 32:8). Ацы ныхӕстӕ ууыл дзурӕг сты, ӕмӕ нын Йегъовӕ ӕрмӕст уынаффӕ нӕ ратты, фӕлӕ ма нӕм йӕ цӕст дӕр дары, ома нын ӕххуыс кӕны, цӕмӕй-иу йӕ уынаффӕмӕ гӕсгӕ архайӕм.
3. Ацы статьяйы цӕуыл аныхас кӕндзыстӕм?
3 Ацы статьяйы Хуыцауы Ныхасы фӕрцы дзуапп базондзыстӕм цыппар фарстайӕн: 1) Цавӕр миниуджытӕ мӕм хъуамӕ уа, цӕмӕй-иу мын уынаффӕ пайда ӕрхӕсса? 2) Хорз уынаффӕ мын чи ратдзӕн? 3) Цӕмӕй уыдзӕн бӕрӕг, ӕцӕгӕй мӕ кӕй фӕнды, цӕмӕй мын исчи уынаффӕ ратта? 4) Раст цӕуылнӕ у иннӕтӕн мӕ бӕсты уынаффӕ хӕссын кӕнын?
ЦАВӔР МИНИУДЖЫТӔ МӔМ ХЪУАМӔ УА?
4. Цӕмӕй нын уынаффӕ пайда ӕрхӕсса, уый тыххӕй нӕм цавӕр миниуджытӕ хъуамӕ уа?
4 Хъуамӕ уӕм сӕрныллӕг ӕмӕ бонзонгӕ, цӕмӕй-иу нын уынаффӕ пайда ӕрхӕсса. Хъуамӕ ӕмбарӕм, цавӕрдӕр уавӕры фыццаг хатт куы бахауӕм, уӕд нӕ раст уынаффӕ рахӕссынӕн иннӕты ӕххуыс кӕй фӕхъӕуы. Стӕй хъуамӕ ма рох кӕнӕм, алцы кӕй нӕ зонӕм. Сӕрныллӕг ӕмӕ бонзонгӕ куы нӕ уӕм, уӕд Йегъовӕйӕн йӕ бон нӕ бауыдзӕн махӕн баххуыс кӕнын. Ӕмӕ уӕд Библи кӕсгӕйӕ уынаффӕ фӕнды ссар, фӕнды ма,– дон хиды бынты, ницы пайда нын ӕрхӕсдзӕн (Мих. 6:8; 1 Пет. 5:5). Фӕлӕ сӕрныллӕг ӕмӕ бонзонгӕ куы уӕм, уӕд-иу Библийы уынаффӕмӕ уайтагъд байхъусдзыстӕм.
5. Давид, гӕнӕн уыд, цӕй тыххӕй ссӕрбӕрзонд уыдаид?
5 Аныхас кӕнӕм, паддзах Давиды хабарӕй цӕуыл ахуыр кӕнӕм, ууыл. Давидӕн бирӕ цыдӕртӕ бантыст, ӕмӕ уый тыххӕй, гӕнӕн уыд, ӕмӕ йӕхицӕй схъал уыдаид. Паддзах куы нӕма сси, уӕдмӕ йӕ зыдтой дӕсны музыкантӕй. Суанг ма паддзахӕн дӕр дыууадӕстӕнон фӕндырӕй цагъта (1 Сам. 16:18, 19). Давиды куы байсӕрстой, цӕмӕй паддзах суыдаид, уӕдӕй фӕстӕмӕ йӕ Йегъовӕ йӕ сыгъдӕг тыхӕй хайджын кодта (1 Сам. 16:11–13). Стӕй йӕ адӕмы цӕсты тынг кадджын уыд, се знӕгты-иу сын кӕй ныццагъта ӕмӕ ма суанг филистимаг богал Голиафы дӕр кӕй амардта, уый тыххӕй (1 Сам. 17:37, 50; 18:7). Йӕ бынаты исты сӕрбӕрзонд адӕймаг куы уыдаид ӕмӕ йын уыйбӕрц цыдӕртӕ куы бантыстаид, уӕд уый никӕй уынаффӕмӕ хъуыстаид. Фӕлӕ Давид ахӕм нӕ уыд.
6. Кӕцӕй йӕ зонӕм, Давид цӕттӕ кӕй уыд уынаффӕмӕ байхъусынмӕ? (Кӕс нывмӕ дӕр .)
6 Давид паддзах куы сси, уӕд йӕ алыварс ӕрӕмбырд кодта, хорз уынаффӕтӕ йын чи лӕвӕрдтаид, ахӕм адӕмы (1 Аз. 27:32–34). Ӕмӕ уый диссаг дӕр нӕу. Паддзах куы нӕма сси, уӕдмӕ дӕр-иу хорз уынаффӕтӕм байхъуыста. Ӕмӕ-иу ӕрмӕст нӕлгоймӕгтӕм нӕ байхъуыста, фӕлӕ сылгоймӕгтӕм дӕр, зӕгъӕм, Авигейӕмӕ. Авигейӕ уыд Навалы ус. Навал иннӕты ницӕмӕ дардта, хорздзинадӕн аргъ кӕнын нӕ зыдта ӕмӕ уыди хиуарзон. Давид та уыд бынтон ӕндӕрхуызон адӕймаг. Уый сӕрныллӕгӕй байхъуыста Авигейӕйы уынаффӕмӕ. Ӕмӕ йӕ уый стыр тӕригъӕд саразынӕй бахъахъхъӕдта (1 Сам. 25:2, 3, 21–25, 32–34).
Паддзах Давид сӕрныллӕгӕй байхъуыста Авигейӕйы уынаффӕмӕ (кӕс 6 абзац)
7. Давидӕй цӕуыл ахуыр кӕнӕм? (Екклесиаст 4:13). (Кӕс нывтӕм дӕр.)
7 Давидӕй цӕуыл ахуыр кӕнӕм? Чи зоны нӕм цавӕрдӕр курдиӕттӕ ис, кӕнӕ та нӕм ис цавӕрдӕр бартӕ. Фӕлӕ хъуамӕ афтӕ макуы хъуыды кӕнӕм, ӕмӕ алцыдӕр зонӕм ӕмӕ уынаффӕхъуаг не стӕм. Давидау хъуамӕ алкӕддӕр цӕттӕ уӕм хорз уынаффӕмӕ байхъусынмӕ, чифӕнды нын ӕй ма ратта, уӕддӕр. (Бакӕс Екклесиаст 4:13.) Афтӕмӕй нӕ бон уыдзӕн нӕхи бахизын, нӕхицӕн дӕр ӕмӕ иннӕтӕн дӕр маст чи бавзарын кӕндзӕн, ахӕм стыр рӕдыдтытӕй.
Хъуамӕ цӕттӕ уӕм уынаффӕмӕ байхъусынмӕ, чифӕнды нын ӕй ма ратта, уӕддӕр (кӕс 7 абзац)c
ХОРЗ УЫНАФФӔ МЫН ЧИ РАТДЗӔН?
8. Ионафанӕн йӕ бон цӕмӕн уыд Давидӕн хорз уынаффӕ раттын?
8 Давидӕй ма ноджыдӕр цӕуыл ахуыр кӕнӕм? Уый-иу байхъуыста, Йегъовӕимӕ ӕнгом чи уыд, стӕй-иу ын йӕ уавӕр хорз чи зыдта, ахӕм адӕмы уынаффӕтӕм. Зӕгъӕм, иуафон ӕй фӕндыд паддзах Саулимӕ бафидауын, ӕмӕ байхъуыста Саулы фырт Ионафаны уынаффӕмӕ. Ионафанӕн йӕ бон цӕмӕн уыд Давидӕн хорз уынаффӕ раттын? Иу уый, ӕмӕ Ионафан Йегъовӕимӕ уыди тынг ӕнгом. Стӕй, Саул цавӕр адӕймаг уыд, уый дӕр хорз зыдта (1 Сам. 20:9–13). Нӕхицӕн уымӕй нӕ бон цы у зондӕн райсын?
9. Уынаффӕ нӕ куы хъӕуа, уӕд хорз кӕимӕ уаид аныхас кӕнын? Дӕ дзуапп бамбарын кӕн. (Ӕмбисӕндтӕ 13:20).
9 Уынаффӕ нӕ куы фӕхъӕуы, уӕд хорз уаид аныхас кӕнын, Йегъовӕимӕ ӕнгом чи у ӕмӕ нӕ уавӕры чи уыд, ахӕм адӕймагимӕa. (Бакӕс Ӕмбисӕндтӕ 13:20.) Зӕгъӕм, ӕрыгон ӕфсымӕры фӕнды хорз цардӕмбал ссарын. Хорз уынаффӕ йын чи ратдзӕн? Ус кӕмӕн нӕй, ахӕм ӕфсымӕрӕн дӕр йӕ бон у Библимӕ гӕсгӕ уынаффӕ раттын. Фӕлӕ ӕфсымӕрӕн хуыздӕр ӕххуыс чи фӕуаид? Хорз ӕй чи зонынц, Йегъовӕйӕн цасдӕр рӕстӕг иумӕ чи лӕггад кӕнынц ӕмӕ сӕ бинонты цардӕй райгонд чи сты, ахӕм лӕг ӕмӕ усы уынаффӕ. Сӕ бон ын у бӕлвырд уынаффӕ раттын ӕмӕ, сӕхицӕн цы ’ххуыс кӕны, уый йын радзурын.
10. Дарддӕр цӕуыл аныхас кӕндзыстӕм?
10 Аныхас уал кодтам, цавӕр дыууӕ миниуӕджы нӕм хъуамӕ уа ӕмӕ нын хорз уынаффӕ чи ратдзӕн, ууыл. Ныр та аныхас кӕндзыстӕм, цӕмӕй уыдзӕн бӕрӕг, ӕцӕгдӕр нӕ кӕй фӕнды, цӕмӕй нын исчи уынаффӕ ратта ӕмӕ раст цӕуылнӕ у иннӕтӕн нӕ бӕсты уынаффӕтӕ хӕссын кӕнын.
ЦӔМӔЙ УЫДЗӔН БӔРӔГ, ӔЦӔГДӔР МӔ КӔЙ ФӔНДЫ, ЦӔМӔЙ МЫН ИСЧИ УЫНАФФӔ РАТТА?
11, 12. а) Нӕхи цӕмӕй хъуамӕ хизӕм? б) Ровоам куыд бакодта, ахсджиаг уынаффӕ рахӕссын ӕй куы хъуыди, уӕд?
11 Хатт адӕймаг иннӕтӕй уынаффӕтӕ ракуры, кӕд ӕмӕ йӕхӕдӕг аскъуыддзаг кодта, куыд бакӕндзӕн, уый. Уый фӕфӕнды, цӕмӕй уыдон дӕр зӕгъой, афтӕ бакӕнын раст кӕй уыдзӕн. Ахӕм адӕймаджы ӕцӕгӕй искӕй уынаффӕ нӕ фӕхъӕуы. Афтӕ чи фӕкӕны, уымӕн зонды хос фӕуыдзӕн паддзах Ровоамы хабар.
12 Соломоны фӕстӕ Израилы паддзах сси Ровоам. Уӕд Израилы адӕм тынг хъӕздыг цард кодтой. Фӕлӕ сӕм афтӕ каст, ӕмӕ сыл Соломон йӕ рӕстӕджы ӕгӕр уӕззау уаргъ сӕвӕрдта. Гъемӕ Ровоаммӕ ӕрбацыдысты ӕмӕ йын ныллӕгъстӕ кодтой, цӕмӕй сын сӕ уаргъ фӕрогдӕр кодтаид. Ровоам сын загъта, цӕмӕй йын ахъуыды кӕнынӕн рӕстӕг радтаиккой. Йӕ фыдӕн чи лӕггад кодта, уыцы хистӕр нӕлгоймӕгты бафарста, цы сын зӕгъон, зӕгъгӕ (1 Пад. 12:2–7). Фӕлӕ йын цы уынаффӕ радтой, уымӕ нӕ байхъуыста. Цӕуылнӕ? Мыййаг, йӕхимидӕг аскъуыддзаг кодта, куыд бакӕндзӕн, уый ӕмӕ йӕ ныфс уыди, уыдон дӕр ын ахӕм уынаффӕ кӕй ратдзысты? Гӕнӕн ис. Фӕлӕ йын ӕндӕр уынаффӕ кӕй радтой, уымӕ гӕсгӕ ацыд йе ’рыгон ӕмбӕлттӕм. Ӕмӕ уыдонӕй фехъуыста, цы фехъусын ӕй фӕндыд, уый (1 Пад. 12:8–14). Ӕмӕ уӕд адӕмӕн загъта, йе ’мбӕлттӕ йын цы загътой, уый. Уый тыххӕй адӕмӕн сӕ фылдӕр йӕ ныхмӕ рацыдысты ӕмӕ сӕхицӕн ӕндӕр паддзах равзӕрстой. Ӕмӕ уӕдӕй фӕстӕмӕ Ровоамӕн ӕнцой цард нал уыд (1 Пад. 12:16–19).
13. Нӕ бон куыд у бамбарын, ӕцӕгдӕр нӕ кӕй фӕнды, цӕмӕй нын исчи уынаффӕ ратта?
13 Ровоамы хабарӕй цӕуыл ахуыр кӕнӕм? Искӕмӕй уынаффӕ куы фӕкурӕм, уӕд-иу хъуамӕ нӕхӕдӕг рагацау ма аскъуыддзаг кӕнӕм, куыд бакӕндзыстӕм, уый. Хъуамӕ-иу цӕттӕ уӕм уынаффӕмӕ байхъусынмӕ. Нӕ бон куыд у бамбарын, ӕцӕгдӕр нӕ кӕй фӕнды, цӕмӕй нын исчи уынаффӕ ратта? Нӕ бон у ахъуыды кӕнын ахӕм фарстайыл: «Афтӕ вӕййы, ӕмӕ, искӕмӕй уынаффӕ куы ракурын, фӕлӕ йӕ уынаффӕ мӕ зӕрдӕмӕ куы нӕ фӕцӕуы, уӕд ӕм нӕ байхъусын?»
14. Уынаффӕ нын куы раттынц, уӕд-иу нӕ зӕрдыл цы хъуамӕ дарӕм? Ӕрхӕсс цӕвиттон. (Кӕс нывмӕ дӕр.)
14 Ӕрхӕссӕм цӕвиттон. Ӕфсымӕрӕн зӕрдӕ бавӕрдтой хорз куыстӕй. Ӕмӕ йыл цалынмӕ не сразы, уӕдмӕ хистӕр нӕлгоймагимӕ аныхас кодта. Радзырдта йын, уыцы куыстыл куы сразы уа, уӕд-иу ӕй йӕ бинонты бирӕ рӕстӕгмӕ ныууадзын кӕй бахъӕудзӕн. Хистӕр нӕлгоймаг ын йӕ зӕрдыл ӕрлӕууын кодта, Библимӕ гӕсгӕ йӕ сӕйраг хӕс кӕй у, цӕмӕй йӕ бинонтӕн сӕ уырнындзинад фидар кӕнынӕн ӕххуыс кӕна (Еф. 6:4; 1 Тим. 5:8). Фӕлӕ ӕфсымӕры зӕрдӕмӕ нӕ фӕцыд, хистӕр нӕлгоймаг ын цы загъта, уый. Ӕмӕ ма ӕндӕр ӕфсымӕртимӕ дӕр аныхас кодта, цалынмӕ, цы йӕ фӕндыд фехъусын, уый нӕ фехъуыста, уӕдмӕ. Цымӕ ӕфсымӕр ӕцӕгдӕр агуры уынаффӕ ӕви рагацау аскъуыддзаг кодта, куыд бакӕндзӕн, уый ӕмӕ йӕ ныфс ис, ӕндӕр исчи дӕр ын ахӕм уынаффӕ кӕй ратдзӕн? Хъуамӕ нӕ рох ма уа, нӕ зӕрдӕ мӕнгард кӕй у (Йер. 17:9). Хатт афтӕ вӕййы, ӕмӕ, нӕ зӕрдӕмӕ чи нӕ фӕцӕуы, уыцы уынаффӕ разыны ӕппӕты хуыздӕр, мах чи хъӕуы, растдӕр ахӕм.
Ӕцӕгӕй нӕ фӕнды, цӕмӕй нын исчи уынаффӕ ратта ӕви рагацау аскъуыддзаг кодтам, куыд бакӕндзыстӕм, уый ӕмӕ нӕ ныфс ис, ӕндӕр исчи дӕр нын ахӕм уынаффӕ кӕй ратдзӕн? (кӕс 14 абзац)
РАСТ ЦӔУЫЛНӔ У ИННӔТӔН МӔ БӔСТЫ УЫНАФФӔТӔ ХӔССЫН КӔНЫН?
15. Нӕхи цӕмӕй хъуамӕ хизӕм ӕмӕ цӕмӕн?
15 Алчидӕр-иу нӕ уынаффӕ хъуамӕ йӕхӕдӕг рахӕсса (Гал. 6:4, 5). Зондыл дзурӕг уыдзӕн, уынаффӕ рахӕссыны размӕ уал-иу куы фениккам, Хуыцауы Ныхасы уый фӕдыл цы фыст ис ӕмӕ-иу фӕлтӕрдджын чырыстӕттӕй искӕимӕ куы аныхас кӕниккам. Фӕлӕ хъуамӕ иннӕтӕн нӕ бӕсты уынаффӕтӕ ма хӕссын кӕнӕм. Иуӕй-иутӕ хо кӕнӕ ӕфсымӕры комкоммӕ бафӕрсынц: «Ды мӕ бынаты куыд бакӕнис?» Чидӕртӕ та бакӕнынц, иннӕтӕ куыд фӕкӕнынц, афтӕ, сӕхӕдӕг нӕ ахъуыды кӕнынц, афтӕмӕй.
16. Коринфы чырыстӕтты цавӕр уынаффӕ хъуыд рахӕссын мӕнгхуыцӕуттӕн хаст нывӕндты фӕдыл? (1 Коринфӕгтӕм 8:7; 10:25, 26).
16 Ӕркӕсӕм, 1 ӕнусы Коринфы ӕмбырды цы уавӕр сӕвзӕрд, уымӕ. Чырыстӕтты хъуыди уынаффӕ рахӕссын, мӕнгхуыцӕуттӕн хаст нывонд ис хӕрӕн ӕви нӕ, уый фӕдыл. Павел сӕм ныффыста: «Мах зонӕм, мӕнгхуыцау ӕппындӕр кӕй ницы у ӕмӕ иу Хуыцау йеддӕмӕ ӕндӕр хуыцау кӕй нӕй» (1 Кор. 8:4). Уыцы заман-иу базары уӕй кодтой мӕнгхуыцӕуттӕн хаст нывонды дзидза. Ӕмӕ, Павел цы ныффыста, уымӕ гӕсгӕ чырыстӕттӕй кӕмӕндӕрты се ’фсарм бар лӕвӕрдта, цӕмӕй ахӕм дзидза хордтаиккой. Иннӕтӕн та се ’фсарм уый бар нӕ лӕвӕрдта. (Бакӕс 1 Коринфӕгтӕм 8:7; 10:25, 26.) Алчидӕр хъуамӕ йӕхӕдӕг рахастаид уынаффӕ. Павел Коринфы чырыстӕттӕн никуы дзырдта, цӕмӕй-иу иннӕты бӕсты уынаффӕтӕ хастаиккой кӕнӕ, иннӕтӕ куыд кодтой, афтӕ-иу бакодтаиккой. Алчидӕр сӕ йӕхӕдӕг лӕвӕрдта дзуапп Хуыцауы раз (Ром. 14:10–12).
17. Нӕхӕдӕг-иу уынаффӕ куы нӕ рахӕссӕм, фӕлӕ, иннӕтӕ куыд кӕнынц, афтӕ-иу куы бакӕнӕм, уый хорз цӕуылнӕ у? Ӕрхӕсс цӕвиттон. (Кӕс нывтӕм дӕр.)
17 Уый гӕнӕн ис, ӕмӕ абон дӕр ахӕм исты уавӕр сӕвзӕра? Ис. Зӕгъӕм, алы чырыстон дӕр хъуамӕ йӕхӕдӕг уынаффӕ рахӕсса, туджы фракцитӕ кӕм ис, ахӕм хостӕй йӕхи дзӕбӕх кӕндзӕн ӕви нӕ, уый фӕдылb. Чи зоны, туджы фракцитимӕ баст фарста кӕронмӕ не ’мбарӕм. Фӕлӕ уӕддӕр хъуамӕ уынаффӕ нӕхӕдӕг рахӕссӕм (Ром. 14:4). Нӕхӕдӕг-иу куы нӕ ахъуыды кӕнӕм, фӕлӕ, иннӕтӕ куыд кӕнынц, афтӕ-иу куы бакӕнӕм, уӕд, раст цы у ӕмӕ цы нӕу, уый ӕмбарын нӕ сахуыр уыдзыстӕм. Фӕлӕ уынаффӕтӕ Библимӕ гӕсгӕ куы хӕссӕм, уӕд нӕ зонд, раст цы у ӕмӕ цы нӕу, уый ӕмбарын сахуыр кӕндзыстӕм (Дзут. 5:14). Уӕдӕ нӕ бон куыд у раст уынаффӕ рахӕссын? Фыццаг уал хъуамӕ фарста Библийы фӕрцы раиртасӕм. Фӕлӕ кӕд уӕддӕр нӕ бамбарӕм, нӕ уавӕры Библийы уагӕвӕрдтӕм гӕсгӕ куыд ис архайӕн, уӕд та нӕ бон уыдзӕн аныхас кӕнын фӕлтӕрдджын чырыстӕттӕй искӕимӕ.
Уынаффӕ-иу хъуамӕ ракурӕм, нӕхӕдӕг-иу фарста Библимӕ гӕсгӕ куы раиртасӕм, ӕрмӕстдӕр уый фӕстӕ (кӕс 17 абзац)
ДАРДДӔР ДӔР УЫНАФФӔТӔ АГУР
18. Йегъовӕ ныл кӕй тыхсы, уый цӕмӕй у бӕрӕг?
18 Йегъовӕ ныл тынг кӕй ӕууӕнды, уый бӕрӕг у, уынаффӕтӕ хӕссыны бар нын кӕй радта, уымӕй. Уый нын радта йӕ Ныхас, Библи. Стӕй нын радта зондджын ӕмбӕлттӕ. Ӕмӕ нын уыдон ӕххуыс кӕнынц, цӕмӕй-иу бамбарӕм, Библийы уагӕвӕрдтӕм гӕсгӕ куыд ис архайӕн, уый. Уӕдӕ бӕрӕг у, Йегъовӕ ныл кӕй тыхсы ӕмӕ нӕ кӕй уарзы (Ӕмб. 3:21–23). Нӕ бон куыд у равдисын, бузныг дзы кӕй стӕм?
19. Нӕ бон куыд у Йегъовӕйы зӕрдӕ дарддӕр дӕр рухс кӕнын?
19 Ныййарджытӕ фӕцин кӕнынц, сӕ сывӕллӕттӕ куыд фестырдӕр кӕнынц, ӕмбаргӕ куыд свӕййынц, Йегъовӕйӕн лӕггад кӕнын куыд райдайынц ӕмӕ иннӕтӕн зӕрдиагӕй куыд феххуыс кӕнынц, уымӕ кӕсгӕйӕ. Афтӕ Йегъовӕ дӕр фӕцин кӕны, фӕлтӕрдджындӕр куы фӕкӕнӕм, уынаффӕтӕ куы фӕагурӕм ӕмӕ, чи йӕ кадджын кӕны, ахӕм уынаффӕтӕ куы фӕхӕссӕм, уӕд.
127 ЗАРӔГ Цавӕр адӕймаг хъуамӕ уон?
a Чырыстӕттӕн хатт сӕ бон вӕййы, Йегъовӕйӕн чи нӕ лӕггад кӕны, уыдонӕй уынаффӕ ракурын ӕхцайы, хи дзӕбӕх кӕныны ӕмӕ ӕндӕр фарстаты фӕдыл.
b Ацы фарстайы фӕдыл фылдӕр базоныны тыххӕй кӕс чиныг «Амондджынӕй цӕр ӕнустӕм!», 39 урок, 5 дӕлсӕргонд, рубрикӕ «Фылдӕр ӕрмӕг».
c НЫВ. Иу хистӕр нӕлгоймаг иннӕмӕн уынаффӕ дӕтты, хистӕр нӕлгоймӕгты фембӕлды куыд ныхас кодта, уый фӕдыл.