CAPITULO 9
“Huy di Fornicacion”
“Mata e inclinacionnan di boso curpa pa loke ta fornicacion, impureza, pasion, mal deseo y golosidad, locual ta idolatria.”—COLOSENSENAN 3:5.
1, 2. Ki plan Balaam a traha pa perhudica e pueblo di Dios?
UN PISCADO ta bay su luga faborito pa pisca. E sa cua pisca e kier coy. E ta scoge su as cuidadosamente y ta tira su liña na awa. Despues di un rato, e liña ta cuminsa trek, y cu un smile riba su cara e ta hal’e aden. E sa cu el a scoge e as corecto.
2 Esaki ta pone nos corda riba un suceso den pasado. Un 3.500 aña pasa, na aña 1473 prome cu nos era, un homber cu yama Balaam tabata pensa riba kico lo tabata un bon as. Pero su as no tabata pa coy pisca, sino pa gara e pueblo di Dios cu tabata campa riba e Sabananan di Moab, na frontera di e Tera Priminti. Balaam a pretende di ta un profeta di Jehova, ma en realidad, e tabata un homber golos cu nan a contrata pa maldiciona Israel. Pero Jehova a interveni den esey, y Balaam no por a haci nada otro cu bendiciona Israel. Ma Balaam tabata determina pa haya e pago cu nan a primintie. Pues, el a rasona cu kisas e por laga Dios mes maldiciona su pueblo, basta e logra seduci Israel pa comete pica serio. Ki sorto di as el a pensa di uza pa logra su meta? E muhernan atractivo di Moab.—Numbernan 22:1-7; 31:15, 16; Revelacion 2:14.
3. Te na ki grado e plan di Balaam a funciona?
3 Su plan a funciona? Si, te na cierto grado. Miles di homber Israelita a cay den e tentacion y a “comete fornicacion cu e yiu muhernan di Moab.” Hasta nan a cuminsa adora e diosnan Moabita, entre nan Baal di Peor, e dios repugnante di fertilidad cu nan a adora pa medio di relacion sexual. Como resultado, 24.000 Israelita a perde nan bida na frontera di e Tera Priminti. Esta un tragedia grandi!—Numbernan 25:1-9.
4. Dicon miles di Israelita a cay den e trampa di inmoralidad?
4 Kico a contribui na e tragedia ey? E condicion di curason di e Israelitanan. Hopi di nan a desaroya un mal curason, ya cu nan a aleha for di Jehova, e Dios cu a libra nan for di Egipto, alimenta nan den desierto y hiba nan na e Tera Priminti. (Hebreonan 3:12) Reflexionando riba e suceso ey, apostel Pablo a skirbi: “Laga nos no practica fornicacion, mescos cu algun di nan a comete fornicacion, di manera cu 23.000 di nan a muri riba un dia.”a—1 Corintionan 10:8.
5, 6. Dicon e relato tocante e pica di Israel riba e Sabananan di Moab ta valioso pa nos awe?
5 E pueblo di Dios awe ta den un situacion hopi parecido na esun cu Numbernan ta describi. Pa cuminsa, nos ta para dilanti porta di un tera priminti, pero uno mucho mas grandi. (1 Corintionan 10:11) Nos ta biba den un mundo obsesiona cu sex mescos cu e Moabitanan di antiguedad, pero na un escala mas grandi. Ademas, e as principal cu a pone e Israelitanan peca tabata inmoralidad, y tur aña miles di cristian ta cay den e mesun trampa ey. (2 Corintionan 2:11) Anto mescos cu Zimri, kende tabatin e tribilidad di drenta e campamento Israelita cu un muher Madianita y hib’e den su tent, asina tin algun hende cu ta asocia cu e pueblo di Dios, y hasta algun ruman batisa, cu a bira un mal influencia pa e congregacion cristian.—Numbernan 25:6, 14; Judas 4.
6 Bo ta mira bo mes riba e ‘Sabananan di Moab’ djawe? Bo ta mira e premio tan spera na horizonte, esta, e mundo nobo? Si ta asina, haci tur loke bo por pa keda den e amor di Dios, obedeciendo e mandamento: “Huy di fornicacion.”—1 Corintionan 6:18.
Un bista riba e Sabananan di Moab
KICO TA FORNICACION?
7, 8. Kico ta “fornicacion”, y con hende cu ta practic’e ta cosecha loke nan ta sembra?
7 Den Bijbel, e palabra “fornicacion” (na Griego, porneia) ta referi na relacion sexual cu e ley di Dios ta prohibi y cu ta tuma luga pafo di un matrimonio valido den bista di Dios. E ta encera adulterio, prostitucion, relacion sexual entre personanan soltero (incluso sex oral y anal) y cariciamento di organo sexual entre personanan cu no ta casa cu otro. Y esaki ta conta tambe ora cu e actonan aki tuma luga entre hende di e mesun sexo of cu bestia.b
8 Bijbel ta indica bon cla cu hende cu ta practica fornicacion no por keda den e congregacion cristian y lo no ricibi bida eterno. (1 Corintionan 6:9; Revelacion 22:15) Es mas, for di awor nan ta causa nan mes hopi daño, kisas den forma di perdida di dignidad personal y di confianza di otro hende, problemanan matrimonial, mal consenshi, embaraso indeseabel, maleza y hasta morto. (Galationan 6:7, 8) Pakico scoge un rumbo cu ta hiba na asina tanto sufrimento? Lamentablemente, hopi hende no ta pensa riba e consecuencianan ey ora nan ta dal e prome paso robes, locual hopi biaha ta pornografia.
PORNOGRAFIA: E PROME PASO CU TA HIBA NA FORNICACION
9. Pornografia ta inofensivo manera algun hende ta pretende? Splica esey.
9 Den hopi pais, bo ta haya pornografia tur caminda: na luga cu ta bende revista, den cantica, na television y vooral Internet ta satura cu ne.c Acaso e ta algo inofensivo manera tin hende ta pretende? Absolutamente cu no! Hende cu ta wak pornografia por haya e mal custumber di masturba y stimula “deseonan sexual bergonsoso.” Esey por pone nan bira adicto na sex, haya deseonan perverso, experencia problema matrimonial y hasta e por hiba na divorcio.d (Romanonan 1:24-27; Efesionan 4:19) Un experto a compara adiccion na sex cu cancer. E di: “E ta sigui crece y plama. Rara bes e ta bay di su mes, y e ta masha dificil pa trata y pa cura.”
Na cas, lo ta sabi pa uza Internet caminda tur hende ta mira
10. Menciona algun manera cu nos por aplica e principio cu nos ta haya na Santiago 1:14 y 15. (Wak tambe e cuadro “Con Mi A Logra Haya e Forsa pa Keda Moralmente Limpi.”)
10 Pensa riba e palabranan na Santiago 1:14 y 15: “Cada hende ta ser poni na prueba ora e ser atrai y seduci pa su mes deseo. Anto ora nutri e deseo, e ta duna luz na pica; y pica, na su turno, ora e keda realisa, ta produci morto.” Pues, asina un mal deseo lanta, tuma medida mesora pa sac’e for di bo mente. Por ehempel, kico si pa casualidad bo haya bo cu imagennan erotico? Kita bo bista di biaha, paga e computer of cambia e canal di television. Haci tur loke ta necesario pa no entrega na deseo inmoral, prome cu esaki bira asina fuerte cu e ta domina bo!—Mateo 5:29, 30.
11. Con nos por mustra cu nos ta confia den Jehova ora nos ta lucha contra mal deseo?
11 Dios conoce nos mihor cu nos conoce nos mes. No ta pornada el a inspira Pablo pa skirbi: “Mata e inclinacionnan di boso curpa pa loke ta fornicacion, impureza, pasion, mal deseo y golosidad, locual ta idolatria.” (Colosensenan 3:5) Ta berdad cu no ta facil pa aplica e conseho ey. Pero no lubida cu nos tin un Tata celestial yen di amor y pasenshi cu nos por acudi na dje. (Salmo 68:19) Pesey, asina cu bo cuminsa haya mal pensamento, acudi na Jehova mesora. Pidie duna bo “e poder cu ta surpasa esun di hende”, y forsa bo mente pa concentra riba otro cos.—2 Corintionan 4:7; 1 Corintionan 9:27; wak e cuadro “Con Mi Por Stop cu un Bicio?”
12. Kico nos “curason” ta, y dicon nos mester proteh’e?
12 E homber sabi Salomon a skirbi: “Warda bo curason riba tur cos, pasobra e ta e fuente di bida.” (Proverbionan 4:23) Nos “curason” ta referi na loke nos ta di paden, e persona cu realmente nos ta den bista di Dios. Ademas, ta loke Dios ta pensa di nos “curason”—no loke otro hende ta pensa di nos—ta determina si nos lo haya bida eterno of no. Asina simpel esey ta, pero asina serio tambe. Laga nos imita e bon ehempel di e homber fiel Job, kende a “cera un alianza”, of un contract, cu su wowonan pa e no wak un muher cu mal intencion. (Job 31:1) Un escritor di salmo tambe a pidi den oracion: “Kita mi bista for di kosnan sin balor.”—Salmo 119:37, BPK.
E MAL DECISION DI DINA
13. Ken Dina tabata, y dicon el a tuma un mal decision ora el a scoge su amiganan?
13 Manera nos a mira den Capitulo 3, nos amigonan tin hopi influencia riba nos, sea pa bon of pa malo. (Proverbionan 13:20; 1 Corintionan 15:33) Pensa riba e ehempel di Dina, yiu muher di patriarca Jacob. (Genesis 34:1) Aunke el a haya un bon crianza, el a tuma e mal decision di bira amiga di e mucha muhernan Cananeo. E Cananeonan, mescos cu e Moabitanan, tabata conoci pa nan inmoralidad. (Levitico 18:6-25) Den bista di e hombernan Cananeo—incluso den bista di Sikem, “esun di mas respeta” di e cas di su tata—a parce cu Dina tabata dispuesto pa acepta proposicionnan inmoral mescos cu e otro mucha muhernan di Canan.—Genesis 34:18, 19.
14. Con e tipo di amiga cu Dina a scoge a hiba na tragedia?
14 Dina probablemente no a pensa riba relacion sexual ora el a mira Sikem. Un dia, ora Sikem a sintie sexualmente excita, el a haci loke mayoria di homber Cananeo lo a haci: Sikem “a tum’e” y “viol’e.” E no tabatin cu nes cu Dina kisas na ultimo momento a resisti. Parce cu mas despues Sikem “a stima” Dina, pero esey no ta kita cu el a abusa di dje. (Genesis 34:1-4) Anto no ta Dina so a keda perhudica. Su mal escogencia di amiga a hiba na un serie di suceso cu a trece berguensa y reproche riba henter su famia.—Genesis 34:7, 25-31; Galationan 6:7, 8.
15, 16. Con nos por haya berdadero sabiduria? (Wak tambe e cuadro “Texto pa Medita Ariba.”)
15 Podise Dina a siña un les importante, pero el a paga caro pa esey. Hende cu ta stima Jehova y ta obedec’e no tin nodi kima nan dede pa nan siña. Nan ta scucha Dios, y pesey nan ta scoge pa “anda cu hende sabi.” (Proverbionan 13:20a) Asina nan ta siña compronde “tur bon caminda” y ta evita problema y dolor innecesario.—Proverbionan 2:6-9; Salmo 1:1-3.
16 Dios ta ofrece sabiduria na tur hende cu ta desea esey. Pero pa ricibie, nan tin cu sigui haci oracion y studia Bijbel y e publicacionnan di e esclavo fiel regularmente. (Mateo 24:45; Santiago 1:5) Ademas, nan mester ta humilde, y nan ta demostra esey ora nan ta acepta conseho cu ta bin di e Palabra di Dios. (2 Reynan 22:18, 19) Pa ilustra e punto ey, pensa riba esaki. Nos tur ta reconoce cu e curason ta engañoso y corupto. (Jeremias 17:9) Pero, nos lo ta suficiente humilde pa acepta conseho specifico y yudansa amoroso ora cu nos no ta actuando sabi? Of nos lo laga nos curason gaña nos?
17. Describi un situacion cu por surgi den un famia, y splica con un tata lo por rasona cu su yiu muher.
17 Imagina bo e situacion aki: Un tata no ta permiti su yiu muher sali cu un yoncuman cristian sin un hende pa compaña nan. E mucha muher ta bisa su Tata: “Pero Tata no ta confia mi? Nos no ta bay haci nada malo!” Sin duda, e hoben stima Jehova y tin masha bon intencion, pero lo bo bisa cu e ta “cana cu sabiduria” di Dios? Cu e ta “huy di fornicacion”? Bo no ta haya cu e ta imprudente di “confia den su mes curason”? (Proverbionan 28:26) Kisas bo mes por pensa riba algun principio mas cu lo por yuda un tata asina rasona riba e asunto cu su yiu muher.—Wak Proverbionan 22:3; Mateo 6:13; 26:41.
JOZEF A HUY DI FORNICACION
18, 19. Ki tentacion a surgi den bida di Jozef, y con el a trata cu ne?
18 Nos tin e bon ehempel di un yoncuman cu tabata stima Jehova y cu a huy di fornicacion. Esaki ta Jozef, Dina su ruman homber parti di tata. (Genesis 30:20-24) Como mucha, Jozef a mira hopi djacerca e resultado di e comportacion imprudente di su ruman muher. Sin duda, e recuerdonan aki, y tambe Jozef su deseo di keda den e amor di Dios, a proteh’e añanan despues den Egipto ora cu esposa di su doño “dia tras dia” tabata purba seducie. Claro cu Jozef, siendo un esclavo, no por a djis kita for di trabou y bay! E mester tabatin curashi y trata cu e situacion cu sabiduria. Esey el a haci tambe. Bes tras bes el a bisa e esposa di Potifar no, y finalmente el a huy for di e muher.—Genesis 39:7-12.
19 Pensa un rato riba esaki: Acaso Jozef lo por a mantene su integridad si e tabatin custumber di imagina su mes hunto cu e muher of di soña lanta tocante relacion sexual? Muy probablemente cu no. En bes di sinta pensa riba cosnan impuro, Jozef a duna gran balor na su relacion cu Jehova. Y esey ta bisto na loke e tabata bisa e esposa di Potifar: “Mi shon . . . no a nenga mi nada sino abo so, pasobra abo ta su esposa. Con anto mi por haci e maldad grandi aki y peca contra Dios?”—Genesis 39:8, 9.
20. Kico Jehova a haci den caso di Jozef?
20 Nos por imagina con contento Jehova a sintie ora el a mira e hoben Jozef ta mantene su integridad dia tras dia, a pesar cu e tabata leu for di su famia. (Proverbionan 27:11) Mas despues, Jozef a ser encarcela, ma Jehova a percura pa e sali liber y tambe pa e bira prome minister y administrador di cuminda di Egipto. (Genesis 41:39-49) Su experencia ta confirma e palabranan di Salmo 97:10: “Boso cu ta stima [Jehova], odia maldad; e ta preserva alma di su santonan; e ta libra nan for di man di e malbado!”
21. Con un hoben Africano a demostra cu e ta fiel na su principionan moral?
21 Awe ta mescos, hopi sirbidor di Dios ta demostra cu nan ta “odia loke ta malu, [y] stima loke ta bon.” (Amos 5:15, BPK) Por ehempel, un ruman homber na un pais Africano ta corda con un mucha muher den su klas sin niun tiki berguensa a ofrece pa tene relacion sexual cu ne si e ruman yud’e durante un proefwerk di wiskunde. E ruman a conta: “Di biaha mi a rechasa su oferta. Como cu mi a mantene mi integridad, mi a keda cu mi dignidad y respet propio, loke pa mi ta bal mas cu oro y plata.” Ta berdad cu pica ta laga hende gosa di “placernan pasahero”, pero e placernan ey hopi biaha ta hiba na hopi dolor. (Hebreonan 11:25) Ademas, nan no ta nada na comparacion cu e felicidad duradero cu nos ta haya ora nos ta obedece Jehova.—Proverbionan 10:22.
ACEPTA YUDANSA DI E DIOS DI MISERICORDIA
22, 23. (a) Si un cristian comete un pica serio, dicon su situacion no ta sin speransa? (b) Ki yudansa tin pa un hende cu a comete pica serio?
22 Como hende imperfecto, nos tur ta lucha pa domina deseo di carni y haci loke ta corecto den bista di Dios. (Romanonan 7:21-25) Jehova ta consciente di esaki, y “e ta corda cu ta stof nos ta.” (Salmo 103:14) Pero tin biaha un cristian por comete un pica serio. Acaso e ta sin speransa? Claro cu no! Ta berdad cu kisas lo e cosecha mal fruta, mescos cu David. Sinembargo, Dios semper ta “cla pa pordona” hende cu arepenti y ‘confesa nan picanan abiertamente.’—Salmo 86:5; Santiago 5:16; Proverbionan 28:13.
23 Ademas, Jehova tabata asina bon di duna e congregacion cristian “regalo den forma di hende”, esta, wardadonan maduro y cualifica cu ta ansioso pa duna yudansa. (Efesionan 4:8, 12; Santiago 5:14, 15) Nan meta ta pa yuda un hende cu a comete pica serio drecha su relacion cu Dios y “adkiri comprondemento”, ya e no ta ripiti e pica.—Proverbionan 15:32.
“ADKIRI COMPRONDEMENTO”
24, 25. (a) Con e yoncuman describi na Proverbionan 7:6-23 a demostra cu e tabata “falta comprondemento”? (b) Con nos por “adkiri comprondemento”?
24 Bijbel ta papia di hende “cu falta comprondemento” y di esnan cu “ta adkiri comprondemento.” (Proverbionan 7:7) Ken ta esun cu “falta comprondemento”? Esey ta esun cu no tin discernimento y bon huicio, sea debi cu e no ta acepta plenamente loke Dios ta pensa di cierto asunto of debi na falta di experencia den e sirbishi na Dios. Pesey e chens cu e ta comete pica serio ta mas grandi, mescos cu e yoncuman describi na Proverbionan 7:6-23. Pero ken ta esun cu “ta adkiri comprondemento”? Esey ta esun cu ta presta bon atencion na e persona cu e ta di paden, y pesey e ta studia e Palabra di Dios regularmente hunto cu oracion. Anto te asina leu cu su imperfeccion ta permitie, e ta lucha pa su pensamento-, deseo-, emocion- y metanan den bida keda na harmonia cu loke ta agrada Jehova. Pues, e “ta stima su mes alma”, es decir, e ta trece bendicion pa su mes y “lo haya bondad.”—Proverbionan 19:8.
25 Puntra bo mes: ‘Mi ta completamente convenci cu e normanan di Dios ta esnan di mas mihor cu tin? Mi ta kere firmemente cu si mi pega na nan, esey lo duna mi e mayor felicidad?’ (Salmo 19:7-10; Isaias 48:17, 18) Si bo tin un crenchi di duda mes, trata di elimina esey. Medita riba e consecuencianan cu lo por tin si bo no haci caso di e leynan di Dios. Ademas, ‘purba y mira cu Jehova ta bon.’ Bo ta haci esey ora bo ta biba segun e berdad y ta yena bo mente cu pensamento sano, si, cu tur loke ta berdadero, husto, puro, y cu loke ta promove stimacion y virtud. (Salmo 34:8; Filipensenan 4:8, 9) Bo por tin sigur cu mas bo haci esey, mas grandi bo amor pa Dios ta bira, y mas lo bo stima loke e ta stima y odia loke e ta odia. Jozef no tabata un superman. Pero, el a logra “huy di fornicacion” pasobra el a laga Jehova form’e a traves di hopi aña, di manera cu e por a fortalece su curason pa agrada Jehova. Abo tambe tin cu haci mescos.—Isaias 64:8.
26. Ki topico importante nos lo bay analisa awor?
26 Nos Creador no a forma nos partinan priva como simpel instrumento di placer, sino mas bien, pa nos por haya yiu y disfruta di relacion intimo como pareha casa. (Proverbionan 5:18) Den e siguiente dos capitulonan nos lo analisa Dios su punto di bista di matrimonio.
a E buki di Numbernan ta bisa 24.000, pasobra evidentemente e ta conta e cantidad di “e cabesantenan di e pueblo” cu e huesnan a ehecuta (probablemente un 1.000 homber) hunto cu e cantidad di homber ehecuta directamente pa Jehova.—Numbernan 25:4, 5.
b Pa un splicacion di kico impureza y conducta sinberguensa (libertinahe) ta encera, wak e “Pregunta di Lector” den E Toren di Vigilancia di 15 di juli 2006, publica pa Testigonan di Jehova.
c “Pornografia” ta referi na presentacion di escenanan erotico (sea via potret, por escrito of via combersacion telefonico graba of bibo) cu e proposito di causa excitacion sexual. Pornografia por varia for di un potret di un persona cu ta pose na un manera erotico te na e actonan sexual di mas baho entre dos of mas hende.
d E tema di masturbacion ta ser analisa den e articulo “Con pa Vence Masturbacion” den Appendix.