Kapitulo 2
Saray Salisalan a Mangigeter ed Arapen Tayo
1. (a) Antoran kaplesan a salisalan so manudomina ed panag-isip na dakel a totoo, tan iner so panaanapan da na solusyon? (b) Anto so mabetbet a nasasaew dan imanoen?
DIAD agano niran taon saray mandarlang a salisalan a manasaglawi ed arapen tayo so nipaarap ed sikatayon maples a nantutumbokan. Saray kipapasen so ontan lan saray totoo ed amin a pasen so desperado diad pankaliktan na inawa. Angangko ta sikara so manisia ed Dios, balet diad sikara et nayarin singa saray kipapasen dia ed dalin so onaligwas ni, a saray totoo so mangitarok ed satan. Salien na arum a gawaen so ontan diad panamegley na saray onkukurang a gobierno odino diad panagprotesta na lapag a sumpad saray desisyon na sarayan gobierno. Sisiaen na arum a say rebolusyon so alenleneg a dalan. Liknaen dan say panguman ed saray ganggan, panalat ed saray manuley odino anggan say interon gobierno so peteg a mamaaligwas ed saray kipapasen. Balet anto so ipanengneng na saray katuaan? Kayari na impanali ed nilibu-libon taon, saray totoo so ag-akayarin amawala na anggan sakey a gobiernon akapangitarok na agmanangiduman inkahustisya, tuan kaligenan tan magnayon a liket ed amin ya uuleyan to. Anto so makasengeg ed saya?
2. Akin a saray kipapasen ed mundo so ontan lan mauges?
2 Anggaman panon inkamagalang iray getma na totoo ed pakauley, amin a gobierno na too so pakikiwasen na saray puersan agnakontrol na totoon wala ed betang. Diad panamegley na siopa? Diad panamegley na saray mabibiskeg-nen-toon espiritu, si Satanas a Diablo tan saray demonyos to. Tua, dakel a totoo so manlurey diad panisia ed ontan iran espiritun persona. Balet si Jesu-Kristo so andi. Kabat ton personal so nanlapuan nen Satanas tan sikato so sinalita ton “say manuley na sayan mundo.” (Juan 12:31) Diad simbolikon lenguahe, ireretrato na Biblia so sankagloboan a mapulitikan sistema a bilang atap ya ayep tan ipaparungtal to a “say dragon [Satanas] so angiter ed ayep na pakayari to tan trono to tan baleg a pakauley.” (Apocalipsis 13:1, 2; ipareng so Daniel 7:2-8, 12, 23-26.) Tan nipaakar ed agew tayo et impasakbay na Biblia so ompalalon “irap ed dalin . . . lapud say Diablo so inmakseb ed sikayo.” (Apocalipsis 12:12) Anggapo la so makapenek a sengegan ed saray gonigon ed sosyedad na too. Balet panon so insabi na satan? Anto so gawaen tayo pian nainawaan?
Say Salisalan na Inkasoberano
3. Anto so ipanengneng na Genesis 2:16, 17 no nipaakar ed manepeg a relasyon na totoo ed Dios?
3 Saray manangilukas a kapitulo na Biblia so mangipakabat ed sikatayo a sanen pinalsa nen Jehova a Dios so inmunan paris a too, si Adan tan Eva, tan sikara so impasen to ed tanamanan na Eden et sikara so binilin to nipaakar ed relasyon da ed sikato. Sikato so Ama ra, say mapalabon Manangitarya ra, say Sankatalbaan a Soberano ra met. Para ed dilin pankaabigan da, nakaukolan dan apresyaen a say mantultuloy a bilay da so mandepende diad katutulok ed Dios.—Genesis 2:16, 17; ipareng so Gawa 17:24, 25.
4. (a) Manlapud iner so nanlapuan nen Satanas? (b) Anton mauges a pilalek so inabuloyan ton ombaleg?
4 Diad saman a panaon et amin a pinalsa so ayadyari. Aliwan singa saray ayayep, saray angheles tan totoo so walaan na pakultad na bulos-linawa. Balet agnambayag ed kayari na inkapalsa na too et sakey ed saray angheles, inabuso to so abilidad ton manggawa na personal iran desisyon, so nanrebelde ed inkasoberano nen Jehova. Ginawa to so inkasikaton sakey a kabusol, odino sumusumpa, a satan so literal a kabaliksan na ngaran a Satanas. (Ipareng so Santiago 1:14, 15; Apocalipsis 12:9.) Pinakiwas na ambisyon, inanap nen Satanas a sagyaten so inmunan paris a too ya ombeneg ed si Jehova a Dios tan itarok tora ed dilin impluensya to. Anengneng to ed sikara so posibilidad ed sakey a dalin a napano na totoon mangidayew ed sikato a bilang dios da. (Ipareng so Isaias 14:12-14; Lucas 4:5-7.) Say salaysay na saman so agawa ed Eden so aliwa lambengat a pabula. Satan so tinukoy nen Jesu-Kristo a bilang maawaran a katuaan.—Mateo 19:4, 5.
5. (a) Antoran salisalan so linmesa ed Eden? (b) Siopa so inapekta ra?
5 Imbaga nen Jesus nipaakar ed Diablo: “Sikato so agtinmalindeg a malet ed katuaan . . . Sikato so matila tan say ama na tila.” (Juan 8:44) Say nikurit a tila nen Diablo et diad si Eva sanen sinuppiat to so inkamatua na Dios. Impaseseg to so pangipulisay ed ganggan na Dios tan insangsang to a makagungguna ed balang sakey so pangigeter to ed saray dili ton estandarte ed bilay. (Genesis 3:1-15; ipareng so Jeremias 10:23.) Say inkasoberano nen Jehova so inangatan sirin diman ed Eden. A singa impanengneng na saginonor iran agawa, say katooran ed Dios na amin ya intelihentin pinalsa so asuppiat met. Kasin sikara so manlingkor ed Dios lapud sikato so peteg ya inaro ra, odino sikara so nasagyat ya ombeneg ed sikato? (Job 1:7-12; 2:3-5; Lucas 22:31) Sarayan salisalan so mangapekta ed balang sakey diad tawen tan diad dalin. Anton kiwas so inala na sankatalbaan a Soberano?
6. Akin ya agdineral nen Jehova a tampol iray rebelde?
6 Imbes a deralen ton tampol iray rebelde, sikakabat ya inyabuloy nen Jehova so sakey a panat na panaon diad kaareglo na salisalan a maminsan ed amin a panaon. Saya so ginawa na Dios, aliwan diad pamaneknek to na anggan anton punto ed inkasikato, noagta inabuloyan toray pinalsa a tekep na bulos-linawan makanengneng ed inkasikara na bungan pinawala na impanrebelde a sumpad inkasoberano to, ya inikdan tora met na pankanawnawan mangipatnag no iner so personal a talindeg da ed sarayan makanan pamaakaran. Diad kaareglo na sarayan salisalan, anggapo lan balot so anggan siopan naabuloyan a manggulo ed kareenan.
7. (a) Panon so inggapo na saray gobierno na too? (b) Anton nengneng na kuritan so ginawa ra?
7 Si Jehova a Dios, bilang Amalsa ed totoo, so manepeg a Manuley da. (Apocalipsis 4:11) Kabekta, anggaman kuan, si Satanas tan saray demonyos to so ginmapon angisagyat ed totoo na pilalek ya aliwa labatlan mangiletneg ed saray dilin estandarte ra no nipaakar ed maong tan mauges noagta say panguley met ed kapara ran too. Si Nimrod so inmunan angiletneg na inkasikato a bilang ari, a nanuley ed saray syudad diad Mesopotamia. Sikato so “makapanyarin umaanop [namparan ayayep tan ed totoo] diad isusumpa ed si Jehova.” (Genesis 10:8-12) Manlapud saray agew nen Nimrod ya anggad kaplesan, kada posiblen nengneng na gobierno na too so sinali. Balet say interamentin kuritan, a singa kabat na anggan siopan estudyente na awaran, so bulok tan ayanep-na-dala.—Eclesiastes 8:9.
8. Akin ya agnilabay nen Jesus so mibabali ed saray mapulitikan sistema na mundo?
8 Sanen wadiad dalin si Jesu-Kristo, sinali nen Satanas ya isilong ed impluensya to. Inyopresi to ed si Jesus so “amin na saray panarian ed panaayaman a dalin” a kasalat na sakey a gawa na panagdayew. Impulisay nen Jesus. (Lucas 4:1-13) Saginonor et sikato so kinaliktan na totoon gawaen ya ari, balet si Jesus so inmarawi. (Juan 6:15) Kabat to no anto so sankamundoan a mapulitikan sistema tan amoria ton aliwan linawa na Dios ed sikato so panalin pamaaligwas ed satan.
9. (a) Pian naresolbe so problema na katooan, anto so nepeg a nagawa a Panarian na Dios lambengat so makagawa? (b) Anto ‘tan a Panarian?
9 Impatnag nen Jesus so sigpot a katooran ed si Jehova, say Dios tan Ama to. Inaro toray dalan nen Ama to tan naynay a ginawa toray bengatlan makapaliket ed sikato. (Juan 8:29) Kabat to a saray solusyon ed problema na katooan so onsabi diad panamegley na Panarian na Dios, say peteg a gobiernon manguley a manlapud tawen tan mangitarya na matunong tan maaron panangiwanwan a nakakaukolan na katooan. Satan a Panarian lambengat so makapangekal ed impluensya nen Satanas tan saray demonyos to. Sikato lambengat so makayarin mamakasakey ed totoo ed amin a rasa tan nasyones diad sakey a sankagloboan a pamilya a manbilay ed kareenan. Sikato lambengat so makapainawa ed katooan diad panangaripen na kasalanan tan patey. Sikato lambengat so makapangitarok na magnayon a liket ed katooan. Sayan Panarian so aliwan bengatlan oksuyan ya inletneg na saray pulitiko tan benindisyonan na saray klero. Saray tuan Kristianos so ag-onsasaral ed saray armas na makapatey a bakal diad pangilaknab na intereses to. Sikato so dilin gobierno na Dios, a walaan na mangatatawen ya Arin introno na Dios a mismo. Saya so Panarian ya impulong nen Jesus tan imbangat ton pikasien na saray patumbok to.—Daniel 2:44; Apocalipsis 20:1, 2; 21:3, 4.
Dinan a Dapag So Pilien Mo?
10. (a) Anto so baleg a salisalan a nepeg ya arapen na balang sakey ed sikatayo? (b) Anto so nepeg a gagawaen tayo nipaakar ed satan?
10 Say salisalan a nepeg mon arapen et saya: Kasin bidbiren mo a si Jehova a Dios, say Amalsa ed talba, so makanepegan a Soberano to met, say Supremon Manuley to? Kasin inikdan mo na panaon so panaral ed gagala to tan saray nakakaukolan to a singa nidatak ed Biblia? Diad panrespeto ed posisyon to tan diad panangapresya ed saray dalan to, kasin papaneknekan mo so inkasikan simamaaron ontutulok ed sikato?—Salmo 24:1, 10; Juan 17:3; 1 Juan 5:3.
11. Akin a say pampili na duman kurang so agmangitarok na liket?
11 Kasin saray totoon amili na arum a kurang so mas maliket? Anto so nansumpalan diad argumento nen Satanas a saray totoo so nagunggunaan diad pangipilit da na panindependente ra imbes ya ontalineng ed Dios? Say agpamidbir a kayarian na Dios so dalin tan say amin a katooan, bilang kapolian na orihinal a paris, et inggagalan magmaliw a sanaagi so nansumpal diad impanpatey ed nayarin 99 milyon a lalaki, bibii tan ugugaw diad saray bakal ed sayan siglo lambengat. Say insaew a mangiyaplika ed saray estandarte na Biblia ed moral so amawala na abuybuyak a pamilya, epidemya na sakit a beneryal, say impaneral ed bunigas diad panagdruga, tan diad maruksan krimen. Anggan saray totoon makaliktar ed maruksan anggaan so nidunget ed patey lapud kasalanan ya atawir ed si Adan. Amin ya ebidensya so mangipanengneng a saray totoo so mamapasakit lambengat ed inkasikara tan diad saraman so walad kaliberliber da sano ipulisay da so makabat tan maaron nakakaukolan na Amalsa. (Roma 5:12; ipareng so Isaias 48:17, 18.) Peteg ya aliwan satan so nengneng na bilay a labay mo. Nayarian mo so manpili na bengatlan mas magmaong.
12. (a) Anton ampetang ya imbitasyon so inanatnat na Biblia ed sikatayo? (b) Legan a sikatayo so progresibon mangiyaplika ed Salita na Dios diad saray bilay tayo, anto so naeksperiensia tayo?
12 Tekep na ampetang ya apelo, inanatnat na Biblia so imbitasyon: “Tawayan tan nengnengen a si Jehova so maong, O sikayon totoo; maliket so makayarin-too a mansalimbeng ed sikato.” (Salmo 34:8) Pian satan so nagawaan, nepeg mon amtaen si Jehova tan insan iyaplika so simbawa to. Legan a satan so gawaen mo, say bilay mo so napano na kabaliksan. Imbes ya anamoten so antikey iran panaon na liket a nayarin ontulong ed sikan magano a makalingwan ed saray problema balet ta satan so mabetbet a mamawala na sulit-na-puso ed saginonor, naaralan mon talonaan a maaligwas iray problema ed bilay tan no panon so pakawalaan na magnayon a gayaga. (Uliran 3:5, 6; 4:10-13; 1:30-33) Nawalaan ka met na ilalo diad pibiang ed makapakelaw iran bendisyon ya onsabi ed panamegley na Panarian na Dios. No sikatoyan nengneng na bilay so kaid-iliw mo, makana so ikiwas la natan. Akin?
Amin a Nasyones so Mamapaarap ed Armagedon
13. Akin ya importante so pangala na mabiskeg a talindeg ed dapag nen Jehova natan?
13 Ag-abuloyan nen Jehova ed ando lan ando so lalaki tan saray organisasyon a balanglan sigagagala odino ambetebetel a manutumbok ed panangipangulo nen Satanas. Sikara so agnaabuloyan a mantultuloy a mangipulisay ed ganggan na Dios, a desyangen da so dalin tan deralen da so bilay na arum. Aarapen da so sakey ya agew na pipapalinewan a tatawagen na Biblia a “say baleg ya agew nen Jehova.”—Sofonias 1:2, 3, 14-18.
14. Diad anto so katitiponan na amin a nasyones natan?
14 Diad impangipuyan ed saray ebenton nagawa kaleganan na saray manangisaran agew na peles a sistema na bengabengatla, imparungtal nen Jesu-Kristo a “saray balikas ya impuyan na saray demonyo” so “onla ed saray arari ed interon panaayaman a dalin, pian tiponen da ran pankakasakeyen ed bakal na baleg ya agew na Dios a Makapanyarin-amin.” Unong ya ipanengneng na satan a puyan, “sikara so tiponen to a mankakasakey ed pasen a tinawag ed Hebreo na Har-Magedon [odino, Armagedon].” Satan a panagtipon so nagagawa la natan!—Apocalipsis 16:14, 16; Authorized Version.
15, 16. (a) Anto so Armagedon? (b) Akin a satan so nakaukolan?
15 Say Armagedon a sasalitaen na Biblia so aliwan bengatlan napaliisan diad pameget ed nuklar. Saray internasyonal a negosasyon so agmangitonton ed satan. Say ngaran so mapatnag ya inaon a nanlapud kadaanan a syudad na Megiddo, balet mas lalo so asaglawi nen say sakey a pasen ed Pegley Bukig. Pinakiwas na agnanengneng a “manuley na sayan mundo,” amin a nasyones, anggaman ed saray nanduruman ideolohya ra ed pulitika, so natitipon ed sankamundoan a pasen a mangipapatnag na isusumpa ra ed si Jehova a Dios. “Saray arari ed interon panaayaman a dalin,” a pati amin na saray patumbok da, so nagagawan mangala na talindeg da. Tampol sakbay na Armagedon et say isusumpa ed Panarian na Dios tan ed amin na saray mangiyaabawag ed satan so ombisbiskeg a tuloy ed sankadalinan. Balanglan bidbiren da so kiwawala nen Satanas odino andi, “say interon mundo so mandukdukol ed pakayari na sakey a marelmeng,” a singa ibabaga na Salita na Dios. Say interon marelmeng a mundo tan amin na saraman so mangiteteen na talek ed sikato, on, amin a mangaalig ed saray dalan to, so natawtaw.—1 Juan 5:19; 2:15-17.
16 Manlapud tuktok ya anggad kalekleksaban, sayan mundo so atatek na kaugsan. Aliwan diad saray sankaugsan iran kriminal noagta diad kaslakan a mibabaley so mangipapatnag na impaawet a panangipulisay ed ganggan tan agpanangimano ed totoo tan kayarian na kapara ran too. Manuna ed amin, agda labay a talinengen so ibabaga na Dios a mismo ed Salita to, say Biblia. Agda rerespetoen so inkasoberano to. Nakaukolan ed Dios so ikiwas ta pian nalinisan so ngaran to diad kabalawan, pian iparaan to met so dalan diad panggawa ed dalin a sakey a Paraison panggayagaan na saray manangaro ed inkatunong na peteg a kareenan tan kaligenan.
17. (a) Panon kabaleg so nagawan panagderal? (b) Siopa so mangidirihe ed pansumpalan?
17 Sano onsabi so kadederal, agpanduaruwaan a satan so manlapud si Jehova. Say pankibalatar so onlaganap ed interon globo. Saray nasyones so mangamta a si Jehova so onkikiwas legan a saray puersan manamatey to so onkukurang. Legan a saray pakauley na gobierno so nakusbo, kada lima na too so onsumpa ed kaiba to. Manlapud saray katawenan, say dilin Anak na Dios so mangidirihe ed pansumpalan.—Apocalipsis 6:16, 17; 19:11-13; Zacarias 14:13.
18. Sioparay niliktar?
18 Aliwan singa saray pansumpalan ed bakal nuklar na totoo, sayan kadederal so aliwan palanit. Balet sioparay niliktar? Kasin amin na saraman so mangibabaga a wala ed arum a nengneng na relihyon, odino angangko ed amin na saraman so mangibabagan Kristianos? Impasen nen Jesus a “dakel” ed ontan so “managgawa na kaugsan.” (Mateo 7:21-23) Saray niliktar ya onloob ed “balon dalin” et saraman lambengat so peteg ya amayubo na maapit a siglaotan ed si Jehova tan diad maarin Anak to, si Jesu-Kristo. Diad dalan na bilay da tan diad panagtasi ra nipaakar ed Panarian, impatnag dan sikara so tuan “mikabat ed Dios” tan sikara so “manutulok ed maong a balita nipaakar ed Katawan tayon Jesus.” Kasin papaneknekan mo so inkasika ya ontan a too?—2 Tesalonica 1:8; Juan 17:3; Sofonias 2:2, 3.