KUYUUJI 29
WAAÑI 121 Necesitamos autodominio
Tanakuixtyamtaiñ iga odoy tammalwattaʼmiñ
«Nawattamta̱jɨ cuenta. Aŋwejpáttaamɨ Dios iga odoy i̱ wɨa̱iñ micutɨ́tsta iga micmalwattámpa» (MAT. 26:41).
AN̈KEJAYOʼOYI
Tanakuixtyamtaiñ iga odoy tammalwattaʼmiñ y odoytyim tan̈wattaʼmiñ tyityam wɨap tamalwadaytyaʼm.
1, 2. a) ¿Tyi iñɨʼmay Jesús jeʼm idiscípulos? b) ¿Y tyi iwatyaj? (Aʼmɨtyim jeʼm imagenyaj).
JEʼM espíritu «iwattooba juuts ixunpa Dios, pero jém immɨjta̱y d́a iwɨ̱aŋja̱m» (Mat. 26:41b).a Wɨkejpa iga Jesús ikutɨʼɨyɨʼyba idyɨk iga tatan̈kaɨytyaʼm y tajɨɨxtyogoytyaʼmpa, jeʼyukmɨ nɨm iga tanakuixtyamtaiñ y odoy tanjɨɨstaʼmiñ iga ni keman tan̈watpa jeempɨk. Wiñtyi iga Jesús nɨʼmiñ yɨʼpyaj an̈matyiyaj, jeʼm idiscípulos nɨmneyajum idyɨk iga dyaʼ ichakyajpa ikutyum (Mat. 26:35). Jeʼeyaj iwɨwatyajtoʼoba idyɨk, pero dyaʼ ijɨɨsyaj iga jesɨk kutɨʼtsyajtaap wɨap idyɨk imalwatyaj. Jeʼyukmɨ Jesús nɨm: «Odoy moŋtaamɨ, nawattamta̱jɨ cuenta. Aŋwejpáttaamɨ Dios iga odoy i̱ wɨa̱iñ micutɨ́tsta iga micmalwattámpa» (Mat. 26:41a).
2 ¿Tyi iwatyaj jeʼm Jesús idiscípulos jesɨgam matsta? Iga dyaʼ nakuixyajta dyaʼ iwatyaj juʼuts nɨmneyaj idyɨk, tsaam kɨɨn̈yaj y ichakyaj ikutyum (Mat. 26:56).
Jesús iñɨʼmay jeʼm idiscípulos iga odoy mon̈yajiñ y nakuixyajtaiñ idyɨk iga iyaʼachɨyyajiñ jeʼm kutɨʼɨchiyaj, pero jeʼeyaj ichakyaj ikutyum. (Aʼmɨ jeʼm párrafojyaj 1 y 2).
3. a) ¿Tyiʼiga tanakuixtyamtaiñ? b) ¿Tyi tan̈kɨʼpin̈taʼmpa yɨʼp kuyujijom?
3 Taɨchtyam odoy tan̈kujɨɨstaʼmiñ iga juchixkej takupɨgoytyaʼmpa. Wɨɨ iga tanakuixtyamtaiñ y odoy tan̈wadyiñ tyityam wɨap takjagan̈tsak Jehová. Tan̈kujɨɨstaʼmiñ iga tatan̈kaɨytyaʼm y wɨaptyim tammalwattaʼm (Rom. 5:12; 7:21-23). Wɨapsɨ tanan̈an̈kamok kutɨʼɨchiyaj iga wɨap takmalwattaʼm. Siiga juchixkej tan̈kupɨktoʼoba Jehová y Jesús, wɨɨ iga tanakuixtyamtaiñ. Yɨʼp kuyuuji tayooxpaʼtpa tanaʼm juutypɨk tan̈wadyiñ. Wiñtyi tan̈kɨʼpin̈taʼmpa juutytyam nasuntaap iga tanakuixtyamtaiñ. Okmɨ tanaʼmpa juutypɨk tanakuixtyamtaiñ iga odoy tammalwadyiñ, y tyiʼiga juchixkej tanakuixtyamtaiñ.
¿JUUTYTYAM NASUNTAAP IGA TANAKUIXTYAMTAIÑ?
4, 5. ¿Tyiʼiga nasuntaap iga juchixkej tanakuixtyamtaiñ?
4 Wɨapsɨ iga dyaʼ ityumpɨy jempɨk tan̈watpa pɨɨmi taktan̈kawatpa, pero wɨap imalwaday jeʼm tan̈wɨnanɨgoʼoyi kun Jehová. Y siiga dyaʼ tantsakpa wɨap iga tammalwatpa.
5 Wɨɨ iga tanakuixtyamtaiñ iga tantumpɨytyam wɨap takutɨʼtstamta. Wɨapsɨ iga dyaʼ tumtyi kutɨʼɨchiyaj tanan̈an̈kamoktaʼmpa iga dyaʼ tatumtyityam. Tan̈kujɨɨxiñ, weeñiyaj sɨʼ in̈an̈kamokyaj jeʼm jɨɨxi iga tan̈kawatyajtoʼoba sexualmente. Wɨaptyim iga tun̈gakyaj ikusuʼnɨyyajpa iaʼmyaj pornografía o ikujayyajpa ijaʼayakuy y iyoʼomakuy. Tun̈gakyaj ichakyajtoʼoba iga pɨɨmi joʼyyajpa y kɨɨn̈yajpa. Jeʼyukmɨ Santiago nɨm iga «tacutɨ́tsta̱p iga tammalwatpa porque tsa̱m tanjɨ̱spa jém malopɨc cosa tanjɨ̱xiaŋjo̱m. Ocmɨ taŋcusúnɨ́ypa hasta tammalwatpa» (Sant. 1:14).
6. ¿Tyiʼiga wɨɨ iga tanakɨʼpin̈tamtaiñ?
6 ¿Iñjoodon̈ tyityam wɨap miktan̈kawat? Siiga miniixpɨktaap, dyaʼ keman iñjɨɨspa iga dyaʼ mityan̈kawatpa jesɨk mikutɨʼtstaap (1 Juan 1:8). Jeʼyukmɨ Pablo nɨm iga nakuixyajtaiñtyim jempɨk wɨityyaj espiritualmente iga odoy tan̈kawatyajiñ (Gál. 6:1). Siiga juchixkej tanakɨʼpin̈tamtaap, tanaʼmpa juutytyam nasuntaap iga tanakuixtyamtaiñ (2 Cor. 13:5).
7. ¿Tyi nasuntaap iga tan̈wadyiñ siiga tanjoodon̈am tyityam wɨap taktan̈kawat? An̈maatɨ tuum akwiñkejoʼoyi.
7 Siiga iñjoodon̈am tyityam wɨap miktan̈kawat, ¿tyi nasuntaap iga in̈wadyiñ? Majnam minikuixtyaiñ. Tan̈kujɨɨstaʼmiñ, wiñɨk mex iga tuum ciudad wɨkutaʼnseetneta maaj kuixaytyaap idyɨk ipuerta iga jemum wɨap ikutɨgɨytya. Jeempɨktyim naspa kun taɨchtyam, siiga tanjoodon̈tamam tyi wɨap taktan̈kawat majtyim tanakuixtyaiñ (1 Cor. 9:27).
JUUTYPƗK TANAKUIXTYAMTAAP
8, 9. ¿Tyi iwadyiñ idyɨk jeʼm traytyipɨxiñ ijɨykimpaʼap jeʼm capítulo 7 de Proverbios iga odoy tan̈kawadyiñ idyɨk? (Proverbios 7:8, 9, 13, 14, 21).
8 ¿Juutypɨk tanakuixtyamtaap siiga takutɨʼtstamtaap? Tanaʼmtaʼmiñ tyi in̈kejpa jeʼm capítulo 7 de Proverbios. Jeem in̈matpa iga tuum traytyipɨxiñ tan̈kawat sexualmente kun tuum yoomoʼ. Jeʼm versículo 22 in̈matpa iga jeʼ ikunɨk. Pero jeʼm wiñtyipɨk versículos in̈matpa tyityam iwat yɨʼp traytyipɨxiñ iga tan̈kawadyiñ.
9 ¿Tyityamsɨ moj iwat? Wiñtyi, tsuʼukɨʼɨm «nasnasneʼeba idyɨk toomi juuty ity jeʼm yoomoʼ». Okmɨ nɨk ityɨkkɨʼɨm (maayɨʼ Proverbios 7:8, 9).b Jesɨk iaʼm jeʼm yoomoʼ dyaʼ ikupoʼyay, iaʼmchiʼ iga nuʼustaiñ y tsuʼtstaiñ, y an̈wɨɨʼytya iga dyaʼ sɨʼ imalwat (maayɨʼ Proverbios 7:13, 14, 21).c Meʼega yɨʼp traytyipɨxiñ dyaʼ iwat yɨʼɨmpɨk, dyaʼ tan̈kawat idyɨk.
10. Juʼutstyim iñaskaʼ jeʼm traytyipɨxiñ ijɨykimpaʼap Proverbios, ¿tyiʼiga algun i wɨap ityan̈kawat?
10 Tantumpɨytyam wɨap tantan̈kawattaʼm y wɨapsɨ iga dyaʼ jobity in̈kutɨʼɨyɨʼyba tyiʼiga iññaskaʼ jeempɨk. Siiga mojpa in̈kujɨɨs, wɨapsɨ iga uxtam uxtam moj in̈wat tyityam wɨap idyɨk miktan̈kawat. Wɨap iga moj inin̈pɨʼtsyaj jempɨk dyaʼ ikuyooxayajpa Jehová, moj iñaʼm entretenimiento dyapɨk wɨtam o tun̈gakyaj sitios de internet iga dyaʼ wɨɨ tanaʼm. Wɨapsɨ iga dyam moj immay jeʼm Biblia, miñɨk jeʼm an̈tuʼumaajiyaj o dyam miput jeʼm an̈matkuyjom. Jeempɨktyim iññaskaʼ juʼuts jeʼm traytyipɨxiñ ijɨykimwɨʼɨp Proverbios.
11. Siiga dyaʼ tatan̈kawattoʼoba, ¿tyi tan̈wadyiñ?
11 ¿Tyi tan̈kejaʼyba? Wɨɨ iga tanakuixtyamtaiñ y odoy tan̈wadyiñ tyityam wɨap taktan̈kawat. Jeʼam in̈kej Salomón jesɨk yaj in̈mat jempɨk iñaskaʼ yɨʼp traytyipɨxiñ y jeʼm yoomoʼ imalwatpaʼap. Jeʼ nɨm: «Odoy nɨkɨ juuty ity jeʼm ityun̈» (Prov. 7:25). Y nɨmtyim: «Odoy kunuʼukɨ y odoy nɨkɨ juuty ity ityɨk» (Prov. 5:3, 8). Jeʼyukmɨ siiga dyaʼ tatan̈kawattoʼoba, odoy tan̈wadyiñ tyityam wɨap taktan̈kawat.d Wɨapsɨ iga jempɨk tan̈wattoʼoba dyaʼ malo, pero siiga tanjaampa iga wɨap taktan̈kawat, maaj wɨɨ iga odoy tan̈wadyiñ (Mat. 5:29, 30).
12. ¿Tyi iwat Job, y juutypɨk iyooxpaʼt yɨʼp jɨɨxi? (Job 31:1).
12 Siiga dyaʼ tan̈wattoʼoba tyityam wɨap taktan̈kawat, tan̈wadyiñ jempɨk iwat Job. Iga odoy ikusuʼnɨʼyiñ idyɨk tun̈gak yoomoʼ jeʼ nɨm: «An̈watneʼ tuum trato kun jeʼm añixkuy» (maayɨʼ Job 31:1).e Yɨʼbam iyooxpaʼt iga odoy pejoʼyiñ. Wɨɨ iga yɨkxpɨktyim jɨɨxi tampɨktaʼmiñ siiga dyaʼ tatan̈kawattoʼoba.
13. ¿Tyiʼiga tan̈kuixiñ jempɨk tanjɨɨspa? (Aʼmɨtyim jeʼm imagenyaj).
13 Tan̈kuixiñtyim jempɨk tanjɨɨspa (Ex. 20:17). Weeñi nɨmyajpa iga dyaʼ tamalwadaʼyba siiga numaaj tan̈kujɨɨspa iga sɨʼ tammalwat. Pero dyaʼ jesaneʼ, jesɨk maaj tanaitypa yɨʼpyaj jɨɨxiyaj wɨap iga maaj okmɨ tan̈watpa jempɨk sɨʼ tanjɨɨs. Keʼnam jesɨk tanyaʼak tanakkaʼmaytya jeʼm kutɨʼɨchi. Pero siiga iyaʼak nuʼkpa jeʼm malojpɨk jɨɨxiyaj. ¿Tyi tan̈wattaʼmiñ? Jobitytyi tanaktogoʼyiñ y mojiñ tan̈kujɨɨs jempɨk tawɨwadaʼyba. Jeempɨgam dyaʼ mɨjaap yɨʼp malojpɨk jɨɨxiyaj iga wɨap taktan̈kawat (Filip. 4:8; Col. 3:2; Sant. 1:13-15).
Odoy tan̈wadyiñ tyityam wɨap takmalwat. (Aʼmɨ jeʼm párrafo 13).
14. ¿Tyi tayooxpaʼtpa iga wɨaiñ tanakuixtya?
14 ¿Tyi tayooxpaʼtpa iga wɨaiñ tanakuixtya? Tan̈wɨkupɨkneiñ iga tsaam tawɨwadaʼyba siiga juchixkej tan̈kupɨkpa jeʼm Jehová ian̈kiʼmayoʼoyiyaj. Wɨapsɨ iga usan̈ tan̈kaʼ tanjɨɨs jempɨk Jehová ikusuʼnɨʼyba pero siiga tanteguedaap tan̈wat, tsaam wɨɨ tanan̈jaam.
15. ¿Juutypɨk tayooxpaʼtpa jesɨk tanjooyixpa jempɨk Jehová dyaʼ ikusuʼnɨʼyba?
15 Tanjooyixiñ jempɨk Jehová dyaʼ ikusuʼnɨʼyba y tantoʼyiñtyim jempɨk jeʼ ityoyba (Amós 5:15). Siiga tan̈watpa jeempɨk, tayooxpaʼtpa iga odoy tatan̈kawadyiñ. Tayooxpaʼtpatyim tanyaʼachɨy jeʼm kutɨʼɨchiyaj dyapɨk tanan̈joʼknetaʼm.
16. ¿Tyi miyooxpaʼtpa iga iñjooyixiñ jempɨk Jehová dyaʼ ikusuʼnɨʼyba? (Aʼmɨtyim jeʼm imagen).
16 ¿Tyi miyooxpaʼtpa iga iñjooyixiñ jempɨk Jehová dyaʼ ikusuʼnɨʼyba? Tan̈wadyiñ juʼtspɨyam tawɨap iga tanɨktaʼmiñ jeʼm an̈tuʼumaajijom, taputtaʼmiñ jeʼm an̈matkuyjom, yɨʼp tayooxpaʼtpatyim tanyaʼachɨy juʼptyin̈kej kutɨʼɨchiyaj (Mat. 28:19, 20; Heb. 10:24, 25). Tayooxpaʼtpatyim tanjooyix jempɨk Jehová dyaʼ ikusuʼnɨʼyba siiga tammayba, tan̈wɨkuyujkaʼaba y tan̈kujɨɨspa jempɨk tammay Bibliajom (Jos. 1:8; Sal. 1:2, 3; 119:97, 101). Jesús chioʼy yɨʼp an̈kiʼmayoʼoyi: «Aŋwejpáttaamɨ Dios iga odoy i̱ wɨa̱iñ micutɨ́tsta iga micmalwattámpa» (Mat. 26:41). Jesɨk tanan̈wejpaʼttaʼmpa Jehová, sɨʼ tanaʼmchiʼ iga tayooxpaʼdyiñ y majnam tammaywattoʼoba (Sant. 4:8).
Siiga tanaity tuum wɨbɨk rutina espiritual tayooxpaʼtpa tanyaʼachɨy jeʼm kutɨʼɨchiyaj. (Aʼmɨ jeʼm párrafo 16).f
JUCHIXKEJ TANAKUIXTYAIÑ
17. ¿Juʼp kutɨʼɨchi in̈an̈kamok Pedro?
17 Wɨap iga tanyaʼachɨʼyba weeñi kutɨʼɨchiyaj, pero wɨapsɨ iga tajɨɨxtyogoytyaʼmpatyim. Jeʼam iñaskaʼ jeʼm apóstol Pedro jesɨgam kɨɨn̈. Tukuteen veces in̈nek iga iwaganasɨʼɨba Jesús (Mat. 26:69-75). Pero maaj okmɨ dyam kɨɨn̈ y in̈mat jeʼm Dios In̈maatyi en jeʼm Sanedrín (Hech. 5:27-29). Watyña amtyɨy okmɨ eybɨk kɨɨn̈, dyam iwaganawiʼk jempɨk dyaʼ jeʼ judíojyaj jesɨgam nuʼkyaj jeʼm cristianojyaj judíojyaj (Gal. 2:11, 12). Dyaʼ tanjoodon̈tam siiga maaj okmɨ ichak iga kɨɨn̈ba.
18. ¿Tyi wɨap tannaskataʼm?
18 Jeempɨktyim wɨap tannaskataʼm, wɨapsɨ iga dyaʼ numaaj tun̈kɨy tanan̈an̈kamokpa tum kutɨʼɨchi. Tuum tɨɨwɨ nɨmpa: «10 amtyɨyam idyɨk dyaʼ anaʼmpa pornografía, anjɨɨs iga antsakneum. Pero dyanam togoyñeʼ idyɨk yɨʼp malojpɨk jɨɨxi, keʼnam juʼuts tuum animat iga jesɨk imatstoʼoba algun tyi in̈joʼkpa juchix ikuputpa» ¡Tsaam wɨɨ iga seguido in̈an̈kamok! Ikutɨʼɨyɨy iga seguido iyaʼachɨʼyiñ iganam taitytyaʼm yɨʼp in̈an̈pɨgam jaama. Jeʼm iyoomoʼ y jeʼm ancianojyaj iyooxpaʼtyaj iga odom maaj iaʼmiñ pornografía.
19. ¿Tyi tayooxpaʼtpa iga odoy tatan̈kawadyiñ?
19 Siiga sɨʼ tanan̈an̈kamok tuum kutɨʼɨchi, ¿tyi tayooxpaʼtpa iga odoy tatan̈kawadyiñ? Tan̈kupɨktaʼmiñ jempɨk nɨm Jesús: «Nawattamta̱jɨ cuenta». Mex siiga iñjaampa iga in̈kooñwɨyñeum jeʼm kutɨʼɨchi odoy waatɨ tyityam wɨap mikmalwat (1 Cor. 10:12). Waatɨ ityumpɨy jempɨk miyooxpaʼtpa. Proverbios 28:14 nɨmpa: «Maymay jeʼm pɨɨxiñ jempɨk juchixkej nakuixtyaap» (2 Ped. 3:14).
JUUTYPƗK TAYOOXPAʼTPA SIIGA TANAKUIXTYAAP
20, 21. a) ¿Juutypɨk tayooxpaʼtpa siiga tanakuixtyaap? b) ¿Tyi tan̈wadyiñ, y juutypɨk tayooxpaʼtpa Jehová? (2 Corintios 4:7).
20 ¿Tawɨwadaʼyba siiga tanakuixtyaap? Jɨ, tanaitypa jeʼm nuntapɨk maymayaaji jesɨk tan̈kupɨkpa jeʼm Jehová ian̈kiʼmayoʼoyiyaj y dyaʼ jesɨk tatan̈kawatpa (Heb. 11:25; Sal. 19:8). Jeʼ tawatneʼ kun jeʼm jɨɨxi iga tan̈kuyooxaiñ (Gen. 1:27). Tanaitypatyim tuum jɨɨxi kuaʼyñewɨʼɨp y dyaʼ jaʼyñeʼ tuum ityi dyapɨk kuyajpa (1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Jud. 20, 21).
21 Tanjoodon̈tam iga tatan̈kaɨykɨʼɨwiñtyam, pero dyaʼ nɨmtoʼoba iga dyaʼ wɨap tan̈wɨwat, Jehová juchixkej tayooxpaʼtpa (maayɨʼ 2 Corintios 4:7). Tanaʼmiñ iga jeʼ tachiʼiba jeʼm pɨɨmi tatogoyaywɨʼɨp. Pero tan̈wattaʼmiñ juʼtspɨyam tawɨap iga odoy tatan̈kawadyiñ. Siiga tan̈watpa yɨʼɨmpɨk, tan̈wɨkupɨkpa iga jesɨk tan̈waʼgaʼyba yooxpadoʼoyi tachiʼiba jeʼm pɨɨmi tatogoyaywɨʼɨp (1 Cor. 10:13). Kun jeʼm iyooxpadoʼoyi wɨap tanakuixtyamta y dyaʼ tatan̈kawatpa.
WAAÑI 47 Oremos a Dios todos los días
a TEGUEDAAJƗ YƗʼPYAJ JƗƗXIYAJ: En Mateo 26:41, jesɨk ijɨykiʼmpa jeʼm an̈maatyi espíritu sɨʼ iñɨm iga yɨʼbam tayooxpaʼtpa o taanmajan̈chiʼiba tan̈wat algun tyi. Y jesɨk nɨmpa «jém immɨjta̱y» sɨʼ iñɨm iga tatan̈kaɨytyaʼm y tajɨɨxtyogoytyaʼmpa. Jeʼyukmɨ , wɨapsɨ iga tan̈wɨwattoʼoba y tanaitytyaʼm tuum wɨbɨk jɨɨxi, pero siiga dyaʼ tanakuixtyaap, wɨapsɨ iga jesɨk takutɨʼtstaap wɨap tantan̈kawat.
b Proverbios 7:8, 9: Nasnasneʼeba idyɨk toomi juuty ity jeʼm yoomoʼ y witypa idyɨk juuty ity ityɨk 9 jesɨk jokoyñam y jemum kupiʼichaap idyɨk.
c Proverbios 7:13, 14, 21: 13 In̈nuʼusay y ichuʼts; iaʼm y moj iñɨʼmay: 14 «An̈kɨan̈kodyiñ idyɨk tuum sacrificio de paz. Anakkupakneum jeʼm anvoto. 21 Jeʼm yoomoʼ iñɨʼmaʼyba wɨtampɨk an̈maatyi. In̈wɨɨʼyba kun tyityam in̈ɨʼmay.
d Jempɨk pɨɨmi tan̈kawatneʼ wɨap iyooxpaʼt jempɨk nɨmpa jeʼm libro Maymayaajɨ, an̈kejayoʼoyi 57 puntos 1 a 3, y jeʼm kuyuuji «Miremos siempre hacia el futuro», de jeʼm Totjaayi Takjoodon̈apaʼap de noviembre de 2020, páginas 27 a 29, párrafos 12 a 17, en español.
e Job 31:1: An̈watneʼ tuum trato kun jeʼm añixkuy. Jeʼyukmɨ, ¿juutypɨk wɨap an̈kusuʼnɨy tuum wooñyoomoʼ?
f JEMPƗK NASPA IXƗʼ EN JEʼM IMAGENYAJ: Tuum tɨɨwɨ sɨʼ imay jeʼm texto maytyapaʼap tumtum jaama, imayba iBiblia jesɨk jejpa ixɨʼ y jesɨk tsuuyiam nɨkpa jeʼm an̈tuʼumaaji de entre semana.