LONGO DIA 6
LUNGIMBO 18 Mersi Yehowa Mukunda nu Gibawu
Tuana Hana Yehowa Mersi Luholo Luana Gututotesela Muene Gubola
“Nzambi wazumbile athu a ha mavu muavula, wahanele Mun’enji mumoshi ha mumoshi.”—YONE 3:16.
MU GUHIHIA
Tuza mumona luholo tuajiya gulandula guhana Yehowa mersi luholo luana gututotesela muene gubola. Hagula tukudise khadilo diene, tuza mumona ndaga yakalegele Yehowa ha gututotesela gubola guetu.
1-2. Mu luholo lutshi monyo wetu udi gifua wa muvuala wa yala adi muzuelela mu paragrafe 1?
TANGIZA gale egi muvuala mumoshi wa yala wavualewa mu fami ya enya umonyi wavula. Uvi lusugu lumoshi ndaga imoshi ya lamba yaabuila, mvuaji jienji jiafua gu aksida. Ndaga yene yamubuisa diago tunga-tunga. Uvi gudi nu ndaga iko ya lamba idi gumunengenena. Amuwambela egi mvuaji jienji jiamubembela mukudi wakoma gubalega mbongo akhalele najio. Mvuaji jiene nu gumubembela ndo nga ndambu ya makuta, uvi amubembela phamba mikudi yavula ya gufuta. Luko athu adi gumusagesa ha gufuta mikudi yene muphushi. Mikudi yene idi yavula gubalega handaga mona muene gashigo nu luholo lua guyifuta.
2 Esue nji tudi gifua muvuala owu. Mvuaji jietu jia thomo Adama nu Eva akhalele athu atagana, akhalele nji mujinga mu Phaladiso yabonga. (Gis. 1:27; 2:7-9) Akhalele nu luendu lua gujinga mayilago nu gusuanguluga guagasue. Uvi ndaga imoshi ya gikenene yabuile, Adama nu Eva akalegele gubola. Atotesele luendu lua gujinga mayilago mu Phaladiso. Ndaga itshi abembelele an’awo? Biblia idi muzuela egi: “Gubola guanginyine ha mavu agasue mu njila ya muthu mumoshi [Adama]. Gubola guabatele gufua, hene gufua guana kuata athu agasue, handaga mukut’awo agasue atshitshile gubola.” (Roma 5:12) Tuana gufua handaga Adama watubembelele gubola guenji. Gubola guene gudi gifua mukudi wakoma unu nga muthu mumoshi gajiyilego gufuta.—Ngi. 49:8.
3. Mukunda natshi tuajiya gufuanesa gubola nu “mikudi”?
3 Biblia yana fuanesa gubola nu “mikudi.” (Mat. 6:12; Luka 11:4) Tangua tuana kalagala gubola yana khala gifua tudi nu mukudi wa Yehowa. Yehowa wakhalele naye gututoga ha gufuta mukudi wa gubola guene. Uvi tuakhalelego nu luholo lua guwufuta, hene Yehowa wakhalele naye guwukatula phamba gula tuafua.—Roma 6:7, 23.
4. a) Itshi yakhalele naye gubuila athu agasue gula nga Yehowa gatukuateselego? (Ngimbo 49:7-9) b) Mu Biblia, mbimbi “gubola” idi mukotelesa itshi? (Tala galuanda gadi muzuela egi, “Gubola.”)
4 Yakhalele ndaga yaleba gudi esue ha guheta luko luendu luatotesele Adama nu Eva ba? Esue hakhetu tuakhalelego nga nu luholo lua guvutula luendu luatotesele Adama nu Eva. (Tanga Ngimbo 49:7-9.) Gula nga Yehowa gatukuateselego, nga tuahetelego felela dia gufuzumuga mu masugu adi muza. Nga tuana gufua gifua muana fua shitu luendu lua gufuzumuga luko ndo.—Mulo. 3:19; 2 Phet. 2:12.
5. Luholo lutshi Tata wetu wa guzumba watukuatesele ha gufuta mukudi wa gubola guetu? (Tala gifuanesa holu dia gizula.)
5 Tutangizenu gale muvuala wa yala tuazuelela mu gisendeselo gia longo edi. Luholo lutshi luakhalele naye muene gudivua gula nga muenya umonyi mumoshi watshiginyile ha gumufutshila mikudi yenji yagasue? Yadiago muvuala muene wakhalele naye gusuanguluga muavula, wakhalele naye nji gutshigina kado gene. Luholo lumoshi nji, Tata wetu wa guzumba Yehowa watuhanele kado ga ndando luholo luafutshile muene mukudi wa gubola guatubembele Adama. Gishina giene Yesu wazuelele egi: “Nzambi wazumbile athu a ha mavu muavula, wahanele Mun’enji mumoshi ha mumoshi hagula muthu wagasue washa gutshigina gudi muene, gafuigo uvi ahete monyo wa ivo nu ivo.” (Yone 3:16) Kado gene gana gutukuatesa nji ha gukhala nu ufuta wabonga nu Yehowa.
Yesu udi mulongesa lukuma luabonga luatadila luholo Yehowa wana totesela athu gubola mu njila ya gibawu. (Yone 3:16) Gungima watshigina guhana monyo wenji nu mutshima umoshi ha gufuta gibawu giene (Tala paragrafe 5)
6. Mbimbi jitshi jia Biblia tuza muzuelela mu longo edi? Mukunda natshi?
6 Luholo lutshi tuajiya guheta gubonga mukunda nu kado gene ga ndando hagula Nzambi atutotesele “gubola” guetu? Biblia yana hana mvutu gu muhu owu tangua yana kalegela mbimbi eji: gukhala nu gudivua guabonga nu Nzambi, mulambu wa gutotesela gubola, gibawu, gukudiwa mu uhiga wa gubola nu gufua nu gubuishiwa athu abonga gu meso a Nzambi. Mu longo edi, tuza muzuelela mbimbi imoshi imoshi mukatshi dia mbimbi jiene. Gula tudi mutangigiza ndaga jiatshitshile Yehowa ha gututotesela gubola, mbayitukuatesa ha gumuha mersi avula.
YEHOWA WANA TSHIGINA EGI TUKHALE MU GUDIVUA GUABONGA N’ENJI
7. a) Ndaga itshi iko Adama nu Eva atotesele? b) Luholo tudi ana a Adama nu Eva, ndaga itshi tuakhalele diago nayo funu? (Roma 5:10, 11)
7 Tangua Adama nu Eva akalegele gubola, atotesele luendu lua gujinga mayilago nu ufuta wabonga akhalele nawo nu Yehowa. Gu gisendeselo Adama nu Eva akhalele mu fami ya Nzambi. (Luka 3:38) Uvi tangua alumbugile, Yehowa waakayele mu fami yenji gutuama egi asendese guvuala ana. (Gis. 3:23, 24; 4:1) Luholo tudi an’awo, tuakhalelego nji nu luholo lua gukhala mu fami ya Yehowa. Hene, tuakhalele nu funu ya ukuateshi ha gukhala mu gudivua guabonga nu Yehowa. (Tanga Roma 5:10, 11.) Mu guzuela guko, tuakhalele nu funu ya ukuateshi ha gubemba gukhala mbalagaji jia Yehowa nu ha gukuata ufuta wakola n’enji. Ndaga ya gushimana idi egi, Yehowa wazudile desizio dia gutubuisa mafuta enji. Mu luholo lutshi?
NZAMBI WALONDELE NDAGA: HAGULA TUBUE LUKO MAFUTA ENJI
8. Mulambu wa gutotesela gubola udi itshi?
8 Mulambu wa gutotesela gubola udi ndaga yakalegele Yehowa ha gukuatesa athu a ha mavu ha gubua luko mafuta enji. Walondele ndaga ha guvutula monyo watotesele Adama nu monyo uko wa luholo lumoshi. Mu gitshinyi gia Biblia giasonegewe mu Greke, Biblia yana zuela nji egi Yehowa walondele ndaga hagula athu akhale luko mu guhuima n’enji nu abue mafuta enji.—Roma 3:25.
9. Ndaga itshi yakalegele Yehowa ha gutotesela enya Isalele gubola guawo?
9 Yehowa wakuatesele enya Isalele ha gukuata ufuta wakola n’enji luholo lualondele muene ndaga ha guatotesela gubola. Gu Isalele ikulu, akhalele mukalagala wano wa Lusugu lua Gutotesela Gubola mbala imoshi mu givo. Mu lusugu luene, nganga-nzambi wakoma wakhalele muhana milambu ya shitu hagula Nzambi wajiya gutotesela athu gubola guawo. Ndaga ya giamatshidia idi egi, milambu ya shitu yakhalelego nu luholo lua gukatula diago gubola gua athu handaga athu adi nu ndando yavula gubalega shitu. Uvi tangua enya Isalele anyi akhalele mubalumuna mutshima akhalele muhana Yehowa milambu, muene wakhalele guatotesela gubola guawo nu mutshima umoshi. (Heb. 10:1-4) Milambu yakhalele muhana enya Isalele mu Lusugu lua Gutotesela Gubola nu mu masugu ako, yaakuatesele ha gukotelesa egi akhalelego athu atagana nu akhalele nu funu ya gima gimoshi giajiya guakula mu gubola guawo mayilago.
10. Ndaga itshi yakalegele Yehowa ha gutotesela athu a ha mavu gubola guawo mayilago?
10 Ndaga itshi yakalegele Yehowa ha gutotesela athu a ha mavu gubola guawo mayilago? Walondele ndaga hagula Mun’enji wa guzumba ‘ahanewe mbala imoshi gifua mulambu mukunda nu gukatula masumu a athu avula.’ (Heb. 9:28) Yesu wahanele “monyo wenji gifua gibawu mukunda nu athu avula.” (Mat. 20:28) Gibawu giene gidi itshi?
NZAMBI WAHANELE MULAMBU WA YESU HAGULA TUAJIYA GUBUA MAFUTA ENJI
11. a) Ha gutadila Biblia, mukunda natshi Yehowa wafutshile gibawu? b) Muthu mutshi wakhalele watagana ha gufuta gibawu?
11 Biblia yana zuela egi Yehowa wazudile desizio dia gufuta gibawu ha gututotesela gubola guetu nu hagula tuajiya luko gubua mafuta enji. Itshi yahanele muene ha guvutudila athu a ha mavu luendu luatotesele Adama? Tujimbilago egi Adama nu Eva atotesele luendu luawo lua gukhala athu atagana nu lua gukhala nu monyo wa ivo nu ivo. Hene gibawu giakhalele naye gufutshiwa, giakhalele naye gukhala nu ndando ya luholo lumoshi nu luendu luatotesele ene. (1 Tim. 2:6) Muthu wakhalele naye gufuta gibawu giene, wakhalele naye gukhala muthu wa gukula munu 1) wakhalele muthu watagana; 2) wakhalele nu luendu lua gukhala nu monyo wa ivo nu ivo ha mavu nu 3) wakhalele hehi ha guhana monyo wenji gifua mulambu mukunda nu esue. Monyo wa muthu muene wakhalele naye guhanewa ha fundo dia monyo watotesele Adama nu Eva.
12. Mukunda natshi Yesu wakhalele watagana ha gufuta gibawu?
12 Tutadilenu ndaga thathu jidi mumonesa egi Yesu wakhalele watagana ha gufuta gibawu. 1) Wakhalele muthu watagana, “gatshitshilego gubola.” (1 Phet. 2:22) 2) Luholo luakhalele muene muthu watagana, wakhalele nu luendu lua gukhala nu monyo wa ivo nu ivo ha mavu. 3) Wakhalele nji hehi ha gufua nu gubemba lujingu luenji luabonga mukunda nu esue. (Heb. 10:9, 10) Yesu wakhalele muthu watagana gifua muakhalele Adama gutuama egi atshite gubola. (1 Kol. 15:45) Luholo Yesu wafuile mukunda nu esue, wafutshile diago ndando yatagana ha guvutula luendu luatotesele Adama. (Roma 5:19) Ngenyi Yesu wabuile “Adama wa gisugishilo.” Tushigo luko nu funu ya muthu muko watagana ha guza ha mavu ha guhana luko monyo wenji ha guvutula luendu luatotesele Adama. Yesu wafuile “mbala imoshi” guahua.—Heb. 7:27; 10:12.
13. Gudisha gutshi gudi mukatshi dia mulambu wa gutotesela gubola nu gibawu?
13 Gudisha gutshi gudi mukatshi dia mulambu wa gutotesela gubola nu gibawu? Mulambu wa gutotesela udi ndaga jialondele Yehowa ha gukuatesa athu a ha mavu ha gubua luko mafuta enji. Uvi gibawu gidi ndando yafutshiwe mukunda nu gutotesela athu a ha mavu gubola guawo. Yesu wahanele monyo wenji watagana ha gufuta gibawu giene mukunda nu gubola guetu.—Ef. 1:7; Heb. 9:14.
YEHOWA WATUKUDILE MU UHIGA WA GUBOLA NU WA GUFUA, WATUBUISHILE NJI ATHU ABONGA GU MESO ENJI
14. Ndaga itshi tuza mutadila henyaha? Mukunda natshi?
14 Gubonga gutshi tuana heta mu ndaga yakalegele Yehowa mukunda nu esue? Ha guheta mvutu gu muhu owu, tutadilenu mbimbi mbadi jiana kalegela Biblia ha gutukuatesa ha gukotelesa gubonga tuana heta mu luholo Yehowa wana gututotesela.
15-16. a) Ha gudivua nu ndaga jiana zuela Biblia, luholo lutshi tuakudiwe mu “uhiga wa gubola nu gufua”? b) Ndaga yene yana gututuma ha gukalagala itshi?
15 Biblia yana zuela egi luholo Yehowa wafutshile gibawu, watukudile mu uhiga wa gubola nu wa gufua. Mupostolo Phetelo wamonesele ndaga yene hazuelele muene egi: “Mudi mujiya muabonga ndando yafutshile Nzambi ha gumikula mu ndaga jiabola jiamibembele akhakh’enu. Muene gamikudilego [mu Greke: “Muakudiwe mu njila ya mulambu”] nu ima yana bola gifua utadi wa siliva nga utadi wa wolo. Uvi wamikudile nu mahatshi a ndando a Klisto, gifua mahatshi a mun’a gimeme ushigo nu gubola, ushigo nu ditona.”—1 Phet. 1:18, 19; nu mbimbi goshi’a diyiji.
16 Luholo Yehowa wafutshile gibawu, tudi diago nu luendu lua gukatudiwa mu uhiga wa gubola nu gufua. (Roma 5:21) Tudi diago nu ndaga jidi gututuma ha guhana Yehowa nu Yesu mersi avula luholo atukudile mu uhiga wa gubola nu wa gufua mu njila ya mahatshi a Yesu.—1 Kol. 15:22.
17-18. a) Gubuishiwa athu abonga gu meso a Nzambi gudi mukotelesa itshi? b) Gubonga gutshi tuana heta luholo Yehowa wana gutubuisa athu abonga gu meso enji?
17 Biblia yana zuela egi tuabuishiwe athu abonga gu meso a Nzambi. Ndaga yene idi mumonesa egi Yehowa ganago gututoga ha gufuta mukunda nu gubola tuana kalagala. Uvi gutshita ngenyi gushigo mumonesa egi Yehowa wana shiya mikhuala yenji yatagana. Gushigo nji mumonesa egi wana kanga meso mu gubola guetu, uvi idi mukunda nu khenda jienji jiavula. Yehowa wana khala hehi ha gututotesela gubola guetu gula tuamonesa gutshigina mu ndaga muene nu Yesu akalegele nu luholo luafutshile muene gibawu mukunda nu esue.—Roma 3:24; Gal. 2:16.
18 Longo ditshi muthu wagasue mukatshi dietu wajiya guzula mu ndaga eyi? Athu ako abuishiwe athu abonga gu meso a Nzambi atombewe ha guhinyina mu dilu nu Yesu, abuile gale nji ana a Nzambi. (Tito 3:7; 1 Yone 3:1) Yehowa watotesele gale gubola guawo. Idi gifua khenji akalegele galego nga gubola gumoshi, adi nji atagana ha gungina mu Ufumu wa Nzambi. (Roma 8:1, 2, 30) Uvi athu ako nji abuishiwe athu abonga gu meso a Nzambi, ana khala nu felela dia gukhala nu monyo ha mavu ivo nu ivo. Yehowa waatotesele gale gubola guawo, abuile gale nji mafuta enji. (Yak. 2:21-23) Thundu yakoma ya athu mbaasala nu monyo gungima dia ita ya Alemagedona, mbaaheta luendu lua gusala nu monyo wa mayilago, mbaashigo mufua luko. (Yone 11:26) “Athu abonga” nu “athu abola” anyi afuile gale, mbaafuzumuga. (Makal. 24:15; Yone 5:28, 29) Guasala tangua diazonda akombeledi agasue a Yehowa ana gumutumagela adi ha mavu, mbaaheta “lutumbu luagasue gifua luholo ana a Nzambi mbakudiwa mu uhiga.” (Roma 8:21) Tudi munengena nu gusuanguluga guagasue tangua mbatukhala nu ufuta wabonga diago nu Yehowa Tata wetu wa mu dilu!
19. Luholo lutshi ndaga jiakalegele Yehowa nu Yesu jiasombegesele monyo wetu? (Tala nji galuanda, “Mbimbi eji Jialandula Jidi Mukotelesa Itshi Mukunda nu Esue?”)
19 Esue nji tuakhalelego nu felela gifua muvuala wa yala tuazuelela gu thunda munu watotesele ima yagasue nu wasalele nu mukudi wakoma wamubembelele mvuaji jienji unu gakhalelego nu luholo lua gufuta. Uvi Yehowa watukuatesele. Monyo wetu wasombegesele gale handaga Yehowa walondele ndaga ha gututotesela gubola guetu, wafutshile nji gibawu mu njila ya Yesu. Luholo tuana gusha gutshigina gudi Yesu Klisto yana gutukuatesa ha gukudiwa mu uhiga wa gubola nu wa gufua. Gula Yehowa watutotesela gubola guetu, yana khala gifua khenji tuakalegele galego gubola guene. Ndaga yabalega ndando idi egi, henyaha tuajiya gukhala nu ufuta wabonga nu Yehowa, Tata wetu wa mu dilu.
20. Itshi mbatuzuelela mu longo dia landula?
20 Gula tudi mutangigiza ndaga Yehowa nu Yesu atukalegele mbatuahana diago mersi avula. (2 Kol. 5:15) Handaga gula ukuateshi wawo ndo nga tuahetelego nga felela dimoshi! Mu longo dia landula mbatuzuelela ifezegeselo idi mumonesa luholo tuajiya guheta gubonga gua gibawu.
LUNGIMBO 10 Tumbuisa Yehowa Nzambi wetu!