Khala Munemesa Athu Ako

1. Mukunda natshi athu ana tshigina egi athu ako a anemese? (Ishima 22:1)

WANA suanguluga tangua athu ako ana gugunemesa ba? Idi yadiago egi wana suanguluga. Muthu wagasue wana tshigina egi amunemese. Hene, tuana khala nu gusuanguluga gula athu adi gutunemesa. Gishina giene Biblia idi muzuela egi: ‘Gunemesewa gudi nu ndando gubalega wolo nu utadi wa siliva’!​—Tanga Ishima 22:1.

2-3. Mukunda natshi matangua ako yana khalago yaleba ha gunemesa athu ako? Itshi tuza muzuelela mu longo edi?

² Yana khalago yaleba tangua diagasue ha gunemesa athu ako. Mbala jiavula, gula tudi mumona makalegelo awo abola yajiya gututuma ha gutuna guanemesa. Mangino, athu avula ana nemesago athu ako. Uvi esue tudi naye guanemesa. Mukunda natshi? Handaga Yehowa wana tshigina egi ‘tunemese athu a maluholo agasue.’​—1 Phet. 2:17.

³ Mu longo edi, tuza mumona gula gunemesa athu ako gudi mukotelesa itshi nu luholo tuajiya gumonesa khadilo diene gudi 1) enya fami yetu, 2) aphangi’etu Aklisto nu 3) athu anago gukombelela Yehowa. Tuza nji muzuelela muavula luholo tuajiya gunemesa athu ako ikhale matangua ako yajiya gukhala lamba.

GUNEMESA ATHU AKO GUDI MUKOTELESA ITSHI?

4. Gunemesa athu ako gudi mukotelesa itshi?

⁴ Gunemesa athu ako gudi mukotelesa itshi? Mbimbi gunemesa idi mumonesa luholo tuana tadila athu ako nu luholo tuana guakalegela ndaga. Tangua tuana kotelesa egi muthu mumoshi udi nu makalegelo abonga, udi mutshita ndaga jiabonga nga udi nu inemo, tuana gumunemesa. Tangua tuana nemesa athu ako, tuana guakalegela ndaga jidi mumonesa egi adi nu ndando. Uvi tudi naye gunemesa athu nu giamatshidia giagasue.​—Mat. 15:8.

5. Itshi yana gututuma ha gunemesa athu ako?

⁵ Yehowa wana tshigina egi tunemese athu ako; wana gututoga nji ha “gutumagela mafumu a leta.” (Roma 13:1, 7) Muthu muko wajiya guzuela egi: “Ngana tshigina gunemesa phamba athu ana tshita ndaga jiabonga.” Gutangiza ngenyi gushigo ndaga yabonga. Handaga esue akombeledi a Yehowa tuana jiya egi tushigo naye gunemesa athu ha gutadila ndaga ana tshita. Uvi tuana guanemesa handaga tuana zumba Yehowa muavula nu tuana tshigina gumusuanguluisa.​—Yosh. 4:14; 1 Phet. 3:15.

6. Tuajiya diago gunemesa muthu udi gutukalegela ndaga jiabola ba? Kotelesa. (Tala nji holu dia gizula.)

⁶ Athu ako ajiya gudihula egi: ‘Tuajiya diago gunemesa muthu gashigo gutunemesa ba?’ Ayi. Tutadilenu ifezegeselo eyi. Fumu Saula wahanele mun’enji Yonatana musonyi ha meso a athu ako. (1 Sam. 20:30-34) Uvi Yonatana walanduile gumunemesa nu gumukuatesa gu ita uu nu hafile muene. (Guz. 20:12; 2 Sam. 1:23) Nganga-nzambi wakoma Eliya wawambelele Ana egi wakolewa matombe. (1 Sam. 1:12-14) Uvi Ana wawambelele Eliya ndaga nu ginemua giagasue ikhale enya Isalele agasue akhalele mujiya egi gakhalelego mubela an’enji akhalele mutshita ndaga jiabola. (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24) Enya gu Atene nji ashingile mupostolo Phaula nu amutamegele egi “muenya izuele-zuele.” (Makal. 17:18) Ikhale ngenyi, Phaula waawambela ndaga nu ginemua giagasue. (Makal. 17:22) Yadiago, gula tudi muzumba Yehowa nu tudi mutshigina gumusuanguluisa mbatunemesa athu ako ikhale matangua ako yajiya gukhala lamba. Henyaha tuzuelelenu athu tuajiya gunemesa nu gishina tudi naye guanemesela.

KHALA MUNEMESA ENYA FAMI YAYE

7. Itshi yajiya gutshita egi ikhale lamba ha gunemesa enya fami yetu?

⁷ Ndaga yajiya gutshita egi ikhale lamba ha gunemesa enya fami yetu. Tuana balegesa tangua diavula nu enya fami yetu. Ndaga yene yana tshita egi tujiye makalegelo awo abonga nu abola. Yajiya gukhala lamba ha guakuatesa gula adi mukata nga adi nu gikenene giavula. Ajiya nji guzuela nga gutukalegela ndaga jiajiya gutusagesa. Tudi naye gukhala nu gusuanguluga tangua tudi hamoshi nu enya fami yetu. Uvi yana khala lamba nu yana hana khabu gula enya fami ashigo gudinemesa. Ndaga yene yana tshita egi gudivua gukhadigo mu fami. Tuajiya gufuanesa enya fami nu muila wa muthu. Gula gitshinyi gimoshi gia muila gidi mukata, muila wagasue wana kata nji. Luholo lumoshi nji gula enya fami ashigo gudinemesa yana khala lamba gudi ene ha gukhala mu gudivua. Uvi gifua luholo misongo yavula yana sagewa, enya fami nji ajiya gukolesa ufuta wawo gula adi gudinemesa.

8. Mukunda natshi tudi naye gunemesa enya fami yetu? (1 Timote 5:4, 8)

⁸ Mukunda natshi tudi naye guanemesa? (Tanga 1 Timote 5:4, 8.) Mu mukanda wa thomo Phaula wasonegele Timote, wamonesele luholo enya fami adi naye gudikuatesa. Wazuelele egi tushigo naye gunemesa enya fami yetu handaga idi ginemo gietu, uvi tudi naye guyitshita ha gumonesa egi tudi ya “gujinginyina gudi Nzambi.” Yakotelesa egi tudi naye guanemesa handaga tuana zumba Yehowa nu gutshita ngenyi gudi mukatshi dia ndaga tuana tshita ha gumukombelela. Yehowa walondele fami. (Ef. 3:14, 15) Hene tangua tuana nemesa enya fami yetu, tuana monesa egi tudi munemesa Yehowa Fumu wa fami. Ndaga eji jiagasue jiana gututuma ha gunemesa enya fami yetu!

9. Luholo lutshi yala nu mukhetu ajiya gumonesa egi ana gudinemesa? (Tala nji ifuanesa.)

⁹ Luholo tuajiya gumonesa egi tudi munemesa enya fami yetu. Yala wana nemesa mukaji’enji wana gumukalegela ndaga nu ginemua giagasue ikhale tangua adi hakhawo nga tangua adi nu athu ako. (Ish. 31:28; 1 Phet. 3:7) Gashigo gumubeta, gumulelula nga gumukalegela ndaga jiajiya gumutuma ha gudimona egi gashigo nu ndando. Phangi Ariel,a wana khala gu Argentine udi muzuela egi: “Luholo mukaji’ami wana kata, matangua ako wana zuela ndaga jiana gungusagesa. Gula wazuela ndaga jiene, ngana kotelesa egi idi mukunda nu lamba didi muvua muene. Mu tangua diene, ngana wunguluga ndaga jidi mu 1 Kolinto 13:5, yana gungukuatesa ha guta n’enji maga nu ginemua giagasue nu gutuna guvua khabu.” (Ish. 19:11) Mukhetu wana monesa egi wana nemesa mulumi’enji gula udi muzuela ndaga jiabonga mukunda nu muene gudi athu ako. (Ef. 5:33) Gashigo naye gumulelula, gumushingana nga gumuhana majina adi gumuhana khabu; mukhetu muene wana jiya egi gutshita ngenyi guajiya gubolesa ulo wawo. (Ish. 14:1) Phangi wa mukhetu mumoshi wana khala gu Italie mulumi’enji wana gudisagesa muavula, udi muzuela egi: “Matangua ako, ngana mona egi mulumi’ami na wabalegesa diago. Thomo, ndaga ngakhalele muzuela nu luholo ngakhalele mubolesa phala, yakhalele mumonesa egi ngakhalelego gumunemesa. Uvi luholo ngakhalele mubalegesa tangua nu athu ana nemesa athu ako, ame nji ngasendesele gunemesa mulumi’ami.”

10. Luholo lutshi mavuala ajiya gumonesa egi adi munemesa mvuaji jiawo?

¹⁰ Mavuala, khalenu mutumagela mikhuala idi gumihana mvuaji jienu. (Ef. 6:1-3) Khalenu muzuela n’awo nu ginemua giagasue. (Guz. 21:17) Luholo mvuaji jienu jidi muya nu gukula, mbajikhala diago nu funu ya ukuateshi wenu. Mudi naye gutshita ngolo ha guakuatesa. Tutadilenu gifezegeselo gia phangi María, sh’enji gashigo Temue wa Yehowa. Yakhalele lamba gudi María ha gukuatesa sh’enji wakhalele mukata. Udi muzuela egi: “Ngakombelele Yehowa ha gungukuatesa ha gunemesa tata mu mbimbi nu mu makalegelo ami. Ngazuelele egi luholo Yehowa udi gungutoga ha gunemesa mvuaji jiami, mbawungukuatesa ha guyitshita. Gungima ngakotelesele egi, ngudi naye gunemesa tata ikhale gasombegeselego makalegelo enji.” Tangua tuana nemesa enya fami yetu ikhale adi gutukalegela ndaga jiabola, tuana monesa egi tudi munemesa Yehowa handaga muene walondele fami.

KHALA MUNEMESA APHANGI AKLISTO

11. Mukunda natshi matangua ako yajiya gukhala lamba ha gunemesa aphangi’etu Aklisto?

¹¹ Ndaga yajiya gutshita egi ikhale lamba ha gunemesa aphangi’etu Aklisto. Aphangi’etu Aklisto ana tumagela mikhuala ya Biblia, uvi matangua ako ajiya gutukalegela ndaga jiajiya gutusagesa, gututangijila ndaga jiabola nga gutuhana khabu. Yajiya gukhala lamba ha gunemesa phangi mumoshi gula watukalegela ndaga yabola. (Kol. 3:13) Itshi yajiya gutukuatesa ha gulandula gunemesa aphangi’etu Aklisto?

12. Mukunda natshi tudi naye gunemesa aphangi’etu Aklisto? (2 Phetelo 2:9-12)

¹² Mukunda natshi tudi naye guanemesa? (Tanga 2 Phetelo 2:9-12.) Mu mukanda wa mbadi wasonegele Phetelo, wamonesele egi mu siekle ya thomo Aklisto ako mukatshi dia hungu akhalelego munemesa “enya lutumbu,” yakotelesa egi akulu a mu hungu. Anjelo amonele luholo athu ene akhalelego munemesa akulu. Itshi akalegele tangua amonele ndaga yene? “Mukunda nu gunemesa Yehowa” azuelelego ndaga jiabola mukunda nu athu ene. Idi diago ndaga ya gushimana! Handaga anjelo adi athu atagana, uvi azuelelego ndaga jiabola mukunda nu athu awa akhalele nu lulendo. Ha fundo dia gusophesa athu ene, anjelo abembele egi Yehowa a asophese nu a ahane ndola. (Roma 14:10-12; fuanesa nji nu Yuda 9.) Tuajiya guzula malongo mu gifezegeselo gia anjelo. Gula tudi naye gunemesa athu adi mutshita ndaga jiabola, gushigo nga nu gima gimoshi giajiya gututuma ha gutuna gunemesa aphangi’etu Aklisto ana zumba Yehowa. Hene, tudi naye gukhala “athu a thomo ha gunemesa athu ako.” (Roma 12:10) Gula tuatshita ngenyi, mbatumonesa egi tuana nemesa Yehowa.

13-14. Luholo lutshi tuajiya gumonesa egi tuana nemesa aphangi mu hungu? Hana gifezegeselo. (Tala nji ifuanesa.)

¹³ Luholo tuajiya gumonesa egi tudi munemesa aphangi’etu Aklisto. Akulu adi naye guhana aphangi malongo nu guzumba. (File. 8, 9) Gula udi mutshigina guhana phangi longo, udi naye guzuela nu gisemo giagasue, uvi ushigo naye gumuhana longo diene tangua udi nu khabu. Aphangi a akhetu, muajiya gukuatesa aphangi a ako mu hungu ha gudinemesa gula mushigo muzuela ndaga jiabola mukunda nu athu ako nga guafeta. (Tito 2:3-5) Mukut’etu agasue tuajiya gumonesa egi tuana nemesa akulu, gula tudi mukalagala nawo hamoshi nu tudi guashimana mukunda nu mudimo wakola ana kalagala gifua gutuameza gudibungisa, mudimo wa gulongesa nu luholo ana kuatesa athu ana kalagala ‘ndaga jiabola.’​—Gal. 6:1; 1 Tim. 5:17.

¹⁴ Yakhalele lamba gudi phangi wa mukhetu Rocío ha gunemesa mukulu mumoshi wamuhanele longo. Udi muzuela egi: “Ngakhalele gumumona egi udi muenya ndaga jiakola. Ngakhalele nji muzuela ndaga jiabola mukunda nu muene gu inzo. Ngatshima ngakhalelego guyimonesa haphelo uvi ngakhalele mumona egi gashigo gudisagesa mukunda nu ame, ngatshiginyilego nji longo diene.” Itshi yakuatesele phangi Rocío? Udi muzuela egi: “Tangua ngatangele mbimbi jidi mu 1 Tesalonike 5:12, 13, ngakotelesele egi ngakhalelego munemesa mukulu muene. Ndaga yene yangusagesele muavula. Ngakombelele Yehowa, ngakambele nji malongo mu mikanda yetu hagula ajiya gungukuatesa ha gusombegesa. Gungima ngakotelesele egi, phangi muene gatshitshilego gubola uvi ame ngakhalele nu lulendo. Henyaha ngajiya giwa egi muthu wa gudibulumuisa wana nemesa nji athu ako. Ame mulandula gutshita yagasue ha gunemesa athu ako, ngana jiya nji egi tangua ngana tshita ngenyi ngana suanguluisa Yehowa.”

KHALA MUNEMESA ATHU ANAGO GUKOMBELELA YEHOWA

15. Mukunda natshi yajiya gukhala lamba ha gunemesa athu ashigo Matemue a Yehowa?

¹⁵ Ndaga yajiya gutshita egi ikhale lamba ha gunemesa athu anago gukombelela Yehowa. Matangua avula, athu tuana tagana nawo mu mudimo wa gulongesa anago gusuanguluga nu giamatshidia gia Biblia. (Ef. 4:18) Athu ako ana tuna gawo gutegelela lukuma luabonga handaga ana gusha gutshigina mu ndaga a alongesele hakhalele ene ana azonda. Matangua ako, mafumu a mudimo, alongeshi a khalasa, mafuta a mudimo nga a khalasa ana suangulugago nu mudimo wetu wa gulongesa. Hene, yajiya gukhala lamba ha guanemesa nu guakalegela ndaga nu gisemo.

16. Mukunda natshi idi nu ndando ha gunemesa athu anago gukombelela Yehowa? (1 Phetelo 2:12; 3:15)

¹⁶ Mukunda natshi tudi naye guanemesa? Handaga Yehowa wana mona luholo tuana kalegele athu anago gumukombelela ndaga. Mupostolo Phetelo wazuelele egi gula Aklisto adi nu makalegelo abonga, yajiya gutuma athu ako ‘ha gutumbuisa Nzambi.’ Gishina giene waawambelele ha guzuelela gutshigina guawo “nu gutuluga nu ginemua giagasue.” (Tanga 1 Phetelo 2:12; 3:15.) Aklisto adi naye gunemesa athu ako ikhale tangua adi muzuelela gutshigina guawo gudi mafumu a leta nga gudi athu ako. Tudi naye gujiya egi Yehowa wana mona nu wana guvua ndaga jiagasue tuana zuela nu luholo tuana gujizuela. Ndaga eji jiagasue jidi gututuma ha gukalegela athu anago gumukombelela ndaga nu ginemua giagasue!

17. Luholo lutshi tuajiya gumonesa egi tudi munemesa athu anago gukombelela Yehowa?

¹⁷ Luholo tuajiya gumonesa egi tudi munemesa athu anago gukombelela Yehowa. Tangua tuana guya mu mudimo wa gulongesa, tuanago gutshigina gutuma athu ako ha gudimona egi ashigo nu ndando handaga ashigo nu ujiyi wa giamatshidia. Uvi tuana tshigina guamonesa egi adi nu ndando gu meso Nzambi nu atubalega. (Hag. 2:7; Fili. 2:3) Gula athu adi muzuela ndaga jiabola mukunda nu gutshigina guaye, uvuigo khabu nga guzuela ndaga jiajiya guatuma ha gudivua egi ashigo atema. (1 Phet. 2:23) Gula wakotelesa egi wazuedi ndaga ya sagesa muthu mumoshi, mutoge mbala imoshi ha gugutotesela. Luholo lutshi wajiya gunemesa athu wana tshita nawo mudimo? Khala mutshita mudimo muabonga, tshita ngolo ha gumonesa makalegelo abonga gudi mafuta aye a mudimo nu gumona nji makalegelo awo abonga. (Tito 2:9, 10) Gula udi muzuela giamatshidia nu udi mutshita mudimo muabonga, ikhale ushigo musuanguluisa athu tangua diagasue uvi mbawusuanguluisa Nzambi.​—Kol. 3:22, 23.

18. Mukunda natshi idi nu ndando ha gulandula gunemesa athu ako?

¹⁸ Tudi diago nu ndaga jiavula jidi gututuma ha gulandula gunemesa athu ako! Mu longo edi tuamona egi tangua tuana nemesa enya fami yetu, tuana tumbuisa Yehowa Fumu wa fami. Luholo lumoshi nji, tangua tuana nemesa aphangi’etu Aklisto tuana tumbuisa Tata wetu wa mu dilu. Gula tudi munemesa athu anago gukombelela Yehowa, yajiya guatuma ha gumutumbuisa nga gumunemesa. Tudi naye gutshita ngolo ha gulandula gunemesa athu ako ikhale athu ene ashigo gutunemesa. Mukunda natshi? Handaga Yehowa mbawutushimbiga. Walayele egi: ‘Mbangutumbuisa athu ana gungutumbuisa.’​—1 Sam. 2:30.