Tepetepet Manlapud Managbasa
Anto so nepeg a gawaen na sakey a Kristianon pamilya no say anak da so manaral ed sakey ya eskuelaan a ditan et kapilitan so relihyoson panangibangat?
Saray Kristianon atateng so ag-interesadon saray anak da so nadoktrinaan ed palson relihyon. Ingen walaray kipapasen a saray anak so agmakapaliis a presenti ed klase a ditan et nibabangat so relihyon, anggaman sikaray agmibiang ed palson relihyoson gawagawa odino saray seremonya.
Si Abraham a kaaro na Dios so angiletneg na maabig a padron no nipaakar ed relihyoson panangibangat ed saray anak. Pinabaleg toray ilalak to’d Canaan, a ditan et apaliberan ira na relihyoson lingo tan makapadimlan “sagradon” ag-agamil. (Ipareng so Exodo 34:11-15; Levitico 18:21-30; Deuteronomio 7:1-5, 25, 26; 18:9-14.) Anggaman ontan, sikato so lapuan na relihyoson panangibangat parad pamilya to. Matalek so Dios a si Abraham et “iganggan toray anak to tan sankaabungan ton ontumbok ed sikato pian mantultuloy a tuloken da so dalan nen Jehova diad panggaway inkatunong.”—Genesis 18:19.
Bilang sakey a tobonbalo, si Jesus so agunggunaan met manlapud pamilya tan ed kongregasyon a panangibangat ed tuan panagdayew. Kanian, sikato so “binmaleg ed kakabatan tan ed kabalgan tan ed panamalangkap na Dios tan totoo.”—Lucas 2:52.
Diad kaslakan a paspasen na dalin, nanaawat na saray Kristianon tobonbalo so sekular ya edukasyon ed saray publikon eskuelaan. Aliwan amin a nibabangat so sigpot a mitunosan ed Bibliko tan niletneg a katuaan. Alimbawa, dakel iran kailalakan na saray Kristianon tobonbalo so nanaral ed saray klase na siensia odino biolohya a bilang kabiangan na gendat a kurikulum da. Sirin kaslakan ed sikara so nidunget ed laganap iran teorya na ebolusyon tan nisiglaot iran panmoria nipaakar ed “gendat” iran lapuan na bilay ed dalin.
Anggaman ontan, sayan inkidunget so ag-angisuawi ed sarayan Kristianon tobonbalo a magmaliw a patumbok na andian-na-dios ya ebolusyon. Akin? Lapud diad abung tan ed saray Kristianon pantitipon, sikara so datin mangaawat la na suston impormasyon a nibased impuyan a Salita na Dios, a tinmulong a mangipasal ed ‘saray pakayari na pakatebek [dan] mangibiig ed susto tan aliwa.’ (Hebreos 5:14) Dakel ya atateng so angiyaral ed saray anak da na asimbang ya impangobre ed ebolusyon diad makapabiskeg-pananisian libron Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?a Lapud akinlongan, sarayan maneeskuelan anak so ag-angawat a napanisiaan so ebolusyon a nibabangat ed klase. Ingen nipanengneng da diad saray ebat tan eksamen da’d panagaralan a sikaray ontatalineng tan makaaral ed saray detalyen nipaparungtal. Arum so awalaan ni ingen na pankanawnawan mangiter na napanpilian iran paliwawa a mitunosan ed saray katuaan ya imparungtal na Manamalsa na too diad Biblia.—1 Pedro 3:15.
Anggaman kuan, anto so nipaakar ed saray oras na klase a nigana ed panangibangat nipaakar ed matalonan lokal a relihyon odino anggan say relihyon ed inkalapagan?
Agnayarin say ontan a panangibangat so niparungtal ya andian na kilingan, a bilang impormasyon lambengat. Nayarin atan a relihyon so aagamilen ni ingen na managbangat tan sirin et panggunaetan ton impluensyaan iray kanonotan tan puso na saray estudyante. Kanian labayen ni na saray Tasi nen Jehova a saray anak da so ag-ibiang manlapud relihyoso iran panangibangat ed saray klase. Saya so nayarin manggawad saray anak dan mangusar na oras ed eskuelaan a lalon makagungguna pian sumpalen iray asainmin parad arum iran klase odino pian manaral ed libraria na eskuelaan.
Anggaman ontan, diad arum iran pasen et agniabuloy so ontan a kerew; nayarin kerewen ni ingen na eskuelaan o publiko iran pakauley ya amin ya ugugaw so onatendi tan mangumpleto na sakey a kurso ed relihyon pian makapangraduar. Balang pamilya so nepeg a mandesidin personal no anto so gawaen ed ontan a kaso.
Arum ed saray ariripen na Dios ed apalabas so agboluntaryon niiyan ed saray kipapasen a ditan et nakaukolan dan sungdoan so kidunget ed saray relihyoson bangat o gawa bangta nansiansian matoor ed tuan Dios. Nayarin ontan so agawa ed si Moises. Sikato so binmaleg a bilang apo nen Paraon na Ehipto, tan sikato so “abangatan ed amin a kakabatan na saray Ehipsyos.” (Gawa 7:20-22) Nayarin insakup na atan so anggad saray pananisia tan relihyoson ag-agamil a kaslakan ed Ehipto. Balet si Moises so asalimbengan na superyor a panangibangat a mabitar a naawat to ed pamilya to tan nayarin diad arum iran Hebreos.—Exodo 2:6-15; Hebreos 11:23-26.
Kunsideraen met so ehemplo na taloran tobonbalon Hebreos, a kakaiba nen Daniel, a naikdan na nikadkaduman panangibangat ed Babilonia tan ginawan kumikimey na gobierno. (Daniel 1:6, 7) Sikaray andian na kawayangan a gawaen o aggawaen so antokaman a kaliktan da. Aminsan inganggan nen Arin Nabuconodosor a sikaray mitipon ed arum ya opisyales diad talintaon balitok ya impaalagey to ed patar na Dura, a ditan et gawaen iray nasyonalistikon gawagawa. Panon so inkiwas na taloran Hebreos? Naseguro tayon labayen da ni so agniwalad man, balet agposible.b Ingen sikaray nansiansian matoor ed saray sisiaen da tan ed Makapanyarin-amin a Dios. Saray maridios a konsiensia ra so angiyabuloy ed sikaran omparungtal bangta determinadon ag-mibali, odino agmibiang a personal ed, antokaman a gawa na palson relihyon.—Daniel 3:1-18.
Sano kapilitan parad amin ya estudyante so iyatendi ed sakey a klase ed relihyon tan nayarin manaral anggad pakalabas ed saray estandarten eksamen, saray anak a manlapud saray pamilya na tuan Kristianos so nayarin presenti, a singa ginawa na saramay talora ed uuleyan nen Nabuconodosor. Ingen saray Kristianon tobonbalo so mangiyuna ed Dios. Sikara so agla nakaukolan a manuppiat ed kada lingon nibabalikas odino kada agmakasulatan ya agamil a gagawaen na arum, unong a saray taloran Hebreos so agnanggunaet ya akibabali sanen saray arum so ondadakmomo ed talintaon balitok. Anggaman ontan, saray Kristianon tobonbalo a mismo so agmibiang ed saray gawa na panagdayew, nanuulop a panagpikasi, relihyoso iran kanta, tan ed mipadparan bengatla.
Sarayan tobonbalo so nakaukolan a mangisekar na inkasikara diad arum iran panaon pian mangala na makapaalagey a pikakabat a ‘manlapud masanton sulsulat a manggawad sikaran makabat parad kilalaban diad panamegley na pananisia ed Kristo Jesus.’ (2 Timoteo 3:15) Diad panamegley na pitatalosan ed saray anak da, nepeg a lawas subaybayan na saray atateng so nibabangat ed saray klase. Saya so ontulong ed saray Kristianon adulto a makanengneng no anto so nakaukolan a peteken o palinewen manlapud Biblia pian agnawetwet odino napalikdo iray anak da.
[Saray paimano ed leksab]
a Impalapag na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Anggapo so sasalambiten na Biblia a si Daniel so wadman ed patar na Dura. Angangko ta say atagtagey a rangko to’d gobierno so angipuera ed sikaton onlad man.