Si Jehova so Manuley Tayo!
“Nepeg min tuloken so Dios a bilang manuley nen saray totoo.”—GAWA 5:29.
1, 2. Anton apostolikon talindeg so alaen na saray Tasi nen Jehova sano ipilit na too so bengatlan agmitunusan ed madibinon linawa?
SI Jehova a Dios so angiyabuloy ed 12 lalaki a nidunget ed arap na atagey a korte. Say taon so 33 K.P., tan say korte et say Judion Sanedrin. Nabibista et saray apostoles nen Jesu-Kristo. Talinengen! ‘Imbilin mi ed sikayo ya agmanbangat ed sayan ngaran,’ kuan na atagey a saserdote, ‘ingen pinano yo so Jerusalem na bangabangat yo.’ Diad saman, si Pedro tan arum ya apostol so inmebat: “Nepeg min tuloken so Dios a bilang manuley nen saray totoo.” (Gawa 5:27-29) Diad katuaan to, inkuan da: “Si Jehova so Manuley mi!”
2 On, si Jehova so Manuley na saray tuan patumbok nen Jesus. Saya so nipabitar ed libro na Biblia a Saray Gawa na Apostoles, a nisulat ed Roma diad ngalngalin 61 K.P. nen “Lucas ya inad-aron managtambal.” (Colosas 4:14) Singa saray apostoles, saray totoo nen Jehova natan so manguunor ed mangatatawen a Manuley da sano ipilit na too so bengatlan agmitunosan ed linawa to. Ingen anto ni so naaralan tayo a manlapud Saray Gawa? (Diad personal a panagaral, isuhiri min basaen yo so kabiangan na libron espesipikon mabitar a sitas.)
Ingganggan nen Jesus Iray Tastasi
3. Sanen saray patumbok nen Jesus so “abautismoan ed masanton espiritu,” anto so manunan asikasoen da?
3 Nasarag na saray apostoles so ontalindeg a malet ed dapag na Dios lapud sikara so apabiskeg ed espiritual. Si Kristo so inatey ed panamairapan a kiew, balet kabat da a sikato so apaoli. (1:1-5) Si Jesus so “angipanenneng ed inkasikato a mabilay” tan diad nanmateryan laman et nambangat ed saray katuaan na Panarian ed interon 40 agew. Imbaga to met ed saray babangatan to a manalagar ed Jerusalem diad kabautismoan “ed masanton espiritu.” Say panagpulong sirin so manunan asikasoen da, ontan met ed saray Tasi nen Jehova natan.—Lucas 24:27, 49; Juan 20:19-21:24.
4. Anto so nagawa sano say masanton espiritu so onsabi ed saray patumbok nen Jesus?
4 Agni abautismoan ed masanton espiritu, saray apostoles so sililingon nanisip ed mangaraldalin ya uley a mangitarok na kasampotan ed Romanon pananguley sanen intepet da: “Katawan, ipawil mo ta so panarian na Israel ed sayan panaon?” (1:6-8) Diad epekto, imbaga nen Jesus ya andi, ‘agnipabtang ed sikara so pikabat ed saray panaon tan panpanaon.’ ‘Sanen sinmabi so espiritu ed sikara,’ satan so mamabiskeg ed sikaran mantasi nipaakar ed mangatatawen a Panarian na Dios, aliwan sakey a wadia ed dalin. Sikara so manpulong ed Jerusalem, Judea, tan Samaria, “tan anggad sankaarawian a kabiangan na dalin.” Diad tulong na espiritu, saray Tasi nen Jehova so manggagawa na ontan a kimey ed sankamundoan a kalaknab ed sarayan kaunoran ya agew.
5. Panon so ipawil nen Jesus diad parehon nengneng na intaynan to?
5 Kapkapangiter nen Jesus so ontan a ganggan na sankamundoan a kimey na panagpulong sanen ginmapon sinmegep ed tawen. Satan ya insegep so ginmapo diad inkipaarap ed tagey a manlapud saray babangatan to, tan ed saginonor si Jesus so limmoob ed kiwawala na mangatatawen a Manuley tan ed kimey diad espiritun ayaman. (1:9-11) Kayari na impamuragas na lurem diad pakanengneng na saray apostoles nen Jesus, nilukpos to so silalaman a laman to. Pinmatnag so duaran anghel tan kuanto a sikato so ‘onpawil ed parehon nengneng.’ Tan ontan so agawa. Saray babangatan lambengat nen Jesus so akanengneng ed intaynan to, unong a singa saray Tasi nen Jehova labat so makabidbir ed agnanengneng ya ipapawil to.
Si Jehova So Nampili
6. Panon so inkapili na sandi nen Judas Iscariote?
6 Agnambayag et saray apostoles so pinmawil ed Jerusalem. (1:12-26) Diad sakey a bandad tagey a kuarto (nayarin diad abung na ina nen Marcos, si Maria), saray 11 a matoor ya apostoles so nantultuloy ed panagpikasi a kaiba daray agagi nen Jesus ed ina, saray arum a babangatan to, tan say ina to, si Maria. (Marcos 6:3; Santiago 1:1) Balet siopa so mangawat ed “inkabetang na panangasikaso” nen Judas? (Salmo 109:8) Ngalngalin 120 babangatan so wadman sanen pinili na Dios so sakey a lakin onsalat ed manangitapat ed si Jesus, si Judas, ya ipawil so apostolikon bilang a 12. Say pilien so nakaukolan a sakey a babangatan legan na panaon na ministeryo nen Jesus tan sakey a tasi na inkioli to. Siempre, bidbiren met na satan a too si Jehova bilang Manuley to. Kayari na pikakasi, saray pampapalaran so nipugta ed si Matias tan si Jose Barsabas. Pinapugta na Dios so pampapalaran ed si Matias.—Uliran 16:33.
7. (a) Panon a si Judas so “analiw na uma diad bayar na ag-inkatunong”? (b) Panon so impatey nen Judas?
7 Si Judas Iscariote so peteg ya ag-amidbir ed si Jehova a bilang Manuley to. Akin, intapat to so Anak na Dios ed 30 pirason pilak! Impawil nen Judas itan a kuarta ed saray manunaan a saserdote, ingen imbaga nen Pedro a sayan a manangitapat so “analiw na uma diad bayar na ag-inkatunong.” Panon ya ontan? Bueno, inter to so kuarta tan say rason diad panaliw ed “Uma na Dala,” singa inkitawag to. Satan so abidbir diad sakey a gisgis na dalin ed abalaten a dapag na lawak na Hinnom. Say relasyon to ed mangatatawen a Manuley so sigpot ya aderal, si Judas so “angibitay ed inkasikato.” (Mateo 27:3-10) Nayarin say lubir o sanga na kiew so alupak, ta pian sikato ‘so nibulasok ya unaan so ulo, a maksil a tinmerak ed pegley to’ sanen sikato so naplag ed saray makdem a bato. Komon ta anggapo ed sikatayo so magmaliw a sakey a palson agi!
Apano na Masanton Espiritu!
8. Kapigan so inkabautismoan na saray babangatan nen Jesus ed masanton espiritu, tan tekep na anton epekto?
8 Anto so nipaakar ed nisipan a bautismo ed masanton espiritu? Sikato so agawa nen Pentecostes 33 K.P., samploran agew kayari na insegep nen Jesus. (2:1-4) Agaylan makapaliket ya inkagawa iman a bautismo! Isipen pa so eksena. Ngalngalin 120 babangatan so wala ed atagey a kuarto sanen ‘biglan nanlapud tawen so sakey a tanol a singa manasibesbes a dagem a pinano to so abung.’ Saman so aliwan sakey a dagem, ingen tanol to so singa ontan. Sakey a dilan ‘singa apuy’ so dinmapo ed balang babangatan tan apostol. “Sikaran amin so apano na masanton espiritu tan ginmapon nansalita na nanduruman salsalita.” Sanen saman a bautismo so agawa, sikara met so nailalak ed masanton espiritu, alanaan, tan atatakan diad tanda na sakey ya espiritual a tawir.—Juan 3:3, 5; 2 Corinto 1:21, 22; 1 Juan 2:20.
9. Nipaakar ed anto so salitaen na saray napno-na-espiritu a babangatan?
9 Sayan inkagawa so angapekta ed saray Judios tan saray proselitas ed Jerusalem manlapud ‘amin a nasyon ed silong na tawen.” (2:5-13) Nikelawan, intepet da: ‘Panon a balang sakey ed sikatayo so makakadngel ed lenguahe na dilin inkianak to?’ Satan so nayarin pansasalita na saray pasen a singa say Media (baybay na Judea), Phrygia (diad Asia Minor), tan Roma (diad Europa). Legan a saray babangatan so mansasalita ed nanduruman lenguahe “nipaakar ed saray makapakelaw a bengatla na Dios,” dakel iran dumerengel so nankelaw, ingen inkuan na saray managludlurey a sikara so abuek.
Si Pedro So Angiter na Makapatenyeg a Pantasi
10. Say inkagawa nen Pentecostes 33 K.P. so anumpal na anton propesiya, tan kasin saya so walaan na modernon-agew a kapetekan?
10 Si Pedro so ginmapon nantasi diad pangipanengneng a say alas-nuebe ed kabuasan so masakbay a tuloy pian nabuek. (2:14-21) Imbes, sayan ebento so sakey a kasumpalan na sipan na Dios a mangikalbo na masanton espiritu ed saray totoo to. Pinuyanan na Dios si Pedro a mangituro ed panaon tayo diad impangiyarum ed saray salitan “diad kaunoran iran agew” tan “sikara so manpropesiya.” (Joel 2:28-32) Si Jehova so mangiter na saray pamatnagan ed tawen tan saray tanda ed dalin sakbay na baleg ya agew to, tan saramay ontawag labat ed ngaran to diad pananisia so nilaban. Say mipadparan panangikalbo ed espiritu diad saray alanaan so akayari ed sikara a “manpropesiya” ed baleg a biskeg tan impakasarag natan.
11. Nipaakar ed si Jesus, anto so ginawa na saray Judios tan say Dios?
11 Intumbok nen Pedro a binidbir so Mesias. (2:22-28) Tinasian na Dios so kipapasen nen Jesus a Mesias diad impangiter to ed sikato na pakayarin manggawa na mabibiskeg iran gawa, tanda, tan saray pamatnagan. (Hebreos 2:3, 4) Ingen sikato so impasak na saray Judios ed sakey a kiew “diad lima na saray totoo na karawalan,” saray Romanon agmangiimano ed ganggan na Dios. Si Jesus so “niyawat diad mapekder a simbawa tan masakbay a pikakabat na Dios” unong a saya so madibinon linawa. Pinaoli na Dios si Jesus, anggaman ontan, tan pinaandi to so atooan a laman to ta pian diad ontan et agto nasagmak so kabubulok.—Salmo 16:8-11.
12. Anto so asasakbay lan anengneng nen David, tan ed anto so pandependian na kilalaban?
12 Say Mesianicon propesiya so nagkalalon nidanet legan a nantultuloy so impantasi nen Pedro. (2:29-36) Inkuanto a si David so akanengneng lan inmuna ed kioli na sankabalgan ya anak to, si Jesus a Mesias. Manlapud nitanduron pasen ed nikawanan na Dios ed tawen, inkalbo nen Jesus so masanton espiritun inawat to a nanlapud Ama to. (Salmo 110:1) Saray dumerengel nen Pedro so ‘akanengneng tan akadngel’ ed kurang to diad impakanengneng ed saray dila a singa apuy ed tagey na kauloan na saray babangatan tan diad impakadngel ed saray lenguahen sankaili a sinalita ra. Impanengneng to met a say kilalaban so mandependi diad impamidbir ed si Jesus bilang Katawan tan Mesias.—Roma 10:9; Filipos 2:9-11.
Iter nen Jehova So Idadaak
13. (a) Pian manepeg a nabautismoan, anto so nakaukolan a bidbiren na saray Judios tan saray proselitas? (b) Pigara so abautismoan, tan tekep na anton epekto ed Jerusalem?
13 Agaylan epektibo iray salita nen Pedro! (2:37-42) Saray dumerengel to so atigsuk ed puso diad impangonsente ed impamatey ed Mesias. Sirin impaseseg to: “Magbabawi, tan nabautismoan komon so balang sakey ed sikayo diad ngaran nen Jesu-Kristo diad kaperdona na saray kasalanan yo, tan awaten yo so libren langkap na masanton espiritu.” Saray Judios tan proselitas so amidbir la ed si Jehova bilang Dios tan pankaukolan da ed espiritu to. Kaukolan da natan so magbabawi tan awaten si Jesus bilang Mesias ta pian nabautismoan ed ngaran (a bibidbiren so betang odino andar) na Ama, na Anak, tan say masanton espiritu. (Mateo 28:19, 20) Diad impantasi ed saraman a Judios tan proselitas, inusar nen Pedro so unaan a espiritual a tombok ya inter nen Jesus ed sikato a pangilukas ed puerta na pikakabat tan pankanawnawa ed saray mananisian Judio ya onloob ed mangatatawen a Panarian. (Mateo 16:19) Diad saman ya agew, 3,000 so abautismoan! Isipen pa itan a karakel na tasi nen Jehova a manpupulong ed melag a teritoryo na Jerusalem!
14. Akin tan diad anton dalan a saray mananisia so walaan na “amin a bengatlan karaklan”?
14 Dakel a nanlapud arawin paspasen so kulang na balon pian makapambayag ingen ta pinilalek da so makaaral na dakel nipaakar ed balon pananisia ra tan manpulong ed arum. Kanian saray inmunan patumbok nen Jesus so simamaaron nantutulongan ed sinansakey, a singa gagawaen na saray Tasi nen Jehova natan. (2:43-47) Saray mananisia so temporaryon awalaan na “amin a bengatlan karaklan.” Arum so nanlako na kayarian, tan saray pundo so imbunog da ed siopaman a mankaukolan. Saya so angiter na maabig a gapo ed kongregasyon unong a ‘si Jehova so angikasakey ed sikara ya inagew-agew na saraman so nilalaban.’
Say Inpantambal tan Saray Resulta to
15. Anto so agawa sanen si Pedro tan Juan so linmoob ed templo, tan panon so inkiwas na totoo?
15 Sinuportaan nen Jehova iray patumbok nen Jesus diad panamegley na saray “tanda.” (3:1-10) Kanian, legan a si Pedro tan Juan so linmoob ed templo ed alas 3:00 ed ngarem a para ed oras na panagpikasin misiglaot ed labin bagat, sakey a lakin piley nanlapud inkianank so wala ed abay na Marakep a Wangalan ya onkekerew ed “saray langkap na panangasi.” ‘Siak so andian na pilak tan balitok,’ inkuan nen Pedro, ‘ingen say wala ed siak so inter ko ed sika: Diad ngaran nen Jesu-Kristo a Nazareno, manakar ka!’ Say laki so atambal a tampol! Sanen sikato so linmoob ed templo a “manaakar tan manlulukso tan mandadayew ed Dios,” saray totoo so ‘napno na pankelaw.’ Anganko ta anonotan na arum iray salitan: “Say piley so onkalab a singa gawaen na sakey ya usa.”—Isaias 35:6.
16. Panon ya ayarian na saray apostoles a paabigen so sakey a toon piley?
16 Nikelawan a totoo so nantitipon ed kolonada nen Solomon, sakey ya asakbongan a balkon diad bukig a dapag na templo. Diman so angiteran nen Pedro na pantasi. (3:11-18) Impanengneng to ya inikdan na Dios na pakayari iray apostoles a manambal ed lakin piley diad panamegley na niglorian Aripen To, si Jesus. (Isaias 52:13–53:12) Saray Judios so angitalirak ed “satan a masantos tan matunong a sakey”; anggaman kuan, ingen sikato so pinaoli nen Jehova. Anggaman saray totoo tan saray manuley da so agmikabat ya iiyan da ed ipapatey so Mesias, say Dios sirin so anumpal ed saray mapropetikon salita a “say Kristo to so manirap.”—Daniel 9:26.
17. (a) Anton kundang so kaukolan ya alaen na saray Judios? (b) Anto so agawa nanlapulad ‘impangibaki ed si Kristo’ diad agew tayo?
17 Diad impantrato ra ed Mesias, impanengneng nen Pedro no anto so nepeg a gawaen na saray Judios. (3:19-26) Kinaukolan da so magbabawi, odino manermen ed saray kasalanan, tan “manpasimbalo,” odino nakumberte, a mangala na kasuniyan a kurang. No agamilen da so pananisia ed si Jesus bilang Mesias, ya awaten da so dondon, say kainawaan so onsabi ed sikara a manlapud si Jehova a singa saraman so aperdona ed saray kasalanan. (Roma 5:6-11) Saray Judios so apanonotan a sikara so ananak na sipanan a ginawa na Dios ed saray inmunan atateng da, a kuanto ed si Abraham: “Diad binim ed amin a pamilya na dalin so napapalar.” Sirin imbaki na Dios so Mesianicon Aripen to a mangiliktar ed saray nagbabawin Judios. Makapainteres, nanlapud samay ‘impangibaki ed si Kristo’ ed mangatatawen a pakayari na Panarian nen 1914, wala so makarepreskon inkipawil na saray katuaan tan teokratikon organisasyon ed limog na saray Tasi nen Jehova.—Genesis 12:3; 18:18; 22:18.
Sikara So Ag-ontunda!
18. Anton “bato” so impulisay na sary Judion “managpaalagey,” tan diad siopa lambengat a wala so kilalaban?
18 Sinmanok lapud inyabawag nen Pedro tan si Juan so inkioli nen Jesus, saray manunaan a saserdote, kapitan na templo, tan saray Saduceo so angipisok ed sikara. (4:1-12) Saray Saduceos so agmanisia ed say kioli, balet dakel nin arum so nagmaliw a mananisia, saray lalaki lambengat et manbilang na 5,000. Sanen tinepetan ed arap na atagey a korte ed Jerusalem, inkuan nen Pedro a say lakin piley so atambal “diad ngaran nen Jesu-Kristo a Nazareno,” ya impasak da balet pinaoli na Dios. Sayan “bato” ya impulisay na Judion “managpaalagey” so nagmaliw ya “ulo na panukong.” (Salmo 118:22) “Niarum ni,” inkuan nen Pedro, “anggapo so kilalaban ed siopaman ni.”
19. Sanen ingganggan ya ontundan manpulong, panon so inyebat na saray apostoles?
19 Ginetma ran patundaen so ontan a tongtong. (4:13-22) Diad kiwawala na lakin atambal, imposiblin iburi iyan “makatantandan tanda,” ingen si Pedro tan Juan so inakusan ‘agmansalita o manbabangat ed ngaran nen Jesus.’ Ebat da? ‘Agmi nayarian so ontundan mansalita nipaakar ed anengneng mi tan nadngel.’ Tinulok da si Jehova bilang Manuley da!
Naebatan Iray Pikakasi!
20. Nipaakar ed anto so impikasi na saray babangatan, tan tekep na anton resulta?
20 Unong a saray Tasi nen Jehova so manpikasi ed saray miting, sirin saray babangatan so nampikasi sanen saray nibulos ya apostoles so angibalita ed no anto so agawa ed sikara. (4:23-31) Naimano a saray manuley a Herodes Antipas tan Pontio Pilato, a dingan na saray Hentil a Romano tan totoo na Israel, so nantitipon a sumpad Mesias. (Salmo 2:1, 2; Lucas 23:1-12) Diad ebat ed pikakasi, pinano nen Jehova iray babangatan na masanton espiritu, ta pian sikara so nansalitan sitetepel ed salita na Dios. Ag-angerew ed Manuley da a patundaen so panamasegsegang noagta pian gawaen toran makayarin makmakpel anggaman ed satan.
21. Siopa si Bernabe, tan antoran kalidades so niwala ed sikato?
21 Saray mananisia so nantultuloy ya awalaan na amin a bengatlan parapara, tan anggapoy anggan sakey a mankaukolan. (4:32-37) Sakey a manangiter na tulong et si Levitan Jose na Cyprus. Sikato so pinangaranan na saray apostoles na Bernabe, a kabaliksan to so “Anak na Ligliwa,” nayarin lapud sikato so matulong tan maligsan-puso. Peteg, amin tayo so malabay a magmaliw ya ontan a nengneng a persona.—Gawa 11:22-24.
Niparungtal Iray Matitila
22, 23. Anto so kasalanan nen Ananias tan si Sapira, tan panon so kagunggunaan tayo a manlapud eksperiensia ra?
22 Si Ananias tan si asawa to, si Sapira, anggaman ontan, so tinmundan amidbir ed Jehova bilang Manuley. (5:1-11) Sikara so angilako na uma tan inkupit da so arum a kuarta legan a nankunkuanan ya inter da ed saray apostoles so amin na satan. Say pikakabat ya impabtang na espiritu na Dios so angiter na pakayari ed si Pedro a mangamta ed pansimpisimpitan da, angitonton ed impatey da. Agaylan sakey a pasakbay ed saramay tuksoen nen Satanas a manpalikdo!—Uliran 3:32; 6:16-19.
23 Kayari na sayan inkagawa, anggapoy anggan sakey a walaan na mauges a motibo so makpel a miulop ed saray babangatan. Arum so nagmaliw a mananisia. (5:12-16) Niarum ni, legan a saray mamasakit tan saramay gogonigonen na marutak ya espiritu so angyan na pananisia ed pakayari na Dios, ‘sakey tan amin so atambal.’
Unoren so Dios nen Saray Tooo
24, 25. Akin a saray Judion papangulo so amasegsegang ed saray apostoles, ingen anton estandarte so inletneg na sarayan matoor a para ed amin ya ariripen nen Jehova?
24 Say atagey a saserdote tan saray Saduceo natan so analin mangamper ed makapakelaw ya ibubulaslas diad impangipisok ed amin na saray apostoles. (5:17-25) Ingen diad saman a labi et sikara so imbulos na anghel na Dios. Tan diad kabkabuasan et sikara so nambabangat ed templo! Say panamasegsegang so agmakapatunda ed saray ariripen nen Jehova.
25 Ingen, inusar so detdet sanen saray apostoles so indunget ed Sanedrin. (5:26-42) Ingganggan ya ontundan manbangat, anggaman ontan, inkuan da: “Unoren mi so Dios bilang Manuley nen saray totoo.” Saya so angigeter na sakey ya estandarte ed saray babangatan nen Jesus, sakey a tutumboken na saray Tasi nen Jehova natan. Kayari na pasakbay a nanlapud managbangat na Ganggan a Gamaliel, saray papangulo so nanlewet ed saray apostoles, ingganggan iran ontundan manpulong, tan imbulos ira.
26. Panon so kipareng na ministeryo na saray apostoles ed saray Tasi nen Jehova natan?
26 Saray apostoles so magayaga a sikara so nibilang a makanan namudmora nisesengeg ed ngaran nen Jesus. “Tan inagew-agew diad templo tan diad kabkabungan a sikara so nantultuloy ya andi-tundan nambabangat tan angiyabawag ed maong a balita.” On, sikara so kabkaabungan a ministros. Ontan met iray modernon-agew a Tastasi na Dios, ya angawat met na espiritu to lapud sikato so tinulok da tan kuan da, “Si Jehova so Manuley tayo!”
Panon so Pangebat Yo?
◻ Anton kimey so nepeg a sumpalen na saray patumbok nen Jesus, nensaman tan natan?
◻ Anto so agawa ed agew na Pentecostes 33 K.P.?
◻ Kapigan tan panon so impangusar nen Pedro ed inmunan espiritual a tombok ya inter nen Jesus ed sikato?
◻ Anto so naaralan tayo a manlapud eksperiensia nen Ananias tan si Sapira?
◻ Sanen ingganggan ya ontundan manpulong, anton estandarte so inletneg na saray apostoles para ed amin na saray Tasi nen Jehova?