CAPITULO 10
Matrimonio: Un Regalo di e Dios di Amor
“Un cordon lora tripel no ta kibra lihe.”—ECLESIASTES 4:12.
1, 2. (a) Ora nos bay un casamento, kico tin biaha nos ta puntra nos mes, y dicon? (b) Cua preguntanan nos lo analisa den e capitulo aki?
BO GUSTA bay casamento? Hopi hende ta gusta pasobra e ocasionnan ey por ta hopi placentero. E pareha ta nechi bisti, y nan cara ta briya di alegria! Nan ta masha feliz, y nan futuro ta parce briyante.
2 Sinembargo, nos mester reconoce cu awe ta bay hopi malo cu matrimonio. Pesey, maske nos tin e mihor deseonan pa e pareha recien casa, toch tin biaha nos ta puntra nos mes: ‘E matrimonio aki lo ta feliz? Lo e dura?’ Esey ta depende di si e pareha ta acepta e consehonan di Dios tocante matrimonio y ta haci esfuerso pa aplica nan. (Proverbionan 3:5, 6) Esaki ta necesario pa keda den e amor di Dios. Laga nos ban analisa con Bijbel ta contesta e cuater preguntanan aki: Pa ki motibo hende ta casa? Si bo ta bay casa, con bo por scoge un bon casa? Con bo por prepara pa matrimonio? Y kico por yuda un pareha pa nan por tin un matrimonio feliz y duradero?
PA KI MOTIBO HENDE TA CASA?
3. Dicon no ta sabi pa casa pa un motibo cu no ta dje importante ey?
3 Tin hende ta kere cu bo mester ta casa pa bo ta feliz, es decir, cu bo no por haya goso of satisfaccion den bida si bo no tin un casa. Esey sigur no ta berdad! Tuma por ehempel Hesus, kende no a casa nunca. El a indica cu keda soltero ta un don y hasta a anima hende cu por keda sin casa pa nan keda sin casa. (Mateo 19:11, 12) Apostel Pablo tambe a papia tocante e bentahanan di keda soltero. (1 Corintionan 7:32-38) Pero ni Hesus ni Pablo no a bisa cu bo ta obliga di keda soltero. De echo, Bijbel ta bisa cu hende cu ta “prohibi casamento” ta promoviendo “siñansa di demoño.” (1 Timoteo 4:1-3) A pesar di esey, tin hopi bentaha den keda soltero, specialmente pa un hende cu kier sirbi Jehova sin laga nada distra’e. Pues, lo no ta sabi pa casa pa un motibo cu no ta dje importante ey, por ehempel, pasobra hende rond di bo ta pone presion riba bo.
4. Dicon un bon matrimonio ta e mihor fundeshi pa cria yiu?
4 Di otro banda, tin motibo valido pa casa? Si. Matrimonio ta un otro don, of regalo, di Dios cu tin cierto bentaha y cu por haci hende hopi feliz. (Genesis 2:18) Por ehempel, un bon matrimonio ta e mihor fundeshi pa cria un famia. Yiu tin mester di un ambiente stabiel den cua ambos mayor ta duna nan amor, disciplina y guia. (Salmo 127:3; Efesionan 6:1-4) Ma criamento di yiu no ta e unico motibo valido pa casa.
5, 6. (a) Segun Eclesiastes 4:9-12, cua ta algun beneficio practico di un bon amistad? (b) Con matrimonio por ta manera un cordon lora tripel?
5 Laga nos analisa e texto central di e capitulo aki den su contexto: “Dos ta mihor cu un, pasobra nan tin un bon pago pa nan trabou. Pasobra si un di nan cay, esun lo lanta su compañero. Ma ay di esun cu cay ora no tin ningun hende pa lant’e. Ademas, si dos hende drumi hunto, nan ta keda cayente, ma con un hende por keda cayente su so? Y maske un hende por vence un cu ta su so, dos si por resistie. Un cordon lora tripel no ta kibra lihe.”—Eclesiastes 4:9-12.
6 E palabranan aki ta resalta principalmente e balor di amistad. Por aplica nan na matrimonio? Si, pasobra esey ta e tipo di amistad di mas intimo cu tin, y manera e palabranan ta indica, e union ey por ta un fuente di yudansa, consuelo y proteccion. Sinembargo, pa e union entre e homber y e muher por ta realmente fuerte, mester tin un di tres elemento. E ora ey lo e ta mescos cu un cordon cu ta consisti di tres cabuya cu ta gevlecht den otro, manera e versiculo ey ta indica. Esey lo ta hopi mas dificil pa kibra cu un cordon di dos cabuya. Kico ta e di tres cabuya cu ta haci e union realmente fuerte? Amor pa Jehova. Ora e pareha su devocion na Jehova ta hunga un papel importante den e matrimonio, y tanto e homber como e muher ta haci esfuerso pa agrada Jehova, nan matrimonio lo ta manera e cordon ey cu ta consisti di tres cabuya mara den otro.
7, 8. (a) Ki conseho Pablo a duna cristiannan soltero cu tin problema pa domina nan deseonan sexual? (b) Ki punto di bista realistico Bijbel ta duna nos di matrimonio?
7 Ademas, ta den matrimonio so tin mag di satisface deseo sexual. Ta den e union ey so relacion sexual por ser mira corectamente como un fuente di placer. (Proverbionan 5:18) Pero kico di hende soltero cu a pasa e periodo cu Bijbel ta yama “e flor di hubentud”, esta, e periodo cu nan impulsonan sexual ta hopi fuerte? Kico nan por haci? Den caso cu ainda nan ta lucha pa domina nan deseonan sexual y ta core peliger di comete actonan impuro, Pablo a duna nan e siguiente conseho inspira: “Si nan no tin dominio propio, laga nan casa, pasobra ta mihor casa cu keda kima di pasion.”—1 Corintionan 7:9, 36; Santiago 1:15.
8 Sea loke sea e motibo pakico un hende kier casa, ta bon pa e ta realistico. Manera Pablo a bisa, “esnan cu casa lo haya nan cu dificultad den bida.” (1 Corintionan 7:28) Hende casa ta haya nan cu dificultadnan cu hende soltero lo no haya nan cu ne. Awor, si bo dicidi di casa, kico bo por haci pa bo tin menos problema posibel y mas felicidad y satisfaccion? Un punto clave ta pa scoge un bon casa.
CON BO POR SCOGE UN BON CASA?
9, 10. (a) Con Pablo a ilustra e peliger di forma relacion intimo cu hende cu no ta creyente? (b) Kico hopi biaha ta e resultado ora un cristian casa cu un hende cu no ta creyente?
9 Bou di inspiracion, Pablo a skirbi un principio importante cu nos mester aplica ora di scoge un casa: “No forma un yugo desigual cu hende cu no ta creyente.” (2 Corintionan 6:14, nota) Kico lo pasa si un cunukero pone dos bestia cu no tin e mesun tamaño y forsa bou di e mesun yugo? Nan tur dos lo sufri. Mescos lo pasa si un cristian forma un “yugo” matrimonial cu un hende cu no ta creyente. Sin duda, lo tin friccion y tension constantemente den nan relacion, ya cu nan prioridad den bida lo no cuadra cu otro: Uno lo kier keda den e amor di Jehova, mientras cu e otro no ta interesa den esey. Esaki probablemente lo hiba na hopi problema. Pesey mes Pablo a bisa cristiannan cu si nan kier casa, nan haci esey “basta ta den Señor.”—1 Corintionan 7:39.
10 Pero algun cristian ta sinti nan asina so cu nan ta yega na e conclusion cu “un yugo desigual” ta mihor cu soledad. Tin di nan ta dicidi di no haci caso di e conseho di Bijbel y ta casa cu un persona cu no ta sirbi Jehova. Bes tras bes, e consecuencianan ta tristo. Tardi of trempan, nan ta bin realisa cu nan ta casa cu un persona cu ken nan no por comparti e cosnan di mas importante den bida. Anto e soledad cu nan ta sinti e ora ey kisas ta pio cu loke nan tabata sinti prome cu nan a casa. Afortunadamente, tin miles di cristian soltero cu ta acepta Jehova su conseho relaciona cu esaki y cu lealmente ta obedec’e. (Salmo 32:8) Aunke nan ta spera di casa un dia, nan ta keda soltero te ora nan haya un casa entre e hendenan cu ta sirbi Jehova Dios.
11. Kico por yuda bo scoge un bon casa? (Wak tambe e cuadro “Kico Por Yuda Mi Scoge un Bon Casa?”)
11 Claro cu no ta tur sirbidor di Jehova automaticamente lo ta un bon casa. Si bo ta pensa riba matrimonio, busca un persona kende su personalidad, metanan spiritual y amor pa Dios ta similar cu esnan di bo. E esclavo fiel a publica hopi informacion encuanto e topico aki, y lo ta bon pa bo studia e conseho biblico ey hunto cu oracion y lag’e guia bo.a—Salmo 119:105.
12. Ki custumber tin den hopi cultura relaciona cu matrimonio, y for di cua ehempel biblico nos por siña un les pa casonan asina?
12 Den hopi pais y cultura, hende tin e custumber cu ta e mayornan ta scoge un casa pa nan yiu. Por lo general, esey ta pasobra nan ta reconoce cu mayornan tin mas sabiduria y experencia pa tuma un decision importante asina. E tipo di matrimonionan ey hopi biaha ta resulta bon, mescos cu den tempo biblico. E mayornan cu tin e responsabilidad di tuma e decision importante aki por siña un bon les for di e ehempel di Abraham. Ora el a dicidi di busca un esposa pa su yiu homber Isaak, e no a considera placa y posicion social importante. Mas bien, el a haci hopi esfuerso pa busca un casa pa Isaak for di entre e hendenan cu tabata adora Jehova.b—Genesis 24:3, 67.
CON BO POR PREPARA PA MATRIMONIO?
13-15. (a) Con e principio na Proverbionan 24:27 por yuda un yoncuman cu tin pensa di casa? (b) Kico un mucha muher por haci pa prepara pa matrimonio?
13 Si bo tin pensa di casa, lo ta bon pa bo puntra bo mes: ‘Di berdad mi ta cla pa casa?’ E contesta no ta depende solamente di kico bo ta pensa di amor, sex, compañerismo of yiu. Mas bien, cada futuro esposo of esposa mester pensa riba e responsabilidadnan specifico cu matrimonio ta trece cu ne.
14 Un yoncuman cu ta busca un esposa mester pensa bon riba e siguiente principio: “Prepara bo trabou pafo, pone tur cos cla pa bo mes den cunucu; y despues traha bo cas.” (Proverbionan 24:27) Kico nos por compronde for di e versiculo aki? Wel, den tempo biblico, si un homber kier a “traha [su] cas”, es decir, casa y forma un famia, e mester a puntra su mes: ‘Mi ta cla pa cuida y mantene un esposa y e yiunan cu nos lo haya?’ Prome cu e casa, e mester a traha den su cunucu y percura pa su cosecha. E mesun principio ta aplica awe. Un homber cu kier casa tin cu prepara pa asumi su responsabilidad. Lo e tin cu traha tanten cu su salud ta permiti. E Palabra di Dios ta bisa cu un homber cu no ta atende e necesidadnan fisico, emocional y spiritual di su famia ta pio cu un persona sin fe!—1 Timoteo 5:8.
15 Un mucha muher cu dicidi di casa tambe mester prepara pa carga algun responsabilidad importante. Bijbel ta menciona algun cualidad y habilidad cu e mester tin pa yuda su esposo y pa cuida su hogar. (Proverbionan 31:10-31) Ken cu core casa, sea homber of muher, sin prepara pa carga e responsabilidadnan cu matrimonio ta trece cu ne ta hopi egoista. Dicon? Pasobra e no ta pensa riba loke e por ofrece su futuro casa. Awor, pa esnan cu tin pensa di casa, e preparacion mas importante mester ta e preparacion spiritual.
16, 17. Cristiannan cu ta prepara pa matrimonio mester medita riba cua principionan biblico?
16 Pa prepara pa matrimonio, e futuro esposo y esposa mester medita riba e papel cu Dios a duna cada un di nan. E homber mester sa kico ta su debernan como cabes di un famia cristian. Por ehempel, e no mester eherce su autoridad manera un dictador. Al contrario, e mester imita e ehempel di Hesus. (Efesionan 5:23) Asina tambe, e muher cristian mester compronde e papel digno cu e tin como esposa. Lo e ta dispuesto pa somete su mes na “e ley di su esposo”? (Romanonan 7:2) Como soltera, ya e ta bou di e ley di Jehova y di Cristo. (Galationan 6:2) Si e casa, e mester somete su mes na un ley mas: e autoridad di su esposo. Lo e por apoya un homber imperfecto y ser sumiso na dje? Si e no ta gusta e idea ey, mihor e no casa.
17 Ademas, e hende cu ta bay casa mester ta cla pa satisface e necesidadnan di su casa. (Filipensenan 2:4) Pablo a skirbi: “Laga cada un di boso stima su esposa manera e ta stima su mes; di otro banda, e esposa mester tin respet profundo pa su esposo.” Bou di inspiracion divino, Pablo a compronde cu e homber tin e necesidad special di sinti cu su esposa tin un respet profundo p’e, anto e muher tin e necesidad special di sinti cu su esposo ta stim’e.—Efesionan 5:21-33.
Hopi pareha ta percura pa un hende compaña nan durante nan namoramento. Esey ta e cos sabi pa haci
18. Dicon parehanan mester eherce dominio propio durante namoramento?
18 Pues, nos no mester mira namoramento simplemente como un periodo pa diberti. E ta un tempo pa e pareha siña con nan mester trata otro y pa nan wak si lo ta un bon decision pa casa cu otro. Tambe e ta un periodo pa nan eherce dominio propio. Dicon? Pasobra ta normal cu nan lo sinti atraccion fisico pa otro. Pero esey por bira asina intenso cu nan expresionnan di cariño por bay mucho leu, y nan por sinti e tentacion pa haci cosnan cu ta reserva pa matrimonio. Ma si di berdad nan ta stima otro, nan lo evita tur loke lo por perhudica e otro su relacion cu Dios. (1 Tesalonicensenan 4:6) Pues, eherce dominio propio durante bo namoramento; esey ta un cualidad cu bo por beneficia di dje henter bo bida, sea cu bo dicidi di casa of no.
KICO BO POR HACI PA BO MATRIMONIO DURA?
19, 20. Con hopi hende den e mundo djawe ta mira matrimonio, y con un cristian mester mir’e? Ilustra esey.
19 Si un pareha kier pa nan matrimonio dura, nan mester tin e punto di bista corecto di e compromiso ey. Den buki y pelicula, matrimonio hopi biaha ta e “final feliz” cu hende ta anhela. Pero den bida real, matrimonio no ta e final; e ta e comienso di un union cu Jehova a establece pa dura pa tempo indefini. (Genesis 2:24) Lamentablemente, e mundo djawe no ta mir’e asina. Den algun cultura, hende ta mira matrimonio como dos pida cabuya mara na un conopi. Nan no ta realisa con bon esey ta ilustra e punto di bista comun di matrimonio. Con asina? Wel, un bon conopi ta keda mara tanten cu ta necesario. Pero un otro rekisito importante ta cu e mester ta facil pa los tambe.
20 Hopi hende awe ta mira matrimonio como algo temporal. Pues, nan ta core casa, pasobra nan ta pensa cu ora e matrimonio no ta satisface nan necesidadnan of si problema cuminsa, nan por pone un fin na dje. Pero corda cu Bijbel ta compara e tipo di lasonan ey—manera entre otro matrimonio—cu “un cordon lora tripel.” Cordon of cabuya cu nan ta traha pa barco di bela ta diseña pa dura largo, pa nan no fraña ni kibra y pa resisti e tormentanan mas pisa. Mescos ta e caso cu matrimonio. Jehova a establec’e pa e dura. Corda cu Hesus a bisa: “No laga ningun hende separa loke Dios a uni bou di un yugo.” (Mateo 19:6) Si bo casa, bo mester tin e mesun punto di bista ey di matrimonio. Acaso esey ta haci matrimonio un carga? No.
21. Ki actitud un esposo y esposa mester tin pa cu otro, y kico lo por yuda nan haci esey?
21 Matrimonio por ta un fuente di goso y satisfaccion. Pero pa esey ta e caso, e esposo y esposa mester siña mira otro for di e punto di bista corecto. Cada un tin cu haci esfuerso pa concentra riba e bon cualidadnan cu su casa tin y riba e esfuerso cu e ta haci, y no enfoca riba su defectonan. Acaso ta irealistico pa nos enfoca riba e aspectonan positivo di un casa imperfecto? Wel, Jehova nunca ta irealistico, pero toch nos tin confianza cu e ta enfoca riba nos cosnan positivo. Un escritor di salmo a puntra: “Si abo, SEÑOR, tuma inikidadnan na cuenta, o Señor, ken lo por a keda para?” (Salmo 130:3) Pues, asina tambe esposo y esposa mester ta comprensivo y wak e cosnan positivo di otro, y nan mester ta cla pa pordona otro.—Colosensenan 3:13.
22, 23. Con Abraham cu Sara a pone un bon ehempel pa parehanan casa awe?
22 Cu transcurso di tempo, matrimonio por duna e pareha mas felicidad y satisfaccion. Den Bijbel, nos ta haya e ehempel di e matrimonio di Abraham cu Sara ora cu ya nan tabata un pareha di edad avansa. Nan bida sigur no tabata sin contratiempo y problema. Bo por imagina cu lo no tabata facil pa Sara—kende e tempo ey tabatin mas cu 60 aña—bandona e comodidadnan di su cas, den e stad prospero di Ur, y bay biba den tent pa resto di su bida. Pero el a hacie y a somete su mes na e autoridad di su esposo. De echo, e tabata un berdadero complemento y ayudante pa Abraham, ya cu semper el a respeta Abraham y coopera cu ne pa su decisionnan por tin exito. Y Sara su sumision no tabata pa bista di hende. Hasta “den su mes”, el a referi na Abraham como su señor.c (Genesis 18:12; 1 Pedro 3:6) E tabata respeta Abraham di curason.
23 Claro cu esey no kiermen cu Abraham cu Sara semper tabata di acuerdo cu otro. Un biaha Sara a pidie haci algo cu “a duel Abraham” hopi. Toch, ora Jehova a duna Abraham instruccion tocante e asunto, humildemente el a scucha su casa, y esey a resulta den bendicion pa e famia. (Genesis 21:9-13) Esposo- y esposanan djawe, hasta esnan cu tin varios decada casa, por siña hopi for di e pareha aki cu tabata fiel sirbidor di Dios.
24. Ki tipo di matrimonio ta honra Jehova Dios, y dicon?
24 Den e congregacion cristian tin miles di matrimonio feliz, si, matrimonionan den cua e esposa ta respeta su esposo hopi, den cua e esposo ta stima y honra su esposa y den cua ambos ta coopera pa pone e boluntad di Jehova prome cu tur cos. Si bo mester dicidi di casa, scoge un bon casa, prepara bon pa matrimonio y haci esfuerso pa paz y amor reina den bo cas. Un matrimonio asina ta duna honor na Jehova Dios, y siguramente lo yuda bo keda den e amor di Dios.
a Wak capitulo 2 di e buki E Secreto pa Felicidad den Famia, publica pa Testigonan di Jehova.
b Algun patriarca fiel tabatin mas cu un esposa. E practica aki ta conoci como poligamia, y no a origina di Jehova. Pero Jehova a toler’e durante e tempo di e patriarcanan, y despues cu el a establece e nacion di Israel, el a regul’e. Pero cristiannan mester corda cu Jehova no ta permiti poligamia mas den su pueblo.—Mateo 19:9; 1 Timoteo 3:2.
c Aunke na Genesis 18:12, Beibel Santu ta bisa cu Sara a yama Abraham “mi esposo”, 1 Pedro 3:6 ta indica cu el a yam’e “señor.”