KUYUUJI 42
WAAÑI 103 Nuestros pastores son un regalo de Dios
Tantsoowaixtyaʼmiñ jeʼm pɨxiñtyam iga tachiʼiñetamta juʼuts xaaja
«Cuando quím e̱ybɨc sɨŋyucmɨ jém Cristo […].Ichi jém pɨxiñt́am tsa̱m jáyaŋ wɨ̱tampɨc xaja». (EFES. 4:8).
AN̈KEJAYOʼOYI
Tyityam iwatyajpa jeʼm siervos ministeriales, jeʼm ancianojyaj y jeʼm superintendentes de circuito y juutypɨk tanakwiñkejtaʼmpa iga tantsoowaixtyaʼmpa jeʼm iyooxakuyyaj.
1. ¿Juʼptam xaaja tachiʼiñetaʼm Jesús?
DYAʼ i tun̈gak iga tsaam yooxpadoʼyba juʼuts Jesús. Jesɨk jaʼy ityi yɨʼp Naxyukmɨ iwat milagros y iyooxpaʼt jaʼyan̈yaj (Luc. 9:12-17). Tachiʼ jeʼm maaj wɨbɨk xaaja iga ikɨan̈kot iityi por taɨchtyam (Juan 15:13). Y dende jesɨk aktsukumta seguido yooxpadoyñeʼ, jeʼ ijɨykaʼm iga iwagaʼyba Jehová jeʼm iespíritu santo iga tan̈kejaytyaʼmiñ y takpoʼkstaʼmiñ (Juan 14:16, 17, nota; 16:13). Ikuyukmɨ jeʼm an̈tuʼumaaji Jesús tan̈kejaytyaʼmpa juutypɨk tanyooxpaʼtyajiñ tun̈gakyaj iga ikuyooxayajiñ Dios (Mat. 28:18-20).
2. ¿Ityam jeexyaj juʼuts tuum xaaja? (Efesios 4:7, 8).
2 Pero ityñam tun̈gak xaajayaj iga Jesús tachiʼiñetaʼm. Jeʼm apóstol Pablo nɨm iga jesɨk Jesús kiʼm sɨn̈yukmɨ chioʼy wɨtampɨk xaajayaj (maayɨʼ Efesios 4:7, 8). Jesús tachiʼiñetaʼm yɨʼpyaj xaaja iga yooxpadoyyajiñ jeʼm kumunjom (Efes. 1:22, 23; 4:11-13). Juʼuts jeʼm siervos ministeriales, ancianojyaj y jeʼm superintendentes de circuito.a Jeʼeyaj tan̈kaɨyyajtyim y jɨɨxtyogoyyajpatyim (Sant. 3:2). Pero jeexyaj juʼuts tuum wɨbɨk xaaja iga Jesús ipɨkpa iga tayooxpaʼttaʼmiñ.
3. ¿Juutypɨk wɨap tanyooxpaʼtyaj jeʼm pɨxiñtyam jempɨk Jesús tachiʼiñetam juʼuts xaaja?
3 Jesús chioʼyñeʼ yɨʼpyaj pɨxiñtyam juʼuts xaaja iga taanmajan̈chityaʼmiñ (Efes. 4:12). Pero taɨchtyam wɨaptyim tanyooxpaʼtyaj iga ikkupakyajiñ iyooxakuyyaj. Tan̈kujɨɨstaʼmiñ iga jesɨk wattaap tuum An̈tuʼumayoʼytyɨk, weeñiyaj nɨkyajpa yooxaajiyaj jeem, tun̈gakyaj yooxpadoyyajpa iga iwatyajpa jeʼm wiʼkkuy y ininɨkyajpa tyityam nasuntaap. Jesɨk iwatyajpa tuum yooxakuy jeʼm siervos ministeriales, ancianojyaj y superintendentes de circuito, wɨap tanyooxpaʼtyaj kun tyityam tan̈watpa y tanɨmpa. Tan̈kɨʼpin̈iñ juutypɨk iwɨwadayñeyaj tun̈gakyaj jeʼm yooxakuyyaj iwatyajpaʼap, y juutypɨk tanakwiñkejpa iga tantsoowaixpa jempɨk Jesús y jeʼeyaj iwatyajpa.
JEʼM SIERVOS MINISTERIALES TSAAM YOOXAYAJPA
4. ¿Juutypɨk yooxpadoyyajpa idyɨk jeʼm siervos ministeriales en jeʼm wiñtyipɨk siglo?
4 Jeʼm wiñtyipɨk siglo weeñi tɨwɨtam tsakyajtaptyim idyɨk juʼuts siervos ministeriales (1 Tim. 3:8). Pablo nɨm iga jeʼeyaj iyooxpaʼtyajpa idyɨk jeʼm ityɨwɨtam (1 Cor. 12:28). Jeʼm siervos ministeriales iwatyajpa idyɨk weeñi yooxakuyyaj iga jeʼm ancianojyaj wɨaiñ in̈kejayyaj y ikuixyaj jeʼm kumun. Wɨapsɨ iga jeʼeyaj iwadayyajpa idyɨk copia jeʼm Dios In̈maatyi o ijuyyajpa idyɨk tyityam nasuntaap iga wɨaiñ iwatyajta yɨʼpyaj copias.
5. ¿Juʼptam yooxakuy iwatyajpa jeʼm siervos ministeriales yɨʼp jaama?
5 ¿Juʼptam yooxakuy iwatyajpa jeʼm siervos ministeriales yɨʼp jaama? (1 Ped. 4:10). Yooxpadoyyajpa jeʼm kumunjom jesɨk ikɨʼpin̈yajpa jeʼm donaciones, juʼp an̈eymɨ putnɨɨmpa jeʼm an̈matkuyjom, iwaʼkyajpa jeʼm totjaayiyaj iga jeʼm tɨwɨtam wɨaiñ iniityyaj, yooxpadoyyajpatyim en audio y video, juʼuts acomodadores y jesɨk wɨtsaktaap jeʼm An̈tuʼumayoʼytyɨkyaj. Ityumpɨy yɨʼpyaj yooxakuy yooxpadoʼyba iga wɨpudyiñ jeʼm an̈tuʼumaaji y jeʼm an̈matkuy (1 Cor. 14:40). Weeñi siervos ministeriales iknasyajpa tuum jaakaʼ jeʼm an̈tuʼumaaji Taidyiñ y Tanan̈kejiñ juʼuts iwat Jesús y jeʼm najɨʼyoʼoyiyaj para ityumpɨyyaj. Yooxpadoʼyyajpatyim iga ityopyajpa jeʼm grupo jesɨk putnɨɨmpa jeʼm an̈matkuyjom, y jesɨk tuum anciano nɨkpa ianmajan̈chiʼ tuum tɨɨwɨ ityɨʼppatyim tuum siervo ministerial.
6. ¿Tyiʼiga tantsoowaixtyaʼmiñ jeʼm siervos ministeriales iyooxakuy?
6 ¿Tyiʼiga tsaam tantsoowaixtyaʼmpa jeʼm yooxakuy iwatyajpaʼap jeʼm siervos ministeriales? Tanaʼmiñ jempɨk nɨmneyaj weeñi tɨwɨtam. Tuum yoomtɨwɨ iga iñɨɨyi Beberly,b nɨmpa: «Iga tsaam yooxpadoyyajpa jeʼm siervos ministeriales tsaam ankusuʼnɨʼyba jeʼm an̈tuʼumaajiyaj, wɨap an̈wan, an̈kutson̈oy, an̈kumaton̈ba jeʼm najɨʼyoʼoyiyaj, anaʼmpa jeʼm videos y jeʼm imagenyaj. Jeeyaj iyooxpaʼtyajpa jeʼm tɨwɨtam jempɨk dyaʼ wɨap iñɨkyaj jeʼm an̈tuʼumaajiyaj iga iaʼmyajiñ por zoom. Ikkuaʼyyajpatyim jeʼm An̈tuʼumayoʼytyɨk, ikɨʼpin̈yajpa jeʼm donaciones, y iga juchixkej idyiñ jeʼm totjaayiyaj. ¡Tsaam antsoowaixpa jeʼm iyooxakuyyaj!». Tuum anciano iyoomoʼ iga iñɨɨyi Leslie nɨmpa: «Jeʼm siervos ministeriales tsaam iyooxpaʼtyajpa an̈wɨdyaaya, meʼega dyaʼ iyooxpaʼtyajpa tsaam idyɨk iniitypa jaʼyan̈ yooxakuy. Jeʼyukmɨ pɨɨmi antsoowaixpa iga iwatyajpa jeʼm iyooxakuyyaj kun maymayaaji». Jeexam tanan̈jaamtaʼm tantumpɨytyam (1 Tim. 3:13).
7. ¿Tyi tan̈wattaʼmiñ siiga tantsoowaixtyaʼmpa jeʼm siervos ministeriales iyooxakuy? (Aʼmɨtyim jeʼm imagenyaj).
7 Wɨapsɨ iga tanjaampa iga tantsoowaixtyaʼmpa jeʼm siervos ministeriales iyooxakuy pero jeʼm Biblia nɨmpa iga tanakwiñkejaytyaʼmiñ (Col. 3:15).Tanaʼmiñ juutypɨk iwatpa tuum anciano iga iñɨɨyi Daavid: «An̈kutsadaʼyba tuum tarjeta o tuum mensaje kun tuum texto juuty annɨmaʼyba jeʼm siervo ministerial tyiʼiga antsowaixaʼyba jeʼm iyooxakuy y juʼtspɨy aanmajan̈chiʼiñeʼ ». Pascal y Jael, ijɨykiʼmyajpa jeʼm siervos ministeriales jesɨk iwatyajpa an̈wejpadoʼoyiyaj: «Annɨʼmaytyaʼmpa Jehová iga amaymaytyam iga ity siervos ministeriales jeʼm an̈kumunjomtaʼm y an̈waʼgaʼytyaʼmpatyim iga yooxpaʼtyajtaiñ». Jehová ikutson̈neʼ yɨpyaj an̈wejpadoʼoyiyaj y ikumayketneʼ jeʼm kumun (2 Cor. 1:11).
JEʼM ANCIANOJYAJ PƗƗMI YOOXAYAJPA JEʼM KUMUNJOM
8. Juʼuts nɨm Pablo ¿juʼptam yooxakuyyaj iwatyajpa idyɨk jeʼm ancianojyaj? (1 Tesalonicenses 5:12, 13).
8 En jeʼm wiñtyipɨk siglo jeʼm ancianojyaj pɨɨmityim idyɨk yooxayajpa (maayɨʼ 1 Tesalonicenses 5:12, 13; 1 Tim. 5:17).Ikuixyajpa idyɨk jeʼm kumunyaj, iwɨtsakyajpa jeʼm an̈tuʼumaajiyaj y iwɨpɨkyajpatyim idyɨk ijɨɨxiyaj jesɨk an̈tuʼumayajpa. Jɨɨxian̈chiʼiyajtaptyim idyɨk jeʼm tɨwɨtam y yoomtɨwɨtam iga wɨidyiñ jeʼm kumun (1 Tes. 2:11, 12; 2 Tim. 4:2). Nakuixyajtaap idyɨk espiritualmente y ikuixyajpatyim idyɨk ifamilia (1 Tim. 3:2, 4; Tito 1:6-9).
9. ¿Juʼptam yooxakuyyaj iwatyajpa jeʼm ancianojyaj yɨʼp jaama?
9 Yɨʼp jaama jeʼm ancianojyaj pɨɨmityim yooxayajpa, putyajpa jeʼm an̈matkuyjom (2 Tim. 4:5). Tanɨʼmayyajpa juutytyam taputtaʼmpa jeʼm an̈matkuy y tan̈kejaytyaʼmpa juutypɨk tan̈wattaʼmiñ. Y jesɨk algun i tan̈kawatpa, ikɨʼpin̈yajpa kun yaʼachan̈jaamoyi y dyaʼ iñeejaixyajpa, iyooxpaʼtyajpa iga eybɨk ikuseedyiñ Jehová (1 Cor. 5:12, 13; Gál. 6:1). Jeʼm ancianojyaj iwɨkuixyajpa jeʼm kumun, ityeguedayajpa iga kuaʼyñeiñ (1 Ped. 5:1-3). Iga iknasyajiñ wɨtampɨk najɨʼyoʼoyi nawɨtsakyajtaap. Inimuruyajpa ityumpɨy jeʼm tɨwɨtam y ijoyayyajpa iga wɨaiñ ianmajan̈chiʼiyaj. Yooxpadoyyajpatyim jesɨk wɨtsakseettaap y akkuaʼtyaap jeʼm An̈tuʼumayoʼktyɨkyaj y jesɨk itypa jeʼm mɨjtampɨk an̈tuʼumaajiyaj, tun̈gakyaj inimuruyajpa jeʼm doctores jesɨk dyaʼ tayooxpaʼtyajtoʼoba, tsaam pɨɨmi yooxayajpa.
10. ¿Tyiʼiga tsaam tantoytyaʼmpa jeʼm ancianojyaj?
10 «Dyam kɨɨn̈yajpa y dyam tyi ichɨgan̈jeʼkyajpa» (Jer. 23:4). Jehová nɨm yɨɨmpɨk iga jeʼm ancianojyaj tsaam ikuixaʼyba jeʼm iovejajyaj. Jeʼam iñaskaʼ tuum yoomtɨwɨ iga iñɨɨyi Johanna, jesɨk mɨmneaktɨn̈ jeʼm iaapa, tuum anciano iyooxpaʼt. Jeʼ nɨmpa: «Tan̈kaʼ idyɨk anan̈maday tun̈gakyaj jempɨk sɨʼ annaskaʼ. Pero tuum anciano, mex iga dyaʼ idyɨk an̈wɨixpɨkpa awɨkumaton̈, awaganawat an̈wejpadoʼoyi y anɨʼmay iga Jehová tsaam atoyba. Dyam an̈wɨjɨɨspa tyityam anɨʼmay, pero tsaam awɨwaday jesɨgam anamuru. An̈kutɨʼɨyɨy iga Jehová ikutsat jeʼm tɨɨwɨ iga ayooxpaʼdyiñ». ¿Juutypɨk miyooxpaʼtneʼ mich jeʼm ancianojyaj?
11. ¿Juutypɨk tanakwiñkejaʼyba jeʼm ancianojyaj iga tantsoowaixaʼyba iyooxakuyyaj? (Aʼmɨtyim jeʼm imagenyaj).
11 Jehová ixunba iga tan̈wɨnanɨgaʼyyajiñ jeʼm ancianojyaj y tantsoowaixayyajiñ jeʼm iyooxakuyyaj (1 Tes. 5:12, 13). Henrietta nɨmpa: «Jeʼm ancianojyaj yooxpadoyyajpa kun mayamayaaji, pero dyaʼ nɨmtoʼoba iga tsaam iniityyaj tiempo y dyam kobakpijyajpa. Jeʼyukmɨ jesɨk an̈kunuʼkpa tuum de jeʼeyaj annɨʼmaʼyba: «Tsaam in̈wɨwatpa iñyooxakuy juʼuts anciano». Tun̈gak yoomtɨwɨ iga iñɨɨyi Sera, nɨmpa: «Iga jeʼm ancianojyaj duroj iwatyajiñ iyooxakuyyaj ixunyajpatyim iga anmajan̈chiʼiyajtaiñ, jeʼyukmɨ anjayaʼyba wɨtampɨk an̈maatyi, an̈waganawiʼkyajpa y an̈waganaputyajpatyim jeʼm an̈matkuyjom». ¿Ity tuum anciano in̈kumunjom iga iñchoowaixaʼyba iyooxakuy? Odoy numaaj nɨʼmaʼayɨ, akwiñkejaʼayɨ (1 Cor. 16:18).
Mich wɨap «iñanmajanchiʼiyaj» jeʼm ancianojyaj iga duroj ikuyooxayajiñ Jehová (Aʼmɨ jeʼm párrafos 7, 11 y 15).
JEʼM SUPERINTENDENTES DE CIRCUITO IANMAJAN̈CHIʼIYAJPA JEʼM KUMUNYAJ
12. ¿Juʼptam xaajayaj chioywɨʼɨp Jesús ipɨktson̈yaj jeʼm kumunyaj en jeʼm wiñtyipɨk siglo? (1 Tesalonicenses 2:7, 8).
12 Jesús ikupin̈ pɨxiñtyam iga yooxpadoyyajiñ jeʼm kumunjom. En jeʼm wiñtyipɨk siglo, jeʼm ancianojyaj de Jerusalén ikutsatyaj Pablo y Bernabé y tun̈gak cristianojyaj juʼuts superintendentes de circuito (Hech. 11:22). ¿Tyiʼiga kutsatyajta? Iga ianmajan̈chiʼiyajiñ jeʼm kumunyaj juʼuts iwatyajpa jeʼm ancianojyaj y siervos ministeriales (Hech. 15:40, 41). Mex iga yɨʼpyaj tɨwɨtam yaʼachwatyajta y kotsyajta, duroj ityeguedayaj jeʼm ityɨwɨtam y ianmajan̈chiʼiyaj (maayɨʼ 1 Tesalonicenses 2:7, 8).
13. ¿Juʼptam yooxakuyyaj iwatyajpa jeʼm superintendentes de circuito?
13 Jeʼm superintendentes de circuito juchixkej ijooyayyajpa jeʼm kumunyaj. Iga wɨaiñ iñuʼkyaj tuum kumun iga tsaam juumɨ ity ininɨgayyajpa jaʼyan̈ hora. Tumtum semana iknasyajpa waatyi najɨʼyoʼoyi, ijooyayyajpa jeʼm tɨwɨtam iga ianmajan̈chiʼiyajpa, an̈tuʼumayajpa kun jeʼm precursores, jeʼm ancianojyaj y jesɨk putnɨɨmpa jeʼm an̈matkuy. Iwɨtsakyajpa jeʼm najɨʼyoʼoyiyaj jesɨk itypa jeʼm mɨjpɨk an̈tuʼumaaji y jeʼm an̈tuʼumaaji jaypaʼap tuum jaama. Iwɨtsakyajpa jeʼm escuelas de precursores y jeʼm an̈tuʼumaaji kun jeʼm precursores y iwatyajpatyim tun̈gak yooxakuy iga chiʼiyajtaap.
14. ¿Tyiʼiga tsaam tantsoowaixtyaʼmpa jeʼm superintendentes iyooxakuyyaj?
14 Jempɨk iwatyajpa jeʼm superintendentes de circuito ¿juutypɨk iwɨwadaʼyba jeʼm kumunyaj? Tuum tɨɨwɨ de Turquía nɨmpa: «Jesɨk ajooyayyajpa aanmajan̈chiʼiyajpa iga majnam an̈wagana idyiñ jeʼm tɨwɨtam y anyooxpaʼtyajiñ. Añixpɨkneʼ jaʼyan̈ superintendentes de circuito, pero ni tuum dyaʼ anɨʼmayñeyaj iga dyaʼ ikupaʼtyajpa iga anamuruyajpa». Johanna jɨykimtawɨʼɨp jeʼm párrafo 10, iwaganaput jeʼm superintendente de circuito, pero ni i dyaʼ ipaʼtyaj ityɨkkɨʼɨm, jeʼ nɨmpa: «Mex iga dyaʼ i ampaʼttaʼm, dyaʼ an̈kujaʼamaʼyba pem jaama. Jeʼm anyoomtɨwɨtam yaguiñ idyɨk nɨkneyaj tun̈gak an̈eymɨ y tsaam idyɨk anjɨɨsyajpa. Jeʼm superintendente de circuito aanmajan̈chiʼ y anɨʼmay iga sɨɨ dyaʼ jaya wɨap tanaʼmtaʼm tanfamilia, pero jeʼm jomnaxyukmɨ wɨabam tan̈wagaitytyam juchixkej». Jaʼyan̈ tɨwɨtam ityoyyajpa jeʼm superintendentes de circuito y iwɨnanɨgayyajpa (Hech. 20:37–21:1).
15. a) Juʼuts nɨmpa 3 Juan 5-8, ¿tyi tan̈wattaʼmiñ siiga tantsowaixtyaʼmpa jeʼm superintendentes de circuito? (Aʼmɨtyim jeʼm imagenyaj). b) ¿Tyi wɨap tan̈wattaʼm siiga tantsoowaixtyaʼmpa jeʼm superintendentes de circuito iyoomoʼ? (Aʼmɨ jeʼm recuadro «Tsoowaixaytyaʼamɨ jeʼm iyoomoʼ»).
15 Jeʼm apóstol Juan ianmajan̈chiʼ Gayo iga iwɨpɨkston̈iñ ityɨkkɨʼɨm jeʼm tɨwɨtam jempɨk nɨkpa ijooyayyaj jeʼm kumun, jeʼyukmɨ iñɨʼmay: «Chi̱ɨ t́it́am it́ogóyáy iga wɨa̱iñ iñɨcyaj más juumɨ» (maayɨʼ 3 Juan 5-8). Y taɨchtyaʼm ¿tyi wɨap tanwattaʼm? Tan̈waganaputyajiñ y tan̈waganawiʼkyajiñ jeʼm superintendente de circuito jesɨk ijooyayyajpa jeʼm kumun. Leslie jɨykimtawɨʼɨp jeʼm párrafo 6, in̈matpa juutypɨk ikwiñkej iga ichoowaixpa jeʼm yooxakuy iwatyajpaʼap jeʼm superintendente de circuito, jeʼ nɨmpa: «Anan̈wejpaʼtpa Jehová iga ichiʼiñ tyityam ityogoyayyaj. Kun an̈wɨdyaaya anjayaytyaʼmpa cartas iga annɨʼmaytyaʼmpa iga tsaam aanmajan̈chiʼityaʼm iga oy ajooyaytyaʼm». Odoy tanjɨɨstaʼmiñ iga jeʼm superintendentes dyaʼ mɨmneyajpa, dyaʼ kobakpijyajpa y dyatyim an̈yaʼkyajpa. Kun jempɨk iññɨʼmaʼyba o iñchiʼiba wɨap iga Jehová ikutson̈aʼyba jeʼm ian̈wejpadoʼoyi (Prov. 12:25).
TANSUNTAʼMPA MAAJ PƗXIÑTYAM JUʼUTS XAAJA
16. ¿Tyi wɨɨ iga nakwaʼkyajtaiñ jeʼm tɨwɨtam? (Proverbios 3:27).
16 Jeʼm kumunjom nasuntaap tɨwɨtam iga yooxpadoyyajiñ. Siiga michin̈neum wɨaptyim iñyooxpadoy (maayɨʼ Proverbios 3:27).c ¿Mikuyooxaoytyoʼoba juʼuts siervo ministerial o anciano?d ¿In̈wattoʼoba tyityam nasuntaap iga wɨaiñ iññɨk jeʼm Escuela para Evangelizadores? Yɨʼp escuela miyooxpaʼtpa iga majnam in̈wɨkuyooxaiñ Jehová. Siiga iñjɨɨspa iga dyaʼ miwɨap, an̈wejpaʼatɨ Jehová, waʼgaʼayɨ iga miyooxpadyiñ inikkupak juʼptyin̈kej yooxakuy. (Luc. 11:13; Hech. 20:28).
17. ¿Tyiʼiga wɨap tan̈kupɨk iga Jesús duroj yooxpadoyñeʼ?
17 Iga jeʼm pɨxiñtyam jempɨk Jesús tachiʼiñetam juʼuts xaaja tsaam wɨɨ yooxayajpa, wɨkejpa iga jeʼ duroj yooxpadoyñeʼ yɨʼp in̈an̈pɨgam jaama (Mat. 28:20). Jesús juʼuts tanAn̈jagoʼoyityam tsaam tatoytyaʼmpa, tachiʼiñetam tyityam tatogoyaytyaʼm y tɨwɨtam iga tayooxpaʼttaʼmpa. Jeʼyukmɨ tanakwiñkejtaʼmpa juʼtspɨy tantsoowaixtyaʼmpa yɨʼpyaj tɨwɨtam. Y odoy tan̈kujaʼamaytyaʼmiñ iga Jehová tachiʼiñetaʼm wɨtampɨk xaajayaj (Sant. 1:17).
WAAÑI 99 Miles de fieles hermanos
a Jehová tachiʼiñetaʼm juʼuts xaaja jeʼm tɨwɨtam Kumun Nayooxaoyyajpaʼap y jempɨk iyooxpaʼtyajpa, jeʼm Comités de Sucursal y jempɨk iwatyajpa tun̈gak yooxakuyyaj.
b Weeñi nɨɨyiyaj kukagayñeyajta.
c Proverbios 3:27: Yooxpaʼtyaajɨ jempɨk ityogoyayyaj yooxpadoʼoyi siiga miwɨap.
d Siiga iñjoodon̈atoʼobanam tyi nasuntaap iga wɨaiñ in̈kuyooxaoy juʼuts siervo ministerial o anciano, kuaʼmɨ jeʼm Totjaayi Takjoodon̈apaʼap de noviembre de 2024 juuty nɨmpa «¿Mikuyooxaoytyoʼoba juʼuts siervo ministerial?» y «¿Mikuyooxaoytyoʼoba juʼuts anciano?».