Con pa Proteha Bo Yiunan
“Mayornan ta e factor di mas importante pa proteha mucha contra substancianan adictivo. Nan mester ta un bon ehempel y un fuente di informacion pa nan yiunan.”—DONNA SHALALA, SECRETARIO DI DEPARTAMENTO MERICANO DI SALUBRIDAD PUBLICO Y BIENESTAR SOCIAL.
COMO mayor, abo pues ta e prome liña di defensa den e guera contra uzo di droga. Desafortunadamente, no ta tur mayor kisas ta compronde con importante e papel aki ta. Ireneu, un hoben di Brazil, ta conta: “Mi tata semper tawata druk. Su combersacionnan cu nos semper tawata cortico. Nunca nos no a haya ningun conseho tocante droga.”
Na contraste cu esei, wak kico Alecxandros, un otro hoben di Brazil, ta conta: “Ora tawatin programa na television tocante drogadicto, mi tata tawata yama ami cu mi ruman hombernan pa bin wak e programa. Tambe el a mustra nos e condicion teribel cu adictonan tawata aden door cu nan ta uza droga. Tin biaha e tawata probecha di e ocasion pa puntra nos si nos a mira otro hobennan na scol meti den droga. Y di e manera ei e tawata spierta nos tocante e riesgonan di uza droga.”
Abo a papia tocante e riesgonan di droga cu bo yiunan? Pa bo por haci esei, bo tin cu educa bo mes prome relaciona cu esaki. Mayornan cristian por yuda nan yiunan compronde cu uzo di droga por perhudica nan spiritualmente. Bijbel ta anima nos pa tene nos curpa limpi di tur impuresa, tanto fisico como spiritual. (2 Corintionan 7:1) Un studio di Bijbel regular cu bo yiunan por ta un medio potente pa proteha nan.a
“Amigo Intimo”
Ta importante tambe pa bo forma un relacion di confiansa cu bo yiunan. Yehova ta un “amigo intimo” di su yiunan terenal. (Yeremias 3:4, NW) Abo ta un amigo intimo di bo yiu? Bo ta echt scucha bo yiu? Bo yiu ta sintie trankil ora e ta acerca bo cu su problemanan? Bo ta cla pa conden’e y no cla pa elogi’e? Tuma tempo pa siña conoce bo yiu. E tin amigo of amiga? Ken nan ta? Corda cu Bijbel ta spierta: “Mal compania ta daña bon custumber.” (1 Corintionan 15:33) No tene miedo di pone limitenan firme of di duna disiplina amoroso. Bijbel ta bisa: “Corigi bo yiu, y e lo duna bo trankilidad; si, e lo haci bo alma contento.”—Proverbionan 29:17.
Ademas, no balota e peligernan cu bo yiu ta confronta. Tin mayor kisas na un manera desprecupa ta rasona cu pasobra nan yiunan ta bini di un famia respeta, e muchanan simplemente no ta e tipo di mucha cu lo mete cu droga. Pero dr. José Henrique Silveira a splica: “E bendedo di droga gusta sera amistad cu muchanan di hendenan bon para pasobra esei ta nifica bon ganashi p’e.” De echo, si nan logra lok un hoben respeta pa uza droga, otro hobennan hopi bes ta siguie.
Pesei, sea realista. Siña conoce algun di e prome señalnan di uzo di droga. Por ehempel, bo yiu diripiente a bira hopi reserva, deprimi, agresivo of no kier coopera? El a hala inexplicablemente for di amigonan bieu of for di miembronan di famia? Si ta asina, bo tin motibo pa precupa.
Lamentablemente, apesar di esfuersonan digno di elogio di parti di mayornan, algun hoben toch ta cai pa e presion y ta experimenta cu droga. Kico bo mester haci si esaki resulta di ta e caso cu bo yiu?
Ora un Hoben Ta Uza Droga
Ireneu a conta: “Ora mi mayornan a haya sa, ya mi ruman homber tawatin varios luna ta uza droga. Como cu nunca nan no a pensa cu un di nan yiunan lo por a bira un drogadicto, nan prome reaccion tawata panico. Na principio, e unico cos cu mi tata por a pensa ta di duna mi ruman un bon hala di sota.”
Ora mayornan haya sa cu un yiu ta uza droga, nan prome reaccion probablemente ta rabia, frustracion y un sintimento di fracaso. Sinembargo, un blachi di informacion publica door di Departamento di Educacion di Merca ta conseha: “No cai den panico! Y no culpa bo mes. E cos importante na e momento aki ta pa keda calmo [y] haya sa kico ta pasando. . . . Uzo di droga ta un comportacion cu por evita. Adiccion na droga ta un malesa cu por trata.”
Si, sea bondadoso y firme pa asina e situacion no bira piyo. Si bo ta demasiado rabia of frustra, lo bo por stroba bo yiu di recupera. Fuera di esei, bo kier pa bo yiu crece bira un adulto responsabel cu por rasona y tuma decisionnan pa su mes. Pesei, tuma e tempo necesario pa rasona honestamente cu e hoben pa yud’e mira e beneficionan di un bida liber di droga. Purba saca afo door di haci pregunta, kico tin den curason di e yiu cu a dual, y sea dispuesto pa scucha.—Proverbionan 20:5.
Ireneu ta sigui conta: “Despues, mi mayornan a cambia di tactica y a cuminsa conseha mi ruman homber. Nan a limita unda e por a bai, y a cambia su lesnan ya asina e no tawata topa e mesun muchanan di scol tur dia. Nan a cuminsa controla su amistadnan y a duna e y e resto di e famia mas atencion.”
Considera con algun mayor mas a interveni cu exito ora nan a haya sa cu nan yiunan ta uza droga.
Intervencion Exitoso
Marcelo, un homber cu ta biba na São Paulo, Brazil, a splica: “Tawata e cos di mas piyo cu a pasa cu nos. Ami cu mi casa no a ripara nada straño na e comportacion di nos dos yiu hombernan. Hopi bes, nan tawata bai come na restaurant cu un grupo di hoben cu nos a kere nos conoce bon. Tawata un sla hopi duro ora un amigo a conta nos cu nos dos yiu hombernan tawata uza marihuana. Sinembargo, ora nos a puntra nan, nan a admiti mesora cu ta asina.”
Con Marcelo a trata cu loke su yiunan a haci? El a admiti: “Ami cu mi casa no por a sconde nos angustia. Pero aunke nos a condena nan uzo di droga, nos no a cuestiona nan balor como persona. Nos a palabra cu nos meta for di e momento ei padilanti lo ta pa yuda nos yiunan recupera di uzo di droga. Nos a papia abiertamente tocante nos intencion, y ambos yiu a acepta loke nos a stipula. Nan lo a sigui bai scol y sigui traha. Nan no tawatin mag di bai sali nan so mas. Nos a demostra nos amor pa nan tur dia, y no solamente na ocasionnan special. Como cu mi ta traha den construccion, mi a hiba nan trabou hunto cu mi mas tanto posibel. Nos a cuminsa dibirti mas, y a dedica mas tempo na papia tocante futuro y tocante metanan cu ta bale la pena den bida.” Asina Marcelo cu su casa por a yuda nan yiunan sali for di droga.
Considera e experencia di un otro tata di Brazil. Su yiu homber Roberto ta conta: “Ora mi tata a haya sa cu mi ruman homber tawata uza droga, en bes di scual e of disiplin’e, Papa a demostra di ta un amigo y a gana mi ruman su confiansa. El a siña conoce mi ruman su amigonan y e luganan cu e tawata bai, y el a cuminsa rasona cu mi ruman cu e no tin mester di droga ni di amigonan asina. Papa a bis’e cu e no kier a pasa anochinan sin drumi ta cana busc’e.” Den un intento pa recupera e hoben den problema, e madrastra a apoya su casa completamente. Ambos tawata di acuerdo cu no tin tempo pa perde y nan a dicidi di yud’e na cas.—Wak e cuadro “Ora di Busca Yudansa.”
No Entrega!
Lanta un famia den e “temponan trabahoso” aki por ta agotador y dificil. (2 Timoteo 3:1) Sinembargo, nunca neglisha bo propio necesidadnan emocional y spiritual. (Mateo 5:3) Ki cierto e palabranan di Proverbionan 24:10 ta: “Si bo desmaya den e dia di angustia, bo forsa ta keda limita.” Bo por haya hopi forsa door di asocia cu cristiannan berdadero. Na e reunionnan na e Salon di Reino di Testigonan di Yehova, bo por haya apoyo y animacion.—Hebreonan 10:24, 25.
De echo, siña bo famia pa nan tin fe den Dios por ta bo miho defensa contra uzo di droga. Claro cu Dios no ta forsa hobennan pa sigui un cierto rumbo den bida. Pero si E ta duna conseho confiabel. Manera ta para skirbi na Salmo 32:8, Dios ta bisa: “Lo Mi instrui bo y siña bo e caminda cu bo tin cu cana; lo Mi conseha bo; mi wowo ta riba bo.” Como un Tata celestial amoroso, Dios kier proteha hobennan contra daño emocional, fisico y spiritual. (Proverbionan 2:10-12) Sea sigur cu Dios lo yuda y apoya tambe mayornan cu ta determina pa lanta nan yiunan “den e disiplina y instruccion di Señor.”—Efesionan 6:4.
No obstante, e presion pa lanta yiunan den e ambiente djawe tin biaha por ta aplastante. Tin alivio na bista?
[Nota]
a Testigonan di Yehova a publica informacion cu por yuda mayornan trata topiconan manera e peliger di droga cu nan yiunan. Por ehempel, wak capitulo 33 y 34 di e buki Loke hovenan sa puntra—Contesta práctica.
[Comentario na pagina 8]
“Uzo di droga ta un comportacion cu por evita. Adiccion na droga ta un malesa cu por trata.”—DEPARTAMENTO DI EDUCACION DI MERCA
[Cuadro na pagina 6]
Ora di Busca Yudansa
Algun mayor kisas ta dicidi cu lo ta miho pa nan yiu kick af di droga bou di supervision medico. Cua tipo di tratamento precis e mayornan lo busca ta un decision personal. Pero como cu e calidad di cuido cu ta ser duna den clinicanan di rehabilitacion ta varia masha hopi, ta consehabel pa mayornan investiga e asunto bon prome cu nan laga nan yiu sigui un tratamento. Segun e psikiater Arthur Guerra de Andrade, profesor na Universidad di São Paulo, Brazil, solamente 30 porshento di esnan cu wordo trata den clinica ta recupera di nan adiccion na droga. Pues, mayornan tin cu demostra un interes activo den e recuperacion di nan yiunan, asta ora profesionalnan medico ta yuda nan.
[Cuadro/Plachinan na pagina 7]
Yudansa pa Uzadonan di Droga Cu Ta Recuperando
Bo ta un hoben cu ta purba libra bo di droga? Si ta asina, lo bo ripara cu lesa Bijbel y aplica loke bo ta lesa, por yuda bo den bo esfuersonan pa recupera. Vooral e buki di Salmonan lo ta bon pa bo lesa, ya cu e ta expresa hopi di e emocionnan doloroso cu kisas bo ta sintiendo awor. Oracion sinsero na Dios, echt desahoga bo pensamentonan di mas intimo, tambe lo yuda bo. (Filipensenan 4:6, 7) Lo bo cuminsa sinti cu Dios ta realmente interesa den bo y cu E kier pa bo tin exito. Pero como cu Dios no ta forsa ningun hende pa actua contra nan propio boluntad liber, ta masha importante pa e deseo di kier ta liber di droga sali di bo mes. E salmista David, kende a experencia Dios su apoyo hopi biaha, a bisa: “Mi a spera cu pasenshi riba SEÑOR; y El a inclina su mes na mi y a scucha mi sclamacion. El a saca mi for di e pos di destruccion, for di e lodo di klei; y El a pone mi pia riba un baranca y a haci mi pasonan firme.” (Salmo 40:1, 2) Awe tambe esnan cu ta desea di limpia nan mes di custumbernan sushi y sirbi Dios, ta ser apoya di e mesun manera.
[Plachi na pagina 5]
“Mi tata a spierta nos tocante e riesgonan”—Alecxandros
[Plachi na pagina 8]
Tuma tempo pa spierta bo yiunan tocante e peligernan fisico y spiritual di uza droga
[Plachi na pagina 8]
Conoce e amistadnan di bo yiu
[Plachi na pagina 8, 9]
Tratando e asunto cu calmo por evita cu un mal situacion ta bira piyo