Akin a Pinasegsegang nen Saul Iray Kristiano?

“TUA YA INISIP KO ED SIAK A DILI a dakel a bengatla so nepeg kon gawaen a sumpa ed ngaran nen Jesus a taga Nazaret. Et ginawak so saya ed Jerusalem: Et impuko’ko ed saray panangipangawan so dakel ed saray sasantos bangta nensaman wala so inawat ko a pakayari ed saray manunaan a saserdotes; et nen sikara so impapatey da, inter ko so abobon a sumpa ed sikara. Et dinusak ira ya aminpigapiga ed amin a sinagoga, a pinasoot ko ra a nansalita’y ayew; et napno ak na alabas a sanok ed sikara, inusilan ko ra angga ed saray sananey a baley.”​—Gawa 26:9-11.

ONTAN so inkuan nen Saul na Tarso, a kabkabat met bilang apostol Pablo. Sanen inkuanto iya, siempre, sikato lay apasimbalon too. Aliwa lan sumusumpa ed Inkakristiano, sikato la natan so sakey ed saray maseseg a manangiyalibansa na satan. Balet antoy anagdag nensaman ed si Saul a mamasegsegang ed saray Kristiano? Akin ya inisip ton ‘nepeg ton gawaen’ iraman a bengatla? Tan wala tay leksion a naala tayo manlapud istorya to?

Say Impantupak ed si Esteban

Nipatnag si Saul ed rekord na Biblia a bilang kaiba’d saramay amatey ed si Esteban. “Et sikato [si Esteban] pinapaway da ed paway na syudad, et tinupak da na bato, et saray tasi inyan da so saray kawes da ed saray salian na sakey a balolaki a manngaran na Saulo [“Saul,” NW].” “Et si Saulo [“Saul,” NW] akinonongan to so impatey nen Esteban.” (Gawa 7:58; 8:1) Anto so angipaarap ed satan ya inyataki? Saray Judio, pati ed pigaran nanlapud Cilicia, so akisangsangan ed si Esteban balet ta agda naraeg. Agnipaamta no kasin si Saul a taga-Cilicia met et sakey ed sikara. Antokaman so kipapasen, angusar ira na palson tastasi pian akusaen si Esteban na panag-ayew tan ingguyor da ed arap na Sanedrin. (Gawa 6:9-14) Sayan impanduroypo, ya indauloan na atagey a saserdote, so kinmana bilang atagey a korte na saray Judio. Bilang say ultimon autoridad ed relihyon, sasalimbengan met na saray membro to so sisiaen dan inkapuro na doktrina. Diad panmoria ra et mankanepegay Esteban na ipapatey. Makpel ton inakusa iran agmanutumbok ed Ganggan, agta ontan? (Gawa 7:53) Diad impantupak da’d sikato et nipanengneng da a talagan tutumboken day Ganggan a letra por letra!

Say impangabobon nen Saul ed saman ya opinyon so makatunongan lapud impluensia na saray kombiksion to. Sikatoy sakey a Fariseo. Sayan mabiskeg a sekta so mankakaukolan na mapeget a pananumbok ed ganggan tan tradisyon. Nikuan a say Inkakristiano so sumlang ed saraman a doktrina, a mangibabangat na balon dalan ed kilalaban diad panamegley nen Jesus. Inilaloan na saray inmunan-siglon Judio a say Mesias et sakey a maglorian Ari a mangibulos ed sikara manlapud makapabelat ya uley na Roma. Kanian samay nakondena na Baleg a Sanedrin lapud panag-ayew insan nipasak ed panamairapan a kiew bilang sakey a naayew a kriminal et sikato met imay Mesias, satan so sigpot ya ag-amta, agnaawat, tan mabanday ed mentalidad da.

Inkuan na Ganggan a say toon imbitay ed kiew so “insamba na Dios.” (Deuteronomio 21:22, 23; Galacia 3:13) Manlapud punto de bista nen Saul, “sarayan salita so mabitabitar ya onaaplika ed si Jesus,” kuan nen Frederick F. Bruce. “Sikatoy inatey lapud samba na Dios, tan sirin et agbalot naisip a sikatoy Mesias, a nisesengeg ed sikato et unong ed tradisyon a Judio et pakabasiyan na panamendision na Dios ed nikaduman sukat. Say pangibagan si Jesus et sakey a Mesias so sakey ya ayew sirin; saramay bengatbengat a mangibaga’d ontan so makanepegan a dusaen bilang manag-ayew.” Singa inaksobin mismo nen Saul ed saginonor, say mismon ideyan ‘si Kriston impasak [so] akagapolan ed saray Judio.’​—1 Corinto 1:23.

Say reaksion nen Saul ed ontan a bangat et sumpaen itan tekep na baleg a determinasyon. Nausar ni ingen so maruksan puersa diad gunaet a naekal itan a bangat. Sikatoy maseguron onia so labay na Dios. Diad pandeskribe ed awawey a binayuboan to, inkuan nen Saul: “No nipaakar ed seseg, nanduduksa na iglesia; no nipaakar ed kaptekan a wala ed ganggan, naromog ya andi pangidalman.” “No panon lan tuloy so impanguusil ko nen saman ed iglesia na Dios, tan impanbabagbag ko ed sikato; tan tinmalona ak ed relihyon na saray Judio ed karaklan na saray kataonan ko dia ed baley ko, lapud alablabas a panagpagak ed saray ugali na relihyon na saray atateng ko.”​—Filipos 3:6; Galacia 1:13, 14.

Lider ed Panamasegsegang

Kayari impatey nen Esteban, agbasta minoria si Saul bilang kakomplot labat ed panamasegsegang noagta say tsampion to. Bilang ontan, maseguron mauges so pakanengneng da’d sikato, lapud anggan kayari inkakomberti to, sanen sineetan toy mitipon ed saray babangatan et “sikara ya amin atakot ira ed sikato, ya ag-ira anisia a sikatoy sakey a binangatan.” Sanen alinewan a talagan sikatoy sakey lan Kristiano, say inkakomberti to so sengegay gayaga tan pisasalamat ed limog na saray babangatan, ya akadngel, ya aliwa labat lan siopaman a datin sumusumpa so apasimbaloy puso to, noagta “saman so manguusil ed sikatayo nen saman a panaon, natan ipupulong to so pananisia a babagbagen to nen arum a panaon.”​—Gawa 9:26; Galacia 1:23, 24.

Say Damasco so 220 kilometro​—pitora odino waloy agew ya akaren​—manlapud Jerusalem. Ingen, “maningas ni ed pangigagaem tan panagpatey ed saray binangatan,” sinmingger si Saul ed atagey a saserdote tan kinmerew na saray sulat parad saray sinagoga ed Damasco. Akin? Ta pian nipisok met nen Saul ed Jerusalem iramay naromog ton kabiangan na “Say Dalan.” Tekep na opisyal a panangabobon, “pinapairap to so Iglesia, a linmoob ed saray kaabungan et naneerel na lalaki tan bibii ya impukok to ra ed panangipangawan.” Say arum so ‘nilewet to ed balang sinagoga,’ tan ‘inter to so abobon [“botos,” NW] to’ (diad literal et “panagbotos ton bato”) a pangabobon ed ipatey da.​—Gawa 8:3; 9:1, 2, 14; 22:5, 19; 26:10, paimano’d-leksab, NW.

Diad pangonsidera ed edukasyon nen Saul ed silong nen Gamaliel tan tekep na bebembenan to laran autoridad, panisiaan na pigaran iskolar a sikato lay inmaligwas manlapud sakey ya estudyante labat na Ganggan anggad punton makaagamil lay pakauley ed Judaismo. Alimbawa, nikuan na sakey, a nayarin nambangat si Saul ed sakey a sinagoga ed Jerusalem. Balet, antoy kabaliksan na ‘inter [nen Saul so] botos’ to​—balanglan sikatoy membro na korte odino bilang sakey a mangibabalikas na moral a pananuporta ed pamatey na saray Kristiano​—agtayo naseguro.a

Lapud diad kagapo et amin a Kristiano so Judios odino Judio iran proselita, mapatnag ya atalosan nen Saul a say kabaliksan na Inkakristiano et apostatan pakurang ed loob na Judaismo, tan impasen to a responsabilidad na opisyal a Judaismo pian korihien iray papatumbok to. “Agmaseguro,” kuan nen iskolar ya Arland J. Hultgren, “a si Pablo a managpasegsegang et sumpaen toy Inkakristiano lapud impasen to itan bilang relihyon ed paway na Judaismo, kalaslasan a relihyon. Parad sikato tan ed arum et say Kristianon pakurang so kaukolan a pasakop ni ed Judion autoridad.” Say intinsion to sirin et pian piliten iray matungangan Judio a magbabawi tan ompawil ed Judaismo, diad pangusar na amin a posiblin paraan. (Gawa 26:11) Say sakey a paraan a niyabuloy ed sikato et say pangipangaw. Say sananey et paniplat diad saray sinagoga, kaslakan iran paraan na panagdisiplina a nipakurang bilang kastigo lapud itutunganga ed rabinikon autoridad ed dinanman a lokal a korte a tugyopen na taloran huis.

Say inyapireng nen Jesus ed si Saul diad dalan a mamaarap ed Damasco, siempre, so amatunda ed satan ya amin. Manlapud maruksan kabusol na Inkakristiano, biglan nagmaliw si Saul a matoor a mangiyalibansa na satan, tan ag-abayag et saray Judion taga-Damasco so manaanap ed sikato pian pateyen da. (Gawa 9:1-23) Diad kasunian to, bilang sakey a Kristiano, sagmaken met la nen Saul so dakel a bengatlan impaakseb to bilang managpasegsegang, kanian diad saginonor iran taon et nikuan to: “Dia ed saray Judios aminlima ya inawat ko so apataplon lewet likud so sakey.”​—2 Corinto 11:24.

Nayarin Aliway Kipaarapan na Seseg

“Anggan siak a nensaman maayew ak, tan manamasegsegang tan managdumsis ak,” insulat nen Saul kayari inkakomberti to, sanen sikato lay kabkabat bilang Pablo. “Balet akarapat ak na panangasi, lapu ed sikato so ginawak ya andi am-amta, nen agak ni anisia.” (1 Timoteo 1:13) Sirin, say pagmaliw na sakey a masimoon tan aktibo ed relihyon to et aggarantiyan abobonan na Dios. Si Saul so maseseg tan kinmiwas unong ed konsiensia to, balet satan so agnampagmaliw ed sikaton susto. Say pirmin seseg to et aliway kipaarapan to. (Ikompara so Roma 10:2, 3.) Pannonoten to itayo itan.

Dakel natan so kombinsidon maong a say kakaukolanen labat na Dios ed sikara et say pagmaliw a maong a too. Balet kasin ontan? Marakep no talinengen na balang sakey so simbawa nen Pablo: “Salsalien yo ya ami ganagana; et mansiansia kayo ed maong.” (1 Tesalonica 5:21) Labay ton ibaga et pangipanaon ed pakagamor na suston pikakabat ed katuaan na Salitay Dios insan manbilay a sigpot a mitunosan ed satan. No amoria tayo diad pansusukimat tayo ed Biblia a walaray kaukolan tayon pasimbaloen, kaukolan tayo sirin a gawaen iratan ya andian na abala. Anganko et pigara ed sikatayo so aliwan manag-ayew, managpasegsegang, odino managdumsis a singa ed kipapasen nen Saul. Anggaman ontan, diad ikiwas lambengat unong ed pananisia tan suston pikakabat a nagamoran tayoy panangabobon na Dios, a singa sikato.​—Juan 17:3, 17.

[Paimano ed leksab]