E Punto di Bista Biblico
Ta Posibel pa Vence Mal Custumber?
E ESCRITOR Mark Twain a yega di bisa den forma di mofa: “E cos di mas facil den e mundo aki ta pa stop di huma. Mi sa pasobra mi a haci esei mas cu mil biaha caba.” Sin duda, hopi hende lo ta di acuerdo cu Twain su comentario melancolico. Aunke kisas nan ta bon conciente cu cierto custumber ta moralmente malo y asta perhudicial, nan sa tambe cu no ta facil pa vence nan of resisti nan. Den transcurso di añanan custumbernan por haya raiz hopi profundo y por bira sumamente dificil pa kibra cu nan. E esfuersonan pa bai contra loke e curpa ta pidi por caba cu tur bo forsa y por ta asta doloroso.
Dr. Anthony Daniels, un docter cu ta traha na un prizon, a remarca cu hopi bes e personanan cu ta comete delito ta desesperadamente esclabisa na nan obsesionnan y deseonan degrada. Nan ta bisa cu unabes un hende bira adicto na algo, “e ta den e gara di un forsa teribel contra cua e no tin ningun resistencia.” Si e rasonamento ei ta corecto, casi nos lo no por wordo teni responsabel ora nos haci loke e curpa ta manda nos haci. Pero ta berdad cu nos ta victimanan impotente di nos deseonan y motivacionnan interno? Of nos por echt vence mal custumber? Pa haya un contesta confiabel, laga nos wak kico Bijbel ta bisa.
Deseo Versus Accion
Bijbel ta splica bon cla cu Dios ta tene nos responsabel pa nos accionnan. (Romanonan 14:12) Tambe e ta exigi di nos pa nos cumpli cu su normanan husto. (1 Pedro 1:15) Como nos Creador, e sa kico ta miho pa nos, y su principionan ta condena hopi di e custumbernan cu ta comun den e mundo aki. (1 Corintionan 6:9, 10; Galationan 5:19-21) Pero tambe e ta realistico y compasivo den loke e ta spera di hende imperfecto.—Salmo 78:38; 103:13, 14.
Pesei e salmista a skirbi: “Si abo, SEÑOR, tuma inikidadnan na cuenta, o Señor, ken lo por a keda para?” (Salmo 130:3) Si, Yehova ta bon conciente cu “e intencion di curason di hende ta malo for di su hubentud.” (Genesis 8:21) Debi na nos herencia genetico, nos debilidadnan hereda y nos experencianan di pasado ta bira imposibel pa nos evita tur mal pensamento y deseo. Pesei den Yehova su gran amor, e no ta exigi perfeccion for di nos.—Deuteronomio 10:12; 1 Huan 5:3.
Sinembargo, e echo cu Dios ta tene cuenta cu nos no ta nifica cu e ta absolve nos di e responsabilidad di domina mal deseo. Aunke apostel Pablo a admiti cu e mes tawatin un lucha contra mal deseo, e no a entrega. (Romanonan 7:21-24) El a bisa: “Mi ta golpia mi curpa y ta hacie mi esclabo.” Cu ki meta? ‘Pa no sosode cu mi mes ta wordo descualifica.’ (1 Corintionan 9:27) Si, dominio propio ta esencial pa combati nos mal inclinacion- y custumbernan y finalmente vence nan.
Cambio Ta Posibel
Expertonan riba tereno di comportacion ta bisa cu mal custumber, mescos cu bon custumber, ta algo cu hende ta siña y desaroya cu tempo. Si esei ta corecto, anto mescos cu un hende por custumbra di haci un mal cos, e por descustumbra tambe di haci e cos malo ei! Con? E escritornan di un buki cu ta trata maneho di stress ta bisa: “Pensa riba e beneficionan cu bo por haya door di stop cu un mal custumber.” Despues, “traha un lista di con cambionan den bo comportacion por mehora bo bida.” Si, ora nos enfoca riba e beneficionan cu un cambio den nos comportacion negativo por trece, esei ta motiva nos pa haci cambio.
Pensa riba apostel Pablo su spiertamento pa nos “wordo renoba den e spirito di [nos] mente.” (Efesionan 4:22, 23) E forsa ei ta nos inclinacion mental dominante. Bo ta transforma e forsa ei door di hala mas serca Dios y door di cultiva aprecio pa su normanan. E echo cu bo sa cu bo ta agradando Yehova ta yuda bo haci e cambionan necesario.—Salmo 69:30-33; Proverbionan 27:11; Colosensenan 1:9, 10.
Claro cu lo no ta facil pa deshaci di mal custumbernan cu kisas a domina nos bida pa hopi aña. Nos no mester balota e lucha cu nos tin nos dilanti. Casi sigur nos lo haya nos cu fracaso y recaida. Pero bo por tin e garantia cu por lo general cosnan lo bira miho cu tempo. Mas esfuerso bo haci, mas bo comportacion nobo lo bira un parti di bo.
Ademas, un persona cu ta stima Dios por ta garantisa di su yudansa y bendicion. Pablo ta priminti: “Dios ta fiel, kende lo no permiti pa boso wordo tenta mas cu boso por soporta, ma hunto cu e tentacion e lo provee salida tambe, pa boso por soporta.” (1 Corintionan 10:13) Ta falta masha poco pa Yehova Dios destrui e mal sistema di cosnan aki hunto cu tur su tentacion-, pasionnan y deseonan degrada. (2 Pedro 3:9-13; 1 Huan 2:16, 17) Cu tempo, tur hende imperfecto cu ta sobrevivi e suseso aki lo ta completamente y eternamente cura di tur afliccion fisico, mental y emocional. Dios ta priminti cu “e cosnan di antes lo no wordo recorda mas ni bin na memoria.” (Isaias 65:17) Sin duda, entre tal “cosnan di antes” lo tin anhelo- y deseonan dificil pa vence. Esaki no ta suficiente motibo pa nos haci nos maximo esfuerso awor pa resisti y lucha contra mal custumber?
[Cuadro/Plachinan na pagina 21]
CON PA VENCE MAL CUSTUMBER
1. Reconoce y admiti cu bo tin e mal custumber. Puntra bo mes, ‘Kico mi ta gana cu e custumber aki? E ta disgusta otro hende? E ta afecta mi salu, posicion financiero, bienestar, famia of pas mental? Cuanto miho mi bida por ta sin dje?’
2. Remplasa e mal custumber cu algo positivo. Por ehempel, bo ta pasa demasiado tempo riba Internet, talbes mirando informacion insaludabel? Anto programa e tempo ei pa lesamento, estudio of ehercicio saludabel.
3. Evalua bo progreso. Pensa tur dia un par di minuut riba bo progreso. Si bo a sufri un recaida, determina ki circunstancianan a hiba na e problema.
4. Busca yudansa di otro hende. Conta bo amigonan y famianan cu bo ta tratando na stop cu e custumber aki, y pidi nan pa corda bo riba esei ora bo ta dunando indicacion di ta cayendo bek den dje. Papia cu otronan cu a logra vence e mesun custumber.—Proverbionan 11:14.
5. Sea balansa y realistico. No spera resultado mesora. Algun custumber cu bo a crea den transcurso di añanan lo por ta dificil pa kibra cu ne.
6. Haci oracion. Cu yudansa di Dios bo por vence cualkier mal custumber.—Salmo 55:22; Lucas 18:27.