LÈS 41
Komprendibel pa otro Hende
ORA bo ta papia, en bes di djis presentá informashon so, sòru pa e hendenan ku ta skucha bo por komprondé kiko bo ta bisa. Esaki lo yuda bo komuniká na un manera efektivo, sea ku bo ta papiando ku e kongregashon òf ku personanan ku no ta Testigu.
E arte di papia na un manera komprendibel tin hopi faseta. Lès 26, “Desaroyo Lógiko di e Informashon,” ta trata algun di nan i tambe Lès 30, “Interes den e Oyente.” Den e lès aki nos lo analisá algun otro faktor.
Usa Palabra i Estilo Simpel. Palabranan simpel i frasenan kòrtiku ta medionan efikas pa komuniká. Den e Sermon Riba Seru Hesus a duna un tremendo ehèmpel di un diskurso ku tur hende por komprondé, sin importá ken nan ta òf na unda nan ta biba. Por ta e konseptonan ta nobo pa e lektornan, sin embargo nan por komprondé loke Hesus a bisa pasobra el a papia di asuntunan ku ta preokupá nos tur: kon bo por ta felis, kon bo por tin un mihó relashon ku bo próhimo, kon bo por trata ku inkietut i kon bo por haña un propósito den bida. Ademas, el a ekspresá su ideanan ku palabranan simpel i kla. (Mat., kap. 5-7) Klaru ku den Beibel tin hopi ehèmpel ku ta mustra ku e struktura i largura di frasenan ta varia. Bo meta prinsipal mester ta pa ekspresá bo pensamentunan den un manera kla i komprendibel.
Un estilo simpel por yuda hende komprondé e informashon asta ora ta trata di kosnan profundo. Kon bo ta logra un estilo simpel? Dor di no trese yen di detaye innesesario padilanti. Mas bien, organisá bo ideanan sekundario di tal manera ku nan ta komplementá bo puntonan prinsipal. En bes di bula bai di un teksto bíbliko pa otro, skohe e tekstonan klave ku kuidou, lesa nan i splika nan. No laga un pensamentu balioso bai pèrdí bou di un avalancha di palabra.
Apliká e mesun prinsipionan aki ora bo ta kondusí un studio di Beibel. Yuda e studiante komprondé bon kla e ideanan prinsipal, no purba splik’é tur detaye. Despues, den su studio personal i na reunionnan di kongregashon e por siña e detayenan.
Pa bo por presentá bo informashon na un manera simpel, bo mester prepará bon. Pa otro hende por komprondé bo tema, abo mes mester komprond’é bon, pasobra ta ora ku di bèrdat bo ta komprondé algu, bo por splika dikon e ta asina i ekspres’é ku bo mes palabra.
Splika Ekspreshonnan Ménos Konosí. Tin biaha bo mester splika e nifikashon di palabranan ku bo ouditorio no konosé. No balotá nan inteligensia pero tampoko asumí ku nan mester sa tur kos. Debí ku bo ta studia Beibel, por ta bo ta usa palabranan ku ta zona straño pa otro hende. Si bo no duna un splikashon, hende ku no ta anda ku Testigunan di Yehova lo no komprondé ku e ekspreshonnan manera ‘restu,’ “esklabo fiel i prudente,” “otro karnénan” i “multitut grandi” ta referí na vários grupo di persona. (Rom. 11:5; Mat. 24:45; Huan 10:16; Rev. 7:9) Asina tambe, a ménos ku un persona konosé e organisashon di Testigunan di Yehova, probablemente lo e no komprondé kiko bo kier men ku palabranan manera “publikadó,” “pionero,” “superintendente di sirkuito” i “Memorial.”
Tin biaha, asta algun ekspreshon bíbliko ku hopi bes hende ku no ta Testigu ta usa, tin mester di splikashon. Hopi hende ta kere ku “Armagedon” ta nifiká un destrukshon nuklear. Òf kisas nan ta relashoná e ekspreshon “Reino di Dios” ku algu den kurason di hende òf ku shelu, pero no ku un gobièrnu. Lo no ta nada straño ku ora bo referí na “alma” nan ta pensa riba un spiritu ku ta keda bibu ora e kurpa muri. Miónes di hende a siña ku “spiritu santu” ta un persona ku ta forma parti di un Trinidat. I komo ku asina tantu hende a bandoná e normanan moral di Beibel, talbes bo tin ku yuda nan komprondé kiko Beibel kier men ora e ta bisa: “Hui for di inmoralidat.”—1 Kor. 6:18.
Hende ku no ta gran lesadó di Beibel kisas no ta komprondé si bo djis bisa “Pablo a skirbi . . .” òf “Lukas a bisa . . .” Lo bo tin ku agregá ku bo ta referí na un apòstel kristian òf na un eskritor bíbliko.
Hopi bes bo tin ku yuda bo oyentenan komprondé tekstonan bíbliko ku ta menshoná midí òf kustumbernan di tempu antiguo. Por ehèmpel, e deklarashon ku e arka di Noe tabata 300 kodo largu, 50 kodo hanchu i 30 kodo haltu kisas no ta bisa nan nada. (Gén. 6:15) Pero si bo kompará e midínan ei ku esnan di un lugá konosí lokalmente, mesora bo ouditorio lo por haña un idea kon grandi e arka tabata.
Duna Splikashon Nesesario. Pa klara un asuntu pa bo ouditorio, talbes no ta basta pa duna un definishon korekto di un sierto palabra. Na Yerúsalèm den tempu di Èsdras, nan tabata lesa e Lei i splik’é. Pa e pueblo por a kapta su sentido, e levitanan tabata splika i mustra kon e Lei a apliká den e sirkunstansianan ku e hendenan tabata konfrontá e tempu ei. (Neh. 8:8, 12) Abo tambe por imitá nan ehèmpel: tuma tempu pa splika e tekstonan bíbliko ku bo ta lesa i mustra kon nan ta apliká.
Despues di su morto i resurekshon, Hesus a splika su disipelnan ku loke a kaba di sosodé tabata kumplimentu di e Skritura. Tambe el a enfatisá e responsabilidat ku nan tabatin siendo testigu di e kosnan ei. (Luk. 24:44-48) Nos oyentenan lo komprondé mas fásil e berdadero nifikashon di loke nos ta siña nan si nos yuda nan mira kon esei mester influensiá nan bida.
E Papel Ku Kurason Ta Hunga. Naturalmente, maske kon kla bo splika un asuntu, tin otro faktornan ku ta determiná si e persona ta komprond’é òf nò. Ora un persona su kurason no ta habrí pa risibí informashon, esei ta forma un barera ku ta strob’é di kapta loke ta ser bisá. (Mat. 13:13-15) Pa hende ku kier mira asuntunan solamente for di un punto di bista estriktamente físiko, asuntunan spiritual ta ko’i loko. (1 Kor. 2:14) Ora un persona ta demostrá tal aktitut, talbes ta sabí pa djis terminá e kòmbersashon, a lo ménos pa e momentu ei.
Sin embargo, den algun kaso ta sirkunstansia difísil den bida a hasi un hende su kurason duru. Pues podisé su kurason por habri si nos dun’é chèns pa tende e bèrdat bíbliko durante un periodo di tempu. Ora Hesus a bisa su apòstelnan ku lo e ser sutá i matá, nan no a komprondé esei. Dikon nò? Pasobra no ta esei nan a spera i esei sigur no ta loke nan a deseá p’e! (Luk. 18:31-34) Sin embargo, ku tempu 11 di e apòstelnan ei a bin komprondé i a demostrá esei dor di aktua na armonia ku loke Hesus a siña nan.
E Efekto di un Bon Ehèmpel. Nos ta yuda hende komprondé no solamente pa medio di nos palabranan sino tambe via nos akshonnan. Hopi hende ta bisa ku loke nan ta kòrda di e promé biaha ku nan a bishitá un Salòn di Reino ta e amor ku tabata reina einan, no loke a ser bisá. Asina tambe e felisidat ku nos ta reflehá a yuda hopi doño di kas habri nan mente pa e bèrdat bíbliko. Algun di nan ku a mira e manera bondadoso ku sirbidónan di Yehova ta trata otro i kon nan ta preokupá pa otro durante kontratempu, a konkluí ku e Testigunan tin e religion berdadero. Pues, ora bo ta yuda hende komprondé e bèrdat di Beibel, paga tinu na bo manera di splik’é i na e ehèmpel ku bo ta pone.