LÈS 28
Estilo di Kòmbersashon
HENDE por lo general ta sinti nan relahá ora nan ta kòmbersá ku nan amigunan i p’esei nan ekspreshonnan ta spontáneo. Tin hende ta hopi animá; otronan ta mas reservá. En todo kaso, e forma natural di papia ei ta atraé hende.
Sin embargo, ora di aserká un hende deskonosí no ta apropiá pa papia den un manera ku ta muchu familiar òf informal. De echo, den algun kultura tur kòmbersashon ku hende deskonosí ta kuminsá na un manera masha formal. Anto despues ku bo a mustra e debido rèspèt, bo por wak si lo ta kumbiniente pa usa un manera di papia ménos formal i mas estilo di kòmbersashon.
Ora bo ta papia for di plataforma tambe bo tin ku tene kuidou. Un forma di papia muchu familiar ta rebahá e dignidat di un reunion kristian i ta kita e seriedat di loke ta ser bisá. Den algun idioma, bo mester usa sierto ekspreshonnan ora bo ta papia ku un hende mas grandi, ku un maestro, un ofisial di gobièrnu òf un mayor. (Tuma nota di e ekspreshonnan usá na Echonan 7:2 i 13:16.) Ora bo ta papia ku bo kasá òf ku un amigu íntimo bo ta usa otro palabra. Ounke nos manera di papia riba plataforma no mester ta demasiado formal, e mester reflehá rèspèt.
Sin embargo, tin vários faktor ku por pone un diskurso zona innesesariamente steif òf formal. Un di nan ta e struktura di frase. E problema aki ta surgi ora un oradó ta purba ripití ekspreshonnan presis manera nan ta pará den buki òf revista. Palabranan riba papel normalmente ta hopi distinto for di palabranan papiá. Ta bèrdat ku e investigashon ku bo ta hasi pa un diskurso por lo general ta for di informashon publiká. Kisas bo ta traha bo diskurso for di un boskeho imprimí. Pero si bo ta ekspresá e ideanan presis manera nan ta pará den un publikashon òf durante bo diskurso bo ta lesa nan direktamente for di un boskeho imprimí, e chèns ta grandi ku lo bo no papia estilo di kòmbersashon. Pa mantené un estilo di kòmbersashon, siña ekspresá ideanan ku bo mes palabra i evitá struktura di frase kompliká.
Un otro faktor ta variashon di ritmo. Un papiá steif i formal hopi bes ta ser karakterisá pa palabranan ekspresá na mesun distansia for di otro i na un ritmo muchu konstante. Den kòmbersashon normal, tin kambio di ritmo i hopi pousa di diferente largura.
Klaru ku ora bo ta papia dilanti un públiko grandi, maske bo ta papia estilo di kòmbersashon, bo mester papia mas duru, ku mas intensidat i entusiasmo pa asina bo keda tene atenshon di bo oyentenan.
Si bo kier usa un estilo di kòmbersashon ku ta apropiá pa sirbishi, bo tin ku kustumbrá papia bon tur dia. Esaki no kier men ku bo mester tin hopi skol. Pero ta bon pa kultivá bon kustumber di papia ku lo pone otro hende skucha bo ku rèspèt. Ku esei na mente, wak si bo tin ku mehorá un di e siguiente puntonan den bo kòmbersashon diario.
Evitá ekspreshonnan ku no ta segun reglanan di gramátika òf ku ta identifiká bo ku hendenan kende nan estilo di bida no ta di akuerdo ku e normanan di Dios. Na armonia ku e konseho na Kolosensenan 3:8, evitá palabranan brutu òf vulgar. Di otro banda, no ta nada malu pa usa abla diario. Ekspreshonnan komun i koriente ta informal, pero nan ta pas ku normanan aseptabel di abla.
Evitá di usa semper e mesun ekspreshonnan i frasenan pa transmití tur bo ideanan. Siña usa palabranan ku ta ekspresá presis kiko bo kier men.
Promé ku bo papia, prepará bon kla den bo mente kiko bo kier bisa; asina bo ta evitá di ripití innesesariamente loke bo a kaba di bisa.
Evitá di tapa bon ideanan dor di usa demasiado palabra. Kustumbrá bisa bon kla den un frase simpel e punto ku bo kier pa hende kòrda.
Papia den un manera ku ta mustra rèspèt pa otro hende.