BIBLIOTEKA INTERNETOWA Strażnicy
BIBLIOTEKA INTERNETOWA
Strażnicy
polski
  • BIBLIA
  • PUBLIKACJE
  • ZEBRANIA
  • w64/12 ss. 1-3
  • Rozpoznanie ducha tego świata

Brak nagrań wideo wybranego fragmentu tekstu.

Niestety, nie udało się uruchomić tego pliku wideo.

  • Rozpoznanie ducha tego świata
  • Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy — 1964
  • Śródtytuły
  • Podobne artykuły
  • NEMROD ROZWIJA ODMIENNEGO DUCHA
  • PIJANY KRWIĄ
  • U zarania pewnej tajemnicy biblijnej
    Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy — 1965
  • Zagłada religii fałszywej
    Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy — 1968
  • Odsłonięcie pewnej tajemnicy biblijnej
    Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy — 1967
  • Babilon Wielki upadł i podlega osądzeniu
    Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy — 1989
Zobacz więcej
Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy — 1964
w64/12 ss. 1-3

Rozpoznanie ducha tego świata

„Myśmy nie otrzymali ducha tego świata, lecz Ducha, który od Boga pochodzi.” — 1 Kor. 2:12, Kow.

1. Jaki duch ogarnia ziemię i z jakim skutkiem?

CAŁĄ ziemię ogarnia teraz duch, który pewien starożytny pisarz nazwał „duchem tego świata”. Wywiera on wszędzie wpływ na ludzi, a jest to zły wpływ; świat wskutek tego popada w coraz to gorsze trudności.

2, 3. (a) Czego nie mamy rozumieć przez określanie: „duch tego świata”? (b) Czym więc jest „duch tego świata”?

2 Co mamy rozumieć przez określenie: „duch tego świata”? Nie jest to demon ani inna niewidzialna, nadludzka, nadprzyrodzona indywidualność duchowa, która wywiera wielki wpływ na ludzi całego świata. W samej rzeczy jest mnóstwo dowodów na to, że naprawdę istnieją niewidzialne demony, a nawet książę, czyli władca nad nimi. Ale „duch tego świata” nie jest taką niedostępną dla wzroku, lecz obdarzoną rozumem osobą. Prawda, że jest niewidzialny; dlatego też został nazwany „duchem”. Ale zamiast być ograniczony do poszczególnej jednostki, duch ten cechuje powszechnie ludność tego świata. Ogarnia cały świat ludzki. Wykazują go całe masy ludzi. Czym więc jest „duch tego świata”?

3 Jest to postawa umysłu, usposobienie, stała skłonność panująca w świecie ludzkim. Pobudza świat do pewnego charakterystycznego zachowania, mianowicie do mówienia, myślenia, ustosunkowania się, zapatrywania, decydowania oraz działania w sposób, który jest naśladowaniem ustalonego wzoru. Doprowadza do określonego sposobu reagowania, do ujednoliconego postępowania. Wszystkie te zewnętrzne formy, w których się przejawia duch tego świata, wyjawiają, jaki on jest.

4. Czy ludzie różnego rodzaju mogą mieć obecnie jednego „ducha tego śwista”?

4 Dzisiejszy świat składa się z ludzi różnego rodzaju, różnych ras, rozmaitych kolorów skóry, wielu narodowości, mówiących tysiącami języków, posiadających najróżnorodniejsze obyczaje, noszących odmienne ubiory, praktykujących różne religie. Czy pomimo tego wszyscy ci różni ludzie mogą mieć jednego „ducha tego świata”? Odpowiedź brzmi — tak.

5, 6. Jakie różne formy według Chrześcijańskich Pism Greckich posiada ten wspólny duch przejawiany przez świat ludzki?

5 Z pewnością każdy z nas zauważył rozpanoszonego obecnie na całej ziemi „ducha bojaźni”. Szeroko po świecie musiał się rozprzestrzenić również „duch błędu”. Poglądy i teorie, nawet w dziedzinie religii, są tak różnorodne! Te zaprzeczające sobie nawzajem poglądy, idee, teorie i kulty nie mogą przecież wszystkie być słuszne; bardzo powszechny musi być błąd.

6 Dla trzeźwo myślących ludzi jasne jest, że nad masami ludzkimi zawisł „duch ospałości”. Wolą one pozostawać obojętne i nie interesować się znaczeniem obecnych wydarzeń na świecie. Nie chcą się ocknąć, by zobaczyć, co oznacza sytuacja świata oraz co powinni czynić dla swego bezpieczeństwa i trwałej pomyślności. Istnieje również pewne powszechne niewolnictwo. Ludzie okazują „ducha niewoli”, chociaż nie lubią się do tego przyznawać. Ponadto pod niesłychanym naciskiem obecnych czasów wszędzie panuje także duch egoizmu, czyli samolubstwa. Ten samolubny duch ujawnia się w nader rozmaity sposób: w polityce, w handlu i finansach, w sprawach społecznych, stosunkach międzynarodowych, w rozrywkach, w religii oraz w innych dziedzinach zainteresowań ludzkich. Tak więc cały świat przejawia jednego wspólnego ducha.a

7. Co świat posiada obecnie jako skutek długiego panowania „ducha tego świata”?

7 „Duch tego świata” działa już od dawna, udzielając się ludziom i wywierając na nich swój wpływ. Starożytny pisarz, który go tak określił, żył dziewiętnaście stuleci temu. Był to Azjata, ale podróżował niemało po ówczesnym imperium rzymskim. „Duch tego świata” powstał i zakorzenił się pośród ludzi jednak przeszło dwa tysiące lat wcześniej. Ponieważ ten duch dawno już przeniknął rodzinę ludzką, więc świat obecnie posiada to, co zostało nazwane „mądrością tego świata”, a także jego „głupstwem”. Przedstawia on sobą pewną scenerię lub postać rzeczy. Posiada swoje podwaliny, inaczej mówiąc elementarne zasady, które legły u podstaw jego nauk i poczynań. Ma swój smutek, który jednak nie sprowadza rzeczywistej zmiany na lepsze, tylko śmierć. Ma swe narody i królestwa, jak również swego niewidzialnego, niebiańskiego księcia, czyli władcę. Duch tego właśnie niewidzialnego, potężnego władcy udzielił się całemu światu.b

8, 9. (a) Kiedy „duch tego świata” stał się mocą skutecznie oddziałującą na ogół ludzi? (b) Jakiego wspólnego ducha przejawiało ośmiu ludzi, którzy przeżyli potop?

8 Jak i kiedy „duch tego świata” stał się skuteczną, wpływową mocą, która oddziałuje na ogół ludzi? Dokonało się to ponad sto lat po tym, gdy wielki potop zalał całą ziemię i wyludnił ją, pozostawiając zaledwie osiem osób, mianowicie patriarchę Noego z żoną oraz jego trzech synów: Jafeta, Sema i Chama, również z żonami. Od tych ośmiu ludzi, pozostałych przy życiu po potopie, wywodzimy się wszyscy i w istocie rzeczy jesteśmy braćmi i siostrami. Arka, w której Noe i jego domownicy przeżyli ten ogólnoświatowy potop, osiadła na górze Ararat w Armenii, w południowo-zachodniej Azji. Gdy ci nasi przodkowie opuścili arkę przeżywszy w niej cały rok słoneczny, mieli wszyscy jednego ducha. Jaki to był duch? Postawa umysłu pobudzająca do wielbienia; skłonność i przemożne pragnienie wielbienia Tego, który zachował ich żywych przez tak długotrwały potop — niewidzialnej Istoty, która jest Stwórcą nieba i ziemi.

9 Ten sam Zachowawca Noego i jego rodziny również zniszczył miliony złych ludzi, którzy napełnili ziemię zepsuciem, niemoralnością i przemocą. W historycznym sprawozdaniu przechowywanym przez synów Noego: Sema, Chama i Jafeta, czytamy, w jaki sposób Noe i domownicy przejawili tego wspólnego ducha wielbienia Stwórcy, Zachowawcy i Niszczyciela:

10. Jak ci zachowani w potopie natychmiast okazali swego wspólnego ducha? Jak Bóg to przyjął?

10 „Oschła ziemia. Rzekł tedy Bóg do Noego, mówiąc: ‚Wynijdź z korabia, ty i żona twoja, synowie twoi i żony synów twoich z tobą. Wszystkie zwierzęta, które są u ciebie z wszelkiego ciała, tak w ptactwie jako i w bydlętach, i we wszelkich płazach, które pełzają po ziemi, wywiedź z sobą, a wnijdźcie na ziemię. Rośnijcie i mnóżcie się na niej.’ A tak wyszedł Noe i synowie jego, żona jego i żony synów jego z nim. Ale i wszystkie zwierzęta, bydło i płazy, które pełzają po ziemi, według rodzaju swego, wyszły z korabia. I zbudował Noe ołtarz Panu, a wziąwszy z każdego bydła i ptactwa czystego, ofiarował całopalenia na ołtarzu. I poczuł Pan wonność wdzięczności, i rzekł: ‚Żadną miarą więcej nie będę przeklinał ziemi dla ludzi, zmysł bowiem i myśl serca człowieczego skłonne są do złego od młodości jego; przeto też nie pobiję więcej wszystkich (...) żyjących, jakom uczynił [przez potop]. (...) Rośnijcie i mnóżcie się, i napełniajcie ziemię.’” — 1 Mojż. 8:14—9:1; 10:1, Wu.

NEMROD ROZWIJA ODMIENNEGO DUCHA

11. Z jakiego lub z czyjego powodu duchem obecnego świata nie jest duch ludzi zachowanych przez potop?

11 Dzisiejszy świat nie przejawia jednak takiego ducha zjednoczonego wielbienia Stwórcy, Jehowy Boga. Skoro cała obecnie żyjąca rodzina ludzka pochodzi od tamtych ośmiu osób zachowanych w potopie, to dlaczego świata tego nie cechuje ich ówczesny duch wielbienia? Zasadniczą przyczyna tego stał się pewien człowiek, który wolał nie iść za przykładem swego pradziada Noego. Postanowił rozwijać odmiennego ducha — ducha przeciwstawiającego się Jehowie, Bogu Noego. Co to był za człowiek? Nemrod, potomek Noego przez Chama i jego syna Chusa. Dążeniem jego było stać się znacznym i możnym wśród ludzi, aby panować nad innymi. Nie wyróżnił się on jako pokojowo usposobiony rolnik lub pasterz. Zdobył sobie sławę myśliwego, a w końcu na równi z dzikimi zwierzętami zabijał ludzi. Duch Nemrodowy udzielał się też drugim, aż w końcu powstało przysłowie, które stosowane było do naśladujących tego przewrotnego człowieka: „Jak Nemrod, możny myśliwy przeciwstawiający się Jehowie.”c — 1 Mojż. 10:9, NW.

12. Co zamierzył Nemrod i który jago projekt zasłynął na świecie?

12 Nemrod nie został wiec rolnikiem, jak jego pradziad Noe. (1 Mojż. 9:20) Zamierzył budować miasta. Postanowił zebrać ludzi w gromadę i objąć nad nimi władzę królewską, organizując ich dla swoich ambitnych celów. Pierwsze jego miasto zasłynęło w dziejach świata ludzkiego i wywarło niemały wpływ na niego. Chodzi o Babilon, jak go nazywali Grecy; Noe i jego syn Sem określili go nazwą Babel. Większość ludzi pamięta Babilon z uwagi na „wieżę Babel”, przy której budującym zostały pomieszane języki. Chyba tylko niewielu pamięta, że była to stolica wzniesiona przez Nemroda, pierwszego polityka ludzkiego. — 1 Mojż. 11:1-9.

13. Jakimi faktami historycznymi 1 Mojżeszowa 10:8-12 wyjawia ducha kierującego Nemrodem?

13 Na temat złego, samolubnego, ambitnego i krwiożerczego ducha kierującego tym założycielem Babilonu historia spisana przez Sema wypowiada się, jak następuje: „A Chus [syn Chama] spłodził Nemroda, który począł być możnym na ziemi. Ten był możnym myśliwcem przed obliczem Pańskim [możnym myśliwym przeciwstawiającym się Jehowie, NW]; przetoż się mówi: Jako Nemrod, możny myśliwiec przed Panem. A początek królestwa jego był: Babel i Erech, i Achad, i Chalne w ziemi Senaar. Z tej ziemi wyszedł Assur i zbudował Niniwe, i Rechobot miasto, i Chale. Także Resen, między Niniwe i między Chale; to miasto jest wielkie.” — 1 Mojż. 10:8-12; 11:10.

14. Jak Babilon ustosunkował się do Jehowy?

14 Tak jak król Nemrod był myśliwym przeciwstawiającym się Jehowie Bogu, tak też religia Nemrodowej stolicy Babilon (lub Babel) była przeciwna Jehowie. Nie była przepojona duchem Jehowy Boga. (1 Kor. 2:12) Nie kierował nią wcale duch wielbienia Go. Zupełnie pomijała wszechświatową władzę Jehowy Boga jako Stwórcy i suwerennego Pana niebios i ziemi.

15. Jak powstał Babilon Wielki i czym on jest?

15 Dlatego to Jehowa w zadziwiający sposób pomieszał mowę budowniczych Babilonu i spowodował, że większość z nich opuściła tę okolicę, rozpraszając się według swoich grup językowych. Zabrali jednak z sobą do nowych miejsc pobytu ducha Babilonu, jego religię. W ten sposób doszło do powstania ogólnoświatowego imperium fałszywej religii babilońskiej. Rozprzestrzeniła się ona na obszary znane dziś jako Indie, Azja południowo-wschodnia i Chiny, na Afrykę i Europę, a wreszcie objęła wszystkie części ziemi. To ogólnoświatowe mocarstwo fałszywej religii jest przeciwne Jehowie Bogu, gdyż korzeniami sięga do Babilonu. Dlatego w swej świętej Biblii określa Bóg to światowe imperium religijne nazwą Babilon Wielki. Słowo Babilon, czyli Babel oznacza: „Zamieszanie”. Zgodnie z tą nazwą babilońskie ogólnoświatowe mocarstwo fałszywej religii stanowi mieszaninę lub zlepek setek religii przeciwnych Stwórcy, Jehowie Bogu.

16. Jak wypada porównanie starożytnego Babilonu z Babilonem Wielkim pod względem czasu ich istnienia i wpływu wywieranego na ludzi?

16 Babilon, miasto zbudowane nad rzeką Eufrat w południowo-zachodniej Azji, zniknęło już dawno temu. Tymczasem Babilon Wielki, to znaczy ogólnoświatowe mocarstwo fałszywej religii babilońskiej, istnieje nadal i wywiera wpływ na masy ludzkie niezależnie od tego, czy sobie z tego zdają sprawę. Pismo święte, powstałe z natchnienia Jehowy Boga, wiele ma do powiedzenia o Babilonie. W swej pierwszej księdze, tzw. 1 Mojżeszowej, Biblia podaje nam, jak powstał Babilon; a w ostatniej, czyli sześćdziesiątej szóstej księdze, zwanej Objawieniem lub Apokalipsą, Biblia demaskuje Babilon Wielki i opisuje, jak zostanie zniszczony. Starożytny Babilon stał się mocarstwem światowym w siódmym stuleciu przed naszą erą i państwo to objęło swym zasięgiem rozległy obszar na Bliskim Wschodzie oraz Egipt. Natomiast Babilon Wielki rozciąga swój wpływ na cały świat. Ostatnia księga Biblii przyrównuje tę zbiorowość do nierządnicy i podaje:

17. Jak Objawienie 17:1-18 obrazowo przedstawia panowanie Babilonu Wielkiego?

17 „Chodź, pokażę ci osądzenie wielkiej wszetecznicy, siedzącej nad wodami wielkimi, z którą wszeteczeństwo płodzili królowie ziemi, i upili się winem wszeteczeństwa jej mieszkańcy ziemi. I na czole jej było napisane imię: Tajemnica, Babilon Wielki, matka wszetecznic i obrzydliwości ziemi. (...) Wody, któreś widział, gdzie wszetecznica siedzi, są ludy i tłumy, i narody, i języki. I niewiasta, którąś widział, jest miasto wielkie, które króluje nad królami ziemi.” — Obj. 17:1, 2, 5, 15, 18, NT.

18. Kiedy i jak Babilon Wielki objął chrześcijaństwo?

18 W czwartym stuleciu naszej ery Babilonowi Wielkiemu udało się objąć również chrześcijaństwo. Pierwszy sobór powszechny biskupów chrześcijaństwa został zwołany w roku 325, ale nie na Wzgórze Watykańskie w Rzymie, lecz do Nicei na terenie Azji. Zwołał go nieochrzczony cesarz rzymski Konstantyn Wielki, który piastował niechrześcijański urząd religijny Pontifexa Maximusa. Jako taki przewodniczył on soborowi w Nicei i zadecydował na korzyść nauki o trójcy, to znaczy o Bogu Ojcu, Bogu Synu i Bogu Duchu Świętym, o trójjednym Bogu. Jest to pogląd babiloński. Dokładne zbadanie podstawowych doktryn i praktyk chrześcijaństwa wyjawia, że są one babilońskie, chociaż ukryte pod nazwami wziętymi z Biblii świętej. Nic więc dziwnego, gdy się okazuje, iż rzekome chrześcijaństwo przepojone jest „duchem tego świata”. Jest obecnie czołowym przedstawicielem religijnego Babilonu Wielkiego.

PIJANY KRWIĄ

19. Jak postępował starożytny Babilon wobec ludu Jehowy? Jak Objawienie przedstawia, że Babilon Wielki ma tego samego ducha?

19 Starożytny Babilon przeciwstawiał się Jehowie Bogu i Jego ludowi. Biblia donosi nam szczegółowo, jak babilońskie mocarstwo światowe prześladowało wybrany lud Jehowy Boga. Podobnie Babilon Wielki był zawsze przeciw Jego ludowi. Apostołowi Janowi dana została pewna wizja, w której zwrócono na ten fakt uwagę. W wizji tej dokładnie pokazano mu, jak podły jest Babilon Wielki. Jan podaje: „I widziałem niewiastę pijaną krwią świętych i krwią męczenników Jezusowych. „Był to jeden z głównych powodów, dla których Babilon Wielki miał być zniszczony, bo anioł Jehowy powiedział do apostoła Jana: „I w nim znaleziona została krew proroków i świętych, i wszystkich pomordowanych na ziemi.” (Obj. 17:6; 18:24, NT) Babilon Wielki przejawił tego samego krwiożerczego ducha, co założyciel starożytnego Babilonu, Nemrod, „możny myśliwy przeciwstawiający się Jehowie”. Czyją jednak krwią — jak powiedziano — upity jest Babilon Wielki?

20. Przeciw komu — jak widać z jego upicia — występuje Babilon Wielki? Jak to unaocznia przypadek samego apostoła Jana?

20 Wyraźnie powiedziano, że Babilon Wielki pijany jest ‚krwią proroków i świętych’. Oznaczą to krew proroków i świętych Jehowy Boga, który zesłał apostołowi Janowi tę proroczą wizję sądu nad ogólnoświatowym imperium religii babilońskiej. Jan podaje, że widział „niewiastę”, Babilon Wielki, „pijaną krwią świętych i krwią męczenników [świadków, NW] Jezusowych”. Właśnie przez tego Jezusa przekazał Jehowa Bóg Janowi wizję Objawienia. Jeśli chodzi o ‚świadków Jezusa’, to Jan mówi, że on sam „świadectwo wydał słowu Bożemu, i świadectwu Jezusa Chrystusa”. (Obj. 1:1, 2) A zatem apostoł Jan był jednym z tych ‚świadków Jezusa’; w czasie, gdy otrzymał ową wizję od Boga przez Jezusa Chrystusa, cierpiał prześladowanie ze strony rzymskiego cesarza i Pontifexa Maximusa. Tak więc Babilon Wielki nie tylko był przeciwny ludowi Jehowy żyjącemu przed naszą erą, ale również przeciwny prawdziwym naśladowcom Chrystusa, jego prawdziwym świadkom.

21. Jak chrześcijaństwo dowiodło, że pod względem tego pijaństwa jest prawdziwą „córą” Babilonu Wielkiego?

21 Jeśli chodzi o upicie się ‚krwią świadków Jezusa’, to pod tym względem chrześcijaństwo okazało się nieodrodną „córką” Babilonu Wielkiego. Chrześcijaństwo rości sobie pretensje do tego, że w jego obrębie praktykuje się chrystianizm, ale podczas minionych szesnastu stuleci swego istnienia stało się winne przelania więcej krwi prawdziwych chrześcijan niż te narody, które nie twierdzą, jakoby były chrześcijańskie. Przez prześladowania religijne, inkwizycje i krucjaty przeciw „heretykom” oraz wojny religijne zgładziło więcej ludzi podających się za chrześcijan niż to uczyniły tak zwane narody pogańskie. A co można powiedzieć o dwóch wojnach światowych naszego dwudziestego wieku? Historia wykazuje, że obie te wojny zostały wzniecone przez narody chrześcijaństwa, choć potem doprowadziły do kolosalnych ofiar w ludziach na całym świecie. Rzekome chrześcijaństwo istotnie odegrało olbrzymią rolę w urzeczywistnieniu słów anioła z Objawienia 18:24, że w Babilonie Wielkim znaleziono krew „wszystkich pomordowanych na ziemi”. — NT.

22. Przed kim chrześcijaństwo ponosi winę krwi i jak musi ona być zmazana?

22 Chrześcijaństwo jako część składowa Babilonu Wielkiego, którym jest ogólnoświatowe imperium religii babilońskiej, ponosi przed Bogiem ciężką winę krwi. Według sprawiedliwego prawa Jehowy Boga za życie musi być dane życie, dusza za duszę. Wobec tego wina krwi Babilonu Wielkiego musi być zmazana przez zniszczenie go, nie wyłączając chrześcijaństwa.

23. Kogo Babilon Wielki przez swój duch ujawnia jako swego boga?

23 Babilon Wielki już samym duchem swoim zdradza, kto jest jego bogiem, któremu oddaje cześć. Okazuje, że ma „ducha tego świata”. Jest to w rzeczywistości duch tego, kogo Jezus Chrystus nazwał „władcą tego świata”, mianowicie Szatana Diabła, potężnego, lecz upadłego anioła, który jest głównym przeciwnikiem Jehowy Boga. — Jana 12:31, NW.

24. (a) Jak bóg Babilonu Wielkiego zaślepia ludzi? (b) Jak Babilon pomaga mu i okazuje tego samego ducha wobec ludu Jehowy?

24 Szatan jest tym, który zaślepia umysły ludzi fałszywą religią, aby nie przyjęli prawdy biblijnej o Jehowie i Jego Synu, Jezusie Chrystusie. Dzieje się tak, jak kiedyś pisał chrześcijański apostoł Paweł: „Jeżeli nawet Ewangelia nasza jest zakryta, zakryta jest dla tych, którzy idą na zgubę: mianowicie dla niewiernych, którym bóg tego świata [bóg tego systemu rzeczy, NW] zaślepił umysł, aby nie zajaśniał dla nich blask dobrej nowiny o chwale Chrystusa, będącego obrazem Boga.” (2 Kor. 4:3, 4, NDą) Babilon Wielki jest częścią składową systemu rzeczy panującego na ziemi, a diabelski ‚bóg tego systemu rzeczy’ jest jego bogiem, a zatem Babilon przyjął jego ducha. Sam został przez niego zwiedziony i pomaga mu w zwodzeniu i oszukiwaniu większości mieszkańców ziemi. Tego boga „zowią diabłem i szatanem, który zwodzi wszystek okrąg świata”. Prześladuje on tych, którzy należą do Jehowy, najwyższego Boga. Z tej też racji walczy z tymi, „którzy zachowują przykazania Boże i mają świadectwo Jezusa Chrystusa”. (Obj. 12:9, 13, 17, NT) Babilon Wielki przejawia wobec tych świadków tego samego ducha prześladowania.

[Przypisy]

a Zobacz w Piśmie świętym teksty: 2 Tymoteusza 1:7; Łukasza 21:25, 26; 1 Jana 4:6; Rzymian 11:8; 13:11-13; 1 Tesaloniczan 5:6, 7; Rzymian 8:15; Galatów 5:6, 7, NT.

b Zobacz w Piśmie świętym teksty: 1 Koryntian 1:20, 21, 27; 3:19; 7:31; Galatów 4:3; Kolosan 2:8, 20; Mateusza 4:4; 2 Koryntian 7:10; Łukasza 12:30; Jana 12:31; 14:30; 16:11, Kow.

c Zobacz podręcznik biblijny „Cyclopaedia” M’Clintocka i Stronga, wydanie z r. 1894, tom 7, str. 109, pod hasłem „Nemrod”. Zobacz również w książce „‚Babylon the Great Has Fallen!’ God’s Kingdom Rules!” („‚Upadł Babilon Wielki!’ — Królestwo Boże panuje!”) str. 13, 14.

[Ilustracja na str. 2]

Nemrod przejawił ducha przeciwnego Jehowie.

    Publikacje w języku polskim (1960-2026)
    Wyloguj
    Zaloguj
    • polski
    • Udostępnij
    • Ustawienia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Warunki użytkowania
    • Polityka prywatności
    • Ustawienia prywatności
    • JW.ORG
    • Zaloguj
    Udostępnij