BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • be lès 5 pág. 97-pág. 100
  • Uso Adekuá di Pousa

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Uso Adekuá di Pousa
  • Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Informashon Similar
  • Lesa ku Eksaktitut
    Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Tekstonan Bíbliko Lesá ku e Debido Énfasis
    Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Fluides
    Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Repasá e Puntonan Prinsipal
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova (Edishon di Estudio)—2024
Mas Artíkulo
Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
be lès 5 pág. 97-pág. 100

LÈS 5

Uso Adekuá di Pousa

Kiko e ta enserá?

Stòp na puntonan adekuá durante bo presentashon. Tin biaha, bo por pousa brevemente òf laga bo stèm baha djis pa un momentu. Uso di pousa ta adekuá si e ta kumpli ku un bon propósito.

Dikon e ta importante?

Bon uso di pousa ta un faktor importante ku ta yuda hende komprondé bo fásilmente ora bo ta papia. Tambe uso di pousa ta laga puntonan prinsipal resaltá.

ORA bo ta papia, ta importante pa bo pousa na momentunan oportuno. Esaki ta asina sea ku bo ta dunando un diskurso òf bo ta kòmbersando ku un persona. Sin e pousanan ei, hende lo no kapta bo mensahe pasobra kisas bo ta papia muchu lihé i di un forma konfuso. Uso adekuá di pousa ta hasi bo manera di papia mas kla. Tambe uso di pousa por yuda bo enfatisá puntonan prinsipal di tal manera ku lo bo kousa un impreshon duradero.

Kon bo por sa ki ora bo mester pousa i kon largu e pousanan mester ta?

Pousa na Signonan di Puntuashon. Signonan di puntuashon a bira un parti importante di idioma skirbí. Ta usa nan pa indiká fin di un deklarashon òf un pregunta. Den algun idioma ta usa nan pa separá loke ta ser sitá. Sierto signonan di puntuashon ta indiká kon e diferente partinan di un frase ta relashoná ku otro. Ora un persona ta lesa pa su mes e por mira e signonan di puntuashon. Pero ora e ta lesa pa otro hende, ta su stèm tin ku transmití e nifikashon di e signonan ei ku ta aparesé den e mensahe skirbí. (Pa mas detaye, wak Lès 1, “Lesa ku Eksaktitut.”) Si bo no pousa ora e signonan di puntuashon ta indiká esei, ta bira difísil pa hende komprondé kiko bo ta lesa òf e por asta kambia e sentido di e teksto.

Fuera di tene kuenta ku e signonan di puntuashon pa determiná unda pa pousa, bo tin ku wak e manera ku pensamentunan ta ser ekspresá den e frase. Un pianista famoso a yega di bisa: “No ta asina ku ami ta toka e notanan mihó ku hopi otro pianista. Pero e pousanan entre e notanan, ahan, ei ta kaminda e arte ta sinta.” Meskos ta e kaso ora di papia. Si fuera di prepará bo presentashon bon, bo pousa na e puntonan adekuá, bo forma di ekspresá lo ta mas agradabel i kla.

Ora bo ta prepará pa lesa den públiko, kisas ta bon pa marka unda pa pousa den e teksto imprimí ku bo ta bai lesa. Hala un liña vertikal kòrtiku kaminda bo tin ku pousa brevemente i hala dos liña vertikal pegá banda di otro pa un pousa mas largu. Si bo ta ripará ku kada bes bo ta pousa n’e lugá robes den e sekuensia di sierto palabranan, hala un strepi ku pòtlot pa konektá tur e palabranan ku bo mester bisa tras di otro sin stòp. Anto lesa e frase di komienso te final. Hopi oradó eksperensiá ta usa e téknika aki.

Por lo general no ta un problema pa pousa den abla diario pasobra bo sa kua ta e ideanan ku bo kier transmití. Sin embargo, si bo tin e mania di pousa kada bes sin importá si esei ta nesesario, bo mensahe lo falta forsa i klaridat. Den Lès 4, “Fluides,” bo ta haña sugerensianan pa mehorá esei.

Pousa pa Kambia di Pensamentu. Ora bo ta pasa di un punto prinsipal pa otro, un pousa por duna bo ouditorio chèns pa reflekshoná riba loke bo a kaba di bisa, adaptá na esei, rekonosé e kambio di direkshon den pensamentu, i kapta e siguiente pensamentu mas mihó. Pousa pa kambia di un idea pa otro ta mes importante ku baha velosidat ora di lora un bògt pa drenta un otro kaya.

Un motibu pakiko algun oradó ta pura bai di un idea pa otro sin pousa entre e ideanan ta pasobra nan ta purba kubri demasiado informashon. Tin biaha esei ta un refleho di nan manera di papia den bida di tur dia, òf kisas ta asina tur hende rònt di nan ta papia. Pero esei no ta yuda nan siña otro hende na un manera efikas. Si bo tin algu di bisa ku ta bale la pena pa hende tende i kòrda, tuma sufisiente tempu pa laga e idea destaká. Rekonosé ku uso di pousa ta esensial pa bo por transmití ideanan bon kla.

Si bo ta bai duna un diskurso for di un boskeho, bo mester organisá bo informashon di tal manera ku ta bisto unda bo mester pousa entre e puntonan prinsipal. Den kaso di un diskurso lesá, marka e lugánan kaminda e ta kambia di un punto prinsipal pa otro.

Pousa pa kambio di pensamentu por lo general ta mas largu ku pousa pa signonan di puntuashon. Sin embargo, e pousa no mester ta asina largu ku nan ta pone e presentashon bira laf. Si e pousanan ta muchu largu, nan ta duna e impreshon ku bo no ta bon prepará i ku ta awor numa bo ta wak kiko pa sigui bisa.

Pousa pa Énfasis. Un pousa pa énfasis ta yuda kousa impakto. E ta bini sea promé òf despues di un deklarashon òf pregunta ku bo a ekspresá ku mayor intensidat. E tipo di pousa ei ta duna e ouditorio chèns pa reflekshoná riba loke bo a kaba di bisa, òf ta krea antisipashon pa loke bo ta bai bisa. Nan dos no ta meskos. Disidí kua ta e efekto ku bo kier logra. Pero kòrda ku mester limitá pousa pa énfasis na deklarashonnan berdaderamente importante. Sino, e balor di e deklarashonnan ei ta bai pèrdí.

Ora Hesus a lesa na bos haltu for di e Skritura den e snoa di Názarèt, el a usa pousa di un manera hopi efikas. Promé, el a lesa su enkargo for di e ròl di profeta Isaías. Sin embargo, promé ku el a aplik’é, el a lora e ròl, entreg’é bek na e sirbidó, i a kai sinta. Anto, ku bista di tur hende den e snoa fihá riba dje, el a bisa: “Awe e skritura aki a keda kumplí boso dilanti.”—Luk. 4:16-21.

Pousa Ora Sirkunstansia Ta Eksigí Esei. De bes en kuando lo tin interupshonnan ku ta obligá bo pousa. E zonidu di tráfiko òf un mucha ku ta yora por kousa interupshon den e kòmbersashon ku bo tin ku un doño di kas den sirbishi di vèlt. Si e tipo di interupshonnan aki no ta dje fuerte ei na un lugá di reunion, lo bo por hisa bo volúmen i sigui. Pero si e disturbio ta fuerte i largu, bo tin ku pousa. Bo ouditorio lo no ta skuchando bo tòg. Pues usa pousa pa yuda bo ouditorio benefisiá plenamente di e informashon balioso ku bo kier kompartí kuné.

Pousa pa Permití Bo Ouditorio Kontestá. Ounke kisas bo ta dunando un diskurso ku no tin partisipashon direkto di ouditorio, ta importante pa permití e ouditorio kontestá, no na bos haltu, pero mentalmente. Si bo hasi pregunta ku mester pone bo ouditorio pensa, pero bo no ta hasi un pousa sufisiente largu despues di esei, gran parti di e balor di e preguntanan ei ta bai pèrdí.

Klaru ku ta importante pa pousa no solamente ora di duna diskurso, sino tambe ora nos ta duna testimonio na otro hende. Tin hende ora nan ta papia ta parse manera kos ku nunka nan no ta pousa. Si esei ta bo problema, hasi un esfuerso sinsero pa kultivá e kualidat di papia aki. Asina lo bo mehorá bo komunikashon ku otro hende i tambe lo bo ta mas efikas den sirbishi di vèlt. Un pousa ta un momentu di silensio. I nan a yega di bisa ku silensio ta kibra monotonia, ta enfatisá, ta hala atenshon i ta dushi pa e oido.

Kòmbersashon diario ta enserá un interkambio di pensamentu. Hende lo ta mas inkliná na skucha bo ora abo ta skucha nan i ta mustra interes den loke nan ta bisa. P’esei bo mester pousa sufisiente largu pa duna nan un chèns di ekspresá nan mes.

Den sirbishi di vèlt, nos dunamentu di testimonio por ta mas efikas si nos presentá e mensahe den forma di kòmbersashon. Hopi Testigu a haña bon resultado hasiendo lo siguiente: kumindá e doño di kas, bisa tokante kiko nan lo papia anto kaba hasi un pregunta. Nan ta pousa pa duna e persona un chèns pa kontestá, kaba nan ta sigui ku e presentashon pero tumando na kuenta loke e doño di kas a bisa. Durante e diálogo, nan ta duna e doño di kas vários chèns pa duna su opinion. E rumannan ei sa ku por lo general nan por yuda e persona mihó si nan sa kiko e ta pensa di e asuntu ku nan ta tratando.—Pro. 20:5.

Naturalmente, no ta tur hende lo reakshoná positivo riba pregunta. Pero esei no a stroba Hesus di pousa sufisiente largu pa duna asta su enemigunan chèns pa papia. (Mar. 3:1-5) Ora bo duna un persona chèns pa papia, esei ta anim’é pa pensa, i podisé komo resultado e ta revelá kiko tin den su kurason. Por sierto, un di e metanan di nos sirbishi ta pa motivá hende pa reakshoná ku sinseridat ora nos pone nan dilanti kuestionnan vital for di e Palabra di Dios riba kua nan tin ku tuma un desishon.—Heb. 4:12.

Uso adekuá di pousa ta realmente un arte. Si bo hasi bon uso di pousa, e ta transmití e ideanan ku mas klaridat i hopi bes hende ta keda kòrda nan.

KON PA LOGR’É

  • Ora bo ta lesa na bos haltu, paga bon tinu na e signonan di puntuashon.

  • Skucha bon oradónan atentamente, i opservá unda nan ta pousa i kon largu.

  • Ora bo kaba di bisa algu ku realmente bo kier pa hende kòrda, pousa pa lag’é penetrá.

  • Den kòmbersashon, animá otro hende pa ekspresá kiko nan ta pensa, anto skucha nan kontesta. Laga nan kaba di papia. No interumpí nan.

TAREA: Lesa Marko 9:1-13 na bos haltu i pousa kaminda e signonan di puntuashon ta eksigí esei. No pousa asina largu te ku e lesamentu ta bira laf. Despues ku bo a train, laga un hende skucha bo i duna bo sugerensia pa bo mehorá den bo uso di pousa.

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí