Manbantay Sumpad Amin a Nengneng na Panagtalintao
“Anto a pinonongan so wala ed templo na Dios ed saray talintao?”—2 CORINTO 6:16.
1. Anto so inretrato na tabernakulo tan saray templo ed Israel?
SAY templo nen Jehova so andian na saray talintao. Inretrato itan ed tabernakulo na Israel a kinonstrak nen Moises tan saray templon impaalagey ed saginonor diad Jerusalem. Saraman a paalagey so angirepresenta ed “say matuan tabernakulo,” say baleg ya espiritual a templo nen Jehova. (Hebreos 8:1-5) Satan a templo so areglo diad iyaasingger a pandayew ed Dios diad letnegan na dondon bagat nen Jesu-Kristo.—Hebreos 9:2-10, 23.
2. Sioparay nagmaliw a lusek ed baleg ya espiritual a templo na Dios, tan anton kipapasen so pangagayagaan na baleg ya ulop?
2 Balang sakey ed alanaan a Kristiano so magmamaliw a “lusek ed templo na [Dios],” a mangawat na pasen ed tawen. “Sakey a baleg ya ulop” na arum iran managdayew nen Jehova so “panlingkoran da [Dios]” ed inrepresenta na saban na saray Hentil diad templon impaalagey-lamet nen Herodes. Lapud pananisia ed bagat nen Jesus, walaan ira na matunong a talindeg a resulta na pakasalimbeng diad “baleg ya irap.”—Apocalipsis 3:12; 7:9-15.
3, 4. Anto so niyalilingan na kongregasyon na alanaan a Kristiano ed dalin, tan satan so nepeg a bulos ed anton karutakan?
3 Say kongregasyon na alanaan a Kristianos diad dalin so piguratibo met a niyaliling ed sananey a templon bulos ed panagtalintao. Parad saratan ya ‘atatakan . . . na Espiritu,’ inkuan nen apostol Pablo: “A nipaalagey ed tapew na niletnegan na saray apostoles tan saray profetas, a sikato si Cristo Jesus a dili so bato a manonaan ed suyok; A dia ed sikato balang sakey ed saray dakel ya abung, maong so inkasangal to ed sikato’n dili, ombaleg a magmaliw a sakey ya templo a masantos ed Katawan; A dia ed sikato sikayo met apaalagey kayo ya amin ya onkanan panabungan na Dios ed inka Espiritu.” (Efeso 1:13; 2:20-22) Sarayan atatakan a 144,000 so “mabilay a bato a nipaalagey a sakey ya abung a maespiritu tan masantos ya inkasacerdote.”—1 Pedro 2:5; Apocalipsis 7:4; 14:1.
4 Lapud sarayan katulongan-a-saserdote so “abung na Dios,” agto abuloyan iyan templo a natilolan. (1 Corinto 3:9, 16, 17) “Ag kayo miolop ed pako a duma na saray ag mananisia,” impasakbay nen Pablo. “Ta anto so piolopan na katonongan ed kaugsan? odino anto so piolopan na silew ed bilunget? Tan anto so pinonongan nen Cristo ed si Belial? odino anto so pinabangan na mananisia ed ag manisia? Tan anto a pinonongan so wala ed templo na Dios ed saray talintao?” Saray alanaan a Kristianos a kien na “Katawan [Jehova, NW] a makapanyarin amin,” so nepeg a bulos manlapud panagtalintao. (2 Corinto 6:14-18) Saraman met so kabiangan na baleg ya ulop so nepeg ya ompaliis ed amin a nengneng na panagtalintao.
5. Kabkabat a si Jehova so mankanepegan na nikabkabiig a debosyon, anto so gawaen na tuan Kristianos?
5 Walara so butarbutar tan makapalikdon porma na panagtalintao. Andi, say panagtalintao so aglimitado ed panagdayew na palson dirios tan diosas. Satan so panagdayew ed antokaman odino siopaman a nilikud ed si Jehova. Bilang say Sankatalbaan a Soberano, manepenepeg a kakaukolanen to tan mankanepegan na nikabkabiig a debosyon. (Deuteronomio 4:24) Unong a kabkabat iya, saray tuan Kristianos so ontutumbok ed saray Makasulatan a pasakbay sumpad amin a panagtalintao. (1 Corinto 10:7) Kunsideraen tayo pa iray pigaran porma na panagtalintao a nepeg a paliisan na ariripen nen Jehova.
Niyanino so Panagtalintao na Kakristianoan
6. Antoran makapadimlan bengatla so anengneng nen Ezequiel ed pasingawey?
6 Legan a walad inkakautibo na Babilonia nen 612 K.K.P., si propeta Ezequiel so awalaan na sakey a pasingawey ed makapadimlan bengabengatlan inagamil na saray apostatan Judio diad templo nen Jehova ed Jerusalem. Anengneng nen Ezequiel so sakey a “tanda na panimon.” Naimatonan so pitomplon mamatatken a mangiyaapay na insenso diad templo. Anengneng iray bibiin mannangis ed palson dios. Tan 25 lalaki so nandayew ed banwa. Diad anton kaimportantian irayan apostatan kiwakiwas?
7, 8. Anto so say “simbolo na imon,” tan akin a nanlagyat itan ed si Jehova a mangimon?
7 Say panagtalintao na Kakristianoan so inyanino na makapadimlan bengabengatlan anengneng nen Ezequiel diad pasingawey. Alimbawa, inkuanto: “Nia, ed amianen na wangalan na altar saya a talintao na imon ed lolooban. Et inkuan to [Jehova a Dios] ed siak, Anak na too, nanengneng mo so gawaen da? salanti saray baleg a kadimlaan a say abung na Israel gawaen to dia, pian onarawi ak komon ed santuariok?”—Ezequiel 8:1-6.
8 Say tinatalintaon simbolo na imon so nayarin sakey a sagradon lusek a mangirepresenta ed palson diosa a sinisia na saray Canaaneo bilang asawan bii na Dios dan Baal. Anggan antokaman so simbolo na satan, satan so anagyat ed si Jehova a mangimon lapud inapag to so nikabkabiig a debosyon na Israel ed sikato a sumlang ed saray ganggan to: “Siak si Jehova a Dios mo, . . . Angapo so sananey a dirios mo ed arap ko. Agka mangawa na nipaakar ed sika na pinanday a talintao, odino say kapadpara na antokaman a nengneng na wala ed tawen ed tagey, odino wala dia ed dalin ed leksab, odino wala dia ed danum ed leksab na dalin: Agka ondakmomo ed sikara, ni say manlinkor ed sikara: ta Siak si Jehova a Dios mo a sakey ak a maimon [mankakaukolan na nikabkabiig a debosyon, NW] a Dios.”—Exodo 20:2-5.
9. Panon a sasagyaten na Kakristianoan so Dios a mangimon?
9 Say pandayew ed simbolo na imon ed templo na Dios so sakey ed saray makapadimlan tuloy a bengatlan gagawaen na apostatan Israelitas. Mipadpara, natitilolan iray iglesia na Kakristianoan ed mamapabanday-ed-Dios iran simbolo tan imahen a mangaapag ed nikabkabiig a debosyon ya ibabaga ran iiter da ed Sakey ya inkuan dan panlilingkoran da. Say Dios nalagyat met a mangimon lapud ipupulisay na klero so Panarian to bilang mogmon ilalo na katooan tan tatalintaoen da so Nasyones Unidas—“say makapadimlan bengatlan . . . manalalagey ed masanton pasen,” ya agto nepeg ya alageyan.—Mateo 24:15, 16; Marcos 13:14.
10. Anto so anengneng nen Ezequiel ed loob na templo, tan panon iyan ikumpara ed no anto so pakakabatan ed Kakristianoan?
10 Diad inloob ed templo, ireport nen Ezequiel: “Nia, balang nengneng na bigibigis, tan makadimla ya ayep, tan amin a talintao ed abung na Israel, a nibolik ira ed bakor ed liberliber. Et nanalagey ed arap da so pitomplo a lalaki ed saray mamasiken ed abung na Israel; et dia ed pegley da inmalagey . . . balang too walaan na inciensoan ed lima to; et say samiong na lurem na incienso tinmagey.” Isipen pa! Saray mamasiken ya Israelita diad templo nen Jehova so mangisasaklang na insenso ed palson dirios, ya inrepresenta na makapadimlan inukit ed bakor. (Ezequiel 8:10-12) Mipadpara, saray manok tan atap ya ayayep so nauusar a simbolo na saray bansay Kakristianoan, a dadayewen na totoo. Niarum ni, dakel ed say klero so mankakasalanan diad panutulong a palikdoen iray totoo diad panusuporta ed lingon teorya na ebolusyon na too a manlapud aliwan too, inaayep iran pormay-bilay imbes ed pangidepensa ed tuan salaysay na Biblia ed panamalsa nen Jehova a Dios.—Gawa 17:24-28.
11. Akin a nanangisan na saray apostatan Israelitan bibii si Tammuz?
11 Diad lolooban na wangalan na abung nen Jehova, anengneng nen Ezequiel iray apostatan Israelitan bibii a nanangisan [da] si Tammuz. (Ezequiel 8:13, 14) Minoria na saray taga Babilonia tan Siria si Tammuz bilang dios na tanaman ya ombaleg ed panaoy mamauran tan ompatey legan na tiagew. Say ipatey na tanaman so angiretrato ed impatey nen Tammuz, a tinaon a manaayunal iray managdayew to ed sikato diad panaon a sankapetangan. Diad iyapireng lamet na tantanaman legan na panaoy mamauran, inkuan a si Tammuz so pinmawil manlapud hades. Sikato so inrepresenta na inmunan letra ed ngaran to, say kadaanan a tau a satan so sakey a porma na krus. Saya so mangipanonot ed sikatayo ed tinatalintaon panagdayew na Kakristianoan ed krus.
12. Anto so anengneng nen Ezequiel a gagawaen na 25 apostatan Israelitan lalaki, tan anton mipadparan kiwas so nagagawa ed Kakristianoan?
12 Diad paloob a saban na templo, tinmunbok ya anengneng nen Ezequiel so 25 apostatan Israelitan lalakin mandadayew ed banwa—a sumlang ed ganggan nen Jehova sumpad ontan a panagtalintao. (Deuteronomio 4:15-19) Saraman a managtalintao so angiyopresi met na sakey a makapadimlan simit ed eleng na Dios, angangko mangirepresenta ed atooan ya organo na laki. Agpankelawan ya ag-ebatan na Dios iray pikakasi ra, anggan say Kakristianoan so onkerew na tulong to legan na “baleg ya irap,” balet ta onsaew. (Mateo 24:21) Unong a saramay apostatan Israelita so nandayew ed manangiter-liwawan banwa ya akabeneg ed templo nen Jehova, ontan met so Kakristianoan a mangikakaindan ed liwawan manlalapud Dios, mangibabangat na saray palson doktrina, tan tatalintaoen so minumundon kakabatan, tan manbulagbulagan ed imoralidad—Ezequiel 8:15-18.
13. Diad antoran dalan a papaliisan na saray Tasi nen Jehova iray nengneng na panagtalintaon anengneng ed pasingawey nen Ezequiel?
13 Papaliisan na saray Tasi nen Jehova iray porma na panagtalintao ya aagamilen ed Kakristianoan, odino anti-tipikon Jerusalem, unong ya anengneng nen Ezequiel. Agtayo tatalintaoen iray mamapabanday-ed-Dios a simbolo. Anggaman rerespetoen tayo iray ginogobiernon “atagtagey a pakauley,” say katutulok tayo ed sikara so relatibo. (Roma 13:1-7; Marcos 12:17; Gawa 5:29) Ipapaarap tayo so debosyon na puso tayo ed Dios tan ed Panarian to. Agtayo isasalat so teorya na ebolusyon ed say Manamalsa tan ed impamalsa to. (Apocalipsis 4:11) Agtayon balot dadayewen so krus odino tatalintaoen so inkatudio, pilosopiya, odino arum nin nengneng na minumundon kakabatan. (1 Timoteo 6:20, 21) Manbabantay tayo met sumpad amin a porma na panagtalintao. Antoray arum ed saraya?
Arum Iran Nengneng na Panagtalintao
14. Anton talindeg so aalaen na ariripen nen Jehova no nipaakar ed “atap ya ayep” na Apoclaipsis 13:1?
14 Agmiuulop iray Kristiano ed katooan diad pantatalintao ed simbolikon “atap ya ayep.” Inkuan nen apostol Juan: “Et anengneng ko so sakey ya ayep a sinmakbit nanlapu ed dayat, ya wala so samplora a saklor to tan pitoran olo to, tan dia ed saray saklor to samploran balanget . . . Et amin a manaayam ed dalin sikato so ingalang da.” (Apocalipsis 13:1, 8) Nisimbolo na ayayep “iray arari,” odino saray mapulitikan pakayari. (Daniel 7:17; 8:3-8, 20-25) Kanian saray pitoran ulo na simbolikon atap ya ayep so mangireretrato ed saray pakayari na mundo—Ehipto, Asiria, Babilonia, Medo-Persia, Gresya, Roma, tan Anglo-Amerika a tutugyopen na Britanya tan Estados Unidos na Amerika. Ipapanengneng na klero na Kakristianoan so baleg ya agpanagrespeto ed Dios tan si Kristo diad panamegley na pangitotonton ed katooan a talintaoen so mapulitikan sistema nen Satanas, “say manuley na sayan mundo.” (Juan 12:31) Bilang neutral iran Kristiano tan mananuporta ed Panarian, anggaman ontan, ipupulisay na ariripen nen Jehova so ontan a panagtalintao.—Santiago 1:27.
15. Panon so panmoria na totoo nen Jehova ed saray sikat na mundo, tan anto so imbaga na sakey a Tasi nipaakar ed saya?
15 Saray totoo na Dios so agmet mantatalintao ed saray sikat ed panligliwaan tan esport na mundo. Kayari impagmaliw a Tasi nen Jehova, sakey a musikero so angikuan: “Say musika parad panligliwaan tan pansayaw so makapalesa na mauges iran pilalek . . . Say managkansion et mangansion nipaakar ed liket tan inkatamoy ta pian saray dakel a dumerengel so manliknan walay nasasaew da ed saray kaasawaan da. Mabetbet a say artista so nakakabatan ed no antoy kakansionen to. Nisesengeg ed saya ya arum a propesyonal a musikero tan managkantan kabkabat ko so peteg a paborito na saray bibii. Bektan say sakey so nimemedmer ed sayan pantasya na mundo, satan so makapangipaarap ed pantalintao ed managkansion. Nayarin onggapo itan diad ikerew na too ed sakey ya autograph bilang pakanodnonotan. Balet arum so manmoria ed artista bilang say modelo ra, tan diad pangiiter ed sikato na baleg a respeto, sikatoy gagawaen dan sakey a talintao. Nayarin isabit da so retratoy sikat ed dingding tan onggapon aligen da so panangawes to. Kaukolan ya ipaslep na saray Kristiano a say panagdayew et kien labat na Dios.”
16. Anto so mangipanengneng ya ipupulisay na matunong ya angheles so panagtalintao?
16 On, say Dios lambengat so mankanepegan na lingkor tan dayew. Sanen si Juan so “dinmakmomo . . . pian mangigalang . . . ed arap na saray sali na saman so angel,” ya angipanengneng ed sikato na saray makapakelaw a bengatla, intalirak na saman ya espiritun pinalsa so pangidayew ed sikato ed antokaman a paraan balet inkuanto: “Nengneng mo ta ag mo gawaen itan, ta aripen ak met a kaparam tan kapara na saray agagim a profetas, tan saray mangonor ed saray salita na saya a libro: igalang mo so Dios.” (Apocalipsis 22:8, 9) Say takot ed si Jehova, odino aralem a panamagalang ed sikato, so manggagawa ed sikatayo a sikato labat so dayewen. (Apocalipsis 14:7) Kanian, say tuan maridios a debosyon so manasalimbeng ed sikatayo manlapud panagtalintao.—1 Timoteo 4:8.
17. Panon tayon makapambantay sumpad tinatalintaon seksual ya imoralidad?
17 Say seksual ya imoralidad so sananey nin nengneng na panagtalintaon ipupulisay na ariripen nen Jehova. Amta da ya “angapo so managlawan, odino toon marumsis, odino maagum, a diosen to so saray talintao, a makatawir na antokaman ed panarian nen Cristo tan say Dios.” (Efeso 5:5) Nalalanor so panagtalintao lapud say pilalek parad sinisiblet a panliket so magmamaliw a sakey a bengatlan pandedebotoan. Say kalidades na Dios so walad kapeligroan lapud saray pilalek ed sekso. Diad pangikiling ed saray mata tan layag ed pornograpiya, dederalen na sakey a too so antokaman a walan siglaotan to ed masanton Dios, si Jehova. (Isaias 6:3) Pian manbantay sumpad ontan a panagtalintao, sirin, nepeg a paliisan na saray ariripen na Dios so pornograpiya tan makaderal a musika. Kaukolan da so onsaral ed mabiskeg iran espiritual a kalidad a nibase’d Kasulatan, tan itultuloy dan “ikawes . . . so too a balo, a sikato so pinalsay Dios ed loob na kaptekan tan matuan kasantosan.”—Efeso 4:22-24.
Paliisan so Agum tan Kaagapan
18, 19. (a) Anto so agum tan inkaagap? (b) Panon tayon makapambantay sumpad tinatalintaon agum tan inkaagap?
18 Manbantay met iray Kristiano sumpad agum tan inkaagap, a maapit a tuloy a misiglaot ed saray porma na panagtalintao. Say inkaagum so alablabas odino malamang a pilalek, tan say inkaagap so panagum ed antokaman a kien na arum. Impasakbay nen Jesus so sumpad inkaagap tan sinalita to so nipaakar ed maagap a mayaman a lakin agnagunggunaan ed kayamanan to diad ipatey to tan walad makapasinagem a kipapasen lapud ag “mayaman dia ed Dios.” (Lucas 12:15-21) Matukotukoy a sinimbawa nen Pablo iray kaparan mananisia: “Pateyen yo sirin so kabiangan yo ya wadia ed tapew na dalin . . . agum, say panagdayew ed talintao.”—Colosas 3:5.
19 Saramay say pimorekdek [da] et panangaro ed kuarta, pati inkasiba ed tagano tan iinumen, odino diad panambisyon ed pakayari so manggagawa ed saratan a pilalek bilang talintao da. Unong ya indanet nen Pablo, say sakey a toon maagum so sakey a managtalintao tan agmanawir ed Panarian na Dios. (1 Corinto 6:9, 10; Efeso 5:5) Kanian, saray bautismadon sinansakey a mangaagamil na panagtalintao bilang maagum a totoo so nayarin nadespelosip manlapud Kristianon kongregasyon. Diad pangiyaplika ed saray Kasulatan tan maseet a panagpikasi, anggaman ontan, napaliisan tayo so inkaagum. Kuan na Uliran 30:7-9: “Duaran bengatla so kinerew ko ed sika [Jehova a Dios]; agmo ra ikibot komon ed siak ed unaan na ipatey ko: Yarawim ed siak so kaapaan tan saray tila; agmo iter komon ed siak so kadukaan ono saray kayamanan; taganoen moak ed kanen a nakaokolan ed siak: Ompan napesel ak, tan iburi ta ka, tan kuan ko, Siopa si Jehova? Odino ompan onduka ak, tan mantakew ak, tan agamilen ko a modmoraen so ngaran na Dios ko.” Say ontan ya espiritu so makatulong ed sikatayo a manbantay sumpad tinatalintaon agum tan inkaagap.
Manbantay Sumpad Dilin-Panagtalintao
20, 21. Panon so panbabantay na totoo nen Jehova sumpad dilin-panagtalintao?
20 Saray totoo nen Jehova so manbantay met sumpad dilin-panagtalintao. Diad sayan mundo kaslakan so panagtalintao ed inkasarili tan ed dilin linawa na sakey. Say panpilalek ed kabantogan tan gloria so sengegan parad dakel ya onkiwas ed pikewet iran dalan. Labay dan gawaen so linawa ra, aliwan say linawa na Dios. Balet naandian itayo na siglaotan ed Dios no onsuko itayo ed dilin-panagtalintao diad sipipikewet a pangipilit ed dilin linawa tayo tan panggunaet a pakatawan ed arum. (Uliran 3:32; Mateo 20:20-28; 1 Pedro 5:2, 3) Bilang papatumbok nen Jesus, bebenegan tayoray mapalikdon bengatla na mundo.—2 Corinto 4:1, 2.
21 Imbes ya anapen so kabantogan, tutumboken na totoo na Dios so simbawa nen Pablo: “Angan mangan kayo sirin, odino oninum, odino antokaman a gawaen yo, gawa yo ya amin ed gloria na Dios.” (1 Corinto 10:31) Bilang ariripen nen Jehova, agtayo sitatalintaon ipipilit so dilin dalan tayo noagta sigagayagan gagawaen so madibinon linawa, ya aawaten so panangiwanwan manlapud “matoor tan makabat ya aripen” tan sigpot a mikokoopera ed organisasyon nen Jehova.—Mateo 24:45-47.
Mantultuloy a Manbantay!
22, 23. Diad anton dalan a makapantultuloy itayon manbantay sumpad amin a nengneng na panagtalintao?
22 Bilang totoo nen Jehova, agtayo ondadakmomo ed arap na materyal iran talintao. Manbabantay tayo met sumpad saray masilib a pormay panagtalintao. Diad tua, nepeg tayo so mantultuloy ya ompaliis ed amin a nengneng na panagtalintao. Miabobon tayo sirin ed konseho nen Juan: “Bantayan yo so inkasikayo a manlapud panagtalintao.”—1 Juan 5:21, NW.
23 No sikayo so sakey ed saray ariripen nen Jehova, lawas agamilen so nipasal-ed-Biblian konsiensia tan saray pakayari kanonotan yo. (Hebreos 5:14) Diad ontan sikayo so agnaalisan na tinatalintaon espiritu na mundo noagta magmaliw a singa ed taloran matoor a Hebreo tan matoor ya asakbay iran Kristiano. Niiter yo ed si Jehova so nikabkabig a debosyon, tan tulongan to kayon mantultuloy a manbantay sumpad amin a nengneng na panagtalintao.
Antoray Kanonotan Yo?
◻ Panon so ipapaliis na saray Tasi nen Jehova ed saray porma na panagtalintaon anengneng ed pasingawey nen Ezequiel?
◻ Anto so “atap ya ayep” na Apocalipsis 13:1, tan anton talindeg so aalaen na ariripen nen Jehova nipaakar ed satan?
◻ Akin a manbantay sumpad panagtalintao ed saray sikat ed panligliwaan tan esport?
◻ Panon tayon makapambantay sumpad dilin-panagtalintao?
◻ Akin a mantultuloy a manbantay sumpad amin a nengneng na panagtalintao?
[Saray litrato ed pahina 20]
Kabat yo kasi no panon a saray anengneng a makapadimlan bengabengatla ed pasingawey nen Ezequiel so angiyanino ed panagtalintao na Kakristianoan?
[Credit Line]
Artwork (tagey ed nikawigi) nibased niretrato nen Ralph Crane/Bardo Museum